Fransız Demokrasisi için Birlik
Fransız Demokrasisi için Birlik Union pour la Démocratie Française | |
---|---|
Kısaltma | UDF |
Liderler | Valéry Giscard d'Estaing, Raymond Barre, François Bayrou |
Kuruluş tarihi | 1 Şubat 1978 (ittifak) 1997 (parti) |
Kapanış tarihi | 2007 |
Bölünme | Demokratik Güç, Liberal Demokrasi, Bağımsız Cumhuriyetçi ve Liberal Grup |
Ardılı | Demokrat Hareket |
Merkez | UDF 133 bis, rue de l'Université, 75007 Paris |
İdeoloji | Merkezcilik Hristiyan demokrasi[1][2][3] Liberalizm[4] |
Siyasi pozisyon | Merkez sağ[5][6][7] |
Avrupa üyeliği | Avrupa Halk Partisi (1994–04)[8] Avrupa Demokratik Partisi (2004–07) |
Resmî renkler | Turuncu |
Fransa |
Fransız Demokrasisi için Birlik (Fransızca: Union pour la Démocratie Française, UDF) Fransa'da eski merkez siyasi partidir.
1978 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Valéry Giscard d'Estaing'i desteklemek için bir seçim ittifakı hedefiyle kurulmuştur. Partinin ismi, Giscard d'Estaing'in 1976 yılında yayınlanan "Fransız Demokrasisi" adlı kitabından uyarlanmıştır. Parti 2007 yılına kadar faaliyetini sürdürmüştür. Bu tarihte faaliyetlerine son verilerek üyeleri ve tüm mal varlığını François Bayrou'nun önderi olduğu merkez partisi Demokrat Hareket'e devredilmiştir.
İttifakın kurucu partileri; Sosyal Demokratların Merkezi, Liberal Muhafazakâr eğilimli Cumhuriyetçi Parti, Sol Liberal Radikal Parti, Merkez Sol eğilimli Sosyal Demokrat Parti ve Merkez de bulunan Perspektifler ve Gerçekler Kulübü idi. Fransız Demokrasisi için Birlik (UDF), Charles de Gaulle'ün önderi olduğu Cumhuriyet için İttifak ve devamı niteliğindeki Halk Hareketi için Birlik partilerinin büyük ortak olduğu koalisyon hükûmetlerinin küçük ortağı olarak iktidarda bulunmuştur.
Kuruluşu ve ilk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]1974 yılında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Valéry Giscard d'Estaing, Fransa Cumhurbaşkanı seçildi. İlk başbakanı Gaullist politikacı Jacques Chirac idi ve iki yıl sonra başbakanlıktan istifa ederek Cumhuriyet için Birlik'i kurdu. Çoğunlukta olmasına rağmen Chirac ve partisi Cumhurbaşkanı ve Başbakanın politikalarına karşı sert bir şekilde muhalefet etti. 1978 yılında yapılan seçim konuşmasında ise Cumhurbaşkanı d'Estaing Fransız halkının dört eğilimi olduğunu belirtti: Komünistler, Sosyalistler, Neo-Gaullist'ler ve kendi takipçileri. Bu konuşmadan sonra kendi takipçilerini organize etmek amacıyla Fransız Demokrasisi için Birlik'i kurdu.
De Gaulle yanlısı politikanın aksine UDF, federal bir Avrupa'nın var olması gerektiğini ve devletin ekonomiye sınırlı müdahale etmesini savundu. Eski Başbakan Chirac'ın UDF'ye sert eleştirileri ve Chirac ile D'Estaing arasındaki yıpratıcı rekabet, 1981 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde d'Estaing'in François Mitterand'a karşı yenilmesine neden oldu.
1980'li yıllar
[değiştir | kaynağı değiştir]1981 yılı seçimlerinde yaşanan hezimet sonrası iki parti arasındaki buzlar eridi ve Chirac grubu de Gaulle'cu politikalarından vazgeçti. İki parti, 1984 yılında yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ortak liste ile katıldı. Bu dönemde UDF başkanı Raymond Barre ile Jacques Chirac arasında merkez sağ siyasetin lideri olma yarışı da hız kazandı. Raymond Barre'ın aksine Jacques Chirac sosyalist bir cumhurbaşkanı ile birlikte ülke yönetimine sıcak bakıyordu ve seçimlerin ardından UDF'nin desteğiyle çoğunluğu sağlayarak hükûmeti kurdu.
1988 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ilk turda hem Jacques Chirac hem de Raymond Barre aday oldu ve Barre ilk turda elenmesinin ardından ikinci tura kalan Chirac'a desteğini açıkladı. Buna rağmen François Mitterand ikinci turda tekrar cumhurbaşkanlığına seçilince bazı UDF üyeleri seçim sonrası kurulan sosyalist Michel Rocard hükûmetinde bakan olarak yer aldı. Bir grup UDF'li ise Merkezi Birlik adıyla yeni bir parti kurarak UDF'den ayrıldı.
1990'lı yıllar
[değiştir | kaynağı değiştir]1991 yılında Michel Rocard hükûmetinden ayrılan UDF'li üyelerin ardından istifa eden hükûmet, yerini Edith Cresson başbakanlığındaki yeni bir hükûmete bıraktı. Ekonomik bunalım, skandallar ve iç karışıklıklar sebebiyle zayıflayan sosyalist iktidara karşı UDF ile Cumhuriyet İçin İttifak (RPR) partileri güç birliği yaptılar. İki parti, Fransa İçin Birlik adı altında girdikleri seçimlerden birinci çıktı ve Neo-Gaullist politikacı Edouard Balladur başbakan olarak atandı. Balladur, UDF üyelerine kabine de geniş yer verdi. 1995 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi Edouard Balladur ile Jacques Chirac arasında bölünen UDF taraftarları birçok yeni oluşum kurdular.
Yapılan seçimler sonucu Cumhurbaşkanı olan Jacques Chirac, Balladur yanlılarını hükûmetten tasfiye etti. Buna rağmen Alain Juppé'nin başkanlığındaki kabinede birkaç UDF üyesi yer aldı.
1997 yılında yapılan seçimlerde yenilgiye uğrayan UDF'de bölünmeler oldu. Bazı UDF'li politikacıların Faşist Milliyetçi Cephe'nin desteğiyle bölge konseyi başkanlıklarına seçilmesi yeni krizlere neden oldu ve bunun sonucunda UDF, 1998 yılında yeniden yapılanmaya gitti. Yeni oluşumda François Bayrou başkan oldu ve 2002 yılındaki seçimlerin ilk turunda Jacques Chirac'a karşı aday olduysa da elendi. Jacques Chirac'a destek vermeyen ve Chirac'ın ittifak çağrısını reddeden Bayrou'nun partisi Yeni UDF, cumhurbaşkanlığı seçiminden bir ay sonra yapılan genel seçimler sonrası kurulan kabinede koalisyon ortağı olarak yer aldı. Koalisyon partisi olmasına rağmen hükûmet politikalarını zaman zaman eleştiren UDF, 2004 yılındaki kabine değişikliği sonrası hükûmetten çekildi. Bu dönemde partideki çekişmeler de devam etti.Partideki en büyük sorun olan RPR ile ortaklık konusu 2006 yılında yapılan parti kurultayında sonuca bağlandı ve UDF bağımsız bir parti olarak yola devam kararı aldı.
Son dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]2007 yılının Nisan ayında Başkan Bayrou, Demokratik Hareket adıyla yeni bir parti kurulması konusunda parti üyelerine bir plan sundu.Ancak Bayrou'nun sunduğu planı UDF'li milletvekillerinin çoğunluğu reddetti ve Nicolas Sarkozy'yi desteklemek amacıyla Yeni Merkez adında bir oluşum meydana getirdi. Cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası yapılan genel seçimlerde Bayrou yanlıları 3 sandalye kazanırken rakipleri Yeni Merkez ise 22 sandalyenin sahibi oldu.
30 Kasım 2007 tarihinde ise UDF varlığına son vererek Bayrou önderliğindeki Demokrat Hareket'e katıldı.
Siyasi görüşleri
[değiştir | kaynağı değiştir]UDF, çok farklı görüşlere sahip siyasetçileri bünyesinde barındıran bir partiydi. Ekonomi alanında, sol-liberal politikalardan sağ politikalara uzanan geniş bir yelpazede siyasi düşüncelere sahip siyasetçiler bulunmaktaydı. Partideki derin görüş ayrılıkları sürekli çekişmelerin yaşanmasına neden oluyordu. 2002 yılına kadar genelde sağa yakın merkez düşüncede bir parti olan UDF parti içi tutarsızlıklardan kurtulamadı.
Parti Başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Jean Lecanuet (1 Şubat 1978 - 30 Haziran 1988)
- Valéry Giscard d'Estaing (30 Haziran 1988 - 31 Mart 1996)
- François Léotard (31 Mart 1996 - 16 Eylül 1998)
- François Bayrou (17 Eylül 1998 - 30 Kasım 2007)
Seçim sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yasama
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Lider | 1. Tur | 2. Tur | Sandalye | Notlar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Oy | % | Oy | % | ||||
1978 | Jean Lecanuet (CDS) | 6,128,849 | 21.45 | 5,907,603 | 23.18 | 121 / 488
|
"Cumhurbaşkanlığı Çoğunluğu" Parçası (RPR ile) |
1981 | Jean-Claude Gaudin (PR) | 4,827,437 | 19.20 | 3,489,363 | 18.68 | 62 / 491
|
"Yeni Çoğunluk için Birlik" Parçası (RPR ile) |
1986 | Jean-Claude Gaudin (PR) | 6,008,612 (RPR-UDF ortak listesi) 2,330,167 (UDF ayrı listesi) |
21.44 8.31 |
127 / 573
|
"RPR-UDF Birliği" Parçası | ||
1988 | Jean-Claude Gaudin (PR) | 4,519,459 | 18.50 | 4,299,370 | 21.18 | 129 / 575
|
"İttifak ve Merkez Birliği" Parçası (RPR ile) |
1993 | Valéry Giscard d'Estaing (PR) | 4,731,013 | 18.71 | 5,178,039 | 26.14 | 207 / 577
|
"Fransa için Birlik" Parçası (RPR ile) |
1997 | François Léotard (PR) | 3,617,440 | 14.22 | 5,284,203 | 20.07 | 112 / 577
|
"Cumhurbaşkanlığı Çoğunluğu" Parçası (RPR ile) |
2002 | François Bayrou | 1,226,462 | 4.86 | 832,785 | 3.92 | 29 / 577
|
"Cumhurbaşkanlığı Çoğunluğu" Parçası (RPR ile) |
Avrupa Parlamentosu
[değiştir | kaynağı değiştir]Seçim | Lider | Oy | % | Sandalye | Grup |
---|---|---|---|---|---|
1979 | Simone Veil | 5,588,851 | 27.61 (#1) | 25 / 81
|
LD (17); EPP (8) |
1984 | Simone Veil | 8,683,596 (UDF-RPR ortak listesi) | 43.03 (#1; UDF+RPR) | 22 / 81
|
LDR (12); EPP (9); EDA (1) |
1989 | Valéry Giscard d'Estaing (PR) | 5,242,038 (UDF-RPR ortak listesi) | 28.88 (#1; UDF+RPR) | 12 / 81
|
LDR (11); EPP (1) |
1994 | Dominique Baudis (CDS) | 4,985,574 (UDF-RPR ortak listesi) | 25.58 (#1; UDF+RPR) | 14 / 87
|
EPP (13); ELDR (1) |
1999 | François Bayrou | 1,638,680 | 9.28 (#5) | 9 / 87
|
EPP-ED |
2004 | François Bayrou | 2,053,446 | 11.96 (#3) | 11 / 78
|
ALDE |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Massart (2004), The Impossible Resurrection: Christian Democracy in France
- ^ Startin, Nick (2005), "Maastricht, Amsterdam and beyond: The troubled evolution of the French right", French Relations with the European Union, Routledge, s. 64
- ^ Gary Marks; Carole Wilson (1999). "National Parties and the Contestation of Europe". Thomas F. Banchoff; Mitchell P. Smith (Ed.). Legitimacy and the European Union. Taylor & Francis. s. 126. ISBN 978-0-415-18188-4. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2012.
- ^ Nicolasw Hubé (2013). "France". Nicolò Conti (Ed.). Party Attitudes Towards the EU in the Member States: Parties for Europe, Parties Against Europe. Routledge. s. 25. ISBN 978-1-317-93656-5. 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017.
- ^ Bronwyn Winter (2008). Hijab & the Republic: Uncovering the French Headscarf Debate. Syracuse University Press. s. 74. ISBN 978-0-8156-3174-3. 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017.
- ^ Howarth David; Georgios Varouxakis; David Howarth (2014). Contemporary France: An Introduction to French Politics and Society. Routledge. s. 71. ISBN 978-1-4441-1887-2. 17 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017.
- ^ James Shields (2007). The Extreme Right in France: From Pétain to Le Pen. Routledge. s. 141. ISBN 978-1-134-86111-8. 17 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017.
- ^ Thomas Jansen; Steven Van Hecke (2011). At Europe's Service: The Origins and Evolution of the European People's Party. Springer Science & Business Media. s. 51. ISBN 978-3-642-19414-6. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017.