Elâru Mevhibe Başkadınefendi
| Elâru Mevhibe Başkadınefendi | |
|---|---|
| Doğum | 1835 Tiflis |
| Ölüm | 21 Şubat 1936 (100 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin | Ortaköy Mezarlığı |
| Eş(ler)i | V. Murad |
| Hanedan | Osmanlı Hanedanı (evlilikle) |
| Dini | İslam |
Elâru Mevhibe Kadın (1835 – y. 1936), Osmanlı padişahı V. Murad'in ilk eşi ve başkadınefendisidir. Osmanlı Hanedanının en uzun yaşayan üyesidir.
Mevhibe Kadın 1835 yılında doğdu.[1] 1848-49'da[2] o zamanlar Trabzon Eyaleti valisi olan Gürcü Hayreddin Paşa onu haremde takdim etti. Burada Osmanlı saray geleneğine göre adı Elâru olarak değiştirilmiştir.[1]
Elâru, Murad ile o daha Şehzadeyken, 2 Ocak 1857'de Sultan I. Abdülmecid döneminde Dolmabahçe Sarayı'nda evlendi.[3] [4] On iki yaşında Sultan Murad dairesine girdiğini belirtmiştir.[1] Murad ise evlendiğinde on altı yaşındaydı. Abdülmecid'in 1861'de ölümü ve kardeşi Sultan Abdülaziz'in tahta çıkmasından sonra Murad veliaht oldu. İkili, Abdülaziz'in kendisine tahsis ettiği Kurbağalıdere'de bir konakta yaşıyordu. Dolmabahçe Sarayı ve Nisbetiye Köşkü'ndeki şehzade dairelerinde kışları geçirirlerdi. [5] 1875'te Murad, Mevhibe'nin adını değiştirdi.[1]
Murad'ın ölümünden sonra Mevhibe, Tarlabaşı Sarayı'na yerleşti. Bu saray, bir zamanlar Sultan II. Abdülhamid'in en büyük kızı Zekiye Sultan'a aitti.[6] 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra Şişli'de bir ev satın aldı ve inzivaya çekilmek için oraya yerleşti.[7] Osmanlı Hanedan üyelerinin sürgün edilmesine rağmen o sürgün edilmemiştir. 1936 yılında 100 yaşındayken öldü ve Ortaköy'de bir mezarlığa defnedildi.[5][8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d Süleyman Kani İrtem (1 Mart 1934). "Saray ve Babıali'nin iç yüzü:Sultan Murad'ın baş kadını Mevhibe Hanım'ın anlattıkları". Akşam. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2020.
- ^ Trabzon Eyaletinde Yurtluk-Ocaklık Suretiyle Arazi Tasarrufuna Son Verilmesi (1847-1864). Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi. s. 60.
- ^ Genealogy of the Imperial Ottoman Family 2005. 2005. s. 19.
- ^ Sakaoğlu 2008.
- ^ a b Satı 2020.
- ^ Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Mefruşat-ı Hümayun İdaresi. Selçuk University Institute of Social Sciences. 2015. s. 213.
- ^ Brookes 2010.
- ^ Bir şehzadenin hâtırâtı: vatan ve menfâda gördüklerim ve işittiklerim. YKY. 2004. s. 28. ISBN 978-9-750-80878-4.