Gurcaani Kvelatsminda Kilisesi
.jpg) 2010 yılında kilise | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Gurcaani, Kaheti, Gürcistan |
| Koordinatlar | 41°43′13″K 45°47′17″D / 41.72028°K 45.78806°D |
| İnanç | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Tamamlanma | 8.-9. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Kubbe sayısı | 2 |
Gurcaani Kvelatsminda Meryem'in ölümü Kilisesi (Gürcüce: გურჯაანის ყველაწმინდა, anlamı, "Gurcaani'nin en kutsalı") 8. veya 9. yüzyılda, Orta Çağ Gürcü mimarisinde "geçiş dönemi" sırasında yapılmış bir Gürcü Ortodoks Kilisesidir. Gürcistan'ın en doğusundaki Kaheti bölgesinin Gurcaani köyünde konumlanmıştır.[1]
Gurcaani kilisesi, günümüzde Gürcistan topraklarında bulunan iki kubbeli tek kilisedir. Kilisenin büyük kısmı düz Arnavut kaldırımı taşlarından oluşur; köşeler ve süslemeler karesel kesilmiş ponza taşlarından, tonozlar ve sütunlar ise tuğlalardan yapılmıştır. Kilise karmaşık bir tasarıma sahiptir, bazı bölümleri iki katlı yapılar olarak düzenlenmiştir. Nefler iki sütun direğiyle ayrılır. Açıklıklı, beşik çatılı, orta bir nefin, at nalı apsisinde biter ve üç kare bölüme ayrılır. En dıştaki karelerin her biri, alçak sekizgen kubbelerin tepesinde tonoz ile taçlandırılmıştır. 17. yüzyılda, bölgeye giren Farslar ve Dağıstanlar, kilisenin terk edilmesine ve 1822 yılına kadar kullanılmamasına neden oldu. 1845'te Gurcaani Kilisesi'nde çalışan din adamları Khirsa Manastırı'na taşındı ve kilise bir kez daha terk edildi. 1938'de, Gürcü otoriteler kilisenin alanını temizledi ve kiliseyi tarihi bir anıt olarak restore ettiler. Kilisede 2010 yılında ek koruma çalışmaları yapılmıştır.[1]
Tanımlama[değiştir | kaynağı değiştir]
Gurcaani kilisesi, Gürcistan topraklarındaki iki kubbeli kilise tasarımının tek örneğidir. 24.5 metre uzunluğunda ve 10 metre genişliğinde olan kilise, basit dikdörtgen planlı üç nefli bir bazilikadır. Tonozlu tepe boşluğunun yüksekliği 10,5 metredir ve kubbenin uçlarına kadar olan yükseklik 13.5 metre civarındadır. Batı kubbesi doğu kubbesinden biraz daha yüksektir. Orta nef, yan koridorların yaklaşık iki katı genişliğindedir ve doğudaki, üç çeyrek daire oluşturan (at nalı şeklindeki) büyük bir apsiste sona erer. Zemin kattaki apsis, farklı boyutlardaki dikdörtgen yan odalarla çevrilidir. Üç nefli bazilikalarda olduğu üzere, salonlar batı tarafına bir geçitle bağlanmıştır. Kilisenin girişi güney duvarın ortasındadır.
Olağan dışı bir şekilde, iki kemerli nef, çatıyı üç kare parçaya bölmektedir. Merkezi beşik tonozun doğusunda, sunakta ve batıdaki narteksin bitişiğinde, yuvarlak kubbeli sekizgen bir tonoz vardır. Üst koridorlar orta nefin duvarları ile bölünmüştür. Kilisenin tasarımı, 7. yüzyılın ilk yarısında inşa edilen Zromi Kurtarcı Kilisesine benzemektedir.
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Zemin kat ve birinci katın planı -
Doğu cephesinin dıştan görünümü -
Yukarı güney cephesinin dıştan görünümü -
Batı cephesinin dıştan görünümü -
Binanın iç tarafından batı duvarının görünümü
.jpg)
.jpg)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Gurcaani Kvelatsminda Kilisesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ a b "გურჯაანის ყველაწმინდა [Gurjaani Kvelatsminda]". ენციკლოპედია საქართველო, ტ. 3 [Encyclopaedia Georgia, Vol. III] (Gürcüce). National Academy of Sciences of Georgia. 2015. 24 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2019.