Kaliforniya sayfasının kaynağını görüntüle

{{Diğer anlamı2|Kaliforniya}}
{{ABD eyalet bilgi kutusu
| official_name = State of California
| image_flag = [[Dosya:Flag of California.svg|130px]]
| name = Kaliforniya
| image_seal = Great Seal of California.svg
| flag_link = Flag of California
| nickname = Golden State<ref name="America’s story California" />
| motto = "[[Eureka (word)#California|Eureka]]"<ref name="motto-symbols">{{Web kaynağı | url = http://leginfo.legislature.ca.gov/faces/codes_displayText.xhtml?lawCode=GOV&division=2.&title=1.&part=&chapter=2.&article= | başlık = Chapter 2 of Division 2 of Title 1 of the California Government Code | iş = [[California Office of Legislative Counsel]] | erişimtarihi = 23 Şubat 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201111190356/http://leginfo.legislature.ca.gov/faces/codes_displayText.xhtml?lawCode=GOV&division=2.&title=1.&part=&chapter=2.&article= | arşivtarihi = 11 Kasım 2020}}</ref>
| anthem = "[[I Love You, California]]"{{break}}[[Dosya:"I Love You, California" - Regional anthem of California.ogg|center]]
| image_map = California in United States.svg
| OfficialLang = [[İngilizce]]
| Languages = Evde konuşulan diller<ref name="StatisticalAtlas">{{Web kaynağı |url= https://statisticalatlas.com/state/California/Languages|başlık=Languages in California (State)|iş=Statistical Atlas|erişimtarihi=15 Ağustos 2018|arşivurl= https://web.archive.org/web/20180815233304/https://statisticalatlas.com/state/California/Languages|arşivtarihi=15 Ağustos 2018|ölüurl=hayır}}</ref>
* [[İngilizce]]: 58,1%
* [[İspanyolca]]: 28,8%
* diğer: 13,1%
| population_demonym = Kaliforniyalı
| LargestCity = [[Los Angeles]]
| seat = [[Sacramento, Kaliforniya|Sacramento]]<ref name="America’s story California">{{Web kaynağı | başlık = California | url = http://www.americaslibrary.gov/es/ca/es_ca_subj.html | website = www.americaslibrary.gov | erişimtarihi = 3 Temmuz 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20091205041106/http://www.americaslibrary.gov/es/ca/es_ca_subj.html | arşivtarihi = 5 Aralık 2009}}</ref>
| LargestMetro = [[Büyük Los Angeles Alanı|Büyük Los Angeles]]
| area_rank = 3.
| area_total_sq_mi = 163.696
| area_total_km2 = 423.970
| width_mi = 250
| width_km = 400
| length_mi = 770
| length_km = 1,240
| area_water_percent = 4,7
| Latitude = 32°32′ N – 42° N
| Longitude = 114°8′ W – 124°26′ W
| population_rank = 1.
| population_as_of = 2020
| 2010Pop = 39.538.223<ref name="Census2020">{{Web kaynağı |başlık=Population, Population Change, and Estimated Components of Population Change: April 1, 2010 to July 1, 2020 (NST-EST2020-alldata) |url=http://www.census.gov/programs-surveys/popest/technical-documentation/research/evaluation-estimates.html |website=census.gov |yayıncı=[[Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu]] |erişimtarihi=26 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201222173239/https://www.census.gov/programs-surveys/popest/technical-documentation/research/evaluation-estimates.html |arşivtarihi=22 Aralık 2020 |ölüurl=hayır}}</ref>
| MedianHouseholdIncome = 71.228 $ (2018)<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/CA,US/PST045218 | website = The US Census Bureau | başlık = Median Annual Household Income | erişimtarihi = 29 Ocak 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20181228174752/https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/CA,US/PST045218 | arşivtarihi = 28 Aralık 2018}}</ref>
| 2000DensityUS = 253.6
| 2000Density = 97.9
| population_density_rank = 11.
| IncomeRank = 9.
| elevation_max_point = [[Whitney Dağı]]<ref name=Mount_Whitney/><ref name=USGS/><ref name=NAVD88/><ref>The summit of [[Mount Whitney]] is the highest point in the [[Contiguous United States]].</ref>
| elevation_max_ft = 14.505
| elevation_max_m = 4.421
| elevation_ft = 2.900
| elevation_m = 880
| elevation_min_point = [[Badwater Havzası]]<ref name=NED>{{Web kaynağı |url=https://catalog.data.gov/dataset/usgs-national-elevation-dataset-ned-1-meter-downloadable-data-collection-from-the-national-map- |başlık=USGS National Elevation Dataset (NED) 1 meter Downloadable Data Collection from The National Map 3D Elevation Program (3DEP)—National Geospatial Data Asset (NGDA) National Elevation Data Set (NED) |yayıncı=[[United States Geological Survey]] |tarih=21 Eylül 2015 |erişimtarihi=22 Eylül 2015 |arşivtarihi=25 Mart 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20190325085854/https://catalog.data.gov/dataset/usgs-national-elevation-dataset-ned-1-meter-downloadable-data-collection-from-the-national-map- |ölüurl=evet}}</ref>
| elevation_min_m = -08.005.0
| elevation_min_ft = -02.0079
| Former = [[Meksika'nın çekilişi]] [[unorganized territory]]
| AdmittanceDate = 9 Eylül 1850
| AdmittanceOrder = 31.
| Governor = {{kayma|[[Gavin Newsom]] ([[Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri)|D]])}}
| Lieutenant Governor = {{kayma|[[Eleni Kounalakis]] (D)}}
| Legislature = [[Kaliforniya Genel Kurulu|Genel Kurul]]
| Upperhouse = [[Kaliforniya Eyalet Senatosu|Eyalet Senatosu]]
| Lowerhouse = [[Kaliforniya Temsilciler Meclisi|Eyalet Meclisi]]
| Judiciary = [[Kaliforniya Yüksek Mahkemesi]]
| Senators = [[Laphonza Butler]] (D){{break}} [[Alex Padilla]] (D)
| Representative = {{Yalın liste|
* 42 Demokrat
* 11 Cumhuriyetçi
 }}
| timezone1 = [[Pacific Standard Time|PST]]
| utc_offset1 = -08.00
| timezone1_DST = [[Pacific Daylight Time|PDT]]
| utc_offset1_DST = -07.00
| iso_code = US-CA
| postal_code = CA
| TradAbbreviation = Calif., Cal.
| website = https://www.ca.gov/
| Country = United States
| MottoEnglish = I have found it
| area_land_km2 = 403,932
| area_land_sq_mi = 155,959
| area_water_km2 = 20,047
| area_water_sq_mi = 7,737
| area_code = 209 213 310 323 408 415 510 530 559 562 619 626 650 661 707 714 760 805 818 831 858 909 916 925 949
| ElectoralVotes = 55
| Capital = 
| Representatives = 
}}
'''Kaliforniya''' veya '''California''' ({{IPA|en|kælɪˈfɔɹnjə|medya=En-us-California.ogg}}, {{IPA|es|kaliˈfoɾnja}}), [[Amerika Birleşik Devletleri]]'nin batısında bir eyalettir.<ref name="coğ12">{{kitap kaynağı|başlık=Geography: Realms, Regions, and Concepts|tarih=2020|basım=20.|yayıncı=Wiley|isbn=978-1119607410|soyadı1=Nijman|ad1=Jan}}</ref> Doğusunda [[Nevada]], güneydoğusunda [[Arizona]], batısında [[Pasifik Okyanusu]], kuzeyinde [[Oregon]] ve güneyinde [[Meksika]]'nın [[Baja California]] eyaleti ile sınırlanan eyalet, Amerika'nın üçüncü büyük ve 39,5 milyonu aşkın nüfusuyla [[Nüfuslarına göre Amerika Birleşik Devletleri eyaletleri|en kalabalık]] eyaletidir.<ref name="coğ12" /> Aynı zamanda Kuzey Amerika'daki en kalabalık, dünyanın ise 34. en kalabalık yönetim birimidir. [[Büyük Los Angeles Alanı]] ve [[San Francisco Körfez Bölgesi]], sırasıyla ABD'nin ikinci ve beşinci en kalabalık [[Metropoliten alan|metropolitan alanıdır]]; ilki 18,7 milyondan fazla, ikincisi ise 9,6 milyondan fazla nüfusa sahiptir. [[Sacramento]] eyaletin başkentidir, [[Los Angeles]] eyaletteki en kalabalık şehirdir ve ülkenin [[Nüfuslarına göre Amerika Birleşik Devletleri şehirleri listesi|ikinci kalabalık]] şehridir ([[New York|New York City]]'den sonra). [[Los Angeles County|Los Angeles İlçesi]] ülkenin en kalabalık ilçesidir, [[San Bernardino County|San Bernardino İlçesi]] ise ülkenin alan açısından en büyük ilçesidir. Hem şehir hem de ilçe olan [[San Francisco]], [[New York'un semtleri|New York City'nin beş ilçesinden]] dördünün arkasında, ülkedeki en yoğun nüfuslu büyük şehir (New York City'den sonra) ve ülkedeki en yoğun nüfuslu beşinci ilçedir.

2019 itibarıyla 3,2 trilyon ABD doları [[Gayri safi yurt içi hasıla|gayri safi eyalet içi hasılasıyla]] Kaliforniya ekonomisi, dünyada bir alt yönetim birimine ait en büyük ekonomidir. Kaliforniya eğer bağımsız bir ülke olsaydı, 2020 itibarıyla dünyanın en kalabalık 37. ülkesi ve [[Nominal GSYİH değerlerine göre ülkeler listesi|beşinci büyük ekonomisi]] olurdu. Büyük Los Angeles Alanı ve San Francisco Körfez Bölgesi, [[New York metropoliten alanı]]ndan (1,8 trilyon dolar) sonra ülkenin ikinci ve üçüncü en büyük kent ekonomileridir (2020 itibarıyla sırasıyla 1.0 trilyon dolar ve 0.5 trilyon dolar). San Francisco Körfez Bölgesi Kombine İstatistik Alanı, 2018'de büyük birincil istatistik alanları arasında ülkenin kişi başına en yüksek gayri safi yurtiçi hasılasına (106.757 $) sahiptir ve piyasa değeri açısından dünyanın en büyük 10 şirketinden dördüne ev sahipliği yapmaktadır. Dünyanın en zengin 10 insanından dördü de bu eyalette yaşamaktadır.

Şu anda Kaliforniya olan bölge, 16. ve 17. yüzyıllarda bir dizi Avrupalı tarafından keşfedilmeden önce, çeşitli [[Kaliforniya Kızılderilileri|Kızılderili kabilelelerin]] yaşadığı bir bölgeydi. [[İspanyol İmparatorluğu]] daha sonra bölge üzerinde hak iddia etti ve sömürgeleştirdi. 1804'te [[Yeni İspanya|Yeni İspanya Valiliği]] kapsamında [[Alta California]] eyaletine dahil edildi. Bölge, başarılı [[Meksika Bağımsızlık Savaşı|bağımsızlık savaşının]] ardından 1821'de Meksika'nın bir parçası oldu, ancak [[Meksika-Amerika Savaşı]]'ndan sonra 1848'de Amerika Birleşik Devletleri'ne devredildi. Alta California'nın batı kısmı daha sonra organize edildi ve [[1850 Uzlaşması]]nın ardından 9 Eylül 1850'de 31. eyalet olarak kabul edildi. [[Kaliforniya Altına Hücum]] 1848'de başladı ve diğer ülke ve eyaletlerden büyük ölçekli göçler ile [[Kaliforniya soykırımı|Kaliforniya yerlilerine karşı soykırım]] gibi çarpıcı sosyal ve demografik değişikliklere yol açtı ve buna eşlik eden bir ekonomik patlama yaşandı.

Eğlence ve [[Kaliforniya'da spor|spor]] gibi [[Kaliforniya kültürü|popüler kültüre]] yapılan kayda değer katkıların pek çoğunun kökenleri Kaliforniya'ya dayanmaktadır. Eyalet, ayrıca iletişim, bilgi, yenilik, çevrecilik, ekonomi ve siyaset alanlarında kayda değer katkılarda bulunmuştur. Kaliforniya, küresel eğlence üzerinde derin bir etkisi olan, dünyanın en eski ve en büyük [[Amerikan sineması|film endüstrisi]] olan [[Hollywood]]'un evidir. Kaliforniya ayrıca [[hippi]] [[karşı kültür]]ünün, [[Sörf kültürü|plaj]] ve araba kültürünün ve [[kişisel bilgisayar]]ın çıkış yeri olarak kabul edilir. San Francisco Körfez Bölgesi ve Büyük Los Angeles Bölgesi, sırasıyla küresel teknoloji ve eğlence endüstrilerinin merkezleri olarak görülmektedir. Kaliforniya'nın ekonomisi çok çeşitlidir: eyaletin ekonomisinin %58'i finans, hükûmet, [[Emlak|emlak hizmetleri]], teknoloji ve profesyonel, bilimsel ve teknik iş hizmetlerine dayanmaktadır. Ekonominin yalnızca %1,5'ini oluşturmasına rağmen  Kaliforniya'nın tarım endüstrisi, herhangi bir ABD eyaletinin en yüksek çıktısına sahiptir. Kaliforniya limanları, çoğu [[Pasifik Kıyıları]] uluslararası ticaretinden kaynaklanan tüm ABD ithalatının yaklaşık üçte birini işler.

== Etimoloji ==
İspanyollar [[Baja California Yarımadası]] ({{Birebir çeviri|Aşağı Kaliforniya}}) ve [[Alta California]]'yı ({{Birebir çeviri|Yukarı Kaliforniya}}) kapsayan bölgeye ''[[Las Californias]]'' ({{Birebir çeviri|Kaliforniyalar}}, İngilizce: ''The Californias'') adını vermiştir. ''California'' isminin [[İngilizce]]ye [[İspanyolca]] aynı kelimeden geçtiği düşünülür. ABD'de eyaletten bahsetmek için kısaca CA, Cal, Cali, Calif, Califas veya [[ISO 3166|US-CA]] kullanılır.

''California'' adı en eski kopyası 1510'a tarihlenen, [[Garci Rodríguez de Montalvo]] tarafından yazılmış [[İspanyolca]] roman ''[[Las sergas de Esplandián]]'''da geçmektedir.<ref name=":1">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=ibMwDwAAQBAJ&pg=PR9|başlık=California Place Names: The Origin and Etymology of Current Geographical Names|tarih=2010|sayfalar=59-60|yayıncı=University of California Press|özgünyıl=2004|isbn=978-0-520-26619-3|soyadı1=Gudde|ad1=Erwin G.|soyadı2=Bright|ad2=William|erişimtarihi=26 Ocak 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200727164915/https://books.google.com/books?id=ibMwDwAAQBAJ&pg=PR9|arşivtarihi=27 Temmuz 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Roman, [[Romans|şövalye edebiyatının]] popüler serilerinden biri olarak tanımlanmış ve ''[[Amadís de Gaula]]'' eseri ile başlayan serinin 5. bölümünü oluşturmaktadır.<ref name="Lavender 1987">{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/californialandof0000lave/page/27|başlık=California: Land of New Beginnings|tarih=1987|sayfa=[https://archive.org/details/californialandof0000lave/page/27 27]|yayıncı=[[University of Nebraska Press]]|isbn=978-0-8032-7924-7|oclc=15315566|soyadı=Lavender|ad=David}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.etymonline.com/index.php?search=california&searchmode=none | başlık = Online Etymology Dictionary | erişimtarihi = 2 Temmuz 2010 | tarih = 24 Haziran 1957 | editör-ad = Douglas | editör-soyadı = Harper | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20110514064356/http://www.etymonline.com/index.php?search=california&searchmode=none |arşivtarihi= 14 Mayıs 2011 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.dictionary.com/e/california/|başlık=What bizarre error gave California its name?|erişimtarihi=20 Şubat 2018|tarih=27 Aralık 2010|iş=Everything After Z by Dictionary.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20180221100114/http://www.dictionary.com/e/california/|arşivtarihi=21 Şubat 2018|ölüurl=hayır}}</ref> Hikâyede Kraliçe [[Califia]], altın ve inci yönünden zengin, üzerinde [[Amazonlar]] gibi yaşayan ve altından zırhlar giyen güzel siyahî kadınların yanı sıra [[griffon]] ve diğer mitik canlıların da yer aldığı California adlı ücra bir adayı yönetmektedir.<ref name=":1" /><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=California: The name|bölüm=Appendix A: Etymology of the Word 'California': Surmises and Usage|bölümurl=https://archive.org/details/cu31924008278347|tarih=1917|sayfalar=356-361|yer=Berkeley|yayıncı=University of California|editör-ad=Herbert Ingram|editör-soyadı=Priestley|soyadı=Putnam|ad=Ruth}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=How Chivalry Formed the Myth of California|tarih=20 Nisan 2001|sayı=2|sayfalar=165-188|dergi=Modern Language Quarterly|cilt=62|doi=10.1215/00267929-62-2-165|soyadı=Vogeley|ad=Nancy|s2cid=163100071 |issn = 0026-7929}}</ref> Olay örgüsünde Califia'nın [[İslam|Müslüman]] kuvvetlerin yanında savaşması, kraliçeye yazar tarafından konmuş ismin [[Hilâfet|halife]] (İspanyolca: ''califa;'' [[Arapça]]: خَلِيفَة''‎'', ''ḵalīfa'') unvanından türetilmiş olabileceğine işaret etmektedir.<ref name=":1" /><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Etymologicon: A Circular Stroll Through the Hidden Connections of the English Language|tarih=2011|sayfa=223|yer=New York|yayıncı=Penguin Group/Berkley Books|isbn=978-0-425-26079-1|soyadı=Forsyth|ad=Mark}}</ref> Bu eser, 1910'lardan beri ''California'' etimolojisini açıklamak için kullanılan ana teoridir.

11. yüzyılda yazıya geçirilmiş [[Frank Krallığı]]'nı konu alan [[Eski Fransızca]] eser [[Roland Destanı]]'nda yer alan ''Califerne'' kelimesi, bazı akademisyenlerin Montalvo'nun eserindeki ismin nihaî kaynağı olabileceğine dair teoriler öne sürmesine sebebiyet vermiştir. Yerin konumu tarif edilmemiş olmakla birlikte eserde [[Sarazen]]lerden bahsedildiği için bu ismin de "halife" kökünde geldiğini belirtmiştir.{{sfn|Polk|1995|p=130}} Buna ek olarak eyaletin isminin [[Eski İspanyolca]] yazılı örneği bulunmayan ve sıcak fırın anlamına gelecek *''Calit Fornay'' (Latince: ''Calida Fornax'') kelimesinden türetilmiş olabileceği iddia edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://etimologias.dechile.net/?California | başlık = CALIFORNIA | dil = es | iş = Diccionario Etimológico | arşivurl = https://web.archive.org/web/20040825095544/http://etimologias.dechile.net/?California | arşivtarihi = 25 Ağustos 2004}}</ref> [[Sicilya]]'daki [[Californo]] and [[Calafornina]] ile [[İspanya]]'daki [[Calahorra]] yerleşkeleri ortaya konmuş diğer köken önerileridir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.de/books?id=pWLxBwAAQBAJ&pg=PA185&dq=Calafornina+sicily&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwis_silsc_1AhXmR_EDHTh7BsYQ6AF6BAgKEAI#v=onepage&q=Calafornina%20sicily&f=false|başlık=The Early Republic and Antebellum America: An Encyclopedia of Social, Political, Cultural, and Economic History|tarih=8 Nisan 2015|dil=İngilizce|yayıncı=Routledge|ad=Christopher G.|soyadı=Bates|isbn=978-1-317-45740-4|erişimtarihi=26 Ocak 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220126122058/https://books.google.de/books?id=pWLxBwAAQBAJ&pg=PA185&dq=Calafornina+sicily&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwis_silsc_1AhXmR_EDHTh7BsYQ6AF6BAgKEAI#v=onepage&q=Calafornina%20sicily&f=false|arşivtarihi=26 Ocak 2022|ölüurl=hayır}}</ref>

== Tarih ==
{{Ana|Kaliforniya tarihi}}
Kaliforniya'ya gelen ilk [[Avrupalı]]; 1542 yılında [[Portekizliler|Portekizli]] [[João Rodrigues Cabrilho]] olmuştur. Ancak Kaliforniya'nın tüm koylarını gezip; sahip olduğunu öne süren ise ünlü [[İngilizler|İngiliz]] [[korsan]] [[Francis Drake]] olmuştur (1579).

İleriki yüzyılda fazla ilgi çekemeyen Kaliforniya'ya 1700'lü yıllarda [[İspanya]] yerleşmiş ve [[Meksika]]'nın bir parçası olmuştur. Ancak kısa bir süre sonra terk edilmiştir.

1846 yılındaki [[Meksika-Amerika Savaşı]] sonucunda [[Kaliforniya Cumhuriyeti]] kurulmuş; kısa bir süre sonra da [[Amerika Birleşik Devletleri]] ile birleşme müzakereleri başlamıştır.

1848'de [[altın]] yataklarının keşfi ile çok büyük bir göçe sebep olmuş (hatta bu yüzden eyaletin lakabı "Altın eyalet"tir [İngilizce: Golden State]); 1850 yılında da Amerika Birleşik Devletleri birliğine girmiştir.

[[Amerikan İç Savaşı]] sırasında da; savaşı kazanan [[Amerika Birleşik Devletleri|Kuzey İttifakı]] ile ortak olmuştur.

== Coğrafya ==
[[Dosya:California_Topography-MEDIUM.png|bağlantı=https://en.wikipedia.org/wiki/File:California_Topography-MEDIUM.png|küçükresim|Kaliforniya'nın fizikî haritası]]
Eyaletin coğrafyası, batıda metropol alanların yoğunlaştığı [[Pasifik Okyanusu]] kıyısından, doğuda [[Sierra Nevada (Amerika Birleşik Devletleri)|Sierra Nevada]] dağlarına ve kuzeybatıda [[sekoya]] ve [[Douglas köknarı|Douglas köknar ormanlarından]] güneydoğuda [[Mojave Çölü]]'ne kadar büyük çeşitlilik göstermektedir. Büyük bir tarım alanı olan [[Orta Vadisi (Kaliforniya)|Central Valley]], eyaletin merkezine hakimdir. Eyaletin kuzeyinde [[Pasifik yağmur ormanları]] adı verilen, [[Alaska]] kıyılarından Kaliforniya'nın kuzey kıyılarına kadar uzanan [[Ilıman kuşaktaki yağmur ormanı|ılıman yağmur ormanları]] yer alır.

=== İklim ===
Kaliforniya kıyıları ile eyaletin kuzeydoğusu [[Akdeniz iklimi|ılık Akdeniz iklimi]] (''Csb'') etkisi altındadır. Kıyıdan uzaklaştıkça, özellikle de [[Orta Vadisi (Kaliforniya)|Central Valley]] bölgesinde iklim sıcak Akdeniz (''Csa'') veya [[yarı kurak iklim]]lerine (''BSk'' ve ''BSh'') dönmektedir. Eyaletin güneydoğusunda [[çöl iklimi]] (''BWh'' ve ''BWk'') hakimdir. Eyaletin dağlık bölgelerinde ve bu bölgelerinden etrafında [[Tundra iklimi|tundra]] (''ET''), [[subarktik iklim]] (''Dsc'') ve [[karasal iklim]] (''Dsb'') gibi çeşitli [[Dağ iklimi|dağ iklimleri]] görülür. Dünyadaki ölçülmüş en yüksek sıcaklık 1913'te 56.7 °C ile [[Death Valley]]'de tespit edilmiştir. ABD'deki büyük metropol alanlar içerisinde Los Angeles ve San Fransisco, okyanus kıyısında olmaları nedeniyle yaz sıcaklığı açısından ülkedeki en serin büyük kentleri oluşturmaktadır. [[Dosya:Zabriskie Point-Panorama-edit2.jpg|orta|upright=2.73|küçükresim|[[Death Valley|Ölüm Vadisi]] Ulusal Parkı'ndan görünüm, Kaliforniya]]
[[Dosya:California_Köppen.svg|bağlantı=https://en.wikipedia.org/wiki/File:California_K%C3%B6ppen.svg|küçükresim|[[Köppen iklim sınıflandırması]]na göre Kaliforniya.]]
Eyaletteki dağlar [[yağmur gölgesi]] oluşturduğundan ötürü Güneydoğu Kaliforniya ile komşu eyalet [[Arizona]]'nın güneybatısında çöller hakimdir. Kaliforniya, Kuzey Amerika kıtasının tamamındaki en büyük su tüketicisidir. Zamanla, [[Kaliforniya'da kuraklık|kuraklık]] ve [[Kaliforniya orman yangınları|orman yangınlarının]] sıklığının artması ve bu olayların daha az mevsimsel hale gelerek yıl boyunca yaşanmaya başlamaları Kaliforniya'nın [[su güvenliğini]] zorlamaktadır.
{| class="wikitable sortable" style="margin:auto;"
|+Kaliforniya'nın çeşitli yerleşkelerinde yaz ve kış günlük sıcak ortalamaları ile yıllık yağış miktarı<ref name="California climate averages">{{Web kaynağı | url = http://www.weatherbase.com/weather/city.php3?c=US&s=CA&statename=California-United-States-of-America | başlık = California climate averages | erişimtarihi = 26 Ocak 2018 | yayıncı = Weatherbase | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20151231215757/http://www.weatherbase.com/weather/city.php3?c=US&s=CA&statename=California-United-States-of-America |arşivtarihi= 31 Aralık 2015 | ölüurl = hayır }}</ref>
!Konum
!Ağustos{{break}}(günlük en yüksek/en düşük, °C)
!Ocak{{break}}(günlük en yüksek/en düşük, °C)
!Yıllık yağış{{break}}(mm)
|-
|[[Los Angeles]]
|29/18
|20/8
|377
|-
|[[Los Angeles Uluslararası Havalimanı|Los Angeles Havalimanı]]
|23/18
|18/9
|326
|-
|[[San Diego]]
|24/19
|18/9
|262
|-
|[[San Jose, Kaliforniya|San Jose]]
|27/14
|14/5
|401
|-
|[[San Francisco]]
|20/12
|14/8
|538
|-
|[[Fresno, Kaliforniya|Fresno]]
|34/19
|12/3
|292
|-
|[[Sacramento]]
|33/14
|12/3
|469
|-
|[[Oakland, Kaliforniya|Oakland]]
|23/14
|14/7
|588
|-
|[[Bakersfield, Kaliforniya|Bakersfield]]
|36/21
|13/3
|165
|-
|[[Riverside, Kaliforniya|Riverside]]
|35/18
|19/4
|260
|-
|[[Eureka, Kaliforniya|Eureka]]
|16/11
|12/5
|960
|-
|[[Death Valley]]
|46/30
|19/4
|60
|-
|[[Mammoth Lakes, Kaliforniya|Mammoth Lakes]]
|25/7
|4/-9
|583
|}

==Eğitim==
{{Ana|Kaliforniya'da eğitim}}
[[Dosya:Santa Barbara Senior High School (cropped).jpg|küçükresim|sol|Santa Barbara Lisesi, Güney Kaliforniya'da sürekli kullanılan en eski liselerden biridir]]
Kaliforniya, 2005-06 öğretim yılında 6,2 milyondan fazla öğrenciyle ülkedeki en çok öğrenciye sahipti ve Kaliforniya'ya 36 eyaletin toplam nüfusundan daha çok öğrenci ve ülkedeki öngörülen en yüksek kayıtlar buradadır.<ref>{{CongRec|2000|S2337|April 6, 2000}}</ref>
[[Dosya:Berkeley glade afternoon.jpg|küçükresim|sağ|[[Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)|UC Berkeley]] en eski [[Kaliforniya Üniversitesi]] kampüsüdür.]]

Devlet orta öğretimi, ticaret, dil ve liberal sanatlarda seçmeli dersler veren liselerden oluşur ve üstün yetenekliler, üniversiteye gidecekler ve endüstriyel sanat öğrencileri için ayrı ayrı eğitim yolları vardır. Kaliforniya'nın kamu eğitim sistemi, ekonomi ve öğrenci kayıt rakamlarıyla birlikte büyüyen K-12 sınıfları ve [[Toplum koleji|toplum kolejleri]] için asgari bir yıllık finansman düzeyi gerektiren benzersiz anayasal değişiklikle desteklenir.<ref name="Prop 98">{{Web kaynağı | tarih = February 2005 | başlık = Proposition 98 Primer | url = http://www.lao.ca.gov/2005/prop_98_primer/prop_98_primer_020805.htm | erişimtarihi = 29 Ocak 2010 | website = LAO.ca.gov | yayıncı = California Legislative Analyst's Office | arşivurl = https://web.archive.org/web/20050308185215/http://www.lao.ca.gov/2005/prop_98_primer/prop_98_primer_020805.htm | arşivtarihi = 8 Mart 2005}}</ref>

2016'da Kaliforniya'nın K-12 devlet okulu öğrenci başına harcaması ülke içinde 22. sıradaydı (öğrenci başına harcama 11.500 ABD doları ve ABD ortalaması 11.800 ABD doları idi).<ref name="Governing_State_Ed_data">{{Dergi kaynağı |tarih=1 Haziran 2018 |başlık=Education Spending Per Student by State |url=http://www.governing.com/gov-data/education-data/state-education-spending-per-pupil-data.html |ölüurl=hayır|dergi=[[Governing (dergi)|Governing]] |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20180702004654/http://www.governing.com/gov-data/education-data/state-education-spending-per-pupil-data.html |arşiv-tarihi=2 Temmuz 2018 |erişim-tarihi=18 Temmuz 2018 |alıntı=NOTE: Adult education, community services and other nonelementary-secondary program expenditures are excluded.}}</ref>

2012 için, Kaliforniya'nın K-12 devlet okulları, öğrenci başına düşen çalışan sayısında 0,102 ile 48. sırada yer alırken (ABD ortalaması 0,137 idi), çalışan başına en fazla 7. sırada, 49.000 ABD Doları (ABD ortalaması 39.000 ABD Doları) ödüyordu.<ref name="Urban_study">{{Web kaynağı | soyadı1 = Gordon | ad1 = Tracy | soyadı2 = Iselin | ad2 = John | tarih = 1 Ocak 2017 | başlık = What Everyone Should Know about Their State's Budget | url = http://apps.urban.org/features/what-drives-state-spending/ | erişimtarihi = 16 Temmuz 2018 | yayıncı = [[Urban Institute]] | alıntı = This chart includes two places, District of Columbia, and the U.S. average, so the number rankings rank 52 total entities; this needs to be understood when viewing these rankings. | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170129123934/http://apps.urban.org/features/what-drives-state-spending/ | arşivtarihi = 29 Ocak 2017}}</ref><ref name="Urban_study_notes">{{Web kaynağı |soyadı1=Gordon |ad1=Tracy |soyadı2=Iselin |ad2=John |tarih=1 Ocak 2017 |başlık=What Everyone Should Know about Their State's Budget |url=http://apps.urban.org/features/what-drives-state-spending/spending-drivers-documentation.pdf |ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170202025027/http://apps.urban.org/features/what-drives-state-spending/spending-drivers-documentation.pdf |arşivtarihi=2 Şubat 2017 |erişimtarihi=16 Temmuz 2018 |yayıncı=[[Urban Institute]] |sayfa=7 |alıntı=For state and local government spending, we rely primarily on the U.S. Census Bureau's Census of Governments Annual Survey of State and Local Government Finances for fiscal year 2012, as revised and released on October 23, 2015.1 For state and local government employment and payroll, we draw from the U.S. Census Bureau's Census of Governments Government Employment and Payroll survey for full-time equivalent employees in March 2012.}}</ref><ref name="MN_state_comparison">{{Haber kaynağı |soyadı=Woolfolk |ad=John |tarih=15 Ocak 2018 |başlık=Why do Californians pay more state and local taxes than Texans? |çalışma=[[The Mercury News|San Jose Mercury News]] |url=https://www.mercurynews.com/2018/01/13/why-do-californians-pay-more-state-and-local-taxes-than-texans/ |ölüurl=hayır|erişim-tarihi=16 Temmuz 2018 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20180208202805/https://www.mercurynews.com/2018/01/13/why-do-californians-pay-more-state-and-local-taxes-than-texans/ |arşiv-tarihi=8 Şubat 2018 |alıntı=California spending per resident on K-12 schools was about average among the states, but while teacher pay was among the highest, the state trailed others in teachers and support staff per student.}}</ref>
2007'de yapılan bir araştırma, Kaliforniya'nın devlet okulu sisteminin aşırı düzenlemeden muzdarip olduğu için "kırıldığı" sonucuna vardı.<ref>{{Haber kaynağı |soyadı=Marshall |ad=Carolyn |tarih=16 Mart 2007 |başlık=Report Says Public Schools in California Are 'Broken'—New York Times |çalışma=The New York Times |yer=California |url=https://www.nytimes.com/2007/03/16/education/16schools.html |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20070320002934/http://www.nytimes.com/2007/03/16/education/16schools.html |arşiv-tarihi=20 Mart 2007 |url-erişimi=aboneli |ölüurl=hayır|erişim-tarihi=23 Ağustos 2011}}</ref>
[[Dosya:Stanford University Main Quad - 7 June 2009.jpg|küçükresim|sağ|[[Stanford Üniversitesi]] dünyanın en iyi üniversitelerinden biridir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = QS World University Rankings 2023: Top Global Universities | url = https://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2023 | erişimtarihi = 28 Kasım 2022 | website = Top Universities | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220603190001/https://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2023 | arşivtarihi = 3 Haziran 2022}}</ref>]]

===Yüksek öğrenim===
Kaliforniya kamu [[Yükseköğretim|lise sonrası eğitimi]] üç ayrı sistem halinde düzenlenmiştir:
* Eyaletin [[Devlet üniversitesi|devlet]] [[Araştırma üniversitesi|araştırma üniversite]] sistemi, [[Kaliforniya Üniversitesi]]'dir (UC). 2011 sonbaharı itibarıyla, California Üniversitesi'nin toplam 234.464 öğrencisi vardı.<ref name="About">{{Web kaynağı | başlık = Log In—Confluence | url = https://confluence.ucop.edu/login.action?os_destination=%2Fpages%2Fviewpage.action%3FspaceKey%3DUC101%26title%3DAbout%2Bthe%2BUniversity%2Bof%2BCalifornia&permissionViolation=true | website = confluence.ucop.edu | arşivengelli = evet | erişimtarihi = 20 Şubat 2023 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201022151909/https://confluence.ucop.edu/login.action?os_destination=%2Fpages%2Fviewpage.action%3FspaceKey%3DUC101%26title%3DAbout%2Bthe%2BUniversity%2Bof%2BCalifornia&permissionViolation=true | arşivtarihi = 22 Ekim 2020 | ölüurl = hayır }}</ref>

On tane UC kampüsü vardır. Dokuz tanesi lisans, yüksek lisans ve doktora dereceleri ile sonuçlanan hem lisans hem de yüksek lisans programları sunan genel kampüslerdir. Tamamen sağlık hizmetlerinde lisansüstü eğitime adanmış ve Kaliforniya'daki en yüksek dereceli hastanesi UCSF Tıp Merkezi'nin UC San Francisco adlı özel bir kampüsü vardır.<ref>{{Dergi kaynağı |tarih=15 Temmuz 2007 |başlık=America's Best Hospitals 2007 |url=http://health.usnews.com/usnews/health/best-hospitals/honorroll.htm |dergi=[[U.S. News & World Report]] |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20070711023109/http://health.usnews.com/usnews/health/best-hospitals/honorroll.htm<!--Bot retrieved archive--> |arşiv-tarihi=11 Temmuz 2007 |erişim-tarihi=15 Temmuz 2007}}</ref>

Sistem başlangıçta Kaliforniya lise öğrencilerinin ilk sekizde birini kabul etmeyi amaçlıyordu, ancak birkaç kampüsün oranı daha da seçici oldu.<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Gilmore | ad = Janet | tarih = 19 Aralık 2016 | başlık = 85,000 students seek admission to Berkeley's 2017–18 freshman class | url = http://news.berkeley.edu/2016/12/19/85000-students-seek-admission-to-berkeleys-2017-18-freshman-class/ | erişimtarihi = 8 Mayıs 2017 | website = Berkeley News | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161220221333/http://news.berkeley.edu/2016/12/19/85000-students-seek-admission-to-berkeleys-2017-18-freshman-class/ | arşivtarihi = 20 Aralık 2016}}</ref><ref>{{Web kaynağı | soyadı = Kendall | ad = Rebecca | başlık = UCLA breaks several records with 2017 freshman applications | url = http://newsroom.ucla.edu/releases/ucla-breaks-several-records-with-2017-freshman-applications | erişimtarihi = 8 Mayıs 2017 | website = UCLA Newsroom | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161220213459/http://newsroom.ucla.edu/releases/ucla-breaks-several-records-with-2017-freshman-applications | arşivtarihi = 20 Aralık 2016}}</ref><ref name=":0">Powell, Farran. "California Students Face Competition for College Options". ''U.S. News & World Report''. N.p., February 6, 2017. Web. May 7, 2017.</ref> UC sistemi geçmişte doktora verme konusunda münhasır yetkiliydı, ancak o zamandan beri bu durum değişti ve CSU artık UC'den bağımsız olarak bir avuç doktora derecesi vermeye sınırlı yasal yetkilidir.
* [[Kaliforniya Eyalet Üniversitesi]] (CSU) sisteminde yaklaşık 430.000 öğrenci bulunmaktadır. CSU (kesin makaleyi kısaltılmış haliyle alır, UC almaz) başlangıçta California lise öğrencilerinin en iyi üçte birini kabul etmeyi amaçlıyordu, ancak birkaç kampüs çok daha seçici hale geldi.<ref name=":0" /><ref>{{Web kaynağı | başlık = Rising number of rejections raises fears that Long Beach is becoming 'elite' university | url = https://edsource.org/2016/rising-number-of-rejections-raise-fears-that-long-beach-is-becoming-elite-university/95431 | erişimtarihi = 8 Mayıs 2017 | website = EdSource | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304102158/https://edsource.org/2016/rising-number-of-rejections-raise-fears-that-long-beach-is-becoming-elite-university/95431 | arşivtarihi = 4 Mart 2016}}</ref> CSU başlangıçta yalnızca lisans ve yüksek lisans dereceleri verme yetkisine sahipti dereceleri ve doktora derecesini yalnızca UC veya özel üniversitelerle ortak programların bir parçası olarak verebilirler. O zamandan beri, CSU'ya bağımsız olarak birkaç doktora derecesi verme yetkisi verilmiştir (UC'nin geleneksel yargı yetkisine müdahale etmeyen belirli akademik alanlarda).
* California Community Colleges sistemi, önlisans derecesi ile sonuçlanan alt bölüm kurslarının yanı sıra çeşitli türde sertifikalarla sonuçlanan temel beceriler ve iş gücü eğitimi sağlar. (On beş Kaliforniya devlet üniversitesi halen kendi coğrafi bölgelerinde çok talep gören disiplinlerde dört yıllık lisans derecesi vermektedir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Baccalaureate Degree Program {{!}} California Community Colleges Chancellor's Office | url = https://www.cccco.edu/About-Us/Chancellors-Office/Divisions/Educational-Services-and-Support/What-we-do/Curriculum-and-Instruction-Unit/Curriculum/Baccalaureate-Degree-Program | erişimtarihi = 8 Ekim 2022 | website = www.cccco.edu | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220608223221/https://www.cccco.edu/About-Us/Chancellors-Office/Divisions/Educational-Services-and-Support/What-we-do/Curriculum-and-Instruction-Unit/Curriculum/Baccalaureate-Degree-Program | arşivtarihi = 8 Haziran 2022}}</ref>) 2,6{{nbs}}milyondan fazla öğrenciye hizmet veren 112 kolejden oluşan ABD'deki en büyük yüksek öğrenim ağıdır.

Kaliforniya'da ayrıca birçok dini ve özel amaçlı kurum dahil olmak üzere diğer birçok özel kolej ve üniversite arasında şu önemli özel üniversiteler de vardır: [[Stanford Üniversitesi]], [[Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü]] (Caltech), [[Güney Kaliforniya Üniversitesi]], Claremont Kolejleri, Santa Clara Üniversitesi, Loyola Marymount Üniversitesi, San Diego Üniversitesi, San Francisco Üniversitesi, Chapman Üniversitesi, Pepperdine Üniversitesi, Occidental College ve Pasifik Üniversitesi.

Kaliforniya, diğerleri arasında özellikle California College of the Arts, California Institute of the Arts, San Francisco Art Institute, Art Center College of the Arts ve Academy of Art University dahil olmak üzere pek çok sanat koleji ve enstitü ve üniversitesi vardır.

== Ekonomi ==
[[Dosya:California comparision.png|küçükresim|upright=1.36|2021'de Kaliforniya ekonomisinin diğer ülkeler ile karşılaştırılması]]
1849 yılında [[altın]] yataklarının keşfedilmesi üzerine, nüfusu on binin altındayken günümüzde Amerika kıtasının en büyük ekonomi merkezi konumuna gelen Kaliforniya; Amerika Birleşik Devletleri'nin de en büyük ekonomik gücünü temsil eder. Kaliforniya eğer bir ülke olsaydı, {{as of|2018}} dünyanın en büyük 5. ekonomisine sahip olurdu ([[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin geri kalanı, [[Çin]], [[Japonya]] ve [[Almanya]]'dan sonra). [[Kişi başına düşen millî gelir|Kişi başına düşen]] [[Gayri safi yurt içi hasıla|GSEİH]]'i $85.460'dur ve ABD'de bu hususta 5. sırada yer alır. Eyaletin toplam GSEİH'i {{as of|2019}} $3,2 trilyondur.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.bea.gov/system/files/2020-04/qgdpstate0420.pdf | başlık = GDP by State—U.S. Bureau of Economic Analysis (BEA) | website = Bea.gov | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200407164627/https://www.bea.gov/system/files/2020-04/qgdpstate0420.pdf | arşivtarihi = 7 Nisan 2020}}</ref>  Eyaletin ekonomisi Afrika'nın ve Avustralya'nınkinden daha büyük olup, neredeyse Güney Amerika'nın toplam GSYİH'ine eşittir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.imf.org/external/datamapper/NGDPD@WEO/OEMDC/ADVEC/WEOWORLD | başlık = GDP, current prices | erişimtarihi = 22 Ocak 2020 | tarih = October 2019 | website = World Economic Outlook | yayıncı = International Monetary Fund | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20170225211431/https://www.imf.org/external/datamapper/NGDPD@WEO/OEMDC/ADVEC/WEOWORLD |arşivtarihi= 25 Şubat 2017 | ölüurl = hayır }}</ref>

Eyaletteki en büyük 5 işveren sektör arasında sırasıyla ticaret, taşımacılık ve ilişkili hizmetler; devlet kurumları; profesyonel ve iş hayatı ile ilgili hizmetler<!-- professional and business services; düzgün bir çeviri bulamadım internette. -->; eğitim ve sağlık hizmetleri; ve eğlence ve otelciliğe yönelik hizmetler yer alır. Ekonomik çıktı açısından finans; ticaret ve taşımacılık; eğitim ve sağlık; devlet kurumları ve üretim en büyük sektörlerdir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.lao.ca.gov/reports/2011/calfacts/calfacts_010511.aspx | başlık = 2011 CalFacts | erişimtarihi = 22 Nisan 2011 | yayıncı = Lao.ca.gov | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110119005719/http://www.lao.ca.gov/reports/2011/calfacts/calfacts_010511.aspx | arşivtarihi = 19 Ocak 2011}}</ref> İşsizlik oranı {{as of|2021|10|lc=y}} %7,3'tür.<ref name=":42">{{Web kaynağı | url = https://www.bls.gov/regions/west/california.htm | başlık = California Economy at a Glance | erişimtarihi = 6 Aralık 2021 | website = bls.gov | ölüurl = hayır | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141121114732/https://www.bls.gov/regions/west/california.htm | arşivtarihi = 21 Kasım 2014}}</ref> 2019 yılında eyaletteki yaklaşık 13,4 milyon [[hane]] içerisinde 1.147.251 adedinin; yani toplam hanelerin yaklaşık %8,5'inin [[milyoner]] olduğu tespit edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.kiplinger.com/slideshow/investing/t006-s001-millionaires-america-all-50-states-ranked/index.html | başlık = Millionaires in America 2020: All 50 States Ranked | erişimtarihi = 6 Mayıs 2021 | dil = İngilizce | website = Kiplinger | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200528204838/https://www.kiplinger.com/slideshow/investing/t006-s001-millionaires-america-all-50-states-ranked/index.html | arşivtarihi = 28 Mayıs 2020}}</ref>

Emlak piyasasının yerleşim yerlerinde en ucuz olduğu yer [[Orta Vadisi (Kaliforniya)|Central Valley]] bölgesidir. En pahalı emlak fiyatları büyük bölgeler bazında [[San Francisco Körfezi]]'nde görülür. [[Beverly Hills]], [[Rolling Hills]], [[Hidden Hills]], [[Malibu, Kaliforniya|Malibu]] ve [[Bel Air]] gibi semtler ABD'nin en zengin semtlerinden bazılarıdır.{{Kaynak belirt}}

== Siyaset ==
{{Ana|Kaliforniya'da siyaset}}
Kaliforniya vatandaşları başkanlık seçimlerinde oylarını ağırlıklı olarak [[Demokrat Parti (Amerika Birleşik Devletleri)|Demokrat Parti]] adaylarına kullansalar da, 2003 ile 2011 yılları arasında eyalet valisi olarak [[Cumhuriyetçi Parti (Amerika Birleşik Devletleri)|Cumhuriyetçi Parti]] üyesi film yıldızı ve dünya vücut geliştirme şampiyonu [[Arnold Schwarzenegger]]'ı seçilmiştir. 7 Ocak 2019 itibariylan eyalet valisi [[Gavin Newsom]]'dır.

Yapılan son kanun seçimlerinde; Schwarzenegger'ın itfaiyeciler, polisler, öğretmenler, doktorlar ve yargıçları kapsayan kanunları, seçimlerde önerdiği 4 önergenin halk tarafından kabul edilmemesiyle reddedilmiştir. Schwarzenegger'ın soykırıma uğramış [[Kızılderililer]] hakkında aldığı ekonomik kanunlar iptal edilmeye çalışılmaktadır.{{Kaynak belirt}}

Amerikan vatandaşlarına nazaran çok daha modern ve eğitimli bir profil çizen Kaliforniya'da; nüfusun çoğunluğu [[Irak Savaşı]]'na ve eski başkan [[George W. Bush]]'un politik kararlarına karşı; [[Kyoto Protokolü]]'nün imzalanması taraftarıdır.

Kaliforniya, [[Massachusetts]]'in ardından [[kürtaj]]ı ve [[eşcinsel evlilik]]leri yasalaştıran ikinci eyalettir. Eyalet 1996'da [[tıbbi esrar]], 2016'da ise [[rekreasyon]] amaçlı [[esrar]] tüketimini [[Esrarın yasallığı|yasallaştırmıştır]].

=== Kaliforniya'daki kontluklar ===

<center>{{Kaliforniya kontlukları|altyazı=Kaliforniya'daki kontluklar}}</center>

== Popüler kültürde Kaliforniya ==
Kaliforniya; sinemanın kalbini [[Hollywood]]'da, internet'in kalbini [[Silikon Vadisi]]'nde; müzik, eğlence ve televizyonun kalbini de Los Angeles'ta taşımaktadır. Her ne kadar günümüzde masrafları daha makul olduğu için filmler başka ülkelere çekimler için taşınsa da; son 30 yıldır klasikleşen bir eyalet deyişine göre "Dünyanın duyduğu ve izlediği çoğu şey Kaliforniya'da üretilir."
== Galeri ==
<gallery>
Dosya:Aerial Hollywood Sign.jpg| Lee Dağı'ndaki Hollywood yazısı 
Dosya:Los Angeles, Winter 2016,4-3.jpg|[[Los Angeles]], Kaliforniya
Dosya:GoldenGateBridge-001.jpg| [[Golden Gate Köprüsü]] 
Dosya:SAN JOSE CALIFORNIA BAYAREA01.jpg|[[San Jose, Kaliforniya|San Jose]], Kaliforniya
Dosya:Downtownfresnoskyline.jpg| [[Fresno, Kaliforniya|Fresno]], Kaliforniya 
Dosya:California State Capitol front 1999.jpg| [[Sacramento]]'da bulunan Kaliforniya Eyalet Meclisi 
Dosya:Lakeside of Mono Lake.jpg| Mono Gölü 
Dosya:Tunnel View, Yosemite Valley, Yosemite NP - Diliff.jpg|[[Yosemite Ulusal Parkı]]
Dosya:Mount Shasta from I-5 - panoramio.jpg|Shasta Dağı
Dosya:Redwood National Park, fog in the forest.jpg|[[Redwood Ulusal ve Eyalet Parkları|Redwood Ulusal Parkı]]
</gallery>

== Ayrıca bakınız ==

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

{{Koordinat|37|N|120|W|region:US-CA_type:adm1st_scale:10000000|display=title}}

{{Kaliforniya}}
{{ABD'nin en üst düzey idari birimleri}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Kaliforniya| ]]