Kullanıcı:Mavrikant/Kurtuluş Yolu

Kurtuluş Yolu, 1 Nisan 1926 - 1 Haziran 1928 tarihleri arasında İskilip'te 42 sayı olarak yayımlanan genç Türkiye Cumhuriyetinin ilk dergilerinden olan 15 günlük bir dergidir.

Kurtuluş Yolu dergisi; 1 Nisan 1926'da yayım hayatına başlarken amacını şu şekilde belirtiyordu:

"Aylardan beri kat'i bir azimle çalışan Muallimler Birliği, Kurtuluş Yolu'nu çıkarabilme hususundaki emelini nihayet gerçekleştirmiştir.

Cehalet, taassub ve hurafeye karşı İnkılap ve Medeniyet namına açtığı mücadelede, şimdiye kadar hep başarılı olan gençlik; hak ve hakikati örten perdeleri yırtarak muhit ve memleketimizi aydınlatmıştır. Şu doğan güneşle'" birlikte, daha yüksek bir şevk ve heyecanla durmadan, dinlenmeden çalışmak mecburiyetindeyiz. .,

Kısa geçmişinde büyük fedakarlıklarla halkı müsamere, kongre ve konserlerle eğitmek, yetim ve fakir öğrencilere elbise ve ders aracı temin etmek gibi faydalı hizmetlerde bulunan Mualimler Birliği, çıkardığı Mecmua ile halk arasına girerek daha faydalı hizmetlerde bulunacaktır. En büyük amacı, artık Türk illerinde cehalete yer vermemektir.

Gazi Paşa'nın açtığı yolda, Kurtuluş Yolunda kendi imkânlarımızla ilerleyeceğiz ve hedefe ilk biz varacağız. Cumhuriyet'in açtığı çığırda, milletimize ilim ve mefkure borcunu ödeyip, memleketimizde fen ve medeniyet ışığını parlatacağız."

Yönetim yeri olarak, İskilip Mualimler Birliği'nin merkezi kullanılmıştır. 31 Ocak 1927'ye kadar mecmuanın sorumlu müdürlüğünü, Ziraat Memuru Cemal Bey yaptı. Cemal Bey'in Konya -Sultanbeyli'ye tayini çıktıktan sonra, sorumlu müdürlüğü, bir ay süreyle Doktor Faik Bey yürüttü. Faik Bey'inde tayini çıktıktan sonra, 28 Şubat 1927'den itibaren, sorumlu müdürlük görevini Azmi Milli Mektebi öğretmenlerinden Hakkı Safvet Bey üstlenmiştir. Dergi 42 sayı olarak görünmesine karşın, gerçekte 41 sayıdır. Çünkü 36. sayı hiç yayımlanmadı. İlk 24 sayısı, Çankırı Vilayet Matbaası’nda basılan derginin, bundan sonraki sayıları Çorum Vilayet Matbaası'nda basıldı.

Kurtuluş Yolu Mecmuası yayım hayatına Muallimler Birliği'nin yayın organı olarak başladı ve 15 Mayıs 1927'deki 25. sayıya kadar da öyle kaldı. Muallimler Birliği, mesleki çalışmaları dışındaki faaliyetlerini bıraktıktan ve mecmuayı tek başına yayınlayamayacak hale geldikten sonra Kurtuluş Yolu Mecmuası, İskilip gençliği adına yayımlanmaya başladı.

Başlangıçta, on beş günde bir düzenli olarak yayımlanan dergi, bazı imkânsızlıklar nedeniyle 1927 Nisan'ından itibaren yayınına bazı aralar verdi. Örneğin, 37. sayıdan 38. sayıya kadar üç ay zaman geçti.

Dergi, daha çok Azmi Milli Mektebi başöğretmeni Rıfat Rami ile aynı okulda öğretmen olan Asım Nida Bey'lerin çalışmaları ve fikirleriyle ayakta duruyordu. Asım Nida Bey'in 1927 de Ankara Hukuk Mektebi'ni kazanması ve Rıfat Rami Bey'in sağlık problemlerinin artması, derginin yayınını zorlaştırdı. Kağıt ve basım giderlerinin Çorum İl Genel Meclisi tarafından karşılanmasına rağmen, dergi daha fazla yayın hayatını sürdüremedi. Rıfat Rami Bey'in uzun süreli tedavi için Çorum'a gitmesinden sonra, 1 Haziran 1928'deki 42. sayıyla birlikte yayın hayatına son verdi.

Kurtuluş Yolu Mecmuası'nın amacı, halkı eğiterek toplumun gelişimini sağlamaktı. Dergide yayımlanan tüm makaleler, bu amacı gerçekleştirmeye yöneliktir. Derginin eğitim faaliyetlerini ikiye ayırmak mümkündür. Birincisi, dergiyi yayımlayan Muallimler Birliği'nin eğitsel (pedagojik) faaliyetleriyle ilgilidir. Yani okullarda verilen eğitimin kalitesini artırmak için, derginin sunduğu imkânlardan yararlanılmıştır. İkincisi ise bizzat dergide yayımlanan makalelerle halkı eğitmeye ve bilinçlendirmeye yönelik çalışmalardır.

Dergi, Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki havayı olduğu gibi yansıtıyor. Devrimler yapılırken, halkın ve aydınların duyduğu heyecanı, yapılan özverili çalışmaları dergide gözlemlemek mümkündür.

Kurtuluş Yolu'nun önemli bir yanı da İskilip'te yayınlanmış olmasıdır. Kurtuluş Yolu ile dönemin cumhuriyet kenti olan İskilip'inin zengin kültürel yapısı da öne çıkarken dergi kapandıktan sonra İskilip'te 1969 yılına kadar hiçbir yayın çıkamamış olması da önemlidir.

Kurtuluş Yolu hakkında yapılan tarihsel ve toplumbilimsel çalışmalar

Dergi hakkında 1999 yılında Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tarih Anabilm Dalı öğrencisi Selim Yıldırım tarafından Doç. Dr. Nedim İpek'in danışmanlığında bir lisans tezi yapılmıştır. Bu lisans tezinde;

Dergi dört ana başlık altında ele alınıp:

1. Eğitim

2. Cumhuriyet Toplumuna Geçiş

3. Cumhuriyet'in İlk Yıllarında İskilip

4. Mahalli Gelişmeler

ana başlıkları altında irdelenmiştir.

Kurtuluş Yolu Dizini

KURTULUŞ YOLU dergisinin çıkan sayılarının tarihleri ve içerik dizini:

• 1. Sayı - 1 Nisan 1926

Yolumuz ve Yerimiz.......................................................1

Köy Yatı Mektepleri......................................................2

Dört Kurt (1)............................................................5

İki Dert, Bir Söz........................................................6

Türkün İçtima'i Yaraları Araz Ve Tedavisi................................10

Hayvanat da Çiçek İllet.................................................11

İçki Ve Fenalıkları (1).................................................13

Kurtuluş Haberleri......................................................14

• 2. Sayı - 15 Nisan 1926

Laarifde İnkılap........................................................17

Yazımız Ve Yeni Türk Harfleri...........................................19

Dört Kurt (2)...........................................................22

İnkılapta Türk Köylüsü..................................................23

İçki Ve Fenalıkları (2).................................................27

Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................29

• 3. Sayı - 30 Nisan 1926

İstiklal Teyyareye Bağlıdır.............................................33

Kurtuluş Yoluna.........................................................35

Kazamızı Bilelim (1)....................................................36

Türkün İctimai Yaraları Araz Ve Tedavisi "Mezar" (2)...................39

Dört Kurt (3)...........................................................41

T'alebe Yazıları - Mekteplilerimize Örnek...............................43

Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................45

• 4. Sayı - 15 Mayıs 1926

Talibin Son Baltası.....................................................49

Kazamızı Bilelim (2)....................................................50

Frengi Hastalığı Ve Fenalıkları (1).....................................52

Dört Kurt (4)...........................................................54

Aşar Tamamen Mülgadır...................................................57

Kadınlarla Millet (1)...................................................59

Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................61

• 5. Sayı - 31 Mayıs 1926

Terbiyede İlk Esaslar...................................................61

Türk Teyyare Cemiyetinin Beyannamesi....................................63

Terbiyei Ahlakiyede Ibtidai Muallimlerinin Vazifesi.....................65

Kadınlarla Millet (2)...................................................67

Türküm Büyüğüm “Şiir”...................................................68

Artık Kalk "Şiir".......................................................69

Arefe Günkü İstikbal Hatıratı Notları...................................70

Büyük İstikbal..........................................................72

Talebe Sahifeleri.......................................................74

Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................75

• 6. Sayı - 15 Haziran 1926

Mekteb Ve Aile Bahçeleri................................................77

Doğru Bir İhtar "Şiir"..................................................80

Dört Kurt (5)...........................................................81

Frengi Ve Fenalıkları (2)...............................................83

İskilip Ve Ticaret (1)..................................................84

Mekteb Tatilleri........................................................86

Kadınlarla Millet(3)....................................................89

Mektebliler Sütunu......................................................91

Kurtuluş Yolu Haberleri.................................................93

• 7. Sayı - 15 Temmuz 1926

Yolcuların Hatabı.......................................................94

Acı Hakikatler..........................................................94

Dört Kurt (6)...........................................................98

İlk Tedrisat Hakkındaki Düşüncelerim (1)...............................100

Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (1)...........................103

Sıhhi Ev "Mesken"......................................................105

Kurtuluş Yolu Haberleri................................................108

• 8. Sayı - 31 Temmuz 1926

Kalk Davran (2) "Şiir".................................................109

Terbiyeye Ve Yeni Hayat Sahifeleri.....................................110

Akşam “Şiir”...........................................................113

Dört Kurt (7)..........................................................114

Bel Soğukluğu..........................................................115

İskilip Ve Ticaret (2).................................................117

Çocuk Yazıları.........................................................119

Osmancık Mualimleri Birliğinde Faaliyet................................121

Kurtuluş Yolu Haberleri................................................121

• 9.Sayı - 15 Ağustos 1926

Naarif “Şiir”..........................................................125

İdman..................................................................126

Dört Kurt (8)..........................................................128

Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (2)...........................129

Derdlerimizden Birisi..................................................132

Teehhül Ve Hıfzıssıhhat İçdivac........................................135

İlk Tedrisat Hakkında Düşüncelerim (2).................................138

Kurtuluş Yolu Haberleri................................................139

• 10. Sayı - 31 Ağustos 1926

Maarif - Ahlak "Şiir"..................................................140

Medeni Hayatta Vazifelerimiz (2).......................................142

Su Mu, Şuur Mu Ehem?...................................................144

Mahşer "Şiir"..........................................................146

Ey Genç Çiftçi "Şiir"..................................................149

Kadınlarla İktisat.....................................................150

Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (3)...........................153

Meyve Ağaçlarının Düşmanları...........................................153

Kurtuluş Yolu Haberleri................................................155

• 11. Sayı - 15 Eylül 1926

Derdlerimizden Birisine................................................157

Medeni Hayatda Vazifelerimiz (2).......................................159

Nifak..................................................................161

Dört Kurt (3)..........................................................162

Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (4)...........................164

Sıtma..................................................................167

Meyve Ağaçlarının Düşmanları...........................................169

Kurtuluş Yolu Haberleri................................................171

• 12. Sayı - 30 Eylül 1926

Medeni Hayatta Vazifelerimiz (3).......................................173

Kadın Cehlinin Fenalıkları.............................................175

Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (5)...........................176

Kadınlarla Bilgi.......................................................179

Çocuk Şiirleri.........................................................181

Sıtma(2)...............................................................181

Dört Kurt (10).........................................................182

Zafer Bayramı Hatıraları...............................................184

Kurtuluş Yolu Haberleri................................................187

• 13. Sayı - 15 Ekim 1926

Hissi Milli “Şiir”.....................................................189

Medeni Hayatda Vazifelerimiz (3).......................................190

Hayatı Muaşeret........................................................191

Hakiki Aşkı Musavver Bir Mektub........................................193

Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (6)...........................194

Dört Kurt(11)..........................................................196

Birlik Kongre Kararları................................................198

Kurtuluş Yolu Haberleri................................................199

• 14. Sayı - 31 Ekim 1926

Zavallı Köylü “Şiir....................................................201

Kadınlarda İnsandır....................................................202

Fazilet................................................................204

İlk Tahde Mecburiyet..................................................205

Çocuk Nasıl Beslenir (1)...............................................207

Kurtuluş Haberleri.....................................................208

• 15. Sayı - 15 Kasım 1926

Genç1erbirliği.........................................................209

Çocuk Nasıl Beslenir (2)...............................................212

Gençlerbirliği.........................................................214

Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (7)...........................217

Dört Kurt (12).........................................................220

Birlik İşleri..........................................................222

Kurtuluş Yolu Haberleri................................................223

• 16. Sayı - 30 Kasım 1926

İçtimai Derd1erimizden.................................................225

Kadınlarla Zihniyet....................................................227

Dört Kurt (13).........................................................229

Fazla Hasılat Almak İçin Neler Yapacağız (8)...........................231

Tosya Çeltiklerini Mahveden Marazın Mahiyeti Ve İndifai Çareleri.......235

Hakiki Aşkı Musavver Bir Mektub........................................236

Kurtuluş Haberleri.....................................................238

• 17. Sayı - 15 Aralık 1926

Şirket "Şiir"..........................................................241

Tosya - İskilip Yolu...................................................242

Kadınlarla Namus.......................................................244

Tosya Çeltiklerindeki Yanıklık.........................................246

Kurtuluş Haberleri.....................................................248

• 18. Sayı - 31 Aralık 1926

İskilip'e Ayrılık Sözüm................................................249

Medeni Hayat da Yanlış Telakkiler......................................250

Rehber İhtiyacı........................................................252

"Muallim Oğuz Doğan Zindanda" Piyes....................................254

Hububata Arz Olan Sürme Ve Rastık Hastalıkları Ve Usulü Tedavisi.......254

Kurtuluş Haberleri.....................................................255

• 19. Sayı - 15 Ocak 1927

Milletime..............................................................257

Letafetle Saadet.......................................................258

Ocak Reb'iyesi.........................................................260

Sevda "Şiir"...........................................................263

Gökden Feryad "Şiir"...................................................264

Çocuk Şiirleri.........................................................264

• 20. Sayı - 31 Ocak 1927

Yeni Yılımız...........................................................265

İntizar “Şiir”.........................................................266

Sevimli Güzele “Şiir”..................................................266

Bir Genç Valideye Mektub...............................................267

Birlik İşleri..........................................................269

Kurtuluş Haberleri.....................................................272

• 21. Sayı - 15 Şubat 1927

Bugünkü İskilip........................................................273

Hayat da Mesud Olmak Neye Bağlıdır.....................................274

Ufuk "Şiir"............................................................276

Dört Kurt (14).........................................................277

Kurtuluş Haberleri.....................................................279

• 22. Sayı - 28 Şubat 1927

Türk Ocağı............................................................281

Değişen Hayat “Şiir”...................................................282

Misakı Milli Marşı.....................................................283

Milli Sahne (1)........................................................283

Memleket İşleri........................................................285

Kurtuluş Haberleri.....................................................286

• 23. Sayı - 15 Mart 1927

Ocağa Girelim..........................................................289

Bozkırdan Bir Ses......................................................290

Üç Zafer "Şiir"........................................................290

Göz Yaşı “Şiir”........................................................291

Milli Sahne(2).........................................................291

Fazla Hasılat Almak için Neler Yapacağız (9)...........................293

Kurtuluş Haberleri.....................................................296

• 24. Sayı - 31 Mart 1927

Kurtuluş Bir Yaşında...................................................297

İlk Mekteblerde Tahrir Dersi..........................................299

Hamdullah Suphi Bey'in Nutku...........................................301

Kurtuluş Haberleri.....................................................304

• 25. Sayı - 15 Mayıs 1927

Muhterem O kuyucularımıza..............................................305

Riya...................................................................306

Buda Mı Hayat "Şiir"...................................................307

Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (1)..............................308

Şarkı..................................................................309

Memleket Meyve Üretimine Umumi Bir Bakış...............................310

Memleket Havadisi......................................................311

• 26. Sayı - 1 Haziran 1927

Gençlik................................................................313

Tekbir.................................................................314

Sözüm “Şiir”...........................................................315

Şarkı..................................................................315

Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (2)..............................315

Arıcılık...............................................................317

Hırsın Cezası "Piyes"..................................................318

Memleket Havadisi......................................................319

• 27. Sayı - 15 Haziran 1927

Memleket Tedrisatına Umumi Bir Bakış...................................332

Bed Beyinlik...........................................................322

Son Kıştan Bahara "Şiir"...............................................323

Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (3)..............................324

Hırsın Cezası (2) "Piyes"..............................................326

Memleket Havadisi......................................................327

• 28. Sayı - 30 Haziran 1927

Lüzumsuz Telaşlar......................................................329

Azimet Füruşluk........................................................330

Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (4)..............................331

Kuşlardan Bir Kısım "Şiir".............................................332

Isıtma.................................................................333

Meyve Ağaçlarına Zarar Veren Haşerat...................................334

Hırsın Cezası(3).......................................................335

Kaza Haberleri.........................................................336

• 29. Sayı - 15 Temmuz 1927

Milliyet...............................................................337

Seciyesizlik...........................................................338

Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (5)..............................339

Hisli Kız.............................................................340

Frengi.................................................................341

Hırsın Cezası (4)......................................................342

Kaza Haberleri.........................................................344

• 30. Sayı - 31 Temmuz 1927

Milli Benlik...........................................................345

Taassub................................................................347

Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (6)..............................348

Bir Nağme..............................................................349

Gel "Çocuk Şiiri"......................................................349

Sözde Eğlence..........................................................350

Hırsın Cezası (5)......................................................351

Kaza Haberleri.........................................................352

• 31. Sayı - 15 Ağustos 1927

Milli Benlik (2 )......................................................353

Kabalık................................................................355

Sana “Şiir”............................................................356

Fıkra..................................................................356

Bahçelerde Milidyo Ve Küllenme Hastalıkları Ve Tedavi Çareleri (1).....356

Terbiyede Nefis Sanatlarının Vazifesi (7)..............................358

Hırsın Cezası (6)......................................................359

Kaza Haberleri.........................................................360

• 32. Sayı - 15 Eylül 1927

Milli Benlik (3).......................................................361

Türkün Kabesi..........................................................362

Yolcu Yolunda "Şiir"...................................................364

Şarkı..................................................................364

Bahçelerde Milidyo Ve Küllenme Hastalıkları Ve Tedavi Çareleri (2).....364

Hırsın Cezası (7)......................................................366

Kaza Haberleri.........................................................367

• 33. Sayı - 31 Eylül 1927

Valimiz Faiz Beyefendi.................................................369

Ankara Hukuk Mektebi...................................................370

Talim “Şiir”...........................................................371

Ayrılık "Şiir".........................................................371

Çocuk Şiirleri.........................................................372

Nüfus Sayımı Hakkında..................................................372

Hacı Hanım Mı Allah'ın Belası Mı.......................................375

Kaza Haberleri.........................................................376

• 34. Sayı - 15 Ekim 1927

Muallimler Birliği.....................................................377

Asım Gitti.............................................................379

Ayırma “Şiir”..........................................................380

Kaza Haberleri.........................................................382

• 35. Sayı - 30 Ekim 1927

Cumhuriyet Bayramı.....................................................385

İskilip Ve Giyim Tarzı.................................................386

Kuyruk Acısı...........................................................387

Kuşlardan İkinci Kısım Nazire "Şiir"...................................388

Kaza Haberleri.........................................................389

• 36. Sayı Yayımlanmadı

• 37. Sayı - 30 Kasım 1927

Milli Vahdet...........................................................393

Tılsımlı Silah.........................................................395

İşsizlik...............................................................396

Teyyare................................................................398

Kaza Haberleri.........................................................400

• 38. Sayı - 1 Mart 1928

Artık İskilip'e Bir Kütüphane Binası Yapılmalıdır......................401

Biz Kimiz “Şiir”.......................................................403

Gençlik de Alaka Kabiliyeti............................................404

Kazamızı Tanıyalım (1).................................................405

Kaza Haberleri.........................................................407

• 39. Sayı - 15 Mart 1928

İskilip Gençliği Aziz Valisini Selamlarken.............................409

Mektep Birası Derdi....................................................410

Bir Hastalık Münasebetiyle.............................................412

Öğüd “Şiir”............................................................414

Kazamızı Tanıyalım (2).................................................415

Kaza Haberleri.........................................................415

• 40. Sayı - 15 Nisan 1928

Türk Maarrif Cemiyetinin Teşekkülü.....................................417

İlk İstihsal tespiti...................................................419

Spor İhtiyacı..........................................................421

Ey Gönül “Şiir”........................................................422

Kazamızı Tanıyalım (3).................................................423

Kaza Haberleri.........................................................423

• 41. Sayı - 1 Mayıs 1928

Terbiyede Vahdet Ve İdeal..............................................425

Hırçın “Şiir”..........................................................427

Kazamızı Tanıyalım (4).................................................427

Hırsın Cezası (8)......................................................427

Muhterem Meclisi Umumizden Ricamız.....................................429

Memleket Kütüphanesi...................................................429

Kaza Haberleri.........................................................430

• 42. Sayı - 1 Haziran 1928

Bir Mektep Açmak Bir Hapishane Kapamaktır..............................433

Kuduz..................................................................434

Garb Yolunda "Şiir"....................................................436

Kazamızı Tanıyalım (5).................................................436

Hırsın Cezası..........................................................437

Kaza Haberleri.........................................................438