Güray Müze
| Güray Müze | |
|---|---|
 | |
| Açılış | 2015 |
| Konum | 38.71043778162503, 34.83492382526562 |
| Koordinatlar | 38°42′38″K 34°50′06″D / 38.71056°K 34.83500°D |
| Tür | Seramik müzesi |
| Koleksiyon(lar) | Arkeolojik eser, Çağdaş Türk seramikleri, Geleneksel Halk Seramikleri, Geleneksel Çini, Uyarlanmış Anadolu Seramikleri koleksiyonları |
| Kurucu | Güray Tüysüz |
| Resmî site | guraymuze.com |
Güray Müze (Kapadokya Yeraltı Seramik Müzesi), Nevşehir ilinin Avanos ilçesinde, kayaların oyulması ile yer altında inşa edilmiş, koleksiyonu seramiklerden oluşan bir arkeoloji ve modern sanat müzesidir.
Anadolu'da Hititlerden beri sürmekte olan çömlekçilik sanatının tarihi gelişimini gösteren bir koleksiyonu sergiler.[1] Yerin 20 metre altındaki 1600 m2lik bir alana inşa edilmiştir.[2] Dünyanın ilk yer altı seramik müzesidir.[3]
Müzenin inşası, 2009 yılında iş insanı Güray Tüysüz'ün girişimiye başlamıştır. 2012'de tamamlanan müze[4] 2015'te ziyarete açıldı.[2] Müzeye, kurucusu Güray Tüysüz'den ötürü "Güray Müze" adı verildi.
Nevşehir Müze Müdürlüğü denetiminde olan müzeye Kültür ve Turizm Bakanlığı "özel müze" statüsü tanınmıştır.[5]
Müzenin bölümleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Müze, "Antik Eserler", "Modern Eserler" ve "Sergi Salonları" olmak üzere üç bölümden oluşur.[1]
Antik Eserler Salonu'nda Bakır Çağından Osmanlı Dönemine kadar farklı dönemlere ait seramik eserler yer alır.[6] Bu salon yıldız planlı tasarlanmıştır. Ortadaki daire şeklinde alanın yanlarda yıldız kollarını oluşturan bölmeler ve bölmeleri çevreleyen tünel bulunur.[7] Eserler, Anadolu'daki seramik kültürünün nasıl geliştiğini göste rmek amacı ile kronolojik bir sıra ile sergilenir.
Modern Eserler Salonunda Türk seramik sanatçılarına ait çağdaş ve geleneksel eserler sergilenmektedir.Bu bölüm de yıldız şeklinde tasarlanmıştır.
Sergi Salonları, güzel sanatların resim, heykel, seramik ve fotoğraf gibi farklı alanlarından günümüze sanatçılarının eserlerini sergilediği bir sanat galerisi hizmeti verir.[8]
Müzenin bünyesinde ayrıca bir seramik atölyesi bulunur. Burada üretilen ürünler, müze mağazasında satılır. Atölye de müzenin gezi rotası içindedir ve ziyaretçilere açıktır. Ziyaretçilere modern ve geleneksel çömlekçi tezgâhlarında seramik yapımını deneyimleyebilmektedir.[7]
Koleksiyon[değiştir | kaynağı değiştir]
Müze koleksiyonunda toprak seramikler, parfüm şişeleri, ana tanrıça heykelcikleri, çeşitli takılar, Asur tabletleri, kandiller, 15. yüzyıl İznik ve 19. yüzyıl Kütahya çinileri, Osmanlı lüleleri bulunur.[6]
Van civarındaki bir kasabada bulunmuş 3 bin 200 yıllık geyik tasvirli çömlek arkeolojik eserler bölümündeki önemli eserlerdendir.[9]
Eski Asurca çivi yazılı iki eski Asur tableti müzede sergilenen eski eserlerdendir. Tabletler, müze tarafından 2014 ve 2016 yıllarında satın alınmıştır.[2] Tabletlerden biri M.Ö. 1809 tarihlidir ve yapılmış bir ödeme ile ilgilidir. Tabletin diğerinde ise bir hayvanın boyun, deri, göğüs, omuz kısımları için farklı şahısların yaptıkları ödemeleri listeler.[2] Müzedeki bir başka Asur tableti, Atiya isimli bir kadının arpa borcuna ilişkin bir belge olan Yeni Asurca bir tablettir.[10]
Müze envanterinde Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait 20 adet kandil kayıtlıdır. Kandillerin en erken örnekleri M.Ö 4. yy. sonları ile M.Ö 3. yy. başlarına; en geç örnekleri ise M.S 4. yy. ikinci yarısı ile M.S 7. yy. ilk yarısına tarihlenir. Müze tarafından satın alınmış yoluyla koleksiyona katılan bu kandillerin bulundukları yerler hakkındaki bilgiler eksiktir.[3]
Müzede halk tipi Osmanlı lüleleri içeren, 30 parçadan oluşan bir koleksiyon bulunmaktadır. Koleksiyondaki lüleler 7 halk sanatçısı tarafından üretilmiştir; genellikle 18.-19. yüzyıllara tarihlenir. Bu eserler Güray Müze envanterine bağış yoluyla kazandırılmıştır.[11]
Müzenin Çağdaş Eser koleksiyonunda eserleri bulunan sanatçılar arasında Erdinç Bakla, Füreya Koral, Gülsün Erbil, Mehmet Tüzüm Kızılcan, Nurdan Bozkurt, Öder Ünsal, Sevim Çizer, Türker Özdoğan, Zehra Çobanlı yer alır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Kapadokya Güray Müze - Kapadokya Yeraltı Seramik Müzesi". www.guraymuze.com. 1 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024.
- ^ a b c d Kuzuoğlu, Remzi (29 Aralık 2017). "Güray Müze'de Bulunan Eski Asurca İki Tablet". Archivum Anatolicum-Anadolu Arşivleri. 11 (2): 59-70. doi:10.1501/Archv_0000000139. ISSN 1300-6355. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ a b Tüysüz, Burcu (30 Aralık 2022). "Güray Müze Koleksiyonu'nda Bulunan Pişmiş Toprak Kandiller". Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 12 (4): 2537-2561. doi:10.30783/nevsosbilen.1202564. ISSN 2149-3871. 1 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024.
- ^ "Hititlerden beri süregelen gelişimi sergileyen Güray Müze". Başkent - Ankara'nın Gazetesi. 12 Mayıs 2021. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ "Güray Müze". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ a b "Kapadokya Güray Müze - Kapadokya Yeraltı Seramik Müzesi". www.guraymuze.com. 1 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2024.
- ^ a b Tüysüz, Burcu (6 Ekim 2023). "Kültürel Miras Bağlamında Nevşehir'in "Hafıza Mekânları": Özel Müzeler". Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 13: 265-285. doi:10.30783/nevsosbilen.1321232. ISSN 2149-3871. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ "Dünyanın ilk ve tek Seramik Müzesi". TRT Haber. 13 Mart 2018. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ "Paha biçilemiyor... Sadece İran, İngiltere ve Türkiye'de var!". Milliyet gazetesi. 12 Temmuz 2019. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ Kahya, Ömer (27 Nisan 2020). "Güray Müze'den Yeni Asurca Bir Etiket". BELLETEN. 84 (299): 21-28. doi:10.37879/belleten.2020.21. ISSN 0041-4255. 5 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.
- ^ Budak, Ayşe; Kubaşık, Onur (28 Mart 2023). "Güray Müze Koleksiyonunda Yer Alan Usta Mühürlü Osmanlı Lüleleri". Palmet Dergisi (3): 113-124. ISSN 2822-3551. 7 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024.