Emet

Vikipedi, özgür ansiklopedi
17.02, 27 Kasım 2016 tarihinde Kirkurdu (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17867532 numaralı sürüm (Rahatsız edici yazım hatalarının bir kısmı düzeltildi)
Emet
İlçe
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKütahya
Coğrafi bölgeEge Bölgesi
İdare
 • KaymakamMahmuthan Arslan [1]
 • Belediye başkanıMustafa Koca (Bağımsız)
Yüzölçümü
 • Toplam1406 km²
Rakım750 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam19,986
 • Kır
8,123
 • Şehir
11.405
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu43700
İl alan kodu0274
İl plaka kodu43700
Resmî site
Belediye

Emet Kütahya ilinin bir ilçesidir. Şifalı kaplıcalarıyla termal turizme önemli katkıda bulunmaktadır. 17 Ekim 1993 günü Bakanlar Kurulu kararıyla “Termal Turizm Bölgesi” ilan edilmiştir. Ayrıca dünyada rezervi çok az bulunan bor madeni bu ilçede bol miktarda çıkarılabilmektedir. Hatta dünyanın bor rezervlerinin yaklaşık %70 Türkiye'de bulunmasının yanında Türkiye'deki borun %50'den fazlası Emet'te bulunmakta iken Emet ilçesinde yeni bulunan rezervler sayesinde bu oran daha da yükselmiştir. Bunlara ilaveten dünyada sayısı 10'u gecmeyen asit borik fabrikalarından biri de bu ilçede faaliyetlerini sürdürmektedir. Borun başkenti Emet ilçesi bor madeni sebebiyle stratejik ve ekonomik olarak Türkiye'ye çok büyük katkılar sağlamaktadır.

Şehirde sülfatlı, bikarbonatlı, kalsiyumlu, magnezyulu hipertermal ve hipotonik özellikler taşıyan kaplıcalar bulunmaktadır. Kaplıca sularının içme kürleri olarak uygulandığında mide bağırsak sistemi,karaciğer ve safra kesesi üzerinde kuvvetli etkileri bulunduğu sindirimdeki safranın akımını hızlandırıcı, barsak hareketlerini düzenleyici kronik spastik, kabızlık gibi fonksiyonel bozuklukları tedavi edeceği, suyun alkali ve sülfat içeriği sebebiyle böbrek fonksiyonlarını düzelteceği ve bu nedenle böbrek taşları ve nekahetlerinde yarar sağladığı belirlenmiştir.

Kür olarak romatizma, eklem kireçlenmeleri, cilt hastalıkları, kaza sonrası vücut hasarlarında, kısırlık tedavisi, selülit tedavisinde, dolaşım sistemi rahatsızlıklarında ve birçok rahatsızlıklara şifa vermektedir

Bunlar;

  • Yeşil Kaplıcalar
  • Kaynarca Hamamı
  • Osmanlı Hamamı
  • Kaplıcalar diyarı olan bu şehirde vurulan her sondajda ayrı özelliklere ve şifa'ya sahip sıcak su kaynağı çıkmakta olup bunlardan birkaçı yukarda bahsi geçen hamamlara akıtılmaktadır. Hacanatlar açık kaynak havuzu (Yosun havuzu)'da faaliyet göstermektedir.
  • Romatizmal hastalıklarda açık yaraların iyileştirilmesi vs. gibi hastalıklarda çok yararları olan Emet ilçesinde şifaya kavuşan birçok kişi olmasına ve Türkiye'nin birçok yerinden hasta gelmesine rağmen, ilçede bulunan S.S.K. bünyesindeki fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezi ilçe muhtarlarının kapatılıp hastaneye çevrilmesini istemeleri üzerine kapatıldı, ancak S.S.K. hastanesi kurulamadan, S.S.K. hastaneleri birleştirme kararı alınınca bu merkez içinin termal suyu ile şu anda boş vaziyette işletilmeyi beklemekte olup Türkiye'nin kilit vurulan tek S.S.K. hastanesidir.
  • Tam teşekküllü çok modern devlet hastanesi olmasına rağmen doktor açığı çok olmasından dolayı termal turizimin ve borun başkenti olan bu ilçede sağlık başlıbaşına bir sorundur. Acil hastalar da yetiştirilebilirse Kütahya, Eskişehir, Tavşanlı, Uşak'ta tedavi görebilmektedir. 7 km uzaklıktaki Hisarcık ilçesiyle ve köyleriyle beraber cıvarın tek hastanesi olan ve yaklaşık 25.000 kişiye hizmet eden ve çok iyi doktor ve personel bulunması halinde bu rakamın 50.000-60.000 cıvarında hastanın yararlanabileceği Emet devlet hastanesinin en büyük ihtiyacı doktor ve uzman personel açığının biran önce giderilmesidir.
  • İlçenin kendine özgü fırın kebabı, zamanında peynirli pidesi, evlerinde ise güveç (erkeçten olanı daha makbul olup içine yalnızca salça soğan ve domates kullanılarak hazırlanıp taş fırında pişirilir), tarhana, mantısı, tuzsuz keçi peynirinden yapılan höşmerimi çok meşhurdur. Evlerde bir de kızılcıktan yapılan halk arasında eştana olarak bilinen çorbasıda meşhurdur (bu çorba kakırdak veya sarımsaklı olarak servis edilir). Düğünlerde mutlaka cerp sulu keşkek yapılır. Ayrıca evlerde yapılan yöre tabiriyle hamur ve etle yapılan comcom, sarma hamurdolması vb. gibi hamur yemekleri İtalyanların makarnasına taş çıkartır.
  • Kendine özgü cinsiyle tamamen organik olarak Emet çayı civarında, Eğrigöz bahçelerinde, Yeniceköy'de yetiştirilen domatesleri ilçenin aranılan en güzel sebzelerindendir. Keçi peyniri ise Emet pazarının vazgeçilmezidir. Yeni yeni başlayan bal, polen, arı sütü üreticiliği de kayda değer oranda artmıştır.
  • Çok değerli el işlemesi üç etek, taka (mahalli giyisi), şalvar vb. iğne oyası ilçenin gelir kaynakları arasındadır.
  • Bor madeni bulunmadan önce onlarca çeşit üzüm yetiştiriciliği, pekmezcilik ve ağdacılık yapılan bu ilçede bor madeninin etkisiyle üzüm yetitiriciliği haliyle pekmezcilik ağdacılıkta artık yapılamamaktadır.
  • Emet ilçesinin büyük bir bölümününün emniyet ve asayişini jandarma sağlamakta olup, İlçe Jandarma Komutanlığı ilçe merkezinde konuşludur.
  • Emet Çayı balık meraklıların gözdesi ilçe tarımının bel kemiğidir. Ayrıca bu çayın birçok yerinde rafting'e uygun alanlar olup hemen üzerindeki 2181 m yüksekliğindeki Eğrigöz Dağında ise senenin birkaç ayı hariç devamlı kış turizmine uygun kayak yapmaya uygun kar bulunmakta ve yine Eğrigöz dağlarında birçok piknik yapılacak alanlar, krater bulunmaktadır. Eğrigöz beldesine bağlı Dereli mahallesinin de termal hamamlar halkın hizmetine sunulmuştur. Eğrigöz köyü 1996 yılında belde olmuştur. Turizm adına zengin olan bu belde de doğal yapısı ve sır perdesi çözülememiş Roma İmparatorluğu dönemine ait savunma kalesi bulunmaktadır. Rivayetlere göre bu kale içinde kapalı bir çarşı olduğu söylenmektedir. Beldenin tarihi çok eskidir. 1800lü yıllarda Bursa'ya bağlı bir ilçe olan Eğrigöz, zamanın ipek yolu güzergahı üzerinde bulunur. Doğal yapısı bozulmuş tahrip olmuş han ve hamamların bazı bölümleri günümüze kadar ayakta kalmayı başarmıştır. Eğrigöz beldesi kurtuluş savaşında millî mücadeleye Eğrigöz seğmenleri ile çok büyük katkı sağlamıştır. Eğrigöz bünyesinde kendi imkânlarıyla birlik oluşturan ismail çavuş "alilen İsmail (1875)" halkın bu mücadele içinde olmasına öncülük etmiştir.
  • Gazi EMET ilçesi kurtuluş savaşında'da destanlar yazmıştır. (3 Eylül 1922 Emet'in kurtuluşu)
  • EMET İlçesi efeleri civar ilçelere çöreklenmiş olan düşman askerini önüne katıp abideye kadar çıkarmış ve oradanda izmirden denize dökülmesine vesile olmuştur
  • Türk genel kurmayı arşivlerinde ve yunan harp tarihi arşivlerinde'de EMET OLAYI olarak geçen olay Emet halkının övünç ve gurur kaynağıdır, bu olay hakkında çeşitli kitaplar yazılmıştır.
  • Kütahya ve kütahya'nın diğer ilçeleri arasında düşman askerine karşı koyan ve onları hezimete uğratan tek ilçe Gazi Emet ve Eğrigöz beldesidir.
  • Kurtuluş savaşında Çerkez Etem'in İsmet İNÖNÜ komutasına girmeyi kabul etmeyişini öğrenen ; EMET ilçesi efelerini örgütleyen Dr. Fazıl, Mustafa Kemal ATATÜRK ve İsmet İNÖNÜ'ye EMET ilçesinden telgraf çekerek olayı bildirmiştir. (Gediz birlik komutanı çerkez etem'in akrabasıdır gediz birlik komutanına gönderdiği mektubu gelen ulak çerkez komutanı arar dr. fazıl'ın ulağı'da bu sırada oradadır Kendiside çerkez olan dr. fazıl'a gönderildiğini sanarak dr. fazıl'a getirir.)
  • Kurtuluş savaşında Cevdet SUNAY (Halk arasında sarı cevdet olarak anılır) ilçede kalmıştır.
  • Fahrettin ALTAY İlçede hâlâ müftülük binası olarak kullanılan ve zamanında fetfahane olarak adlandırılan binada kalmış ve düşman askerini EMET halkı ve beraberindeki milis güçleriyle birlikte önüne katarak izmirden denize dökülmesine vesile olmuştur
  • Kurtuluş savaşında tarihinde ilk ve sonkez Domaniç yaylasında yapılan türkmen şenlikleri Düşmana karşı örgütlenmek amacıyla Dr. Fazıl'ın gayretleri sonucu zamanına göre çok büyük katılımla EMET'te yapılmıştır.
  • Gazi EMET kurtuluş savaşı sonrası emet halkı kendi arasında para toplayıp Türkiye Cumhuriyeti'ne EMET isimli uçağı alıp hediye etmiştir
  • Emet tarihi kalkolitik (MÖ 5000) sonrası tunç çağından bu yana devam etmektedir. Emet'in antik dönemdeki ismi TİBERİOPOLİS (Tiberius'un şehri olduğu yazılı kaynaklarda belirtilip, sikkelerde bulunmuştur.
  • Kazıklı voyvoda'nın sürgünde hapis edildiği yer EMET İlçesine bağlı eğrigöz kalesidir. Bu roma dönemi kalesi bizans dönemindede kullanılmıştır.
  • 1378 yılında Germiyanoğlu süleyman şah kızı devlet hatunun çeyizi olarak yıldırım beyazıt'a vermiştir.selçuklu ve osmanlı dönemindede bu ilçe öneminin korumuştur.
  • Taht kavgası için şehzade korkutun öldürüldüğü yer olan zeytino hanı ilçede hâlâ ayakta ve kullanılır durumdadır
  • kurtuluş savaşında eskişehirli zeytinoğullarından aldıkları borca karşılık eskişehirli zeytinoğullarına verilen birkaç yerden biri de zeytino hanıdır.
  • Karayolları 148. şube şefliğini baskılara aldırmadan olması gereken yer emet diyerek Karayollarını EMET'e kurduran İbrahim Etem ERDİNÇ (cumhuriyet senatosu kütahya üyesi) rahmet ve saygı ile anılan Emet'linin çok sevdiği, saydığı bir kişidir, Ayrıca borik asit fabrikasının hemen bütün adımlarında emeği geçen Kütahya milletvekili Ahmet DERİN saygı ve minnet ve rahmetle anılmaktadır.
  • Emet ilçesi; Kütahya'nın tüm ilçelerinin merkezinde olup bütün büyük ilçelere 45–50 km uzaklıktadır.
  • Bu ilçe'den ikitane ilçe çıkarttılmıştır. Emet'e 7 km uzaklıktaki Hisarcık kasabası (İlçe olduğundaki nufusu yaklaşık 2100)(zamanın Anap milletvekili Mustafa Uğur ENER tarafından verilen önerge ile ilçe yaptırılmıştır (Mustafa Uğur ENER Emet'li olduğu halde EMET ilçesine ihanet etmiştir.).), Emet'e 40 km uzaklıktaki çavdarhisar kasabası (İlçe olduğundaki nufusu yaklaşık 1200)
  • Halen Hisarcık'ın ilçe olmasıyla hisarcık'a geçmek zorunda bırakılan hasanlar kasabası çeşitli tehditlere rağmen yapılan referandumda büyük bir ekseriyetle EMET'e geçmek istedilersede demokrasi hiçe sayılarak referandum yok sayılıp hisarcıkta bırakılmıştır.
  • Emet ilçesi tarihi boyunca iki büyük yangın (birini yunan askerleri yakmıştır) ve iki deprem geçirmiş. Cumhuriyet döneminde 156 köye sahip bu ilçe kendinden çıkarttığı iki adet ilçe ve Kendisine bağlı orman zengini olan gölcük'ü ve gölcüğe kadar olan köyleri simav'a (Şefik İNAN tarafından Emet'ten koparılıp simav'a bağlatılmıştır.) kömür zengini olan değirmisaz bölgesini onlarca köyü Tavşanlı'ya (bu bölgelerin halkı istemediği halde diğer ilçelerin siyasetçileri metazori olarak bağlatmışlardır.) bağlanması sebebiyle şu anda 34 köye düşmüştür.
  • İlçe nufusu önemli ölçüde göç vermiştir. göç verdiği yerler arasında önemli ölçüde kütahya merkez (35.000- 40.000 kişi civarı), manisa (2 adet mahalle oluşturmuştur.) ve ilçeleri vardır bunun yanı sıra tavşanlı antalya vb yerlerde'de önemli nufusa sahip olmasına rağmen, ilçede yakın köy ve kasabalardan göç almıştır bu göç eden nufus ise kasaba köy ve belediyeliklerinin devamı gibi kaygılarla kasaba ve köylerinde nufus kaydını yaptırmaktadırlar.
  • Emet ilçesinin en büyük sorunu; yol sorunudur Kütahyanın bütün ilçelerinin merkezinde olması, balıkkesir, Uşak gibi illere direk yol açıldığında diğer ilçelerden açılmış olan yollardan daha kısa daha ekonomik olacağından dolayı en uygun konumda olmasına rağmen hâlâ bu yollar projelendirilip yapılamamaktadır. (Emet'in ihtiyacı kendini ilçelere bağlıyan değil illere bağlıyan yollardır.) Emet seracılık sektörüne açık bir ilçedir. kaplıca sularının boşa akıp gitmemesi için bu atıksu seracılık sektöründe değerlendirilebilir.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[3] 33.684 2.711 30.973
1935[4] 38.035 3.196 34.839
1940[5] 39.104 2.763 36.341
1945[6] 38.387 2.834 35.553
1950[7] 42.455 3.694 38.761
1955[8] 45.865 3.796 42.069
1960[9] 48.788 4.132 44.656
1965[10] 50.527 4.815 45.712
1970[11] 54.177 6.055 48.122
1975[12] 55.227 6.239 48.988
1980[13] 56.652 8.218 48.434
1985[14] 59.055 11.145 47.910
1990[15][a] 38.859 12.246 26.613
2000[16] 45.994 19.350 26.644
2007[17] 24.437 10.198 14.239
2008[18] 23.892 10.502 13.390
2009[19] 23.259 10.547 12.712
2010[20] 22.848 10.668 12.180
2011[21] 22.428 10.805 11.623
2012[22] 22.453 11.339 11.114
2013[23] 22.193 11.401 10.792
2014[24] 21.506 11.232 10.274
2015[25] 21.145 11.367 9.778
2016[25] 20.668 11.290 9.378
2017[25] 20.151 11.157 8.994
2018[25] 19.986 11.157 8.829
2019[25] 19.864 11.362 8.502
2020[25] 19.528 11.405 8.123

Kaynakça

  1. ^ http://www.emet.gov.tr/default_B0.aspx?content=51
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  4. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  5. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  6. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  10. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  23. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  24. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  25. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Emet Nüfusu - Kütahya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Kütahya Emet Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar


Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Emet&oldid=17867532" sayfasından alınmıştır