Batı gorili
| Batı gorili | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) Batı gorilinin alt türlerinden biri olan bir batı ova gorili, Orta Afrika Cumhuriyeti | |||||||||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||||||||
 Kritik tehlikede (IUCN 3.1)[1] | |||||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||
| Gorilla gorilla (Savage, 1847) | |||||||||||||||||||||||
| Alt türler | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||
| Batı gorilinin yaşam alanı | |||||||||||||||||||||||
Batı gorili (Gorilla gorilla); primatlar (Primates) takımının büyük insansı maymunlar (Hominidae) familyasında sınıflandırılan goril (Gorilla) cinsinin doğu gorili (Gorilla beringei) ile birlikte var olan iki türünden biridir. Doğu gorillerinden daha hafif ve küçük, yaşam alanı olarak ise daha geniş bir alana yayılmışlardır. Batı gorili kendi içerisinde iki alt türe ayrılır: Batı ova gorili (Gorilla gorilla gorilla) ve Cross River gorili (Gorilla gorilla diehli). Kayda değer Batı gorili bireylerine Koko ve Harambe örnek verilebilir.
Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Batı gorilleri, nispeten küçük boyutlarına ek olarak doğu gorillerinden daha açık renkli ve sahip oldukları daha dar göğüs ve daha kısa kafatası ile biraz daha incedirler. Batı ova gorilleri, siyah, koyu gri veya koyu-kahverengi gri renginde kürklere sahip olurlar; alın bölgelerindeki tüyler ise kahverengimsi bir renge sahiptir. Erkekler ortalama olarak 167 santimetre (66 in) boyunda olurlar, ancak 176 santimetre (69 in) kadar da uzun olabilirler; bunun yanında erkekler ortalama 168 kilogram (370 lb), dişiler ise 58 ila 72 kilogram (128 ila 159 lb) ağırlığındadırlar.[2][3] Batı gorilinin iki alt türü arasında, kafatası ve diş yapısında farklılıklar görülür.
Batı ile doğu gorillerinin yaşam tarzlarında da farklıklar mevcuttur: Batı gorilleri daha küçük gruplar hâlinde yaşarlar, daha çok meyvelere yönelik bir şekilde beslenirler ve ortalama olarak, yiyecek ararken daha uzun mesafeler kat ederler.[4]
Yaşam alanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Batı gorilleri, Afrika'nın ortalarındaki Gine Körfezi'nin yakınlarında yaşarlar. Cross River gorilleri ise yalnızca Nijerya ve Kamerun sınırında, Batı ova gorillerinin yaşam alanının yaklaşık 300 kilometre kuzeybatısında yer alırlar.
Yaklaşık 150.000 ila 200.000,[1] bazı tahminlere göre de 360.000[5] kadar birey ile goril türleri arasında açık ara en kalabalık olanıdır. Bu sayının çoğunluğunu batı ova gorilleri oluşturur. Buna karşılık, Cross River gorillerinin nüfusu sadece birkaç yüz birey kadardır. Özellikle son yıllarda artan avcılık ve yaşam alanı yok olması nedeniyle, tür IUCN tarafından kritik tehlikede sınıfında sınıflandırılır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Maisels, F.; Bergl, R. A.; Williamson, E. A. "Gorilla gorilla". IUCN Kırmızı Listesi (İngilizce). doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T9404A136250858. 4 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kingdon, Jonathan (2013). Mammals of Africa: Volume II (İngilizce). Bloomsbury Publishing. s. 45. ISBN 9781408122570.
- ^ Leigh, S. R.; Shea, B. T. (1995). "Ontogeny and the evolution of adult body size dimorphism in apes". American Journal of Primatology (İngilizce). 36 (1). ss. 37-60. doi:10.1002/ajp.1350360104. PMID 31924084.
- ^ Breuer, T.; Ndoundou-Hockemba, M.; Fishlock, V. (2005). "First Observation of Tool Use in Wild Gorillas". PLOS Biology (İngilizce). 3 (11). ss. e380. doi:10.1371/journal.pbio.0030380. PMC 1236726 $2. PMID 16187795.
- ^ "Westlicher Gorilla im Artenlexikon". Dünya Doğayı Koruma Vakfı (Almanca). 22 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
