Halka bulutsusu

Halka Bulutsusu
	M57, Halka bulutsusu.; Kaynak: NASA/STScI/AURA
Konum (J2000 Dönem)
Takımyıldız	Çalgı
Sağ açıklık	18s 53d 35.079sn
Dik açıklık	+33° 02′ 45.03″
Gözlem verileri
Türü	Gezegenimsi bulutsu
Görünür büyüklük (V)	9
Mutlak büyüklük (V)	-0.3
Görünen boyut (V)	230″ × 230″
İyonize kaynağı
Adı	beyaz cüce
Görünür büyüklük (V)	15
Özellikler
Kırmızıya kayma	(-64 ± 2) ∙ 10-6
Dikey hız	-19.2 km/sn
Uzaklık	2.3+1.5-0.7 k Iy (700+450-200 pc)
Yarıçap	1.3+0.8-0.4 Iy
Yaş	6000 - 8000 yıl
Gözlem tarihi
Kaşif	Antoine Darquier de Pellepoix
Keşif yılı	1779
Diğer belirtmeler
	M 57 • NGC 6720 • GC 4447 • h 2023 • PK 63+13.1

Koordinat: 18^s 53^d 35,079^sn; +33º 02' 45,03″

Ünlenen adıyla "Halka Bulutsusu" Çalgı takımyıldızının kuzeyinde bulunan ve kataloglarda Messier 57, M57 veya NGC 6720 olarak yer alan gezegenimsi bulutsudur.

Gökyüzündeki en parlak gezegenimsi bulutsulardan biri olarak, Halka Bulutsusu küçük bir teleskopla görülebilir. Halka Bulutsusu, yaklaşık 2300 ışıkyılı uzaklıkta yer alır ve bizim güneş sistemimizin kabaca 500 katı büyüklüğünde bir çapa sahiptir. Hubble Uzay Teleskobu'nun başlıktaki görüntüsünde, toz lifleri ve kürecikler merkez yıldızdan uzakta görülebilmektedirler. Bunlar, Halka Bulutsusu'nun küresel değil de, silindirik yapıda olduğunu göstermeye yardımcı olmaktadır.

Gözlem[değiştir | kaynağı değiştir]

Çalgı takımyıldızında M57'nin yeri.

M57, Çalgı takımyıldızında yer alır, parlak bir yıldız olan Vega'nın güneyinde bulunur. Vega, yaz üçgeninin üç yıldızının kuzeydoğusundadır. M57 β Lyrae, γ Lyrae. arasında açısal mesafe yaklaşık %40'tır^[5]

M57 en iyi 20 cm (8-inç) bir teleskopla gözlenebilir ama, 7.5 cm (3-inç) lik bir teleskopla da halka gözlemlenebilir.^[5] Daha büyük teleskoplarla halkanın doğu ve batı sınırlarındaki bazı karanlık bölgeler ve halka içindeki soluk bulutsu bölüm gözlenebilir.

Bu bulutsu Antoine Darquier de Pellepoix tarafından Temmuz 1779 yılında keşfedilmiş ve raporunda "Jüpiter gibi büyük ve zayıflayan bir gezegene benzer..." şeklinde belirtilmiştir. Temmuz ayının sonlarında Charles Messier kuyruklu yıldız ararken aynı bulutsuyu buldu ve kataloğuna 57. nesne olarak ekledi.^[6]^[7]

1800 yılında Friedrich von Hahn bulutsunun kalbindeki merkezi soluk yıldızı keşfetti. 1864 yılında William Huggins, pek çok bulutsu ve spektrumları inceledi ve M57 de dahil bazı nesnelerin parlak ışıklarındaki emisyon çizgilerini spektrumda göstermiştir.^[8]^[9]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^{^} Radius = distance × sin(angular size / 2) = 2.3+1.5-0.7 kly * sin(230″ / 2) = 1.3+0.8-0.4 Iy
^{^} 9 görünürdeki parlaklık - 5 * (log₁₀(700+450-200 pc uzaklık) - 1) = -0.2+0.7-1.8 mutlak parlaklık

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d "SIMBAD Astronomical Database". M57 için sonuçlar. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2006.
^ Murdin, P. (2000). "Ring Nebula (M57, NGC 6720)". Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics, Edited by Paul Murdin, article 5323. Bristol: Institute of Physics Publishing, 2001. doi:10.1888/0333750888/5323.
^ ^a ^b ^c O'Dell, C. R.; Balick, B.; Hajian, A. R.; Henney, W. J.; Burkert, A. (2002). "Knots in Nearby Planetary Nebulae". The Astronomical Journal. 123 (6). ss. 3329-3347. doi:10.1086/340726.
^ ^a ^b Harris, Hugh C.; Dahn, Conard C.; Canzian, Blaise; Guetter, Harry H.; Leggett, S. K.; Levine, Stephen E.; Luginbuhl, Christian B.; Monet, Alice K. B.; Monet, David G.; Pier, Jeffrey R.; Stone, Ronald C.; Tilleman, Trudy; Vrba, Frederick J.; Walker, Richard L. (Şubat 2007), "Trigonometric Parallaxes of Central Stars of Planetary Nebulae", The Astronomical Journal, 133 (2), ss. 631-638, doi:10.1086/510348, 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 7 Şubat 2009
^ ^a ^b Crossen, Craig (2004). Sky Vistas: Astronomy for Binoculars and Richest-Field Telescopes. Springer. OCLC 52424007. 3211008519.
^ Garfinkle, Robert A. (1997). Star-hopping: Your Visa to Viewing the Universe. Cambridge University Press. OCLC 37355269. 0521598893.
^ Messier, Charles (1780). Catalogue des Nébuleuses & des amas d'Étoiles, Connoissance des Temps for 1783. ss. 225-249.
^ Frommert, Hartmut. "William Huggins (February 7, 1824 - May 12, 1910)". Students for the Exploration and Development of Space. 27 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2008.
^ Huggins, W. (1863–1864). "On the Spectra of Some of the Nebulae. And On the Spectra of Some of the Fixed Stars". Proceedings of the Royal Society of London. Cilt 13. ss. 491-493. doi:10.1098/rspl.1863.0094. Erişim tarihi: 4 Şubat 2007.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Halka bulutsusu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

SEDS: Messier nesnesi 57
Infrared Ring Nebula9 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., APOD 11 Mart 2005
NightSkyInfo.com - Halka bulutsusu19 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
M57 Halka bulutsusu
M57 ESA/Hubble13 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
yarı-profesyonel amatör teleskopla M57 resimleri

Messier Kataloğu

Bahar açısına göre önceki: M 11 | Bahar açısına göre sonraki: M 54
Katalog sırasına göre önceki: M 56 | Katalog sırasına göre sonraki: M 58

Bakmak istediğiniz cisminin resmini seçiniz

NGC cisimleri

Kategori

NGC 6696 | NGC 6697 | NGC 6698 | NGC 6699 | NGC 6700 | NGC 6701 | NGC 6702 | NGC 6703 | NGC 6704 | NGC 6705 | NGC 6706 | NGC 6707 | NGC 6708 | NGC 6709 | NGC 6710 | NGC 6711 | NGC 6712 | NGC 6713 | NGC 6714 | NGC 6715 | NGC 6716 | NGC 6717 | NGC 6718 | NGC 6719 | NGC 6720 | NGC 6721 | NGC 6722 | NGC 6723 | NGC 6724 | NGC 6725 | NGC 6726 | NGC 6727 | NGC 6728 | NGC 6729 | NGC 6730 | NGC 6731 | NGC 6732 | NGC 6733 | NGC 6734 | NGC 6735 | NGC 6736 | NGC 6737 | NGC 6738 | NGC 6739 | NGC 6740 | NGC 6741 | NGC 6742 | NGC 6743 | NGC 6744 | NGC 6745

[simbad-1] "SIMBAD Astronomical Database". M57 için sonuçlar. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2006.

[Murdin2000-2] Murdin, P. (2000). "Ring Nebula (M57, NGC 6720)". Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics, Edited by Paul Murdin, article 5323. Bristol: Institute of Physics Publishing, 2001. doi:10.1888/0333750888/5323.

[ODelletal2002-3] O'Dell, C. R.; Balick, B.; Hajian, A. R.; Henney, W. J.; Burkert, A. (2002). "Knots in Nearby Planetary Nebulae". The Astronomical Journal. 123 (6). ss. 3329-3347. doi:10.1086/340726.

[Harrisetal2007-4] Harris, Hugh C.; Dahn, Conard C.; Canzian, Blaise; Guetter, Harry H.; Leggett, S. K.; Levine, Stephen E.; Luginbuhl, Christian B.; Monet, Alice K. B.; Monet, David G.; Pier, Jeffrey R.; Stone, Ronald C.; Tilleman, Trudy; Vrba, Frederick J.; Walker, Richard L. (Şubat 2007), "Trigonometric Parallaxes of Central Stars of Planetary Nebulae", The Astronomical Journal, 133 (2), ss. 631-638, doi:10.1086/510348, 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 7 Şubat 2009

[crossen-5] Crossen, Craig (2004). Sky Vistas: Astronomy for Binoculars and Richest-Field Telescopes. Springer. OCLC 52424007. 3211008519.

[6] Garfinkle, Robert A. (1997). Star-hopping: Your Visa to Viewing the Universe. Cambridge University Press. OCLC 37355269. 0521598893.

[7] Messier, Charles (1780). Catalogue des Nébuleuses & des amas d'Étoiles, Connoissance des Temps for 1783. ss. 225-249.

[8] Frommert, Hartmut. "William Huggins (February 7, 1824 - May 12, 1910)". Students for the Exploration and Development of Space. 27 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2008.

[9] Huggins, W. (1863–1864). "On the Spectra of Some of the Nebulae. And On the Spectra of Some of the Fixed Stars". Proceedings of the Royal Society of London. Cilt 13. ss. 491-493. doi:10.1098/rspl.1863.0094. Erişim tarihi: 4 Şubat 2007.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]