Herkes Kendi Başına ve Tanrı Herkese Karşı

Herkes Kendi Başına ve Tanrı Herkese Karşı
Jeder für sich und Gott gegen alle
	Film afişi
Yönetmen	Werner Herzog
Yapımcı	Werner Herzog
Senarist	Werner Herzog
Oyuncular	Bruno Schleinstein; Walter Ladengast; Brigitte Mira
Müzik	Florian Fricke
Görüntü yönetmeni	Jörg Schmidt-Reitwein
Kurgu	Beate Mainka-Jellinghaus
Stüdyo	W. H. Filmproduktion; Filmverlag der Autoren; ZDF
Dağıtıcı	W. H. Filmproduktion
Cinsi	Sinema filmi
Renk	Renkli
Yapım yılı	1974
Çıkış tarih(ler)i	1 Kasım 1974
Süre	110 dk.
Ülke	Batı Almanya
Dil	Almanca

Herkes Kendi Başına ve Tanrı Herkese Karşı (Almanca: Jeder für sich und Gott gegen alle), yönetmenliğini ve senaristliğini Werner Herzog'un yaptığı 1974 yapımı Batı Almanya filmidir. Başrollerinde Bruno Schleinstein ve Walter Ladengast'ın yer aldığı film, adını Brezilyalı yazar Mário de Andrade'nin Macunaíma kitabındaki bir cümleden almıştır. Film, terk edilmiş ve yıllarca bir odada hapsedilen Kaspar Hauser'in hikâyesini Hauser'in yanında bulunan mektuplara dayanarak anlatır.

Hikâye[değiştir | kaynağı değiştir]

Film, Kaspar Hauser'in (Bruno Schleinstein) hikâyesini işler. Kaspar hayatının ilk on yedi yılını zincire vurulmuş bir şekilde, küçük bir odada tüm zamanını sadece oyuncak bir atla geçirir. Siyah bir palto ile silindir bir şapka giyip, kendisini besleyen meçhul bir adam haricinde dış dünyadan tamamen mahrum bırakılmıştır.

1828 yılının bir gününde aynı meçhul adam Kaspar'ı yıllarca kaldığı odadan çıkarır ve birkaç kelime ile yürümeyi öğrettikten sonra Nürnberg'e götürüp, eline de bir mektup vererek onu terk eder. Şehirde tüm merakları üzerine toplayan ve bir sirkte de sergilenen Kaspar, Profesör Daumer (Walter Ladengast) tarafından kurtarılarak normal bir insana dönüştürülmeye çalışılır.

Kaspar bir süre sonra okuma ve yazmayı öğrenerek kendini mantık ve din konularında geleneklere karşı bir yaklaşım sergileyerek geliştirir. Ancak onu en çok memnun eden şey ise müziktir. Kaspar günün birinde kendisini Nürnberg'e getiren meçhul adam tarafından fiziksel saldırıya uğrar ve başına darbe alır. İyileşmesine rağmen gizemli bir şekilde tekrar saldırıya uğrar. Bu kez göğsüne darbe almıştır.

Yatağında dinlenirken Sahra Çölü'nde gördüğü göçebe Berberiler'le alakalı düşlerini yanındakilere tarif eder ve hayatını kaybeder. Kendisine bir otopsi yapılır. Yapılan otopsi sonucunda Kaspar'ın karaciğerinde ve beyinciğinde biçim bozukluğu tespit edilir.

Oyuncu kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaspar Hauser rolünde Bruno Schleinstein
Profesör Daumer rolünde Walter Ladengast
Hizmetçi Kathe rolünde Brigitte Mira
Çiftçi rolünde Reinhard Hauff
Belediye başkanı rolünde Herbert Fritsch
M. Florian rolünde Florian Fricke
Yüzbaşı rolünde Henry van Lyck
Sirkçi rolünde Willy Semmelrogge
Lord Stanhope rolünde Michael Kroecher
Meçhul Adam rolünde Hans Musäus

Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]

Werner Herzog başrol oyuncusu Bruno Schleinstein'i Berlin sokak müzisyenleriyle alakalı bir belgeselden seçmişti.^[1] Oyunculuk deneyimi olmamasına karşın oyunculuğundan memnun kalarak Schleinstein'i hem bu filminde hem de 1977 yapımı Stroszek filminde başrolde oynattı. Schleinstein'in kendi hayat tecrübeleri de Kaspar Hauser'inki ile benzerlikler gösteriyordu. Schleinstein yıllarını genelde çocuk evlerinde, akıl hastanelerinde ve hapishanelerde geçirmişti.^[1] Akli dengesizliği film setinde açıkça görülebiliyordu. Herzog'un filmin İngilizce DVD gösteriminde anlattığına göre Schleinstein çekimler boyunca aynı kostümle kalmış, hatta günlük çekimler bittikten sonra bile bu tutumunu devam ettirmiştir. Herzog bir gün Schleinstein'i otelinde ziyaret etmiş, Schleinstein'i kapının girişinde, yerde uyurken bulmuştur.

Filmin dış sahneleri Bavyera'daki Dinkelsbühl şehri ile yakınlardaki Hesselberg adındaki dağda çekildi. Arşiv çekimleri İrlanda'nın kuzeybatısındaki Croagh Patrick'te çekilirken, çöl sahneleri ise Batı Sahra'da çekildi.

Filmde müzik olarak klasik besteciler Johann Pachelbel, Orlando di Lasso, Tomaso Albinoni ve Wolfgang Amadeus Mozart'ın eserleri kullanıldı.

Herzog bu filmini gençliğinde kendisine sinema konusunda cesaret veren film eleştirmeni ve tarihçi Lotte H. Eisner'e adamıştır.^[1]

Tarihsel doğruluk[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin açılış sahnelerinde Kaspar Hauser'in hapsedilmesi ve serbest bırakılması Hauser'in yanında bulunan gerçek mektuplara dayanarak hemen hemen aynen aktarılmıştır. Film boyunca göze çarpan en belirgin ayrım Hauser'in yaşı ile alakalıdır. Gerçekte Kaspar Hauser Nürnberg'de bulunduğunda 17 yaşındaydı. Filmde Kaspar'ı oynayan Bruno Schleinstein'in yaşı ise film çekildiği sırada 41'di. Yine de Schleinstein'in karakteri filmin başından sonuna kadar bir genç olarak işlenip, tanımlanmıştır.

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Film, 1975 Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye için yarışan filmlerden biriydi.^[2] Ancak festivalde bu ödül yerine Grand Prix ile FIPRESCI ödüllerini kazandı.^[2] Ayrıca 1975 yılındaki Alman Film Ödülleri'nde üç ödülün sahibi oldu.^[3] Film, 48. Akademi Ödülleri'nde Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü'ne Batı Almanya'nın adayı olarak gösterilmesine karşın son beş aday arasına kalamadı.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c "THE ENIGMA OF KASPAR HAUSER" (PDF). bfi.org.uk. 20 Mayıs 2013. 6 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.
^ ^a ^b "Awards 1975 : All Awards". festival-cannes.fr. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.
^ "ENIGMA OF KASPAR HAUSER, THE: EVERY MAN FOR HIMSELF AND GOD AGAINST ALL (JEDER FUER SICH UND GOTT GEGEN ALLE)". german-films.de. 13 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Herkes Kendi Başına ve Tanrı Herkese Karşı

[bfi-1] "THE ENIGMA OF KASPAR HAUSER" (PDF). bfi.org.uk. 20 Mayıs 2013. 6 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.

[cannes-2] "Awards 1975 : All Awards". festival-cannes.fr. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.

[3] "ENIGMA OF KASPAR HAUSER, THE: EVERY MAN FOR HIMSELF AND GOD AGAINST ALL (JEDER FUER SICH UND GOTT GEGEN ALLE)". german-films.de. 13 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.

[1]

[2]

[3]

g t d Werner Herzog'un yönettiği filmler
1960'lar	Herakles (1962) • Game in the Sand (1964) • The Unprecedented Defence of the Fortress Deutschkreuz (1967) • Last Words (1967) • Signs of Life (1968) • The Flying Doctors of East Africa (1969) • Precautions Against Fanatics (1969)
1970'ler	Auch Zwerge haben klein angefangen (1970) • Handicapped Future (1971) • Land of Silence and Darkness (1971) • Fata Morgana (1971) • Aguirre, der Zorn Gottes (1972) • The Great Ecstasy of Woodcarver Steiner (1974) • Jeder für sich und Gott gegen alle (1974) • Heart of Glass (1976) • No One Will Play with Me (1976) • How Much Wood Would a Woodchuck Chuck (1976) • Stroszek (1977) • La Soufrière (1977) • Nosferatu: Phantom der Nacht (1978) • Woyzeck (1978)
1980'ler	Huie's Sermon (1981) • God's Angry Man (1981) • Fitzcarraldo (1982) • Ballad of the Little Soldier (1984) • The Dark Glow of the Mountains (1984) • Where the Green Ants Dream (1984) • Portrait Werner Herzog (1986) • Cobra Verde (1987) • The French as seen by... (1988) • Wodaabe - Herdsmen of the Sun (1989)
1990'lar	Film Lesson 1-4 (1990) • Echoes from a Somber Empire (1990) • Jag Mandir (1991) • Scream of Stone (1991) • Lessons of Darkness (1992) • Bells from the Deep (1993) • The Transformation of the World into Music (1994) • Death for Five Voices (1995) • Little Dieter Needs to Fly (1997) • The Lord and the Laden (1999) • My Best Fiend (1999)
2000'ler	Wings of Hope (2000) • Invincible (2001) • Pilgrimage (2001) • Ten Thousand Years Older (2002) • Wheel of Time (2003) • The White Diamond (2004) • Grizzly Man (2005) • The Wild Blue Yonder (2005) • Rescue Dawn (2007) • Encounters at the End of the World (2007) • Kötü Polis (2009) • My Son, My Son, What Have Ye Done (2009)