Gazze-İsrail bariyeri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2019 Gazze Şeridi Haritası

Gazze-İsrail bariyeri, Gazze-İsrail sınırının İsrail tarafında bulunan bir sınır bariyeridir.[1] Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Erez Geçişi, İsrail'den Gazze'ye gelen insan ve malların tek geçiş noktasıdır; Bariyerde Kerem Şalom sınır kapısı adı verilen ve İsrail malların Mısır-Gazze sınırı üzerinden doğrudan Mısır'dan Gazze'ye gitmesine izin vermediği için Mısır'dan gelen malların geçişine özel ikinci bir geçiş noktası bulunmaktadır.[2][3]

Sınır boyunca bir çit ilk olarak 1994 yılında İsrail tarafından güvenlik bariyeri olarak inşa edildi ve o zamandan beri yeniden inşa edildi ve iyileştirildi İsrail tarafından, normal sınır geçişleriyle başaramadığı, Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki insan ve mal hareketlerini kontrol etmek için inşa edildi.

Mısır-Gazze sınırında da bir geçiş noktası var: Refah Geçişi, ancak bu geçiş yalnızca insanların geçişiyle sınırlı; İsrail'in talebi doğrultusunda Gazze'ye girecek her türlü yük veya malın İsrail üzerinden, genellikle Kerem Şalom sınır kapısından geçmesi gerekiyor.[3][4]

Siyasi geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]

1993 yılında İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü, Batı Şeria ve Gazze Şeridi üzerinde sınırlı idari kontrole sahip Filistin Yönetimini kuran Oslo Anlaşmalarını imzaladı. Anlaşmalar uyarınca İsrail, Gazze Şeridi'nin hava sahasının, kara sınırlarının (2005'te İsrail tarafından terk edilen Gazze'nin Mısır sınırı hariç) ve karasularının kontrolünü elinde tutmaya devam ediyor.

İsrail, 2005 yılında binlerce İsrailli yerleşimciyle birlikte tek taraflı olarak askerlerini Gazze Şeridi'nden çekti İsrail böylece işgale son verdiğini iddia ediyor ancak bu iddiaya, Gazze'nin İsrail'in bir parçası olmamasına ve Gazzelilerin İsrail pasaportu olmamasına rağmen İsrail'in Gazze'nin karasuları ve hava sahası üzerinde kontrol uygulamaya devam ettiği gerekçesiyle itiraz edildi.[5]

Bariyer yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrail 1994 yılında Gazze Şeridi sınırı boyunca 60 kilometre (37 mi) uzunluğunda ilk bariyeri inşa etti 1994 yılında imzalanan Batı Şeria ve Gazze Şeridi Geçici Anlaşması'nda "İsrail'in Gazze Şeridi çevresine diktiği güvenlik çitinin yerinde kalması ve çitin çizdiği çizginin haritada gösterildiği gibi uzatılması" kabul edilmişti ve yalnızca Anlaşmanın amacına uygun olarak yetkilidir".[6] (yani bariyerin mutlaka sınır teşkil etmesi gerekmez) İlk bariyer 1996 yılında tamamlandı.

2005'teki çekilmeden önce İsrail ordusu, Gazze'de sınır duvarı boyunca bir kilometrelik bir tampon bölge oluşturuyordu; bu bölge, militanların bazen silahla sınıra yaklaşmasını engelliyordu. IDF'nin çekilmesinin ardından sınıra Filistinliler kolaylıkla ulaşılabilir hale geldi.[7] Bu nedenle İsrail, Gazze sınırı boyunca 220 milyon dolara mal olacağı tahmin edilen ve 2006 yılı ortasında tamamlanacak olan güçlendirilmiş güvenlik sisteminin inşaatına başladı.[8]

Sınırın İsrail yerleşimlerine bitişik olduğu üç bölgede sensörler, uzaktan kumandalı makineli tüfekler ve dikenli tellerle donatılmış 7 metrelik bir duvar bulunuyor.[8] İlgili kibbutzlardan alınan arazi, bazı tartışmalarla birlikte tazmin edildi.[9]

Tank Merkava Mark IV Gazze sınırında devriye geziyor (Şubat 2012)

Genel olarak ilk bariyer, sensörleri olmayan dikenli tellerden oluşan bir çittir Hoovers A kodlu ikinci bariyer ise 20 metre uzakta olup, yol ve sensörlü çitten oluşuyor. Bunlar 2005'ten önce de vardı. Yeni bir unsur, Hoovers B kod adlı 70-150 metre genişliğinde, yerde hareket sensörleri bulunan ve her 2 kilometrede bir gözetleme kuleleri bulunan, sensörlerle donatılmış yeni bir çitle çevrili, askerler yerine uzaktan kumandalı makineli tüfeklerle donatılmış bir tampon bölgedir.

Bariyerde hem havadan hem de yerden devriye gezilmektedir.[8]

Bariyerin altındaki tüneller[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrail-Gazze bariyerinin Filistin tarafında patlayıcı cihazları açığa çıkarmak için çalışan IDF Caterpillar D9R zırhlı buldozer

Bariyerin militanların İsrail'e sızmasını engellemedeki etkinliği nedeniyle bariyerin altına tünel kazma stratejisini benimsediler. 25 Haziran 2006'da Filistinliler İsrail'e sızmak için aylarca kazılmış 800 metrelik bir tüneli kullandılar. Devriye gezen bir İsrail zırhlı birliğine saldırdılar, iki İsrail askerini öldürdüler ve bir diğerini, Gilad Şalit'i ele geçirdiler.[10]

Ocak ve Ekim 2013 arasında, ikisi patlayıcılarla dolu üç tünel daha tespit edildi.[11] Dünyanın diğer bölgelerinde de benzer şekilde inşa edilmiş tünellerin keşfedilmesi, tehdit değerlendirme tahminlerinin güncellenmesine yol açtı.[12][13]

2014 Gazze savaşı sırasında İsrail, tünellerden İsrail'e doğru fırlayan ve sınır boyunca askerlere saldıran Hamas militanlarıyla karşılaştı. Savaştan sonra İsrail 32 tüneli tespit edip yok etti İsrail 2018'de üç yeni tüneli yıktı.[14]

Yeraltı tünel önleyici bariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrail, yalnızca militanların sızması için kullanılabilecek çok sayıda tünelin kazılmasına yanıt olarak, 2017 ortalarında sınırın 40 km'lik uzunluğu boyunca birkaç metre derinliğinde bir yer altı sınır duvarı inşaatına başladı.[15] Duvar, tünel inşaatını algılayabilen sensörlerle donatılmıştır. Duvarın tamamı İsrail topraklarında bulunuyor.[16]

Ekim 2020'de yer altı yapısındaki sensörler bir Hamas tüneli tespit etti. İsrailli bir askeri yetkili tüneli "Hem derinlik hem de altyapı açısından bugüne kadar gördüğümüz en önemli tünel" olarak nitelendirdi.[17]

Geçiş noktaları[değiştir | kaynağı değiştir]

2011'den bu yana İsrail-Gazze sınırında yalnızca iki geçiş noktası bulunuyor: İsrail'den gelen insan ve malların geçişi için kuzey Erez Geçişi ve Mısır'dan gelen malların geçişi için doğu Kerem Şalom sınır kapısı İsrail, malların Mısır-Gazze sınırından doğrudan Mısır'dan Gazze'ye gitmesine izin vermemektedir.[3]

İsrail ile Gazze arasındaki önceki geçiş noktaları, İsrail tarafından 2008'de kalıcı olarak kapatılan Sufa Geçişi ve 2011'de İsrail tarafından kalıcı olarak kapatılan Karni kapısıydı.[18]

Filistin açısından bakıldığında geçişler Gazze Şeridi'nin ekonomisi ve halkın günlük ihtiyaçları açısından hayati önem taşıyor.[3] Filistin Yönetimi Başmüzakerecisi Saeb Erekat, geçişlerin kapatılmasını analiz etti ve bunların "amaca ters etki yarattığının kanıtlandığını" söyledi.[18]

Erez Geçişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Erez Geçişi

Erez Geçişi, Gazze'nin kuzeyinde bulunan İsrail'e giden bir yaya ve kargo kapısıdır. Geçiş şu anda Filistin Yönetimi'nin yetkisi altındaki Arap vatandaşlara ve yalnızca Mısır vatandaşlarına veya uluslararası yardım görevlilerine sınırlı ve turistlere kapalıdır İsrail'de çalışma izni bulunan veya ücretsiz tıbbi tedavi görme veya cezaevlerinde bulunan birinci derece ailelerini ziyaret etme iznine sahip olan Filistinliler, yaya geçişine açık olduğunda bu geçidi kullanabilmektedir.[19]

Her ne kadar 5.000 Filistinlinin İsrail içindeki iş yerlerine gitmek için Erez Geçidi'ni kullanmasına izin verilse de, geçiş İsrail yetkilileri tarafından sık sık kapatılarak onların işe gitmeleri engellenmektedir.[3] Ek olarak, verilen izinler askerler tarafından her zaman yerine getirilmemekte ve bazı durumlarda geçiş sırasında bu izinlere el konulmaktadır[19]

Kerem Şalom Geçişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kerem Şalom sınır kapısı, Gazze Şeridi - İsrail sınırında, İsrail Havalimanları İdaresi tarafından yönetilen,[20] İsrail veya Mısır'dan Gazze Şeridi'ne mal taşıyan kamyonlar tarafından kullanılan bir sınır kapısıdır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Life in Gaza Steadily Worsens". The Boston Globe. 22 Ekim 2006. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ "Agreed Principles for Rafah Crossing" (PDF). 4 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Use of the Rafah crossing will be restricted to Palestinian ID card holders ... Travelers, including returning residents, may use the crossing point to bring in personal effects as defined in Rule 1(e) to Heading 7 of the Annex to the prevailing Customs Tariff. Any other personal belongings or other goods shall be cleared at the Kerem Shalom crossing point. 
  3. ^ a b c d e "Gaza Crossing:Choked Passages to Frustration". The New York Times. 4 Mart 2006. 6 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ "Agreed Principles for Rafah Crossing" (PDF). 4 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Use of the Rafah crossing will be restricted to Palestinian ID card holders ... Travelers, including returning residents, may use the crossing point to bring in personal effects as defined in Rule 1(e) to Heading 7 of the Annex to the prevailing Customs Tariff. Any other personal belongings or other goods shall be cleared at the Kerem Shalom crossing point. 
  5. ^ "Gaza crisis: key maps and timeline". BBC News. 6 Ocak 2009. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011. 
  6. ^ "Draft Agreement on the Gaza Strip and Jericho Area (archived copy)" (PDF). Palestine Israel Journal of Politics, Economics and Culture. 26 Nisan 1994. 12 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  7. ^ "More fences to surround Gaza Strip" 3 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., By JOSHUA BRILLIANT, UPI Israel, JULY 28, 2005
  8. ^ a b c Israel sets high tech zone to guard Gaza border 3 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., August 1 2005, World Tribune
  9. ^ ""Kibbutz: No deal reached for using our land"". 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  10. ^ "Palestinian Militants Attack Border". CBS News. 25 Haziran 2006. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  11. ^ Fiske, Gavriel and Ginsburg. (13 October 2013). "IDF blames Hamas for ‘terror tunnel’ from Gaza to Israel Defense minister halts transfer of construction supplies to the Strip after 500 tons of cement used to construct underground passage 6 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi."
  12. ^ Lichtenwald, Terrance G. and Perri, Frank S. (2013). "of-smuggling-tunnels.pdf Terrorist Use of Smuggling Tunnels 11 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." International Journal of Criminology and Sociology, Volume 2, pp. 210-226.
  13. ^ Lichtenwald, Terrance G. and Perri, Frank S. (2011)."Smuggling Tunnels: The Need for a Transnational Analysis 5 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." Inside Homeland Security Volume 9, Issue 1.
  14. ^ "Israel Speeds Up Underground Border Wall To Block Gaza Tunnels". 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  15. ^ "Israel Speeds Up Underground Border Wall To Block Gaza Tunnels". NPR.org (İngilizce). 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2018. 
  16. ^ "Israel unveils plans for 40-mile underground wall around Gaza". The Telegraph (İngilizce). 2018. ISSN 0307-1235. 9 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2018.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  17. ^ Caspit, Ben (23 Ekim 2020). "Israeli technology exposes Gaza attack tunnel, challenges Hamas". Al-Monitor (İngilizce). 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2020. 
  18. ^ a b Halpern, Orly (1 Mart 2006). "Palestinians Reject Use of Kerem Shalom for Gaza Cargo". The Jerusalem Post. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  19. ^ a b "Report by the Palestinian Centre for Human Rights on the Closure imposed by Israel on the Gaza Strip". Palestinian Centre for Human Rights. Closure Update No. 9. 16 Mayıs 1996. 19 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ Yaakov Katz and Shelly Paz (8 Temmuz 2008). "Kassam materials caught at border". The Jerusalem Post. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2012. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gazze-İsrail_bariyeri&oldid=30991059" sayfasından alınmıştır