Eduard Wagner
Eduard Wagner | |
---|---|
Doğum | 1 Nisan 1894 Kirchenlamitz |
Ölüm | 23 Temmuz 1944 (50 yaşında) Berlin |
Bağlılığı | Alman İmparatorluğu Weimar Cumhuriyeti Nazi Almanyası |
Rütbesi | Topçu generali |
Komutası | Heer (Wehrmacht) |
Çatışma/savaşları | I. Dünya Savaşı II. Dünya Savaşı |
Eduard Wagner (1 Nisan 1894; Kirchenlamitz - 23 Temmuz 1944; Berlin), II. Dünya Savaşı'nda görev yapan Nazi Almanyası ordusu generali. Güvenlik konusunda genel sorumluluğa sahipti ve böylece ordunun yetkisi altındaki işgal altındaki bölgelerde güvenlik birimlerinin işlediği savaş suçlarından sorumluydu.
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]Wagner Kirchenlamitz'de doğdu. I. Dünya Savaşı sonrası Reichswehr üyesiydi. II. Dünya Savaşı'nda 1941'den 1944'e kadar Nazi Almanyası'nda çeşitli görevler aldı. 1 Ağustos 1943'te General Der Artillerie olarak atandı.
24 Temmuz 1939'da Nazi askerlerinin sivil nüfusu rehin almalarını ve direnişlere yanıt olarak gerçekleştirilen eylemlere karşı düzenlemeler yaptı.[1] Kişisel olarak, Polonya'nın işgali fikrini memnuniyetle karşıladı.[2] Danzig'deki Polonya Postanesi Savunması'nda esir alınan on Polonyalı mahkûm için ölüm cezalarında merkezi bir rol oynadı. Mayıs 1941'de Ordu ve Einsatzgruppen'in Sovyet Yahudilerini öldürmede işbirliği yapmasını sağlayan Reinhard Heydrich ile birlikte faaliyetler yürüttü.[3] Doğu Cephesi'nda, Nazi kuvvetlerine uygun kışlık kıyafet temin edilmesini sağlama görevini üstlendi ve 27 Kasım 1941'de “Zor kışın tehlikeleriyle karşı karşıya kalındığını, hem personel hem de malzeme açısından kaynakların sonunda olduğunu” belirtti.
1942 yazında Stalingrad Savaşı sırasında 6. Ordu'yu denetleme ziyaretinden önce, Hitler'e yakıt kaynaklarında eksiklik olduğunu söyledi. Kaynaklarda o zamana kadar bütün generallerin Hitler'e olumsuz bir şey söylemekten kaçındığı ifade edilmektedir.[4]
Claus von Stauffenberg önderliğinde 15 Temmuz 1944'te Adolf Hitler'e karşı bir bir suikast girişimi için onay almaya çalıştığında, Hitler'in suikastının ancak Heinrich Himmler başkan olursa denenmesi gerektiğini ifade etti. 20 Temmuz 1944'te, Hitler'in öldürüldüğüne inanılan bombanın patlamasının ardından Stauffenberg'in Kętrzyn'dan Berlin'e uçan uçağa binmesini sağladı.[5]
Suikast girişiminin başarısızlığından sonra Gestapo tarafından tutuklanmasının yakın olduğundan korkuyordu. Wagner 23 Temmuz 1944'te öğle saatlerinde kendi kafasına sıkarak intihar etti.
Sovyet esirlere karşı işlenen savaş suçlarındaki rolü
[değiştir | kaynağı değiştir]Eduard Wagner Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlarda aktif rol oynadı. 3 Nisan 1941'de "Tedarik İçin Özel Talimatlar, C kısmı" başlıklı bir emir yayınladı. Bu emirde Nazi ordusuna esir düşen Sovyet askerlerine "hain davranışları önlemek dışında" iyi muamele edilmesi gerektiği ifade edildi. Emirde esirlerin aktif veya pasif direnişinin tamamen ortadan kaldırılması önerildi, ayrıca çalışmaya istekli esirlerin yeterli gıda alacağı belirtildi. Bu görece iyi davranışlar çok geçmeden yerini kötü muamele ve katliamlara bırakarak Nazi ideolojisi ile birlikte gelen "askeri gerekliliğe göre davranma" kavramı ön plana çıktı.[6]
Wagner tarafından 24 Temmuz 1941 tarihinde verilen emirle birlikte, yaralı Sovyet esirlerinden dört hafta içinde iyileşme şansı olanların cephe gerisine taşınmasına izin verildi. Yaralıların geri kalanı ön cephelerin yakınlarındaki hastanelerde kalacaktı ve tedavi süreçlerinde Alman ilaçlarının veya malzemelerinin kullanılması, bununla birlikte Alman doktorlarının veya esir alınan Sovyet sağlık personelinin bu yaralılara müdahale etmesi yasaktı. Dolayısıyla bu emir fiilen yaralı esirlerin çoğunu ölüme mahkûm etti.[7]
Yakalanan yaralı veya sağlıklı Sovyet esirleri genellikle sırtlarındaki ağır yükler ile yürütülerek esir kamplarına gitmeye zorlandılar. Esirlerin kamplara ölüm yürüyüşü ile yürütülmesi uygulaması resmen 31 Temmuz 1941 tarihli Wagner'in emri ile onayladı.[8] Yürüyüş sırasında esirlere genellikle çok az su verildi, birkaç gün üst üste yiyecek verilmedi ve her türlü tıbbi bakımdan mahrum edildiler. Sivillerin esirlere yardım etmesi yasaklandı.[9] Yürümeye devam edecek gücü olmayan, düştüğünde kalkamayan veya bir anlığına duran herkes olay yerinden vuruldu.[10] Örneğin 12 bin-15 bin arası esirin bulunduğu bir grubun Horol'dan Kremençuk'a yürütülmesi olayında 1200 ceset yol kenarlarına gömüldü.[11] Zor bir yürüşün ardından esirler gece açık havada veya sığır çiftliklerinde kalabalık olarak uyumaya zorlandı.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Megargee, Geoffrey P. (2006). War of Annihilation: Combat and Genocide on the Eastern Front 1941. Rowman & Littlefield. s. 13. ISBN 0-7425-4481-8.
- ^ Weinberg, Gerhard L. (1995). Germany, Hitler, and World War II: Essays in Modern German and World History. Cambridge University Press. s. 14. ISBN 0-521-47407-8.
- ^ Hillgruber, Andreas (1989). "War in the East and the Extermination of the Jews". Marrus, Michael (Ed.). The Nazi Holocaust Part 3, The 'Final Solution': The Implementation of Mass Murder. 1. Westpoint, CT: Mecler. ss. 94-96. ISBN 0-88736-255-9.
- ^ Adam, Wilhelm; Ruhle, Otto (2015). With Paulus at Stalingrad. Tony Le Tissier tarafından çevrildi. Pen and Sword Books Lt. s. 85. ISBN 9781473833869.
- ^ Fest, Joachim (1994). Plotting Hitler's Death: The German Resistance to Hitler, 1933-1945. Weidenfeld & Nicolson. ISBN 0-297-81774-4.
- ^ Megargee, Geoffrey P. (2009). Front Wschodni 1941 (Lehçe). Świat Książki. s. 69-70. ISBN 978-83-247-1230-4.
- ^ Datner, Szymon (1961). Zbrodnie Wehrmachtu na jeńcach wojennych w II wojnie światowej (Lehçe). Wydawnictwo MON. s. 366-367.
- ^ Megargee 2009, s. 102-103.
- ^ a b Datner, s. 246-247
- ^ Beevor, Antony (2000). Stalingrad (Lehçe). Książka i Wiedza. s. 67. ISBN 83-05-13135-1.
- ^ Datner, s. 300-301