Gıdıklama

Gıdıklama, vücudun belirli bölgelerine dokunulduğunda gülmeye yol açan bir eylemdir. Ayrıca gıdıklama vücudun bir savunma mekanizmasıdır. Gıdıklama, sosyal bağları güçlendirmek ve eğlence amacıyla kullanılır. Ancak bazı durumlarda gıdıklama fetişizmi olarak adlandırılan bir cinsel fetişizm türü olabilir.

Ayakları gıdıklanan bir kadın

Knismesis ve Gargalesis

1897 yılında psikologlar gıdıklamayı Knismesis ve Gargalesis olmak üzere iki türe ayırdı:

Knismesis

Knismesis, hafif ve gülmeye yol açmayan bir gıdıklanma türüdür. Bu tür gıdıklanma genellikle cilt yüzeyinde hafif bir temasla tetiklenir. Örneğin tüy, böcek ya da hafif bir dokunuş olarak ortaya çıkabilir. Bu his genellikle kaşıntı hissine benzerdir. Knismesisin vücudun kendini eklembacaklılara karşı savunmasından dolayı ortaya çıktığı düşünülmektedir.

Gargalesis

Gargalesis, daha yoğun ve genellikle istemsiz kahkaha ve gülme ile sonuçlanan bir gıdıklanma türüdür. Genellikle ayak tabanı veya koltuk altı gibi vücudun hassas bölgelerine yapılan baskı veya tekrarlayan temasla ortaya çıkar. Gargalesis yalnızca başka biri tarafından yapıldığında hissedilir.

Tarihte gıdıklama

Gıdıklama, tarihte bir işkence yöntemi olarak kullanılmıştır. Antik Çağ'da işkence amaçlı gıdıklama özellikle Antik Roma'da kullanılmıştır. Roma Dönemi'nde ki bazı belgelerde kölelere ya da suçlulara gıdıklama işkencesi uygunlandığı belirtilir. Çin kaynaklarında ise gıdıklamanın özellikle Han Hanedanı Dönemi'nde suçlular da hiçbir iz bırakmadığı için tercih edildiği geçmektedir.

Kendi kendini gıdıklama

Bir kişi kendisini gıdıklamaya çalıştığında beyin bunu bir tehdit olarak algılamadığı için bir kişi kendi kendini gıdıklayamaz. beynin serebellum olarak adlandırılan bölgesi, kas hareketlerinin kontrolü ve hareketlerin zamanlanmasından sorumludur. Serebellum bölgesi, planlanan hareketleri öngörebilir ve bu nedenle birey kendi bedenine temas uyguladığında, serebellum bölgesi bu haraketin sonuçlarını önceden tahmin edebilir. Bu tahmin kabiliyeti, beynin somatosensoriyel korteks adı verilen bölgesine gönderilen duyusal bilgileri baskılar. Bu nedenle bir kişi kendi kendini gıdıklayamaz.

Sosyal yönleri

Gıdıklama yalnızca fizyolojik bir tepki değil aynı zamanda karmaşık sosyal ve psikolojik işlevleri olan bir davranıştır. Gıdıklama, insanlar arasında eğlence, oyun ve bağ kurma gibi çeşitli amaçlarla kullanılabilir.

Bağ kurma ve sosyal yakınlık amaçlı gıdıklama

Gıdıklama, özellikle çocuklar ve ebeveynleri arasında güçlü bir sosyal bağ kurma aracıdır. Ebeveynler çocuklarını gıdıklayarak onlarla fiziksel temasa geçer, gülmelerini sağlar ve karşılıklı güven ortamı oluştururlar. Bu etkileşim, çocukların duygusal gelişimini ve güven duygusunu geliştirebilir. Aynı durum kardeşler ve yakın arkadaşlar arasında da gözlemlenir. Gıdıklama yoluyla oluşan kahkaha ve fiziksel yakınlık, kişiler arası samimiyeti artırabilir.

Cinsellik amaçlı gıdıklama

Ana madde: Gıdıklama fetişizmi

Gıdıklama bazı bireyler için cinsel ya da erotik bir deneyim olabilir. Bu durum gıdıklama fetişizmi olarak adlandırılır. Sonuç olarak gıdıklama, partnerler arasında cinsel oyunların bir parçası haline gelebilir.

Ayrıca bakınız

• Gıdıklama fetişizmi