Fahri Domaniç

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fahri Domaniç
Doğum15 Haziran 1915(1915-06-15)
Kütahya, Domaniç
Ölüm23 Kasım 2007 (92 yaşında)
Mezun olduğu okul(lar)Göttingen Üniversitesi (Lisans ve doktora)
Kariyeri
DalıKatı hal fiziği
Nükleer fizik
Çalıştığı kurumlarAnkara Üniversitesi
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu

Fahri Domaniç (15 Haziran 1915 - 23 Kasım 2007) Türk fizik profesörüdür. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nun (TAEK) kuruluşunda çalıştı. Türkiye'nin ilk nükleer reaktörünü kurdu.

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

15 Haziran 1915'te Kütahya'nın Domaniç ilçesinde doğan Fahri Domaniç ilköğretimini burada tamamladıktan sonra 1928 yılında yatılı bursluluk sınavını kazanarak Bursa Erkek Lisesi'ne girdi. Orta öğrenim ve lise eğitimini burada tamamlayan Domaniç, 1935 yılında Milli Eğitim Bakanlığı'nın açtığı sınavla üniversite eğitimi için Almanya'ya gitti. Göttingen Üniversitesi'nde lisans ve doktora eğitimini tamamlayıp 1940 yılında Türkiye'ye döndü.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1941 yılında Ankara Üniversitesi'ne (AÜ) bağlı Yüksek Ziraat Enstitüleri Tabii İlimler Fakültesi'ne asistan olarak atandı ama II. Dünya Savaşı'ndan dolayı atamasından kısa bir süre sonra askere alındı. Üç yıl boyunca orduda muhabereci olarak hizmet verdikten sonra 1944 yılında terhis edildi ve asistanlık görevine döndü.

1950 yılında AÜ Fen Fakültesi kadrosuna geçti ve doçentlik unvanını aldı. 1954 yılında araştırma çalışmaları yapması için bir yıllığına İngiltere'deki Imperial College London'a gönderildi. 1956 yılında TAEK'in kuruluşu kapsamında eğitim görmesi için ABD'deki Kuzey Karolina Eyalet Üniversitesi'ne gönderildi. Burada çeşitli üniversite ve laboratuvarlarda nükleer fizik üstüne çalıştıktan sonra 1959'da Türkiye'ye döndü ve 1961 yılında profesör unvanını aldı.

1961 yılında Başbakanlık Atom Enerjisi Kurumu'na müşavir olarak girdi ve Çekmece Nükleer Araştırma Merkezi'nin kuruluşunda çalıştı. Türkiye'de kurulacak ilk nükleer reaktör TR-1'in kuruluşundan sorumluydu. Çalışmalarına AÜ'de devam edebilmek için üniversitede kritik altı bir reaktör ve nötron fiziği laboratuvarı kurdu.

1963-1967 yılları arasında TAEK genel sekreterliği görevini yürüten Domaniç, Türkiye'yi pek çok uluslararası toplantıda temsil etmiştir. 1968 yılında tekrar akademiye döndü. Araştırma çalışmaları için Birmingham Üniversitesi uygulamalı nükleer fizik departmanına ziyaretçi profesör olarak gitti. 1974 yılında Diyarbakır Üniversitesi Fen Bilimleri Fakültesi'nin kurucu üyesi olarak fizik bölümünü açtı. 1981 yılına kadar burada ek görevli olarak çalıştı. 1984'te AÜ'den emekli oldu. Emekli olduktan sonra 12 yıl boyunca Hacettepe Üniversitesi'nde Almanca fizik dersi vermeye devam etti. Akademik kariyeri boyunca 15'ten fazla yayın yaptı.

2018 yılında Domaniç'teki bir caddenin adı "Prof. Dr. Fahri Domaniç Caddesi" olarak değiştirildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Fahri Domaniç'in kendi yazdığı özgeçmişi 9 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.