Ebü'l-Hayr Han (Küçük Jüz hanı)
Görünüm
Ebü'l-Hayr Muhammed Bahadır Gazi | |
---|---|
![]() | |
Küçük Jüz'ün 1. hanı | |
Hüküm süresi | 1718-1748 |
Taç giymesi | 1718 |
Önce gelen | Kayıp Han (Kazak Hanlığı'nın tek hakanı olarak) |
Sonra gelen | Nurali Han |
Kazak Hanlığı'nın sultanı | |
Hüküm süresi | 1693-1748 |
Doğum | Ebülhayr 1693 Yesi |
Ölüm | 12 Ağustos 1748 Han molası, Aktöbe eyaleti |
Eş(ler)i | Bopay Hanım, Bayan Hanım |
Çocuk(lar)ı | bakınız: Ailesi |
Hanedan | Töre Hanedanı |
Babası | Hacı Sultan |
Annesi | Bilinmiyor |
Dini | Sünni İslamın Hanefi mezhebi |
Ebülhayr Han, Küçük Jüz'ün ilk hanıdır. Tüm Kazak Hanlığı'nın hanı Kayıp Han'ın ölümünden sonra Kazak Hanlığı üç bağımsız hanlığa bölündü: Ulu, Orta ve Küçük Jüzler. Küçük Jüz'ün Kazak Türkleri kendileri Sultan[1] Ebülhayr'ı hakan seçtiler. O, yalnızca Küçük Jüz'ün kağanı olsa da, Çungarlara (Moğollar) karşı savaşlarda diğer iki jüzle de ittifaka girmiş ve onlara komutanlık yapmıştır. Ebülhayr Han, Kazaklar tarafından Millî Kahraman kabul ediliyor.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Babası — Sultan Aytak Hacı
- Annesi — bilinmiyor
- Eşleri — Bopay Hatun, Bayan Hatun
- Oğulları — Küçük Jüz'ün hakanları Nurali Han, Jarmuhammet Han, Yerali Han, Ayşuak Han
- Nurali Han'dan torunları:
- II. Yesim Han — Küçük Jüz'ün dörcüncü hakanı.
- Karatay Han — Küçük Jüz'ün 13. hakanı.
- Bökey Han — Küçük Jüzün hakanı
- Şigay Han — Küçük Jüzün hakanı
- Cihangir Han — Küçük Jüzün hanı
- Übeydullah Cengizhan — Rus İmparatorluk ordusunun generali.
- Kızları:
Popüler kültürdeki yeri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kazakistan yapımı tarihi filmi Mın Bala filminde Kazak oyuncusu Berik Aytjanov tarafından canlandırılmıştır.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kazak Hanlığında "sultan" unvanını hükümdarlar değil, prensler (şehzadeler) taşıyordu.