Katshi Manastırı
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Çiatura kasabasına 3.5 mil uzaklıktaki Katshi köyü, Çiatura İli, İmereti bölgesi (Mhare), Gürcistan |
Koordinatlar | 42°16′10″K 43°12′47″D / 42.26944°K 43.21306°D |
İnanç | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Durum | Aktif |
Mimari | |
Mimari tür | Üç katmanlı kubbeli sekizgen plan |
Mimari biçim | Gürcü, manastır |
İnşaat başlangıcı | ca. 988 |
Tamamlanma | 1010–1014 |
Özellikler | |
Uzunluk | 17.5 m |
Genişlik | 12 m |
Kubbe sayısı | 1; üçüncü kademe sütun gövdesi üzerinde duruyor |
Katshi Kutsal Doğuş Manastırı (Gürcüce: კაცხის მაცხოვრის შობის სახელობის მონასტერი) veya daha bilinen adıyla Katshi Manastırı (კაცხის მონასტერი), Gürcistan'ın Çiatura kentinin yanındaki Katshi köyünde konumlanmış bir Orta Çağ manastırıdır. 988-1014 döneminde Baguaşi ailesinin emriyle inşa edilmiştir. Kilise binası altıgen tasarımı ve zengin süslemeleriyle dikkat çekmektedir. 1924'te Sovyet hükûmeti tarafından kapatıldı. Manastır, 1990'da yeniden canlandı ve günümüzde Gürcü Ortodoks Kilisesi Saçhere ve Çiatura piskoposluğu tarafından işletiliyor.
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Katshi manastırı, sekizgen bir yapı oluşuyla Gogiuba, Kiagmis-alty, Oltisi ve Boçorma gibi benzer çokgen Gürcü anıtlarından daha karmaşık tasarıma sahiptir. Kilisenin dış kısmı üç kademeli ve silindiriktir. Bu dış kısım, cephe galerisi, kilisenin ana gövdesi ve sütun gövdesinin üzerindeki kubbeden oluşmuştur.[1][2]
Altı apsis çokyüzlü dış yapının içine yerleştirilmiştir ve her taraftan bir çevredalız ile çevrilidir. Çevredalızdaki bir yazıtta " Düklerin dükü Ioann'ın kızı Tşovreba" yazmaktadır. Alt kubbe yuvasının etrafındaki geniş iç bölme, dairesel olarak yönlendirilmiş yarı dairesel apsisleri içerir. Bunlardan biri olan sunak apsisi, büyük bema nedeniyle belirgin bir şekilde dışa doğru çıkıntı yapar. Kubbenin gövde sütunu da cephelidir. Kilise ana gövdesinin yanı sıra kubbe ve galeriye ait her bir cephe, üç sıra çokgen kornişin bulunduğu bir alınlıkta sonlanır.[1][2]
Binanın süslemesi çok zengindi, ancak 1854'te binanın yenilenmesi sürecinde iki üst katın dekorasyonu kaybolmuştur. Galerinin güney kısmındaki kabartmalarda bulunan büyük yapıt, Kutsal Hac Yüceltmesidir. Yapıtta dört büyük melek tarafından desteklenen bir haç vardır.[1]
Kilise beşgen bir duvarla çevrilidir. Bu duvarların doğu köşesinde serbestçe duran bir çan kulesi vardır. Bu yapılar daha sonra eklenmiştir ve muhtemelen 17. veya 18. yüzyıldan kalmadır.[1][2]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Katshi Manastırı, İmereti'nin bir parçası olan Argveti Orta Çağ bölgesinde yer almaktadır. Manastır onuncu yüzyılda, Kldekari kalesini 988'de Gürcü Bagratidlere kaybettikten sonra Argveti'ye yerleşen, Liparitids (Baguaşi) hanedanından soylu Rati'nin emriyle teslisin şerefine yapılmıştır. Binanın güneybatı girişindeki tympanum yazıtında yazdığı üzere, kalenin inşaatı 1010-1014 yılları arasında ve Kral III. Bagrat'ın döneminden tamamlanmıştır. Sonraki yüzyıllarda, Katshi, Liparitids hanedanı için bir manastır ve ailevi mezarlık olarak kullanıldı. Gürcü kroniklerine göre, bir zamanların güçlü Kralı IV. Liparit, Bizans İmparatorluğu'ndaki sürgünde ölünce buraya gömülmüştür.[1][2]
11. yüzyılda Liparitid hanedanının çöküşünden sonra, Katshi manastırı terk edildi. Kilise, 16. yüzyılda III. Bagrat tarafından Prens Abulaskhar Amirecibi'ye verildi. Amirecibi, kiliseyi yeniledi ve Mesih manastırı olarak Hristiyanların kullanımına sundu. 1627 yılında, Katshi'nin Abaşidze hanedanı tarafından kullanıldığı görülüyor. Manastır, 1924'te Sovyet yetkililer tarafından kapatıldı ve 1990 yılına kadar faaliyet göstermedi.[2]
Katshi Manastırı aynı zamanda Hristiyan kültürünün canlı merkeziydi. Eskiden Katshi'de bulunan ve günümüze kadar bozulmadan gelen Orta Çağ ikonaları ve el yazmaları, Tiflis'teki müzelerde korunmuştur.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Janberidze, Nodar & Tsitsishvili, Irakly (1996), Architectural Monuments of Georgia, pp. 149–151. Stroyizdat, 5274022235.
- ^ a b c d e f (Gürcüce) კაცხის მონასტერი 14 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. saunje.ge. Accessed May 9, 2012.