Kafadan bacaklı boyutları
Kafadan bacaklıların boyutu büyük ölçüde değişkenlik göstermektedir. En küçük kafadan bacaklının erişkinkenki boyu 1 santimetre, ağırlığı ise 1 gramdan azdır. En büyük kalamar olduğu düşünülen dev kalamar veya Mesonychoteuthis hamiltoni'nin uzunluğu ise 10 metreye ve ağırlığı yarım tona ulaşabilmektedir. Bu istatikler kalamarı yaşayan en büyük omurgasız yapmaktadır. Yumurtadan yeni çıkmış bir kafadan bacaklının ağırlığı erişkin haline gelene kadar 3 milyar kat artar.[1] Bazı kafadan bacaklı türlerinin, olağanüstü büyüklükteki vücut parçalarına sahip oldukları da not edilmiştir. Örnek vermek gerekirse dev kalamar ve Mesonychoteuthis hamiltoni yaşayan hayvanlar arasındaki en büyük gözlere sahiptir.[2]
Kafadan bacaklılar bir zamanlar dünyadaki en büyük organizmalardı.[3] Dev kalamar ile kıyaslanabilecek büyüklükte birçok ammonoidea, belemnoidea, nautiloid, orthoceratoidea, kalamar ve vampyromorphida türüne fosil kayıtlarında rastlanmıştır. Ağırlık olarak (kabuk dahil) bilinen en büyük kafadan bacaklılar muhtemelen dev kabuklu ammonoidealar ve endocerid nautiloidlerdir.[4] Bununla beraber doku ağırlığı olarak günümüzde yaşayan kalamarlar muhtemelen tarihte yaşamış en ağır kafadan bacaklılardır.[5]
Büyüklük ve özellikle maksimum büyüklük, halkın ve insanlarının en çok ilgisini çeken kafadan bacaklı bilimi olmuştur.[6][7][8][9][10] Bu durum, hem popüler basın hem de akademik literatürde dev kalamar - ve son zamanlarda Mesonychoteuthis hamiltoni - ile ilgili yapılan düzenli yayınlarla kanıtlanmıştır.[11][12][13] Dev kalamar, karizmatik bir mega tür olmasından dolayı "Denizdeki Omurgasızları Koruma" çalışmalarının sembolü olmuştur.[14] Dev kalamarın gerçek boyutlu modelleri, dünyadaki doğal tarih müzelerinde ortak bir objedir,[15][16][17] ve türün korunmuş örnekleri sergilenmek için aranmaktadır.[18][19]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Does geometry limit squid growth? ICES Journal of Marine Science 57(1): 8–14. DOI:10.1006/jmsc.1999.0502]
- ^ Nilsson, D.-E., E.J. Warrant, S. Johnsen, R. Hanlon & N. Shashar (2012). A unique advantage for giant eyes in giant squid. Current Biology 22(8): 683–688. DOI:10.1016/j.cub.2012.02.031
- ^ Smith, F.A, J.L. Payne, N.A. Heim, M.A. Balk, S. Finnegan, M. Kowalewski, S.K. Lyons, C.R. McClain, D.W. McShea, P.M. Novack-Gottshall, P.S. Anich & S.C. Wang (2016). Body size evolution across the Geozoic. Annual Review of Earth and Planetary Sciences 44: 523–553. DOI:10.1146/annurev-earth-060115-012147
- ^ Teichert, C. & B. Kummel (1960). Size of endoceroid cephalopods 21 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Breviora Museum of Comparative Zoology 128: 1–7.
- ^ Vermeij, G.J. (2016). Gigantism and its implications for the history of life. PLoS ONE 11(1): e0146092. DOI:10.1371/journal.pone.0146092
- ^ Glaubrecht, M. & M.A. Salcedo-Vargas (2004). The Humboldt squid Dosidicus gigas (Orbigny, 1835): history of the Berlin specimen, with a reappraisal of other (bathy-)pelagic gigantic cephalopods (Mollusca, Ommastrephidae, Architeuthidae). Mitteilungen aus dem Museum für Naturkunde in Berlin, Zoologische Reihe 80(1): 53–69. DOI:10.1002/mmnz.20040800105
- ^ O'Shea, S. & K. Bolstad (2008). Giant Squid and Colossal Squid Fact Sheet 17 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Octopus News Magazine Online.}}
- ^ Guerra, Á. & M. Segonzac (2014). Géants des profondeurs 19 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Éditions Quæ, Versailles. 143 pp. 2-7592-2220-9. (Fransızca)
- ^ Hogenboom, M. (2014). Are massive squid really the sea monsters of legend? 15 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC Earth, 12 December 2014.}}
- ^ Paxton, C.G.M. (2016a). Unleashing the Kraken: on the maximum length in giant squid (Architeuthis sp.). Journal of Zoology 300(2): 82–88. DOI:10.1111/jzo.12347
- ^ Ellis, R. (1998a). The Search for the Giant Squid. Lyons Press, London. 322 pp. 1-55821-689-8.
- ^ Roper, C.F.E. & E.K. Shea (2013). Unanswered questions about the giant squid Architeuthis (Architeuthidae) illustrate our incomplete knowledge of coleoid cephalopods. American Malacological Bulletin 31(1): 109–122. DOI:10.4003/006.031.0104
- ^ Rosa, R., V.M. Lopes, M. Guerreiro, K. Bolstad & J.C. Xavier (2017). Biology and ecology of the world's largest invertebrate, the colossal squid (Mesonychoteuthis hamiltoni): a short review. Polar Biology 40(9): 1871–1883. DOI:10.1007/s00300-017-2104-5
- ^ Guerra, Á., Á.F. González, S. Pascual & E.G. Dawe (2011). The giant squid Architeuthis: an emblematic invertebrate that can represent concern for the conservation of marine biodiversity. Biological Conservation 144(7): 1989–1997. DOI:10.1016/j.biocon.2011.04.021
- ^ Tratz, E.P. (1973). Der Riesenkalmar (Architeuthis) im Haus der Natur. Haus der Natur, Salzburg. 15 pp. OCLC 721114691 (Almanca)
- ^ Ellis, R. (1997a). The models of Architeuthis. Curator: The Museum Journal 40(1): 30–55. DOI:10.1111/j.2151-6952.1997.tb01120.x
- ^ Ellis, R. (1997b). The real Architeuthis—still unseen, but one more model. Curator: The Museum Journal 40(3): 176–177. DOI:10.1111/j.2151-6952.1997.tb01301.x
- ^ Landman, N.H. & R. Ellis (1998). Architeuthis—at last. Curator: The Museum Journal 41(3): 150–152. DOI:10.1111/j.2151-6952.1998.tb00828.x
- ^ Ablett, J. (2012). The giant squid, Architeuthis dux Steenstrup, 1857 (Mollusca: Cephalopoda): the making of an iconic specimen 23 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. NatSCA News no. 23: 16–20.