Etimesgut Uçak Fabrikası
THK Etimesgut Uçak Fabrikası, Türk Hava Kurumu'nun bulunduğu arazi üzerine Kayseri Uçak Fabrikası'na destek olması amacıyla 1939 yılında kurulmuş, 1941 yılında faaliyete geçmiştir.[1] Atatürk'ün Cumhuriyet devrimi kapsamında havacılık alanında açılması için çabaladığı fabrikalardan biridir.[2]
THK Etimesgut Uçak Fabrikası 8 milyon TL değerle 14 bin metrekare alana kurulmuştur. 1942 yılında fabrikada 221 teknisyen ve işçi, 113 mühendis çalışmıştır. 1945 yılına gelindiğinde personel sayısı neredeyse 1000 olmuştur.[2] Fabrikada üretilen ilk uçağa THK-1 adı verilmiş, ilk uçuş 7 Haziran 1942 tarihinde Miles Magister tipi uçakla yapılmıştır.[3] Fabrikada kapanana kadar çeşitli uçaklar, yedek parçalar üretilmiş, uçak tamiri yapılmıştır. 1950 yılında fabrika, dış ve iç sorunlar, ekonomik nedenler ve devletin bu gibi projelere ilgi göstermemesinden ötürü kapanmış veya iflas ettirilmiştir.[1][4][5]
Fabrikada THK-1'den THK-15 modeline kadar uçak üretilmiş, THK-16 model uçak tasarlanmış fakat üretilememiştir.[6] Fabrikada üretilen iki motorlu, iki dümenli, ahşap pervaneli ve yarı monokok ahşap gövdeli olan bir adet THK-5 Ambulans Uçağı 1950 yılında Danimarka'ya ihraç edilmiştir. Sonrasında Danimarka ve İsveç sipariş vermek istemiş fakat fabrika MKE Kurumu'na devredildiği için siparişlere cevap verilememiştir.[1]
Fabrikada üretilen uçaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Miles Magister
- THK-1
- THK-2
- THK-3
- THK-4
- THK-5 Ambulans Uçağı
- THK-5A Turizm Uçağı
- THK-7
- THK-9
- THK-10 Hafif Nakliye Uçağı
- THK-11 Turizm Uçağı
- THK-12 Yolcu Uçağı
- THK-13
- THK-14
- THK-15
- THK-16 Jet motorlu "Mehmetçik" Eğitim Uçağı (tasarlandı fakat üretilemedi)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Yavuz, İsmail. "THK Etimesgut Uçak Fabrikası 1939-1950" (PDF). 54 (636). TMMOB Makina Mühendisleri Odası. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
- ^ a b Akçay, Görkem. "Bağımsızlığın Kaybedildiği Yer "THK Etimesgut Uçak Fabrikası"". 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
- ^ "THK Etimesgut Uçak Fabrikası'nın ilk uçağı 78 yıl önce bugün havalandı". Savunma Sanayii Dergilik. 7 Haziran 2020. 3 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
- ^ Genç, Özgür (2018). "Türk Hava Kurumu (THK) Etimesgut Uçak Fabrikası". Ankara Üniversitesi Akademik Arşiv Sistemi. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
- ^ Öztürk, Fahrettin (20 Şubat 2024). "THK Etimesgut Uçak Fabrikası nasıl kapatıldı bilmekte fayda var!". 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
- ^ Özer, Doğan (2017). "II. Dünya Savaşı Yıllarında Türk Hava Kurumu Etimesgut Uçak Fabrikası (1939-1945)": 23-24. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
 | Havacılık ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |