Kullanıcı:Universal Life/Fas

Fas, kuzey Afrika'da bulunan bir ülkedir. Başkenti Rabat'tır. Fas'ın komşuları Batı Sahra ve Cezayir'dir, İspanya ile arasında Cebelitarık Boğazı yer alır. Hem Akdeniz'e hem Atlas Okyanusu'na kıyısı olup, Afrika'nın Avrupa'ya yaklaştığı uçta yer alır. Yönetim şekli parlamenter monarşi'dir.

Fas ismi, zamanında başkent olan Fes şehrinden gelmektedir. İngilzce Morocco ismi ise, Portekizce Marrocos'tan, o da başka bir zaman başkent olmuş olan Marakeş şehrinden gelmektedir.

Habité dès la préhistoire par des populations berbères, le territoire marocain a connu des peuplements phéniciens, carthaginois, romains, vandales, byzantins avant d'être islamisé par les Arabes. C'est en 788, lors de son exil qu'Idris Ier, fuyant les persécutions du califat des Abbassides, a donné naissance à un État dans ce Maghreb el-Aqça (Maghreb extrême ou extrême couchant). Le Maroc a toujours gardé, si ce n'est une indépendance absolue, du moins une très forte autonomie.

Selon l'historien Bernard Lugan, l'attrait, entre autres, des richesses provenant du commerce du Sud (le Sahara) vers le Nord (l'Occident) va attirer les convoitises de diverses tribus avec pour ville carrefour Marrakech (la porte du désert) qui deviendra naturellement la capitale de diverses dynasties, en particulier celles venant du Sud (Almoravides, Almohades, Saadiens) ; c'est la raison pour laquelle, toute l'histoire du Maroc (des Idrissides aux Alaouites) fut marquée par le commerce des richesses du Sud vers le Nord. L'histoire et l'origine du Maroc furent, sont et seront marquées par le lien avec le Sahara.

Fas'ın Tarihi

• Bu bölgede insanlağın izlerine ilk defa 700.000 yıl önce rastlanmaktadır, özellikle Casablanca ve Sale'de (Homo sapiens).
• İlk Homo sapiens sapiens, M.Ö 30.000 ila 20.000 yıl öncelerinde görülmektedir.
• Bu topluluklar varlıklarını M.Ö 9.000'e kadar sürdürebilmişlerdir. Bu tarihte Kapsiler (isimlerini köken aldıkları şehirden Kapsa'dan - bugün Gafsa, Tunus - almaktadırlar), bugünkü Berberilerin ataları bölgeye yerleşmişlerdir. Zamanla Berberi kültürü orada meydana gelmiştir.
• M.Ö VI. yüzyılda, birçok Fenikeli Kenan'dan gelerek bölgeye yerleşmiştir.
• M.Ö IV. yüzyılda ise bu topraklarda ilk politik yapı ortaya çıkar: Mauretanya Krallığı (Berberi Mauri kavminin isminden). Politik yapılanmayı Fenikeliler'den öğrenirler. M.Ö II. yüzyıla kadar Fenike'li Kartaca Uygarlığının etkisindedirler.
• M.S 46'da Mauretanya Roma İmparatorluğu'nun eline geçer. Bu dönemde bazı Berberiler ilk defa Roma askerleriyle birlikte Balkanlara ve başka bölgelere gidip savaşırlar. Aynı zamanda yine bu dönemde, bölgeye 10.000 Roma vatandaşı yerleştirilir. Bunların bir kısmı bugünkü İtalya ve İspanya'dan gelen Roma'lılar, bir kısmı Filistin'den gelen Yahudiler, bir kısmı ise Arap topraklarından gelen Araplardır. Ayrıca, bu zamana kadar, bölgede Berberilerin yerel dinleri ve Fenikelilerin Punik dini dışında din bilinmezken, Romalılar Hristiyanlığı yaymaya başlarlar.
• III. yüzyılda Romalıların bölgede zayıflaması ve geri çekilmesinden istifade eden Germanik Vandallar ve Vizigotlar, Avrupa'dan gelip, 430 yılında bölgeye yerleşirler ve kendi küçük krallıklarını kurarlar. Bir yandan Mauriler (Berberiler) de kendi özgürlüklerini ilan ederler.
• Vandalların bölgedeki bağımsızlığını hazmedemeyen Bizanslılar, 534 yılında tüm bölgeye ellerine geçirirler ancak Maurilerin sürekli bağımsızlık istemektedirler. Hem Mauriler, hem de oraya yerleşen Vizigotlar Bizans'la sürekli savaş halindedir. Bu durum bölgenin VIII. yüzyılda Müslüman-Arap'larca fethedilişine kadar sürer.

Fas Haritası

Fas'ın Coğrafi yapısı

Kapsi kültürün kökeni

1000 yılında Kordova Halifeliği

İdrisidler ve komşu krallıklar

• 705 yılında, Emeviler Mauretanya'ı ele geçirir.
• 708 yılında, Berberiler Müslüman olurlar.
• 739-744 yılları arasında süren Berberi isyanları sonucunda, Mauretanya, Emevilerden kopar. Bu olay tarihte Fas'ın bağımsızlığının başlangıcı olarak bilinir çünkü bu tarihten sonra bir daha herhangi bir Halifeliğin hükümdarlığı altına girmeyecektir.
• Bu tarihten sonra bağımsız küçük devletler oluşur, zaten Halifeliğin izniyle ilk küçük ayrılma 710 yılında olmuştu (Nekor Krallığı - yöneticisi Arap, diğer devlteleri yöneticileri Berberi).
• 789 yılında, Halife'likten kaçıp Mauretanya'ya sığınmış İdris adındaki bir Arap, kendi krallığını kurar ve Mauretanya'nın büyük bir kısmını ele geçirir. Bazı Berberi krallıklar ve diğer Arap krallığı Nekor, yanyana var olmaya devam edecektir. Bu Abbasi'lerden kopma İdrisid Krallığı'nın başkenti Fes'tir.
• 985 yılında son İdrisid Kralı öldürülür ve ülke 4 Berberi krallığa bölünür. (İfrenidler, Ziridler, Magraualar ve Meknasalar) Bundan sonra Berber krallıkları ülkeyi yönetecektir.
• Bügun Fas adıyla (Fr. Maroc, İng. Morocco) bilinen ülkenin ilk temelinin 1040 yılında Almoravidlerin kurulmasıyla başlar. Marakeş, başkent olur ve ülkeye ismi baş kente hitaben verirler.

Tarihi Tablo

Tarihçe - Yöneticiler - Halklar

Tarih	Yöneticiler	Yöneten Ülke	Halklar
M.Ö 30.000 - M.Ö 9.000	Yok	Yok	Bilinmeyen bir halk
M.Ö 9.000 - M.Ö 550	Yok	Yok	Kapsiler ve onların soyundan gelen Berberi halkları
M.Ö 550 - M.Ö 350	Yok	Yok	Berberiler (97%) ve Fenikeliler (3%)
M.Ö 350 - M.S 46	Mauriler (Berberi kavim)	Mauritanya (Özgür)	Berberiler (97%) ve Fenikeliler (3%)
46 - 430	Romalılar	Roma İmparatorluğu	Berberiler (88,2%), Yahudiler (6,4%), Fenikeliler (2,7%), Romalılar (1,8%) ve Araplar (0,9%)
430 - 534	Vandallar, Vizigotlar ve Berberiler	Her grup kendi krallıklarını kurar (Özgür)	Berberiler (85,1%), Yahudiler (6,1%), Fenikeliler (2,6%), Vizigotlar (2,2%), Romalılar (1,8%), Vandallar (1,3%) ve Araplar (0,9%)
534 - 682	Yunanlar, Vizigotlar, Berberiler ve Yahudiler	Önce Bizans ele geçirir. Ardından her grup kendi krallıklarını kurar (Özgür)	Berberiler (83,6%), Yahudiler (6%), Fenikeliler (2,6%), Vizigotlar (2,2%), Romalılar (1,7%), Yunanlar (1,7%), Vandallar (1,3%) ve Araplar (0,9%)
682 - 698	Araplar, Yunanlar ve Berberiler	Araplar saldırır ve savaşlar yine başlar. Bölge sürekli bir çatışma halindedir. 682'de Fas Emevilerin eline geçer. 683'de Berberler geri alırlar. Ardından Bizans işgal eder. Çatışmalar sürer. 698'de Emeviler Bizans'ı yenerler.	Berberiler (82,5%), Yahudiler (6%), Fenikeliler (2,6%), Vizigotlar (2,1%), Yunanlar (2,1%), Romalılar (1,7%), Araplar (1,7%) ve Vandallar (1,3%)
698 - 705	Berberiler	Arap - Berberi çatışmaları dinmez.	Berberiler (82,2%), Yahudiler (5,9%), Fenikeliler (2,5%), Vizigotlar (2,1%), Yunanlar (2,1%), Araplar (2,1%), Romalılar (1,7%) ve Vandallar (1,3%)
705 - 740	Araplar	Emeviler	Berberiler (80,6%), Yahudiler (5,9%), Araplar (3,7%), Fenikeliler (2,5%), Vizigotlar (2,1%), Yunanlar (2,1%), Romalılar (1,7%) ve Vandallar (1,3%)
740 - 789	Berberiler	Farklı Krallıklar	Berberiler (Çoğunluk), Azınlıklar: Yahudiler, Araplar ve Diğer
789 - 985	Araplar	İdrisid Krallığı	Berberiler (Çoğunluk), Azınlıklar: Araplar, Yahudiler ve Diğer
805 yılı	Varolan tarihi göçler	ve tahmini nüfuslar hesaplanarak ortaya çıkan rakamlar	Berberiler (76,4%), Araplar (9,5%), Yahudiler (6,1%), Fenikeliler (2,5%), Vizigotlar (1,9%), Yunanlar (1,7%), Romalılar (1,1%) ve Vandallar (0,8%)
985 - 1040	Berberiler	4 Berberi Krallığı	Berberiler (Çoğunluk), Azınlıklar: Araplar, Yahudiler ve Diğer
1040 - 1147	Berberiler	Almoravid Krallığı	Berberiler (Çoğunluk), Azınlıklar: Araplar, Yahudiler ve Diğer
1147 - 1269	Berberiler	Almohad Krallığı	Berberiler (Çoğunluk), Azınlıklar: Araplar, Yahudiler ve Diğer
1269 - 1358	Berberiler	Merinid Krallığı	Berberiler (Çoğunluk), Azınlıklar: Araplar, Yahudiler ve Diğer
1550 yılı	Varolan tarihi göçler	ve tahmini nüfuslar hesaplanarak ortaya çıkan rakamlar	Berberiler (64,1%), Yahudiler (15,4%), Araplar (13,7%), Diğer (6,8%)
1850 yılı	Varolan tarihi göçler	ve tahmini nüfuslar hesaplanarak ortaya çıkan rakamlar	Berberiler (62,5%), Araplar (17,2%), Yahudiler (13,9%), Diğer (6,3%)
1900 yılı	Varolan tarihi göçler	ve tahmini nüfuslar hesaplanarak ortaya çıkan rakamlar	Berberiler (66,7%), Araplar (17,5%), Yahudiler (9,2%), Diğer (6,7%)
1950 yılı	Varolan tarihi göçler	ve tahmini nüfuslar hesaplanarak ortaya çıkan rakamlar	Berberiler (74,2%), Araplar (18%), Yahudiler (3,3%), Diğer (4,4%)
2001 yılı	Varolan tarihi göçler	ve tahmini nüfuslar hesaplanarak ortaya çıkan rakamlar	Berberiler (80%), Araplar (19.1%), Yahudiler (0,1%), Diğer (0,9%)