Dâbbetü'l-arz

Dabbe (Dabbe, Dâbbet, Daabbat; Arapça: دابة), Dabbetülarz, Dabbetü'l Arz, Dabbet'ül Arz, Dabbetül Arz, Dâbbetü'l Arz, Dâbbetü'l-Arz, Daabbat al Ard (دابة الارض), İslam eskatolojisinde ahir zamanda (yerden) ortaya çıkacağına inanılan canlı varlıktır.

Dabbe'tül Arz'dan İslam dininin kutsal kitabı Kur'an'ın 27. suresinin 82. ayetinde bahsedilmektedir:

"O söz, başlarına geldiği zaman, onlara yerden bir Dabbe çıkarırız; o da, insanların Bizim ayetlerimize kesin bir bilgiyle inanmadıklarını onlara söyler.(Neml Suresi, 82)

Hadisler;

“Dabbe’nin başı öküz başı gibi, gözü domuz gözü gibi, kulağı fil kulağı gibi, boynuzu keçi boynuzu gibi, boynu deve kuşunun boynu gibi, göğsü aslan göğsü gibi, rengi kahverengi gibi, böğrü kedi böğrü gibi, kuyruğu koç kuyruğu gibi, ayakları deve ayağı gibidir.” İslam dinine göre böyle kabul edilmektedir.

Diğer hadislere göre Dabbe’nin başı gökte, kuyruğu kutupta, ayakları Arabistan yarımadasındadır. Kimine göreyse Dabbe’nin bir elinde Mühr-ü Süleyman, diğer elinde Musa’nın asası vardır.

Görüşler

İslam ilâhiyatı'nda Dabbe'tül Arz hakkında birçok tartışma yaşanmış, farklı rivayetlerin ve ayetlerin yorumları yapılmaya çalışılmıştır. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Ayetin mazi sigası ile konuştuğu ve bir kıyamet sahnesini canlandırdığı, bunun kıyamet alametleri ile ilgisinin olmadığı görüşü.
• Ragıb-el-İsfehanî’ye göre “Dabbetül arz”, hayvan kabul edilen şerli, zararlı kimselerdir. Bu görüşü benimseyenler, günün adamı Usame bin Ladin’i “dabbeh” ilân etmişlerdir.
• Bazılarına göre de “dabbeh”; “casus” demektir.
• Ali’ye göre “dabbeh”; “sakalı olan bir adam”dır. Sakalı olan adamla Muaviye'yi kast etmiş olabilir.
• Hamdi Yazır’a göre “dabbeh”; “tren, otobüs, uçak ve araba” olabilir.
• Fethullah Gülen’e göre “dabbeh”; “AIDS hastalığına yol açan HIV virüsü” olabilir.
• Said Nursî’ye göre “dabbeh”; “bit salgınıdır, çekirge, kurbağa istilasıdır.”
• Yaşar Nuri Öztürk’e göre “dabbeh”; “S. W. Hawking” olabilir.
• Hüseyin Hatemi’ye göre de “dabbeh”; “Yaşar Nuri Öztürk’ün kendisidir.”

Sonuç olarak İslam ilâhiyatı'nda Dabbe'tül Arz hakkında birçok tartışma yaşanmış ve hiçbir zaman kesin bir hükme varılamamıştır. Fakat inanılan tek gerçek, kıyamete yakın Dabbe’tül Arz'ın mutlaka ortaya çıkacağı ve de dabbenin gerçekte ne olduğunun kesin olarak sadece Allah'ın bildiğidir. Bu canlının bazı hadislerde ve rivayetlerde geçtiği kadarıyla bilgisayar ya da internet olması çok muhtemeldir.

Ayrıca bakınız

• İslam mitolojisi