Hula Katliamı
 | |
| Bölge | Hula, Lübnan |
|---|---|
| Tarih | 31 Ekim-1 Kasım 1948 |
| Kurbanlar | 34-58 Lübnanlı sivil vatandaş |
| İşleyen | İsrail Savunma Kuvvetleri |
Hula katliamı, Lübnan'da bir köy olan Hula'da 31 Ekim ve 1 Kasım 1948 tarihleri arasında İsrail Savunma Kuvvetleri'nin gerçekleştirmiş olduğu ve 30'dan fazla erkek sivilin bilerek öldürüldüğü katliamdır. Bölge, 24 Ekim'de İSK'ye bağlı 2. Karmeli Tugayı tarafından ele geçirilmiş, kadın ve çocuklar sürgün edilmiş, 15 ila 60 yaş arası erkeklerin çoğu vurulmuştur. 35 ila 58 erkek sivil, bir ev içinde katledilmiş ve katledildikleri ev sonradan patlatılmıştır.[1]
Detaylar[değiştir | kaynağı değiştir]
Katliamdan iki subay sorumludur ve İsrail'in askeri hareketlerini tenkit etmesiyle tanınan ve 2. Karmeli Tugayı'nın üstkomutanı olan Dov Yermiya tarafından savaş suçlusu ilan edilmişlerdir. Katliamdan sorumlu subaylardan biri Bölük Komutanı olarak görev yapmış olan Üsteğmen Shmuel Lahis'tir. Bir İsrail Askeri Mahkemesi tarafından yargılanmış, suçlu bulunmuş ve 7 yıl hapse mâhkum edilmiştir. Başvuru sırasında cezası 1 seneye düşürülmüş ve ardından, 1950 yılında, serbest bırakılmıştır. 1955 yılında ise affedilmiştir. Affedildikten sonra ilk başta avukat oldu, ardından ise İsrail Yahudi Ajansı genel direktörlüğüne atandı. Bazı İsrailli vatandaşlar bu atamayı Lahis'in geçmişinden dolayı kınadı. Lahis 2019 yılında 93 yaşındayken öldü.[2][3]
Yargılanma sırasında Lahis, işlenen suçun İsrail sınırları dışarısında gerçekleştiğini öne sürerek kendini savunmaya çalışmıştır. Askeri mahkeme bu savunmayı reddetmiş ancak bu savunmayı İsrail Yüksek Mahkemesi'ne sunabilmesi için temyiz vermiştir. İsrail hükümeti, İsrail Yüksek Mahkemesi'nin askeri suçlar ile ilgilenemeyeceğini ve buna haklarının olmadığını iddia etmiştir. Şubat 1949'da, İsrail Yüksek Mahkemesi hem Lahis'in hem de hükümetin iddialarını reddetti ve yargılama devam etti.[4]
Katliama tanık olanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Lahis'in İsrail Yahudi Ajansı'nın başına aday olarak gösterildiği dönem, Lahis'in üst komutanı olan Dov Yermiya, İsrail Yahudi Ajansı'nın başkanı Arieh Dulzin'e Lahis'in katliamdaki rolünü açıkladığı bir mektup gönderdi. Olaylar İsrail medyasında popüler olmuş ve gündem haline gelmiştir. Mektup sonradan Al HaMishmar'da yayınlanmıştır:
"Köyde, düşman aktivitesi dahil hiç bir direniş olmadığını, köyde 100 kişinin kaldığını ve bu 100 kişinin de teslim olduğunu ve köyde kalıp kalamayacaklarını sorduklarını öğrendim. Köy halkının erkekleri bir evde koruma altında tutuluyordu. Oraya gittim ve 15-60 yaşları arasında, içlerinde bir tane de Lübnan askeri bulunan 35 erkek gördüm. [Dov Yermiya tam olarak kaç rakam olduğunu hatırlamıyor. Orada 50'den fazla erkek olduğu biliniyor.] Sonraki gün aynı köye köylüleri serbest bırakmak için gittiğimde ben yokken evin içindeki tüm köylülerin iki subay tarafından makineli tüfek ile öldürüldüğünü ve evin köylülerin üstüne patlatıldığını öğrendim. Kadınlar ve çocuklar sürgün edilmişti. Ona bunu neden yaptığını sorduğumda Hayfa Petrol Rafineri katliamında (hem Arap hemde Yahudi işçilerin öldürüldüğü katliam) arkadaşlarının öldürüldüğünü ve bunu intikam almak için yaptığını söyledi."
Lahis yerine birliklerin yönetilmesi için başka bir subay gönderildi.
Dulzin'in Yermiya'ya cevap verdiği mektupta Lahis'in geçmişinin İsrail Yahudi Ajansı tarafından 1961 tarihinden beri bilindiğini söylüyordu. Aynı zamanda 1955'te Lahis avukat olmak için başvuru yaptığında konunun İsrail Yasal Konseyi tarafından incelendiği öğrenildi. Lahis'in yaptığı katliamın "damga taşıyacak bir eylem" olmadığına karar verildi.
- ^ Tveit, Odd Karsten (2010) Goodbye Lebanon. Israel's First Defeat. Rimal Publication. Translated by Peter Scott-Hansen. ISBN 978-9963-715-03-9. p.368. Quoting General Dov Yermiya.
- ^ (Journal of Palestine Studies, vol. VII, no. 4 (summer 1978), no. 28, pp. 143)
- ^ https://www.haaretz.com/israel-news/2019-03-15/ty-article/.premium/israeli-who-commanded-massacre-of-dozens-of-arab-captives-in-1948-dies-at-93/0000017f-e53c-dc7e-adff-f5bd6f8b0000
- ^ Verdict from The Israeli High Court of Justice, Feb. 2, 1949; the written judgement was not provided until 1959: Shmuel Lahisse versus The Minister of Defense and others, HCJ 27/48, https://web.archive.org/web/20110928231337/http://elyon1.court.gov.il/files_eng/48/270/000/Z01/48000270.z01.pdf