Dil Derneği
| Dil Derneği | |
|---|---|
 | |
| Slogan | Dil Derneği Dil Devrimini sürdürüyor |
| Kuruluş | 22 Nisan 1987) |
| Tür | Dernek |
| Amaç | Türkçenin özleşmesini, gelişmesini devrimci bir anlayışla ve bilimsel yöntemleri uygulayarak sağlamaya çalışmak. |
| Merkez | Kızılay, Ankara |
| Başkan | Sevgi Özel |
| Astbaşkan | Sedat Sever |
| Ana organ | Yönetim kurulu |
| Resmî site | dildernegi.org.tr |
Dil Derneği, 1982 Anayasası ile Türk Dil Kurumu özerk bir kurum olmaktan çıkıp hükûmete bağlı bir birim durumuna getirilince dilde özleştirme yanlılarının kurum dışında kalması üzerine 22 Nisan 1987'de kurulmuş olan bir dernektir. Dernek, Bakanlar Kurulunun 24 Temmuz 2002 günlü 2002-4812 sayılı kararıyla kamu yararına çalışan derneklerden sayılmıştır. Merkezi Ankara'dadır.
Kurucular Kurulunda Sevgi Özel, Prof. Dr. Bahriye Üçok, Mustafa Ekmekçi, Gülten Akın, Talip Apaydın ve Ali Püsküllüoğlu gibi kişiler yer almıştır. 2010 yılı itibarıyla derneğin başkanlığını Sevgi Özel yapmaktadır.
Derneğin amacı, kuruluş bildirgesinde, "Türkçenin özleşmesini, bütün bilim, teknik, sanat kavramlarını karşılayacak yolda gelişmesini devrimci bir anlayışla ve bilimsel yöntemleri uygulayarak sağlamaya çalışmak" olarak betimlenmektedir. Dernek, "Türkçe Sözlük" ve "Yazım Kılavuzu" gibi başvuru kaynaklarının yanı sıra dil ve dil bilimi sorunları, dil devrimi ve özleşme konusunda da yapıtlar yayımlamıştır.
Dernek, laik/ulusalcı bir çizgide yayın yapmaktadır.[1] 2007 yılındaki çok tartışmalı geçen ve uzun süren cumhurbaşkanlığı seçim sürecinde 4 Kasım 2006'da ilki yapılan[2] ve Cumhuriyet Halk Partisi tarafından da desteklenen Cumhuriyet Mitinglerinden birini Manisa'da düzenlemiştir.[3]
Kurucuları[değiştir | kaynağı değiştir]
Yönetim Kurulu[değiştir | kaynağı değiştir]
27 Eylül 2014'te yapılan 14. Olağan Genel Kurul sonucunda belirlenen Yönetim Kurulu üyeleri şöyledir: Sevgi Özel, Günay Güner, Kamil Özdemir, Salih Taştan, Figen Çakmakoğlu, Nermin Küçükceylan, Ertuğrul Özüaydın, İlker Gülüm, Hülya Küçükaras, Ali Can. Yönetim Kurulunun kendi içinde yaptığı görev bölüşümünde üyeler aşağıdaki görevlere seçildiler[4]:
- Başkan: Sevgi Özel
- Asbaşkan: İskender Osman
- Genel Yazman: İlker Gülüm
- Sayman: Salih Taştan
- Yayın Kolu Başkanı: Günay Güner
- Sözlük ve Terim Kolu Başkanı: Kamil Özdemir
Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]
Dil Derneği tarafından her yıl "Ömer Asım Aksoy Ödülü", "Beşir Göğüş Ödülü", "Kerim Afşar Ödülü" ve "Gürhan Uçkan Kısa Öykü Ödülü" verilmektedir.
Yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Dernek tarafından aylık olarak düzenli biçimde Çağdaş Türk Dili Dergisi adlı dil ve ekin dergisi yayımlanmaktadır. Bunun yanı sıra insan bilimi alanında bilimsel araştırmaların yayımlandığı Dil ve Yaratıcılık adlı hakemli dergi Mayıs 2007'de yayın hayatına başlamıştır. Dil Derneği, ODTÜ Türkçe Topluluğu tarafından çıkarılan Dil İm adlı dergiyi desteklemektedir.
Dil Derneği, süreli yayınlarının yanında Mart 2018'de dördüncü baskısını yapan Türkçe Sözlük ile Mayıs 2019'da on birinci baskısını yapan Yazım Kılavuzu'nu yayımlamaktadır. Diğer bazı yayınları şunlardır:
- "Söylev (Nutuk), Mustafa Kemal Atatürk, 13. Baskı, Mayıs 2009",
- "Sözcük Bahçesi, İlköğretim İçin Türkçe Sözlük, Hazırlayan: Afet Kutlu, Ekim 2008",
- "Türkçenin Renkleri, İlköğretim İçin Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, Hazırlayan: Sevgi Özel, Ekim 2008",
- "Önce Türkçesi Sonra İngilizcesi, Türkçeden İngilizceye Sözlük, Hazırlayan: Ahmet Kocaman, Ekim 2009",
- "75. Yılda Türkçenin ve Dil Devriminin Öyküsü, Şerafettin Turan, Sevgi Özel, Ankara, Nisan 2007",
- "Dilbilim, Temel Kavramlar, Sorunlar, Tartışmalar, Yayıma Hazırlayan: Prof. Dr. Ahmet Kocaman, Ankara, Eylül 2006",
- "Dil Gerçeği, Ömer Asım Aksoy, 2. baskı, Ankara, Eylül 2006",
- "Öğrenciler İçin İngilizce - Türkçe Sözlük, Prof. Dr. Ahmet Kocaman, Ankara, 2005",
- "Ses Bayrağımızı Gençlik Taşıyor, Ankara, Şubat 2006",
- "Özleştirme Durdurulamaz, Ömer Asım Aksoy, 3. Baskı, Ankara, 2004",
- "Anlatım Terimleri Sözlüğü, Beşir Göğüş, Ankara, 1998",
- "Yazın Terimleri Sözlüğü, Beşir Göğüş, Dr. Ferhan Oğuzkan, Prof. Dr. Olcay Önertoy, Mahir Ünlü, Sevinç Koçak, Ankara, 1998",
- "Sözcük Türleri, Neşe Atabay, Sevgi Özel, İbrahim Kutluk, 3. Baskı (Papatya Yayıncılık ile), İstanbul, 2003",
- "Türkiye Türkçesinin Sözdizimi, Neşe Atabay, Sevgi Özel, Ayfer Çam, 2. Baskı (Papatya Yayıncılık ile), İstanbul, 2003",
- "Uygulamalı Dilbilim Açısından Türkçenin Görünümü (Bilimsel Bildiriler), Ankara, 1994,
- "Türkçenin Kullanımında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümleri (Bilimsel Bildiriler), Ankara, 2002"
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dil Derneği 17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Anasayfa
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Dil Derneği 21. Kuruluş Yıldönümü Bildirisi". 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2013.
- ^ "Selim Utku Gümrükçü: "4 Kasım 2006'da Ankara Tandoğan'da CHP otobüsü üzerinde başladı Cumhuriyet Mitingleri."". 8 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2013.
- ^ "Sevgi Özel'in Manisa Mitingi Konuşması". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010.