Grigor Gurzadyan
Grigor Gurzadyan, 15 Ekim 1922 tarihinde doğan Ermeni asıllı astronom ve uzay astronomisi ile ilgilenen bilim insanıdır.
Grigor Gurzadyan | |
|---|---|
 Yerevan Üniversitesi'nde bulunan Grigor Gurzadyan'ın büstü. | |
| Doğum | 15 Ekim 1922 Bağdat, Irak |
| Ölüm | 22 Şubat 2014 (91 yaşında) Erivan, Ermenistan |
| Milliyet | Sovyetler Birliği, Ermenistan |
| Meslek | Astrofizik |
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Gurzadyan, 1922 yılında Bağdat'ta dünyaya gelmiştir. 1944 yılında Ermenistan Devlet Mühendislik Üniversitesi'ndeki inşaat mühendisliğinden mezun olmuştur. Daha sonra Viktor Ambartsumyan'ın yüksek lisans öğrencisi olarak akademik kariyerine devam etmiştir. Ambartsumyan'ın kurduğu Byurakan Gözlemevi'nin kurucu ekibi içerisinde yer aldı. 1960'lı yıllarda uzay araştırmaları yapan gözlemevinin müdür yardımcılığına getirildi. Daha sonra Byurakan Gözlemevi'nin araştırmalarına öncülük etti. 1971 yılında ise Garni Uzay ve Astronomi Laboratuvarı'nı kurarak yönetiminde bulundu. Ardından Ermeni Ulusal Bilimler Akademisi'nde üye olarak görev yaptı.
Oğlu Vahe Gurzadyan, matematiksel fizikçi olarak Yerevan Fizik Enstirüsü'nde profesör olarak çalışmıştır.
Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
1960 ve 1970 yılları arasında Roket Astrofizik Gözlemevleri K-2, K-3 ve K-4 ile R-5 Balistik Roketler yardımıyla Güneş ışınlarının gözlemini gerçekleştirdi. Rusya'nın Kapustin Yar üssünden fırlatılan roket ile güneş üzerindeki en güçlü solar ve X ışınını tespit etti.
Bu çalışmasından sonra otomatik sonda sistemleri ve insanlı uzay araçlarıyla uzay yörüngelerinde faaliyette bulunacak gözlemevleri tasarladı. Tasarladığı iki gözlemevi de Plesetsk Uzay Üssü'nden fırlatıldı. Nisan 1971 yılında ise uzay istasyonu olan Salyut 1'in kurulumunda yer aldı.[1]
1960 yıllarında yaptığı çalışmalarda gezegenimsi nebulaları öngördü ve bunlar tam olarak 2005 yılında keşfedildi. Parıltılı yıldızlar için teorik makaleler yayımladı. 90'lı yıllara gelindiğinde iki küresel kümelerin evrimi adlı teoriyi geliştirdi.
Yıllarca Erivan Devlet Üniversitesi'nde astronomi alanında derslere gerdi. Ayrıca farklı bir alan olan sanata da ilgisi bulunduğundan bilim ve sanat felsefesi üzerine makaleler yayımladı.
22 Şubat 2014'te ise Erivan'da vefat etti. Cenazesine Ermenistan Cumhurbaşkanı ve birçok dini, siyasi isim katıldı.[2][3]
Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Gezegenimsi Bulutsuların Dinamiğinin Sorunları, 1954.
Radyoastrofizik, 1956.
Gezegenimsi Bulutsular, 1962.
Parıltılı Yıldızlar,1973.
Uzayda Gözlemevi, 1984.
Yıldız Kromosferleri, 1984.
Gezegenimsi Bulutsuların Fiziği ve Dinamiği, 1988.[1]
Gezegenler Arası Uçuş Teorisi,1992.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Gurzadyan (1972). "Observed Energy Distribution of alpha Lyra and beta Cen at 2000-3800 Å". Nature. 239 (5367): 90. doi:10.1038/239090a0.
- ^ "Prominent Armenian astrophysicist Grigor Gurzadyan dies at 91". ArmeniaNow. 24 Şubat 2014. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ "Armenia's President attends requiem of Grigor Gurzadyan". Armenpress. 24 Şubat 2014. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
