Kenzaburo Oe sayfasının kaynağını görüntüle

{{Yazar bilgi kutusu
| adı            = Kenzaburō Ōe
| resim          = Paris - Salon du livre 2012 - Kenzaburō Ōe - 003.jpg
| başlık         = Ōe, 2012
| takma_adı      = 
| doğum_adı      = 
| doğum_tarihi   = {{Doğum tarihi|1935|1|31}}
| doğum_yeri     = [[Uchiko]], [[Ehime idari bölgesi|Ehime]], [[Japon İmparatorluğu]]
| ölüm_tarihi    = {{ölüm tarihi ve yaşı|2023|03|3|1935|1|31}}
| ölüm_yeri      = [[Tokyo]], [[Japonya]]
| yaşadığı_yer   = 
| meslek         = [[Romancı]], kısa öykü yazarı ve [[Deneme yazarları listesi|deneme yazarı]]
| milliyet       = [[Japonlar|Japon]]
| vatandaşlık    = 
| köken          = 
| dönem          = 1950–2023
| tür            = 
| konu           = 
| akım           = 
| ilk_eser       = 
| etkilendikleri = [[Mark Twain]], [[Selma Lagerlöf]], [[William Blake]], [[Jean-Paul Sartre]], [[Hikari Ōe]], [[Lu Xun]]
| etkiledikleri  = 
| ödülleri       = {{Ödüller|[[Nobel Edebiyat Ödülü]]|1994}}
| imza           = 
| website        = 
| dipnot         = 
}}
'''Kenzaburō Ōe''' ({{dil|ja|大江健三郎}}, 31 Ocak 1935 - 3 Mart 2023), [[Japonlar|Japon]] yazar ve çağdaş [[Japon edebiyatı]]'nın önde gelen isimlerinden birisi. Ōe, 1994 yılında [[Yasunari Kavabata]]'dan sonra [[Nobel Edebiyat Ödülü]] kazanan ikinci Japon yazardır.

== Yaşamı ==
1935 yılında [[Şikoku]]'nun bir köyünde doğdu. [[Japonya]]'nın en prestijli üniversitesi olan [[Tokyo Üniversitesi]]'nde [[Fransız Edebiyatı]] eğitimi gördü. [[Türkiye]]'de özellikle ''[[Kişisel Bir Sorun]]'' eseri ile tanınan yazar, Japonya'nın gelmiş geçmiş en güçlü sosyal ve politik eleştirel yaklaşımını roman dünyasına taşıyarak Japon edebiyatında kendine özgü bir yer edindi. Onun bu özelliğini yansıtan entelektüel niteliği yüksek romanları ona 1994 yılında [[Nobel Edebiyat ödülü]]nü getirdi.

Savaşçı sınıf kökenli olup geleneklerine bağlı bir taşra ailesinde yetiştirilmiştir. Yaşıtı Japon çocuklarının çoğu gibi Oe de, Japonya'nın müttefik güçlere yenildiğini ve teslim olduğunu, II. Dünya Savaşı'nın bittiğini radyoda imparator Hirohito'nun kendi ağzından duyuşuna kadar İmparator'un yaşayan bir Tanrı olduğuna inanmıştır. Ancak İmparator'un kendisi gibi bir insan olduğunu öğrenen Oe, dünya algısını sonsuza dek değiştiren kayboluş ve yıkım duygusunu yaşamıştır. Babasının erken ölümü, II. Dünya Savaşı'nda Japonya'nın yenilmesi ve son olarak da oğlu Hikari'nin beyin fıtığı nedeniyle engelli olarak doğması Oe'nin hem kişisel hem de edebiyat hayatındaki en etkili olaylardır. Eserlerinde [[Sartre]], Mailer, Faulkner, Melville, William Blake, William Butler Yeats, Charles Dickens, [[Fyodor Dostoyevsky]], Miguel de Cervantes, Dante ve [[Chi-ha]] gibi çeşitli yazarları birleştirmiştir.<ref>Japon Edebiyatında Varoluşçuluk, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2012, Nuray Akdemir</ref>

Kenzaburo Oe, 3 Mart 2023 tarihinde yaşlılığa bağlı nedenlerden dolayı 88 yaşında [[Tokyo]]'da hayatını kaybetti.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/2023/03/13/obituaries/kenzaburo-oe-dead.html|başlık=Kenzaburo Oe, Nobel Laureate and Critic of Postwar Japan, Dies at 88|erişimtarihi=13 Mart 2023|tarih=13 Mart 2023|dil=en-US|çalışma=[[The New York Times]]|ad=|soyadı=|issn=0362-4331|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230313073350/https://www.nytimes.com/2023/03/13/obituaries/kenzaburo-oe-dead.html|arşivtarihi=13 Mart 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.haberturk.com/nobel-edebiyat-odullu-japon-yazar-kenzaburo-hayatini-kaybetti-3573187 | başlık = Nobel Edebiyat Ödüllü yazardan üzen haber | erişimtarihi =13 Mart 2023| tarih =13 Mart 2023| dil =Türkçe| çalışma = [[Habertürk (gazete)|Habertürk]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230313095341/https://www.haberturk.com/nobel-edebiyat-odullu-japon-yazar-kenzaburo-hayatini-kaybetti-3573187 | arşivtarihi = 13 Mart 2023}}</ref>

== Başlıca yapıtları ==
*Shiiku (Kurbanı Beslemek) (1957)
*[[Kişisel Bir Sorun]] (1964)
*[[Man'en gan'nen no futtobōru (Sessiz Çığlık)]] (1967)
*Warera no kyōki wo ikinobiru michi wo oshieyo (Delilikten Kurtar Bizi) (1969)
*Atarashii hito yo, mezameyo (Ayağa Kalk Genç Adam) (1983)

==Ödülleri==
*[[Akutagava Ödülü]], 1958.<ref name="wilson12"/>
* Şinçoşa Edebiyat Ödülü, 1964.
*Tanizaki Ödülü, 1967.
*Noma Ödülü, 1973.
*Yomiuri Ödülü, 1982.
*Jiro Osaragi Ödülü (''[[Asahi Shimbun]]''), 1983.
*[[Nobel Edebiyat Ödülü]], 1994.<ref name="nyt1994"/>
*[[Kültür Nişanı]], 1994 – reddedildi.<ref name="nyt2008">Onishi, Norimitsu. [https://www.nytimes.com/2008/05/17/world/asia/17oe.html?partner=rssnyt&emc=rss "Released From Rigors of a Trial, a Nobel Laureate's Ink Flows Freely,"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180903013720/https://www.nytimes.com/2008/05/17/world/asia/17oe.html?partner=rssnyt&emc=rss |tarih=3 Eylül 2018 }} ''New York Times''. May 17, 2008.</ref>
*[[Légion d'honneur]], 2002.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Novelist Oe inducted into France's Legion of Honor. - Free Online Library | url = http://www.thefreelibrary.com/Novelist+Oe+inducted+into+France%27s+Legion+of+Honor.-a086465288 | website = www.thefreelibrary.com | erişimtarihi = 28 Ocak 2016 | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210430084247/https://www.thefreelibrary.com/Novelist+Oe+inducted+into+France%27s+Legion+of+Honor.-a086465288 | arşivtarihi = 30 Nisan 2021 | ölüurl = hayır }}</ref>

2006 yılında, geçen yıl yayınlanan Japon edebi romanlarını tanıtmak için Kenzaburō Ōe Ödülü kuruldu. Kazanan eser yalnızca Ōe tarafından seçilirdi. Kazanan para ödülü almaz, ancak roman diğer dillere çevrilir.

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

{{Nobel Edebiyat Ödülü}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:1935 doğumlular]]
[[Kategori:Ehime ili doğumlular]]
[[Kategori:20. yüzyıl Japon yazarları]]
[[Kategori:21. yüzyıl Japon yazarları]]
[[Kategori:Japon Nobel Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Akutagava Ödülü]]
[[Kategori:Japon deneme yazarları]]
[[Kategori:20. yüzyıl erkek yazarları]]
[[Kategori:2023 yılında ölenler]]
[[Kategori:Tokyo'da ölenler]]
[[Kategori:Légion d'honneur sahipleri]]