Domperidon
Domperidon, mide bulantısı ve kusmayı ve gastroparezi gibi bazı mide-bağırsak sorunlarını tedavi etmek için kullanılan bir dopamin antagonisti ilaçtır. İnsan vücudundaki prolaktin seviyesini yükseltir ve anne sütü üretimini uyarmak ve teşvik etmek için kullanılır.[1][2] Ağızdan veya makattan alınabilir.[1][3][4]
Domperidonun yan etkileri baş ağrısı, ağız kuruluğu, karın krampları, ishal ve yüksek prolaktin seviyelerini içerir.[1][2][5] Artan prolaktin seviyelerine ikincil olarak meme değişiklikleri, süt çıkışı, adet düzensizlikleri ve hipogonadizm oluşabilir.[1][2][5] Domperidon QT uzamasına da neden olabilir ve nadiren ani kardiyak ölüm gibi ciddi kardiyak komplikasyonlarla ilişkilendirilmiştir.[6][7][8][9] Bununla birlikte, riskler küçüktür ve yüksek dozlarda daha fazla ortaya çıkar.[9][10] Domperidon, dopamin D2 ve D3reseptörlerinin periferik olarak seçici bir antagonisti olarak hareket eder.[1][2] Beyne düşük girişi nedeniyle, domperidonun yan etkileri metoklopramid gibi diğer dopamin reseptörü antagonistlerinden farklıdır ve merkezi sinir sistemi yan etkileri açısından çok az şey üretir.[1][2] Bununla birlikte, hipofiz bezi kan-beyin bariyerinin dışında olduğu için domperidon yine de prolaktin düzeylerini artırabilir.[11]
Domperidon 1974'te keşfedilmiş ve 1979'da tıbbi kullanıma sunulmuştur.[12][13][14] Janssen Pharmaceutica tarafından geliştirilmiştir.[12][13] Domperidon birçok ülkede, örneğin Avrupa'da ve dünyanın başka yerlerinde reçetesiz satılmaktadır.[1][15] Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanım için onaylanmamıştır.[1][16][17] Bununla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri'nde, ciddi ve tedaviye dirençli gastrointestinal motilite sorunları olan kişiler için, genişletilmiş erişimli, bireysel-hasta araştırma amaçlı yeni ilaç uygulaması kapsamında mevcuttur.[18] Deudoperidon adı verilen bir domperidon analoğu da şu anda Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkelerde potansiyel kullanım için geliştirilme aşamasındadır.[19][20][21]
Araştırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Domperidon, kadınlarda hamileliği önlemek için potansiyel bir hormonal kontraseptif olarak incelenmiştir.[22]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g h "Domperidone: review of pharmacology and clinical applications in gastroenterology". The American Journal of Gastroenterology. 102 (9): 2036-2045. September 2007. doi:10.1111/j.1572-0241.2007.01255.x. PMID 17488253.
- ^ a b c d e "Domperidone: a peripherally acting dopamine2-receptor antagonist". The Annals of Pharmacotherapy. 33 (4): 429-440. April 1999. doi:10.1345/aph.18003. PMID 10332535.
- ^ "CMDh confirms recommendations on restricting use of domperidone-containing medicines: European Commission to take final legal decision". European Medicines Agency. 25 Nisan 2014. 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2014.
- ^ "MOTILIUM INSTANTS PL 13249/0028" (PDF). Medicines and Healthcare products Regulatory Agency. 23 Şubat 2010. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2014.
- ^ a b "Domperidone. Discovering new choices for lactating mothers". AWHONN Lifelines. 7 (1): 54-60. 2003. doi:10.1177/1091592303251726. PMID 12674062.
- ^ "Domperidone and Risk of Ventricular Arrhythmia and Cardiac Death: A Systematic Review and Meta-analysis". Clinical Drug Investigation. 36 (2): 97-107. February 2016. doi:10.1007/s40261-015-0360-0. PMID 26649742.
- ^ "Domperidone and long QT syndrome". Current Drug Safety. 5 (3): 257-262. July 2010. doi:10.2174/157488610791698334. PMID 20394569.
- ^ "Cardiac safety concerns for domperidone, an antiemetic and prokinetic, and galactogogue medicine" (PDF). Expert Opinion on Drug Safety. 13 (1): 131-138. January 2014. doi:10.1517/14740338.2014.851193. PMID 24147629. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mayıs 2023.
- ^ a b "Domperidone safety: a mini-review of the science of QT prolongation and clinical implications of recent global regulatory recommendations". The New Zealand Medical Journal. 128 (1416): 66-74. June 2015. PMID 26117678.
- ^ "[Cardiac adverse effects of domperidone in adult patients: a systematic review]". Revista Médica de Chile. 143 (1): 14-21. January 2015. doi:10.4067/S0034-98872015000100002. PMID 25860264.
- ^ "Use of domperidone as a galactagogue drug: a systematic review of the benefit-risk ratio". Journal of Human Lactation. 31 (1): 57-63. February 2015. doi:10.1177/0890334414561265. PMID 25475074.
- ^ a b "Dose-effect study of domperidone as a galactagogue in preterm mothers with insufficient milk supply, and its transfer into milk". British Journal of Clinical Pharmacology. 66 (2): 283-289. August 2008. doi:10.1111/j.1365-2125.2008.03207.x. PMC 2492930 $2. PMID 18507654.
- ^ a b "Plant Product Analogues and Compounds Derived from Them". Drug discovery : a history. Chichester: John Wiley & Sons Ltd. 2005. s. 125. ISBN 978-0-471-89979-2.
- ^ "Domperidone". Pharmaceutical Manufacturing Encyclopedia, 3rd Edition (Vol. 1-4). William Andrew Publishing. 2013. s. 138. ISBN 9780815518563. Erişim tarihi: 12 Aralık 2014.
- ^ "A case of sudden cardiac death following Domperidone self-medication". Forensic Science International. 254: e1-e3. September 2015. doi:10.1016/j.forsciint.2015.06.004. PMID 26119456.
- ^ "How to Obtain". Food and Drug Administration. 10 Şubat 2015. 23 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2016.
- ^ "Domperidone for lactating women". CMAJ. 171 (7): 725-726. September 2004. doi:10.1503/cmaj.1041054. PMC 517853 $2. PMID 15451832.
- ^ "How to Request Domperidone for Expanded Access Use". FDA. 2 Şubat 2021. 5 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2023.
- ^ "Deudomperidone - CinRx Pharma - AdisInsight". 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Nausea and Vomiting in 2021: A Comprehensive Update". Journal of Clinical Gastroenterology. 55 (4): 279-299. April 2021. doi:10.1097/MCG.0000000000001485. PMC 7933092 $2. PMID 33471485.
- ^ "Antiemetic therapy for gastroparesis". Gastroparesis. Elsevier. 2021. ss. 341-359. doi:10.1016/B978-0-12-818586-5.00025-9. ISBN 9780128185865.
- ^ "Effect of domperidone-induced hyperprolactinaemia on the menstrual cycle; a placebo-controlled study". Journal of Obstetrics and Gynaecology. 5 (4): 263-264. 1985. doi:10.3109/01443618509067772. ISSN 0144-3615.