Hayfa Petrol Rafinerisi katliamı
| Hayfa Petrol Rafinerisi katliamı | |
|---|---|
| Bölge | Hayfa |
| Tarih | 30 Aralık 1947 |
| Hedef | Hayfa Petrol Rafinerisi'nin Arap ve Yahudi çalışanları |
| Ölü | 45 |
| Yaralı | 91 |
| İşleyen | Siyonist Irgun Örgütü ve Arap çeteler |
Hayfa Petrol Rafinerisi katliamı, 30 Aralık 1947 tarihinde İngiliz Filistin Mandası'nda meydana gelen ve hem Arap hem de Yahudi sivil işçilerin öldüğü katliamdır.[1][2][3][4]
Olay
[değiştir | kaynağı değiştir]Siyonist bir örgüt olan Irgun, Hayfa Petrol Rafinerisi'nin çıkışında, yoldan otobüs ile geçen Arap işçilere el bombaları fırlatmasının ardından 6 Arap işçi hayatını kaybetti ve 42'si yaralandı. Irgun'un saldırısından sonra ortam ani bir şekilde kızıştı ve Arap işçiler toplanıp Yahudi işçilere saldırmaya başladı. 39 işçi hayatını kaybederken 49'u yaralandı. İngiliz Ordusu ile Filistin Polisi olay yerine geldi ve ortam sakinleştirildi.[5] Bu olaylar tarihe "Hayfa Petrol Rafinerisi katliamı" olarak geçti.
Yaşanan bu olayın ardından bir başka Siyonist örgüt olan Haganah, bölgenin yakınlarındaki iki Arap köyüne saldırdı.[6] 21 ila 70 Arap sivil katledildi. Hayfa'da ise çatışmalar devam etti.
Olayın detayları ve arkaplanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Rafineri'de çalışan Yahudi ve Arap işçilerin ilişkileri gayet arkadaşçıldı ve iyiydi. Fakat Birleşmiş Milletler Filistin Paylaşım Planı'nın gündeme gelmesinin ardından tansiyon birden yükseldi.[7] 30 Aralık 1947'de, Irgun militanları yoldan geçen ve Arap işçileri taşıyan bir araca el bombaları fırlattı. 6 Arap işçi hayatını kaybederken 42 işçi yaralandı. Saldırıyı tek seferlik çalışacak olan işçiler üzerinde planlayan ve eyleme geçiren Irgun militanları, saldırının Filistin'de gerçekleşen başka katliamlara yönelik bir intikam olarak yaptıklarını belirtti.[5]
Arap çalışanlar olaydan sonra Rafineriye metal parça ve çubuk gibi araçlarla geldiler ve saldırmaya başladılar. 39 Yahudi işçi dövüldü ve öldürüldü, 49'u yaralandı. Ortam kızıştıktan bir saat sonra İngiliz birlikleri olay yerine yetişmişti.[6] İsrail Yahudi Ajansı'na göre Arap işçilerden bazıları Yahudi işçi arkadaşlarına kaçması veya saklanması için yardım etmişti.
İsrail Yahudi Ajansı, Yahudilerin öldürülmesine zemin hazırlayan Irgun militanlarını bu "çılgınca saldırı" yüzünden kınamış olmasına rağmen misillemeye izin vermişti. Haganah, Arap köylerini misilleme bir şekilde yağmalamıştı ve bu katliam tarihe Balad al-Shaykh katliamı olarak geçmişti. Bazı Arap işçiler bu köylerde yaşıyordu. Haganah örgütü, evlere ateş açtı ve bazılarını patlattı. Bazı kadınlar ve çocuklar yaralanmıştı. Haganah evlerden geri saldırı olduğunu iddia ediyordu. Haganah'a göre 21 ila 70 Arap sivil öldürülmüştü ve içlerinde bir kadın vardı. İki Haganah askeri çatışmada ölmüştü.[8]
Zachary Lockman'ın olay ile ilgili kitabında yazdığı bölüm: "...Yahudi saldırganlar yaklaşık 60 erkek, kadın ve çocuk öldürüp evlerini yok etmişti."[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Lockman, Zachary (10 July 1996). "The Descent Into Madness". Comrades and Enemies. University of California Press. pp. 183–184. ISBN 9780520204195.
- ^ "39 Yahudi, petrol rafinerelerinde katledildi, The Palestine Post". 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Irgun'un attığı bombalar sonucu hayatını kaybeden 6 Arap işçinin ardından 41 Yahudi işçi linçlendi, Jewish Telegraph Agency" (PDF). 27 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Temmuz 2024.
- ^ Commission of enquiry report [into the Haifa Oil Refinery Massacre], Palestine Post, 20 February 1948.
- ^ a b Pappé, Ilan (1999), The Israel/Palestine Question, Routledge, ISBN 978-0-415-16947-9.
- ^ a b "Balad al-Shaykh katliamı (İngilizce)". 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2024.
- ^ ["MidEast Web Historical Documents: Refinery Riots" "mideastweb.org"]
|url=değerini kontrol edin (yardım). - ^ Benny Morris, The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited, p101.
- ^ Zachary Lockman, Comrades and Enemies: Arab and Jewish Workers in Palestine, 1906–1948