III. Levan Dadiani
III. Levan Dadiani (Gürcüce: ლევან III დადიანი; ö. 1680) veya doğum adıyla Şamadavle (შამადავლე) 1661'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yağmış Dadiani hanedanı üyesidir. Saltanatı iç savaşlarla geçen III. Levan, Imereti Kralı V. Bagrat'la yaptığı savaşta hem savaşı, hem de karısını kaybetmiştir.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Şamadavle, Megrelya Prensi II. Levan'ın erkek kardeşi İese'nin oğluydu. 1661'de, akrabası III. Vamek Dadiani'nin tahttan indirilmesiyle Kartli Kralı V. Vahtang tarafından Megrelya Prensi ilan edilmiştir. Şamadavle tahta çıktıktan sonra amcası Levan'ın adını almış ve Vahtang'ın yeğeni Tamarla evlenmiştir.[1]
İç savaşlar
[değiştir | kaynağı değiştir]1663'te Levan, sarayda entrikalar çevirerek Tamar'ın ablası Tatia ile evli olan İmereti Kral IV. Bagrat'a saldırdı. Levan Bagrat'a yenildi ve esir düştü. Esaret altındayken Bagrat'ın yeni karısı olarak aldığı Tamar'dan boşanmak zorunda kaldı. Levan, ayrıca Bagrat'ın kardeşi Tinatin'le evlenmeyi kabul etmek zorunda kaldı. Tinatin, soylu Goşadze'nin eski karısıydı ve Levan'la önceden zina yaptığı düşünülüyordu. Levan serbest bırakıldı, ama karısını Bagrat'a kaybettiği için rahatsızlık duyuyordu; bu yüzden Bagrat'a olan düşmanlığı devam etti.[1][2]
Ekim 1672'de Levan, Megrelya'yı yağmalayan ancak Ruhi Kalesi'ni fethedemeyen Osmanlı işgalinden sağ kurtuldu. Bu olay, Fransız gezgin Jean Chardin tarafından kağıda geçirilmiştir. 1678'de Levan tekrar Kartli Kralı V. Vahtang'ın oğlu Arçil'le beraber Bagrat'a saldırdı. Bagrat kısa süreliğine görevden alındı ve Kaliçe Tamar tutuklanarak Levan'ın yanına geri gönderildi. Bir yıl sonra, Bagrat İmereti'yi Osmanlı kuvvetlerinin desteğiyle fethettikten sonra Megrelya'ya baskın yaparak karısını geri aldı. Levan, saltanatına Guria Prensi Giorgi Gurieli'nin desteğiyle, ona sadık kalması koşuluyla devam edebildi. Levan'ın saltanatı boyunca Abhazlar birçok kez Megrelya'yı yağmalamıştır.[2]
III. Levan 1680'de öldü. Levan'ın mirasçısı Manuçar, Megrelya'nın kontrolünü ele geçirmeyi deneyen ama başarısız olan Giorgi Gurieli tarafından öldürüldü. III. Levan'un yerine doğal oğlu IV. Levan geçti.[2]
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]III. Levan'ın iki oğlu ve bir kızı vardı:[3]
- Manuçar (c.1663-1680), III. Levan'ın Prenses Tamar ile evliliğinden olan tek oğlu. İmereti Kralı Arçil'in kızı Darecan'la nişanlanan Manuçar, evlenemeden öldürülmüştür.
- IV. Levan Dadiani, Levan'ın cariyeden olma oğlu ve sonraki Megrelya prensi.
- Leçhumi Valisi Prens Katsia Çikovani ile evlenen Mzehanum,Levan'ın tek kızıydı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. ss. 215-216. ISBN 1780230303.
- ^ a b c ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. ss. 144- 147. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020.
- ^ Дворянские роды Российской империи. Том 4: Князья Царства Грузинского [Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia] (Rusça). Vesti. 1993. ss. 46-47.