Cymothoa exigua
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Haziran 2023) |
| Cymothoa exigua
(Dil paraziti) | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)  | ||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Cymothoa exigua
|
Cymothoa exigua ya da bilinen adıyla Dil Paraziti, Cymothoidae familyasına ait bir İsopod parazit türüdür. 3 ila 30 mm arasında değişen boyutlarda olan bu kabuklu hayvan, dişlerini kullanarak konak organizmanın dokularına tutunarak yaşar[1][2][3]. C.exigua, genellikle balıkların solungaçlarından içeri girer. Dişi bireyler balığın dili üzerine yerleşirken, erkek bireyler solungaç kemerlerine yapışır[4]. Parazit, Balığın dilinde bulunan kan damarlarından beslenirken, zaman içinde kan damarlarını keserek dilin atrofi(körelme) olmasını sağlar. Bu noktada C.exigua, ağız boşluğunda dilin yerini alır ve konak canlının dil işlevlerini "yeni bir dil" gibi davranarak kontral altına alır.[5][6][7][8].
Dağılış[değiştir | kaynağı değiştir]
Cymothoa exigua dünya genelinde yaygın bir dağılış sergilese de, genellikle tropikal ve subtropikal bölgelerde bulunan sularda dağılış gösterir. Özellikle Atlas Okyanusu, Hint Okyanusu, Pasifik Okyanusu ve Karayipler gibi sıcak denizlerde yaygın olarak bulunur. Yanısıra, 2013'ün Nisan ayında Kızıldeniz Balıklarından (Moolgarda seheli Liza aurata'dan (Altınbaş Kefali), Lutjanus gibbus (Kambur kırmızı balığı), Chelon macrolepis'ten), Cymothoa exigua dahil olmak üzere Üç Cymothoid Isopod'un İlk Kaydı bildirilmiştir[9].
Üreme & Yaşam döngüsü[değiştir | kaynağı değiştir]
Cymothoa exigua'nın yaşam döngüsü, başlangıçtan sona kadar tam olarak anlaşılmamıştır. Ancak genel olarak şu aşamaları içerir:
- a. Yumurtalar: Dişi bireylerin üreme sürecinin bir sonucu olarak yumurtalar bıraktığı düşünülmektedir. Yumurtalar muhtemelen dişi bireyin vücudundan serbest bırakılır.
- b. Larvalar: Yumurtaların çatlamasıyla larva aşaması başlar. Larvalar suya salınır ve serbestçe yüzerler. Bu aşamada, larvaların balık veya diğer konak organizmalarıyla etkileşime geçmesi gerekmektedir.
- c. Konak Organizmaya Yerleşme: Larvalar, uygun bir konak organizmaya ulaştıklarında, konak organizmanın ağız boşluğuna girer. C.exigua, balıkların ağız boşluğunda parazit olarak yaşar ve genellikle balığın dili üzerinde yerleşir.
- d. Parazitik Yaşam: Cymothoa exigua, konak balığın ağız boşluğunda ve solungaçlarında parazit olarak yaşar. Dişi bireyler balığın dili üzerine yerleşirken, erkek bireyler solungaç kemerlerine yapışır. C.exigua, konak balığın dilini zamanla yok eder ve kendi varlığıyla balığın ağız boşluğunda işlevler üstlenir.
- e. Yeni Nesil: Cymothoa exigua, parazitik yaşamını sürdürerek yeni nesil bireylerin üremesini sağlar. Bu döngü, yeni yumurtaların serbest bırakılmasıyla başlar ve larvaların konak organizmaya yerleşmesiyle devam eder.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Brusca, Richard C. (1981). "A monograph on the Isopoda Cymothoidae (Crustacea) of the Eastern Pacific" (PDF). Zoological Journal of the Linnean Society. 73 (2): 117-199. doi:10.1111/j.1096-3642.1981.tb01592.x. 24 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Haziran 2023.
- ^ "Survey of the cymothoid parasites associated with some estuarine fishes (Actinopterygii) from the Upper Reaches of the Bonny estuary : Their use in eco toxicological studies. Research Journal of Biology". Adaobi P Ugbomeh-Rivers State University. Haziran 2016. 22 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tongue-Eating Isopod - Encyclopedia of Life". eol.org. 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2023.
- ^ Ruiz-L, A; Madrid-V, J (6 Mart 1992). "Studies on the biology of the parasitic isopod Cymothoa exigua Schioedte and Meinert, 1884 and it's relationship with the snapper Lutjanus peru (Pisces: Lutjanidae) Nichols and Murphy, 1922, from commercial catch in Michoacan". Ciencias Marinas. 18 (1): 19-34. doi:10.7773/cm.v18i1.885. ISSN 2395-9053.
- ^ Brusca, R. C.; Gilligan, M. R. (1983). "Tongue replacement in a marine fish (Lutjanus guttatus) by a parasitic isopod (Crustacea: Isopoda)" (PDF). Copeia. 3 (3): 813-816. doi:10.2307/1444352. JSTOR 1444352. 19 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2023.
- ^ Santamaría, Apolinar; Chávez, Ernesto A (31 Aralık 1969). "Evaluación de la pesquería de <i>Lutjanus peru</i> (Pisces: Lutjanidae) de . Guerrero, México". Revista de Biología Tropical: 571-580. doi:10.15517/rbt.v47i3.19208. ISSN 2215-2075.
- ^ "WoRMS - World Register of Marine Species - Cymothoa exigua Schioedte & Meinert, 1884". www.marinespecies.org. 15 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2023.
- ^ "Bio Publisher Chronicles" (İngilizce). 25 Nisan 2023. doi:10.5376/ijms.2013.03.0021. 22 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2023.
Dış Bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Görüntüler 22 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.