İçeriğe atla

Emīls Dārziņš

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Emīls Dārziņš
Genel bilgiler
Doğum3 Kasım 1875
Jaunpiebalga, Rus İmparatorluğu
Ölüm10 Ağustos 1910
Rīga, Rus İmparatorluğu
UyrukLetonya
Alanımüzik
Katıldığı akımlarRomantizm
EtkilendikleriJean Sibelius, Pyotr İlyiç Çaykovski
Ünlü yapıtlarıMelankolik Vals

Emīls Dārziņš (3 Kasım 1875 - 31 Ağustos 1910) Letonyalı besteci, orkestra şefi ve müzik eleştirmeni.

Dārziņš'in çalışmaları, ulusal temalara yönelik güçlü bir eğilim ile ayrı bir romantik karakter taşıyor. Başlıca ilham kaynakları Pyotr Çaykovski ve Jean Sibelius'tur. Dārziņš'in müzikal katkısı esas olarak vokal müziğe (koro ve şarkı) yöneliktir. Aynı zamanda orkestra müziği de bestelemiştir fakat sadece "Melanholiskais valsis" (Melankolik vals) kalmıştır. Tek operası "Rožainās dienas" (Güllü günler), 34 yaşında öldüğünden dolayı yarım kalmıştır.

Dārziņš, 3 Kasım 1875'te kırsal bir öğretmen ailesinde doğdu. Her iki ebeveynin de müzikle iç içe olması Emīls'in ilk müzik eğitimini kolaylaştırdı. Amatör bir müzisyen ve yerel bir koronun şefi olan babası, oğluna piyano çalmayı öğretti. Dārziņš'in müziğe olan bağlılığı, okurken aşırı zorlanmasının bir sonucu olarak 3 yaşındayken görme yeteneğini neredeyse kaybetmesinin ardından daha da güçlendi. Kendisine ayrıca güneş ışığına karşı alerjisi teşhisi konuldu ve 5 yıl boyunca tamamen karanlık bir odada yaşadı. Sekiz yaşındayken normal hayatına dönebildi. O zamandan beri o da okula gidiyordu.

Dārziņš çocukluğunu ülkesinde geçirdi ve çeşitli yerel okullara gitti. Bu yıllarda Beethoven ve Mozart'ın müzikleriyle tanıştı. Dārziņš 16 yaşındayken Riga'ya taşındı ve burada müzik çalışmalarına devam ederek ilk koro eseri olan "Jūs, kalni, jūs, lejas" (Sen, dağlar, sen, ovalar)'ı besteledi. Bu şarkı, Rimsky-Korsakov'un öğrencisi olan tanınmış Letonyalı besteci Jāzeps Vītols (Joseph Wihtol)'dan olumlu eleştiriler aldı. Dārziņš'in Jelgava'daki 4. Letonya Şarkı Festivali'ne katılımı nihayet müzisyen olma kararlılığını güçlendirdi.

1897'de Dārziņš Moskova Konservatuvarı'nda eğitim görmeye başladı ancak ani bir hastalık nedeniyle ayrılmak zorunda kalmasının ardından St. Petersburg Konservatuvarı'na org sınıfına girdi. Maddi sıkıntılar nedeniyle Dārziņš müzik dersleri vermek zorunda kalsa da buradan kazandıkları onun geçim masraflarını karşılamaya yetmedi. 1901 baharında eğitimini bitiremeyen Dārziņš, Riga'ya döndü ve burada müzik eleştirmeni, öğretmen, koro şefi ve piyanist olarak çalışmaya başladı. Bir mektubunda "Milletim ve sanatı için çalışmak benim düsturum olacak!" yazmıştı.

Kasım 1903'te Dārziņš, Marija Deidere ile evlendi. Yaşadıkları bir takım maddi zorluklar ve ayrıca bestecinin artan alkol bağımlılığı nedeniyle mutsuz bir evlilik geçiriyordu. Dahası, görünüşe göre diğer Letonyalı müzisyenlerin ona karşı sergilediği düşmanca tavır nedeniyle daha da kötüye gitti. 1906'da oğlu Volfgangs doğdu.

1908'in başında Dārziņš'in iki orkestra eseri Riga'da seslendirildi ve diğer Letonyalı bestecilerden şiddetli olumsuz eleştiriler aldı. P. Jurjāns onu "bir amatör ve övünen bir eleştirmen" olarak nitelendirdi ve hatta onu intihal yapmakla suçladı. Dārziņš itiraz etti ve eleştirileri temelsiz bulan yetkili profesör Alexander Glazunov'un bağımsız görüşünü istedi. Ancak Jurjāns, Sibelius'tan onun sert eleştirisini açıkça destekleyen bir mektup almıştı. Bu güçlü manevi darbeyi alan Dārziņš, tüm orkestra eserlerini yok etmeye karar verdi. Ünlü "Melanholiskais valsis (Melankoli valsi)" ölümünden sonra restore edildi.

Aynı yılın sonunda Dārziņš, "Rožainās dienas" operası üzerinde çalışmaya başladı, ancak bu opera yarım kaldı. Besteci, 31 Ağustos 1910'da, nedenleri hâlâ tartışılan bir kazada öldü. Trenin önüne atlayarak intihar ettiği sanılmaktadır.

Adı Emīls Dārziņš Müzik Okulu'na verilmiştir.

Dış Bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]