Kulaksız Hamamı

Koordinatlar: 41°02′21″K 28°57′44″D / 41.03917°K 28.96222°D / 41.03917; 28.96222
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kulaksız Hamamı
Harita
Genel bilgiler
TürHamam
KonumBeyoğlu, İstanbul, Türkiye
Koordinatlar41°02′21″K 28°57′44″D / 41.03917°K 28.96222°D / 41.03917; 28.96222
Tamamlanma1579
Teknik ayrıntılar
Yapı sistemiKâgir
MalzemeTaş · tuğla

Kulaksız Hamamı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki bir hamamdır.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Koca Sinan Paşa tarafından 1579'da, Sinan Paşa Camii'ne vakfen yaptırıldı.[1] Evliya Çelebi Seyahatnâme'sinde, adından yola çıkarak hamamda sağır kişilerin çalıştığını ifade etmişti.[2] 1996'da, kısmen dökümhane kısmen de kahvehane olarak kullanıldığı, bazı bölümlerinin yıkılmış olduğu ve kalan kısımlarının ise "büyük ölçüde değişime uğradığı" kaydedilmişti.[1]

Temmuz 2022'de hamamın, Kulaksız Millet Kütüphanesi-Gençlik Merkezi adıyla açılacak bir şekilde Beyoğlu Belediyesi tarafından restorasyonuna başlandığı duyuruldu.[3]

Konumu ve mimarisi[değiştir | kaynağı değiştir]

İstanbul'un Beyoğlu ilçesinin Kulaksız Mahallesi'nde, Kulaksız Caddesi ile Kulaksız Hamamı Sokağı'nın kesiştiği noktada konumlanan bir çifte hamamdır. Duvarları, almaşık teknikte, düzensiz örülmüş moloz taş ve tuğladandır. Kulaksız Caddesi'ne bakan batı cephesine bakan revaklı girişindeki üç sivri kemer, başlıkları klasik baklava desenli üç mermer sütunla birbirine bağlanır. Bu kemerlerden ortadaki, diğer ikisine göre daha büyüktür. Giriş, orta kısmında kubbe, yan kısımlarında ise tonozla örtülüdür. Revak bölümünün güneybatı köşesindeki pahta, iki sıra mukarnas dolgu bulunur. Hamamın, Kulaksız Sokağı'na bakan iki girişi daha vardır.[1]

Yapının ılıklık bölümleri ile bunların arkasında konumlanan yarı yıkılmış durumdaki sıcaklık bölümleri arasındaki bağlantılar yok olmuştur. Altıgen planlı erkekler için olan kısmının sıcaklık bölümü, sivri kemerli eyvanlarla çevrelenir. Kare planlı soğukluk bölümü, pandantiflerin görüldüğü, bir aydınlık fenerinin konumlandığı bir kubbeyle örtülüdür. Pandantiflerde, madalyon izleri vardır. Yapının doğusunda bulunan kadınlar için olan kısmın soğukluğu da erkeklerinkiyle özdeştir. Basık kemerli bir açıklıkla girilen bölümün doğu duvarındaki sivri kemerli tepe pencerelerinin yanlarında iki adet filgözü bulunur. Kuzeyindeki sivri kemerli kapının her iki yanında, üçer adet dikdörtgen açıklıklı niş konumlanırken aynı düzendeki sivri kemerli tepe pencereleri ile filgözleri bu cephede de vardır. Soğukluk bölümünün kuzeyindeki basık kemerli kapı, enlemesine uzanan ılıklık bölümüne açılır. Üç kare planlı kısımdan meydana gelen ılıklık bölüm, ortasında bir kubbe, yanlarında ise tonozla örtülüdür. Buradan tuvalete açılan sivri kemerli kapı, kaş kemerli bir nişte konumlanır.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Egin, Ergün (1996). Kasımpaşa'nın Tarihi Gelişimi, İskân Özellikleri ve Mimari Eserleri (yüksek lisans). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Bölümü. s. 153. 
  2. ^ Kuruçay, Akif (2011). "Kulaksız Hamamı - Beyoğlu". İstanbul'un 100 Hamamı. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları. s. 47. ISBN 978-605-5592-96-7. 
  3. ^ Yıldız, Haydar Ali [@haydaraliyildiz] (5 Temmuz 2022). "Daha güzel bir Beyoğlu için tarihi eserlerimizi restore edip komşularımızın hizmetine açıyoruz .🙌🏻❣️ Tarihi Kulaksız Hamamı, Kulaksız Millet Kütüphanesi - Gençlik Merkezi olarak gençlerimizin yeni mekanı olacak" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.