Hesperus
Antik Yunan mitolojisinde, Hesperus (/ˈhɛspərəs/, Antik Yunanca: Ἕσπερος Latin alfabesiyle yazımı: Hésperos) Akşam Yıldızı'nın kişiselleştirilmesidir, akşamları Venüs gezegenine Akşam Yıldız'ı denilirdi. Hesperus şafak tanrıçası Eos'un (Roma tanrıçası Aurora) oğludur ve diğer oğlu Sabah Yıldızı'nın kişiselleştirilmesi olan Fosforus'un (Roma tanrısı Eosforus) üvey kardeşidir. Hesperus'un Romalı eşdeğeri Vesper'dir (Anlamı: "akşam", "akşam yemeği", "akşam yıldızı", "batı"[1]). Bir fikre göre Hesperus'un babası Kefalos idi. Ancak diğer kaynaklar, Hesperus'un Atlas'ın kardeşi ve dolayısıyla İapetos'un oğlu olduğunu belirtir.[2]
İlişkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Hesperus, akşam saatlerinde Venüs gezegeni olan "akşam yıldızı" kavramının kişileştirilmesidir. Bu yüzden bazen kardeşi Eosforus (Grekçe: Ἐωσφόρος, "şafak taşıyıcısı") ile karıştırılır. Fosforus (Grekçe: Φωσφόρος, "ışık taşıyıcısı Latincede "Lucifer" olarak tercüme edilir) onunla ilişkilendirilen başka bir tanrıdır, ilişkilerin nedeni hepsinin Venüs gezegeninin kişileştirmeleri olmasıdır.
Eosforus/Hesperus'un Ceyx[3] ve Daidalos'un babası olduğu söylenir.[4] Bazı kaynaklarda Hesperides'in babası olduğu da söylenir.[5]
Hesperus ve Fosforus
[değiştir | kaynağı değiştir]Dil felsefesinde, "Hesperus Fosforus'tur", anlambilimiyle ilişkili ünlü bir cümledir. Gottlob Frege, duyu ve referans arasındaki ayrımı göstermek için "akşam yıldızı" ve "sabah yıldızı" terimlerini kullandı ve sonraki filozoflar, uygun şekilde kullanılması için örneği "Hesperus Fosforus" olarak değiştirdiler. Saul Kripke, cümleyi, gerekli bir şeyin bilgisinin (bu durumda Hesperus ve Fosforus'un kimliği) önceden bilinebilir olmaktan çok deneysel olabileceğini varsaymak için kullandı.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Collins Latin Dictionary plus Grammar, p. 231. 0-06-053690-X.
- ^ Diodorus Siculus, Bibliotheca Historica 4.27.1.
- ^ Hyginus, Fabulae, 65
- ^ Ovid. Metamorphoses. Book XI, 295.
- ^ Servius. ad Aen. 4,484.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Diodorus Siculus, Charles Henry Oldfather tarafından çevrilen Tarih Kütüphanesi . On iki cilt. Loeb Klasik Kütüphanesi . Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press; Londra: William Heinemann, Ltd. 1989. Cilt 3. Kitaplar 4.59 – 8. Bill Thayer'in Web Sitesindeki çevrimiçi sürüm 5 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Diodorus Siculus, Bibliotheca Historica. Cilt 1-2 . Immanel Bekker. Ludwig Dindorf. Friedrich Vogel. aedibus BG Teubneri içinde. Leipzig. 1888-1890. Yunanca metin Perseus Dijital Kütüphanesinde mevcuttur 13 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
- Hyginus, Fabulae The Myths of Hyginus'tan Mary Grant tarafından çevrilmiş ve düzenlenmiştir. İnsani Çalışmalarda Kansas Üniversitesi Yayınları. Topos Metin Projesinde çevrimiçi sürüm. 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Maurus Servius Honoratus, In Vergilii carmina comentarii. Vergilii carmina yorumlarında Servii Grammatici qui feruntur; recensuerunt Georgius Thilo ve Hermannus Hagen. Georgius Thilo. Leipzig. BG Teubner. 1881. Perseus Dijital Kitaplığı'ndaki çevrimiçi sürüm 27 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
- Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, Brookes More tarafından çevrildi (1859-1942). Boston, Cornhill Publishing Co. 1922. Perseus Dijital Kitaplığı'ndaki çevrimiçi sürüm. 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Publius Ovidius Naso, Metamorphoses. Hugo Magnus. Gotha (Almanya). Friedr. Andr. Perthes. 1892. Latince metin Perseus Dijital Kütüphanesinde mevcuttur 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Hesperus". Encyclopædia Britannica. 13 (11. bas.). 1911.