Formant

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Amerikan İngilizcesi sesli harfleri [i, u, ɑ]'nın F 1 ve F 2 formantlarını gösteren spektrogram.

Fonetikte formant, insan ses yolunun akustik rezonansından kaynaklanan geniş frekans bölgesidir.[1][2] Akustikte, bir formant genellikle spektrumdaki geniş bir zirve veya yerel maksimum olarak tanımlanır.[3][4] Harmonik sesler için, bu tanıma göre formant frekansı, rezonans tarafından en çok güçlendirilen harmoniğin frekansı olarak kabul edilebilir. Bu iki tanım arasındaki fark, "formantların" bir sesin üretim şeklini mi yoksa üretilen sesi mi belirttiğidir. Pratikte, bir spektral tepe frekansı, ilişkili rezonans frekansından biraz farklı olabilir, sadece harmonikler şans eseri rezonans frekansıyla hizalandığında aynı olabilir.

Bir odanın rezonansları, yani sesin duvarlarından ve nesnelerinden yansıması nedeniyle o odaya özgü formant özelliklerine sahip olduğu söylenebilir. Bu nitelikteki oda formantları, örneğin Alvin Lucier tarafından I Am Sitting in a Room adlı eserinde kullanıldığı gibi, belirli frekansları vurgulayarak ve diğelerini de özümseyerek kendilerini pekiştirirler.

Hem konuşmada hem de odalarda formantlar, mekanın rezonanslarının karakteristik özellikleridir. Ses gibi akustik kaynaklar tarafından heyecanlandıkları ve kaynakların seslerini şekillendirdikleri (filtreledikleri) söylenir, ancak kendileri kaynak değildir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Titze, Ingo R. (1994). Principles of voice production. Englewood Cliffs, N.J: Prentice Hall. ISBN 978-0-13-717893-3. 
  2. ^ Day, D. F.; Yaphe, W. (Ekim 1975). "Enzymatic hydrolysis of agar: purification and characterization of neoagarobiose hydrolase and p-nitrophenyl alpha-galactoside hydrolase". Canadian Journal of Microbiology. 21 (10): 1512-1518. doi:10.1139/m75-223. ISSN 0008-4166. PMID 137. 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2023. 
  3. ^ McMahon, A. Philip; Jeans, James (Nisan 1938). "Science and Music". Parnassus. 10 (4): 36. doi:10.2307/771941. ISSN 1543-6314. 
  4. ^ Lubman, David (Eylül 2005). "Acoustical renovation of temporary classrooms to meet American National Standards Institute (ANSI) standard". The Journal of the Acoustical Society of America. 118 (3): 1871-1871. doi:10.1121/1.4779223. ISSN 0001-4966.