Gelibolu sayfasının kaynağını görüntüle

{{Diğer anlamı2|Gelibolu}}
{{Türkiye ilçe bilgi kutusu
| ad               = Gelibolu
| görüntü = Gelibolu.JPG
| harita           = Latrans-Turkey location Çanakkale.svg
| harita boyut     = 250px
| harita açıklama  = Çanakkale'nin Türkiye'deki konumu
| harita1          = Çanakkale location Gelibolu.svg
| harita1 boyut    = 250px
| harita1 açıklama = Gelibolu'nun Çanakkale'deki konumu
| latd             = 40
| latm             = 24
| lats             = 41
| latNS            = N
| longd            = 26
| longm            = 40
| longs            = 19
| longEW           = E
| il               = [[Çanakkale (il)|Çanakkale]]
| bölge            = [[Marmara Bölgesi]]
| kaymakam         = Bekir Abacı
| belediye başkanı = Ali Kamil Soyuak
| belediye başkanı parti = [[Adalet ve Kalkınma Partisi|AK Parti]]
| yüzölçümü        = 806
| yüzölçümü_ref    = 
| rakım            = 24
| rakım_ref        = 
| posta kodu       = 17500
| alan kodu        = 286
| plaka kodu       = 17
| website          = http://www.gelibolu.bel.tr/
}}
[[Dosya:Gallipoli peninsula from space.png|küçükresim|upright=1.4|Gelibolu yarımadası ve çevresinin uydu görüntüsü]]
'''Gelibolu''', [[Türkiye]]'nin [[Çanakkale (il)|Çanakkale ilinde]], [[Gelibolu (ilçe)|Gelibolu ilçesinin]] merkezi olan yerleşim. Avrupa yakasındaki [[Doğu Trakya]]'da, [[Gelibolu Yarımadası|kendi adını taşıyan yarımada]]nın güney kıyısında, [[Marmara Bölgesi]]'nin [[Çanakkale Boğazı]]'nın [[Avrupa]] tarafında, karşı kıyı [[Lapseki]]'den 3&nbsp;km uzaklıkta kuruludur.<ref name=Britt>{{cite EB1911 |wstitle=Gallipoli (Turkey)|display=Gallipoli |volume=11 |page=420 }}</ref>

[[Dosya:View of Anzac Cove - Gallipoli Peninsula - Dardanelles - Turkey - 01 (5734713946).jpg|upright=1.27|küçükresim|[[Anzak Koyu]], Gelibolu]]

== Tarihçe ==
[[Dosya:Thracian chersonese.png|küçükresim|sağ|Trakya Chersonesos Haritası]]
Adı, Yunancada "Güzel Şehir" anlamına gelen Kallipolis'ten gelir.<ref>[https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dkalli%2Fpolis Καλλίπολις] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20220407051701/https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dkalli%2Fpolis |tarih=7 Nisan 2022 }},
Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', at Perseus project</ref> [[Makedonya (antik krallık)|Makedon]] şehri Kallipolis, MÖ 5. yüzyılda kuruldu.<ref name=Britt/> Bir deniz üssü olarak Kallipolis'in zengin bir tarihi vardır.

Ancak ilçe geçmişinin [[Troya]] kenti kadar eski olduğu varsayılmaktadır. Yörenin eski adı "Critote"dir. [[Antik Çağ]]'da [[Keltler]] tarafından iskan edildiği için Eski Yunanca'da "Galliopolis" olarak adlandırılmıştır: Galli (Kelt) + polis (şehir) = Keltler'in şehri. Bu isim, Türkçeye de Gelibolu olarak geçmiştir.

Günümüzde [[Fransa]], [[Belçika]], [[İsviçre]] ve [[Ren]] kıyılarını içine alan bölgeyi ele geçirmiş ve [[Antik Roma|Romalılar]] tarafından bu bölgeye [[Galya]], halkına da [[Galatlar]] adı verilmiş.

Galatlar olarak adlandırılan bu savaşçı halk MÖ 281 yıllarında [[Trakya Krallığı]]'nın içinde bulunduğu bocalama döneminde [[Balkanlar]]'a, [[Çanakkale Boğazı|Çanakkale]] ve boğazlar üzerinden [[Anadolu]]'ya geçmişler. MÖ 278 yılında Anadolu'da [[Sakarya]] ve [[Kızılırmak]] havzasını kapsayan bölgeye de "Galatia" adı verilmiş.

İmparator [[I. Justinianus]] Gelibolu'yu güçlendirdi ve hâlâ bugün bile bazı [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] kalıntılarının görülebildiği, mısır ve şarap önemli askeri depolar kurdu.<ref name=Britt/><ref name=Cath>[http://www.newadvent.org/cathen/03183c.htm Callipolis] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20211029091204/https://www.newadvent.org/cathen/03183c.htm |tarih=29 Ekim 2021 }} in the New Advent Encyclopedia</ref>

1204'teki [[Dördüncü Haçlı Seferi|Latinler]] tarafından [[Konstantinopolis Kuşatması (1204)|Konstantinopolis'in alınması]] sonrasında Gelibolu [[Venedik Cumhuriyeti]]'nin hakimiyetine geçti. 1204'ten 1235'e kadar [[Venedik Cumhuriyeti]] bölgeyi yönetti.
1294'te [[Ceneviz Cumhuriyeti|Cenevizli]]’ler civardaki bir Venedik kuvvetini yendi.

1306'da [[Roger de Flor]] idaresindeki [[Almogavarlar]]'dan oluşan bir [[Katalan Bölüğü]] Geliboluya yerleşti ve liderlerinin ölümünden sonra neredeyse tüm vatandaşları katletti. Venedik ve Bizans İmparatorluğu'nun müttefik birlikleri şehri kuşattı ama tahkimatları dağıttıktan sonra 1307'de geri çekildiler.<ref name=Britt/><ref name=Cath/>

[[Bizans İmparatorluğu]] bölgeyi 1356'ya kadar yönetti.

===Osmanlı çağı===

====Osmanlı İmparatorluğu'nun Gelibolu'yu fethi====
1 ve 2 Mart 1354 gecesi, güçlü bir deprem Gelibolu'yu ve surlarını tahrip edip savunmasını zayıflattı. 
1354'teki yıkıcı depreminden bir ay sonra [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlılar]] Gelibolu'yu [[Gelibolu'nun Fethi|kuşatıp fethetti]]. Gelibolu, böylece [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun Avrupa'daki ilk kalesi oldu.<ref>Crowley, Roger. 1453: ''The Holy War for Constantinople and the Clash of Islam and the West''. New York: Hyperion, 2005. p 31 {{ISBN|1-4013-0850-3}}.</ref> Sultan [[I. Bayezid]] (1389–1403) Gelibolu'da hâlâ görülen bir kale ve kule inşa ettirdi.<ref name=Britt/>

1366'da Bizans lehine gerçekleştirilen [[Savoyard Haçlı Seferi]]'nde Gelibolu Bizans tarafından geri alındı ama Eylül 1376'da Osmanlılar tarafından yeniden kuşatılan Gelibolu'yu Osmanlılar geri aldı. Gelibolu'da yaşayan [[Yunanlar]]'ın ise kalıp gündelik hayatlarına devam etmelerine izin verildi.

1416'da Pietro Loredan komutasındaki Venedikliler [[Gelibolu Muharebesi|Türkleri yendi]].<ref name=Britt/>

Gelibolu'da İslami yazarlar Ahmed Bican (ö. 1466) ve kardeşi Mehmed Bican'ın (ö. 1451) mezarları da vardır.<ref name=Britt/>

[[Dosya:Gelibolu ÇANAKKALE - panoramio (1).jpg|küçükresim|sol|Gelibolu limanından bir manzara]]
[[Dosya:Gelibolu ÇANAKKALE - panoramio.jpg|küçükresim|sol|Liman yakınındaki tarihi binalar]]

19. yüzyılda Gelibolu ({{Dil-ota|گلیبولو}}, [[Edirne Vilayeti]] içinde Rumlar, Türkler, Ermeniler ve Yahudilerden oluşan yaklaşık otuz bin nüfuslu ilçeydi.<ref>{{Catholic|url=http://www.newadvent.org/cathen/03183c.htm|title=Callipolis|inline=yes}}</ref>

[[Edirne Vilayeti|Edirne Vilayet]]&nbsp;Matbaası Müdürü&nbsp;[[Şevket Dağdeviren]]'in yazdığı 1892 tarihli&nbsp;[[salname]]ye göre;

[[Gelibolu Sancağı]]'na bağlı olan, Gelibolu'dan başlayarak İstanbul civarında son bulan bu coğrafyaya eskiden “Trasya” adı verilirdi.
Sancak olarak 6457 evde 25889 [[Müslüman]], 13831 evde 64029 [[Gayrimüslim]], toplamda 89918 nüfus vardır.
Gelibolu kazası, [[Eceabat]] ve Evreşe adlı iki resmi, [[Bolayır, Gelibolu|Bolayır]] ve [[Tayfurköy, Gelibolu|Tayfur]] adlı iki fahri nahiye müdürlüğü ve kaza olarak 3608 evde 13691 Müslüman, 4768 evde 21780 Rum, 188 evde 1032 Bulgar ve 210 evde 1756 [[Yahudiler|Yahudi]], toplamda 38259 nüfusa sahiptir.
Eski eserlerden, iç limanda onarılan bir havuz ve bir kule, 12 cami, 4 mescit, 2 medrese, 1 Dar-ül kur'a, 1 lise, 7 ilkokul, 1 kütüphane, 6 kilise, 2 havra, 11 tekke, [[II. Abdülhamid|Abdülhamit]] tarafından genişletilmiş bir [[Mevlevihane|Mevlevîhane]], 1 muvakkithane, saat kulesi, hükûmet konağı, adliye, belediye, jandarma, askeri karantina daireleri, gazino, gazhane, reji dairesi, 10 fabrika, 1 otel, 4 han, 7 hamam, 19 yel değirmeni, 1 kiremithane ve Hamidiye adında bir asker hastanesi vardır.
Gelibolu kasabasında 22 el tezgahı vardır. Bunların 3'ünde yılda 3.000 zira kazmir, diğer 19'unda yılda 112.000 zira yelken bezi dokunur.<ref>[[Ratip Kazancıgil|Kazancıgil Ratip]], Gökçe Nilüfer,&nbsp;'''Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları''',&nbsp;''Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları, 2005 Edirne''</ref>

====Kırım Savaşı (1853–1856)====
[[Dosya:Port de Gallipoli.JPG|küçükresim|Yakl. 1880'lerde Gelibolu limanı]]

1854'te [[Kırım Savaşı]] sırasında Gelibolu'da İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin önemli bir [[Askerî kamp|kamp]]ı vardı ve Gelibolu limanı batı Akdeniz ile [[İstanbul]] arasında bir mola yeriydi.<ref name="Plus">{{Web kaynağı |url=http://www.pbenyon.plus.com/Crimea/Black_Sea_1854/04_28.html |başlık=Crimea |erişimtarihi=11 Ekim 2006 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20060222234538/http://www.pbenyon.plus.com/Crimea/Black_Sea_1854/04_28.html |arşivtarihi=22 Şubat 2006 |ölüurl=evet}}</ref><ref name="Victorian">{{Web kaynağı | url = http://www.victorianweb.org/history/crimea/usher/despatch.html | başlık = Charles Usherwood's Service Journal, 1852–1856: despatch | iş = victorianweb.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20021128225126/http://www.victorianweb.org/history/crimea/usher/despatch.html | arşivtarihi = 28 Kasım 2002}}</ref>

Mart 1854'te İngiliz ve Fransız mühendisler, yarımadayı olası Rus saldırısına karşı korumak ve [[Akdeniz]] yolunun kontrolünü güvenceye almak için 11.5&nbsp;km boyunda savunma hattı inşa etti.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Porter |ad=Maj Gen Whitworth |başlık=History of the Corps of Royal Engineers Vol I |yıl=1889 |yayıncı=The Institution of Royal Engineers |yer=Chatham}}</ref>{{rp|414}}

====Birinci Balkan Savaşı (1912–1913)====
[[Birinci Balkan Savaşı]] sırasında, 1913 [[Bolayır Muharebesi]] ve Osmanlı ordusunun Gelibolu yakınlarındaki Rum köylerinde savaştığı birkaç küçük çatışma yaşandı".<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Shirinian |ad1=George N. |başlık=Genocide in the Ottoman Empire: Armenians, Assyrians, and Greeks, 1913-1923 |tarih=2017 |yayımcı=Berghahn Books |isbn=978-1785334320 |sayfa=42 |url=https://books.google.com/books?id=SlwEDQAAQBAJ |erişimtarihi=5 Şubat 2022 |arşivtarihi=25 Nisan 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230425062720/https://books.google.com/books?id=SlwEDQAAQBAJ |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Astourian |ad1=Stephan |başlık=Collective and State Violence in Turkey: The Construction of a National Identity from Empire to Nation-State |tarih=2020 |yayımcı=Berghahn Books |isbn=978-1-78920-450-6 |sayfa=192 |url=https://books.google.com/books?id=FJ3UDwAAQBAJ |erişimtarihi=5 Şubat 2022 |arşivtarihi=25 Nisan 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230425062719/https://books.google.com/books?id=FJ3UDwAAQBAJ |ölüurl=hayır }}</ref><ref name="Persecutions of the Greeks in Turkey before the European war">{{kitap kaynağı |soyadı1=Brown |ad1=Carroll N |soyadı2=Papadopoulos |ad2=Alexander |başlık=Persecutions of the Greeks in Turkey before the European war |tarih=1919 |yayımcı=Oxford university press |sayfa=52 |url=https://archive.org/details/persecutionsofgr00papa}}</ref>

==== I. Dünya Savaşı: Gelibolu Harekatı (1914–1918) ====
[[Dosya:Landing at Gallipoli (13901951593).jpg|küçükresim|Gelibolu çıkarması, Nisan 1915]]
[[Dosya:Gallipoli ANZAC Cove Sphinx 2.JPG|küçükresim|Anzak Koyu'na bakan Sfenks]]

I. Dünya Savaşı sırasında (1914-1918), Fransız, İngiliz ve müttefik kuvvetler (Avustralyalı, Yeni Zelandalı, Newfoundlandlı, İrlandalı ve Hint) doğu müttefikleri [[Rus İmparatorluğu|Rusya]]'yı rahatlatmak için bir deniz yolu güvence altına almaya çalışarak yarımadada ve yakınında [[Çanakkale Savaşı|Gelibolu Harekatı]]'nda (1915-1916) savaştılar. Osmanlılar yarımada boyunca savunma tahkimatları kurdular ve işgalci kuvvetleri durdurdular.

1915'in başlarında, [[İstanbul Boğazı]]'nı ele geçirerek I. Dünya Savaşı'nda stratejik bir avantaj elde etmeye çalışan İngilizler, Fransız, İngiliz ve Britanya İmparatorluğu kuvvetlerinin yarımadaya saldırmasına izin verdi. İlk Avustralya birlikleri 25 Nisan 1915 sabahının erken saatlerinde [[Anzak Koyu]]'na çıktı. Sekiz ay süren şiddetli çatışmaların ardından son Müttefik askerleri 9 Ocak 1916'da geri çekildi.

Savaş sırasında [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]]'nın en büyük zaferlerinden biri olan bu sefer, tarihçiler tarafından aşağılayıcı bir [[İtilaf Devletleri|Müttefik]] başarısızlığı olarak kabul edilir. Türkler bunu, uluslarının tarihinde ve ulusal kimliğinde belirleyici bir an olarak görürler<ref>{{web kaynağı |başlık=Gallipoli: a Turkish view {{!}} Australian War Memorial |url=https://www.awm.gov.au/visit/exhibitions/gallipoli#:~:text=The%20events%20of%201915%20created,status%20within%20Turkey's%20national%20identity |erişimtarihi=7 Haziran 2024 |website=www.awm.gov.au |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240607040503/https://www.awm.gov.au/visit/exhibitions/gallipoli#:~:text=The%20events%20of%201915%20created,status%20within%20Turkey's%20national%20identity |arşivtarihi=7 Haziran 2024 |ölüurl=hayır }}</ref> ve sekiz yıl sonra, ilk olarak Gelibolu'da komutan olarak öne çıkan Cumhurbaşkanı [[Mustafa Kemal Atatürk]] yönetiminde Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına katkıda bulunmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu, [[Harp Madalyası|Gelibolu Yıldızı]]'nı 1915'te askeri bir nişan olarak tesis etti ve I. Dünya Savaşı'nın geri kalanında da bunu verdi.

Harekât, [[Avustralya]] ve [[Yeni Zelanda]]'nın (veya [[Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu|ANZAK]]'ların) bağımsız egemenlikler olarak gerçekleştirdiği ilk büyük askerî eylemdi ve Avustralya ve Yeni Zelanda askeri tarihi için bir temel oluşturdu ve gelişmekte olan ulusal kimliklerine katkıda bulundu.<ref>{{web kaynağı |tarih=6 Haziran 2024 |başlık=Chapter 1 - The Significance of the Gallipoli Peninsula |url=https://www.aph.gov.au/Parliamentary_Business/Committees/Senate/Finance_and_Public_Administration/Completed_inquiries/2004-07/gallipoli/report/d01b#:~:text=The%20national%20significance%20of%20the,and%20remembrance%2C%20into%20iconic%20status. |website=Parliament of Australia |erişimtarihi=25 Ağustos 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240607040505/https://www.aph.gov.au/Parliamentary_Business/Committees/Senate/Finance_and_Public_Administration/Completed_inquiries/2004-07/gallipoli/report/d01b#:~:text=The%20national%20significance%20of%20the,and%20remembrance%2C%20into%20iconic%20status. |arşivtarihi=7 Haziran 2024 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{web kaynağı |başlık=Gallipoli in brief {{!}} NZ History |url=https://nzhistory.govt.nz/war/the-gallipoli-campaign/gallipoli-in-brief#:~:text=In%20New%20Zealand%20(and%20Australia,grew%20out%20of%20this%20pride. |erişimtarihi=7 Haziran 2024 |website=nzhistory.govt.nz |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240607043508/https://nzhistory.govt.nz/war/the-gallipoli-campaign/gallipoli-in-brief#:~:text=In%20New%20Zealand%20(and%20Australia,grew%20out%20of%20this%20pride. |arşivtarihi=7 Haziran 2024 |ölüurl=hayır }}</ref> Çıkarma tarihi olan 25 Nisan, "[[Anzak Günü]]" olarak bilinir. Avustralya ve Yeni Zelanda'da askeri kayıpların ve "[[gazi|geri dönen asker]]lerin" en önemli anma günü olmaya devam etmektedir.

Müttefikler tarafında, seferin destekçilerinden biri, itibarına zarar veren ve bunun onarılması yıllar süren, İngiliz [[Amirallik Birinci Lordu]] [[Winston Churchill]]'di.

Müttefiklerin Nisan 1915'teki çıkarmalarından önce,<ref>{{kitap kaynağı |url=https://books.google.com/books?id=6k5HzkboGvcC |başlık=The Berlin-Baghdad Express: The Ottoman Empire and Germany's Bid for World Power |ad=Sean |soyadı=McMeekin |tarih=7 Mayıs 2012 |yayımcı=Harvard University Press |isbn=9780674058538 |ile=Google Books |erişimtarihi=25 Kasım 2021 |arşivtarihi=25 Nisan 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230425062721/https://books.google.com/books?id=6k5HzkboGvcC |ölüurl=hayır }}</ref> Osmanlı İmparatorluğu, [[Osmanlı Rumları|Rum sakinleri]] Gelibolu ve çevresindeki bölgeden ve [[Marmara Denizi]]'ndeki adalardan, iç bölgelere sürdü.<ref name="Terrible Fate">{{kitap kaynağı |soyadı=Lieberman |ad=Benjamin |başlık=Terrible Fate: Ethnic Cleansing in the Making of Modern Europe |url=https://books.google.com/books?id=UXlfAgAAQBAJ |yayımcı=Rowman & Littlefield Publishers |tarih=Aralık 2013 |sayfalar=96-97|isbn=978-1442223196 |erişimtarihi=3 Mayıs 2020 |arşivtarihi=25 Nisan 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230425062722/https://books.google.com/books?id=UXlfAgAAQBAJ |ölüurl=hayır }}</ref>

====Yunan-Türk Savaşı (1919–1922)====
Yunan birlikleri, [[Türk Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi|1919–22 Yunan-Türk Savaşı]] sırasında 4 Ağustos 1920'de Gelibolu'yu işgal etti. Bu savaş, [[Türk Kurtuluş Savaşı]]'nın bir parçası olarak kabul edildi. 30 Ekim 1918'deki [[Mondros Mütarekesi]]'nden sonra ''Kallipolis'' adıyla bir Yunan vilayet merkezi oldu. Ancak Yunanistan, Ekim 1922'deki [[Mudanya Mütarekesi]]'nden sonra Doğu Trakya'yı terk etmek zorunda kaldı. Gelibolu, 20 Ekim 1922'de kısa süreliğine İngiliz birliklerine devredildi, ancak sonunda 26 Kasım 1922'de Türk yönetimine geri döndü.

1920'de, General [[Pyotr Vrangel]]'in [[Beyaz Ordu|Rus Beyaz ordusu]]'nun yenilgisinden sonra, önemli sayıda [[Beyaz göçmenler|göçmen asker]] ve aileleri [[Kırım|Kırım Yarımadası]]'ndan Gelibolu'ya tahliye edildi. Oradan birçoğu, [[Yugoslavya Krallığı|Yugoslavya]] gibi Avrupa ülkelerine gitti ve buralara sığındı.

Şimdi Gelibolu yarımadasında birçok mezarlık ve savaş anıtı vardır.

===Türkiye Cumhuriyeti===
1923-1926 yılları arasında Gelibolu, Gelibolu, [[Eceabat]], [[Keşan]] ve [[Şarköy]] ilçelerini kapsayan Gelibolu Vilayeti'nin merkezi oldu. Vilayetin dağılmasından sonra [[Çanakkale (il)|Çanakkale ili]]'nin bir ilçe merkezi oldu.

== Tarihi yerler ve müzeler ==
[[Dosya:Piri Reis Museum.jpg|küçükresim|sağ|Pîrî Reis Müzesi yapılmış Gelibolu Kalesi]]
* [[Gelibolu Savaş Müzesi]]
* Gelibolu Şehitliği
* Piri Reis Müzesi
* [[Antika Traktör Müzesi]]
* Gelibolu Kalesi
* Gelibolu Rus Anıtı
* Gelibolu Fransız Mezarlığı
* Gazi Süleyman Paşa Heykeli
* Pîrî Reis Heykeli
* [[Gelibolu Mevlevihanesi]]
* Kadı İskele Camii
* Azaplar Camii ve Çilehane
* Mehmed-i Bican Efendi Türbesi
* Emir Ali Baba Türbesi
* Şerbetçi Baba Türbesi
* Becce Paşa Türbesi

== Ulaşım ==
[[Dosya:Dardanelles map2.png|küçükresim|sol|[[Çanakkale]], [[Lapseki]] ve Gelibolu'nun olduğu [[Çanakkale Boğazı]]'nın haritası.]]
[[Trakya]]'dan yarımadaya yalnızca [[Keşan]]'dan ana yolla veya [[Tekirdağ]], [[Şarköy]]'den küçük dağ yollarından ve Anadolu'dan [[Lapseki]]'den Gelibolu'ya ve [[Çanakkale]]'den [[Eceabat]]'a feribotla veya [[1915 Çanakkale Köprüsü]]'nden geçerek ulaşılır.

[[Gökçeada]]'dan (Yunanca: "İmbros") Gelibolu'ya feribotla ulaşılır.

== Nüfus ==
{{Türkiye ilçe nüfus/Çanakkale/Gelibolu}}
[[Dosya:Gallipoli peninsula from space.png|Saros'un uzaydan çekilmiş fotoğrafı|thumb]]

==Önemli kişiler==
*[[Ahmed Bîcan]] (1398 – {{yaklaşık|1466}}), yazar
*[[Pîrî Reis]] (1465/70 – 1553<ref>{{web kaynağı|url=http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/821/10412.pdf |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200206015913/http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/821/10412.pdf |arşivtarihi=6 Şubat 2020 |ölüurl=hayır|başlık=Ana Sayfa}}</ref>), amiral, coğrafyacı ve kartograf
*[[Gelibolulu Mustafa Âlî]] (1541–1600), Osmanlı tarihçisi, siyasetçi ve yazar
*Sofia Vembo (1910–1978), Yunan şarkıcı ve aktris

== Ayrıca bakınız ==
* [[Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı]]
* [[Çanakkale Savaşları]]

== Kaynakça ==
{{Kaynakça|2}}

== Dış bağlantılar ==
* [https://web.archive.org/web/20080529032808/http://www.gelibolutarihimilliparki.gov.tr/ Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Müdürlüğü Resmî Web Sitesi]

{{Gelibolu belde ve köyleri}}
{{Çanakkale ilçeler}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Gelibolu| ]]