Büyükyıldız, Tokat
| Büyükyıldız | |
|---|---|
 | |
 Tokat'ın Türkiye'deki konumu | |
  Büyükyıldız Büyükyıldız'ın Tokat'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Tokat |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 764 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 1.153 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0356 |
| İl plaka kodu | 60 |
| Posta kodu | 60255 |
Büyükyıldız, Tokat ilinin merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Köyün adı, 1928 yılı kayıtlarında Büyük Birep olarak geçmektedir.[3] Eski Türkçedeki "Bireben" yani "yegane, tek" sözcüğünden "Birep" ismine dönüşmüştür. Köy Çepni yerleşimi olup halk arasında bol bol Çepnice sözcüklere yer verilmektedir.[4][5] Bu köy Aydın yöresinden gelen Yörükler tarafından kurulmuş olup 4.Murat'ın Bağdat seferi dönüşü sırasında yerleşik yaşama geçmişlerdir. Yusuf Halaçoğlu'nun Anadolu'da Aşiretler-Cemaatler-Oymaklar adlı kitabında köy Avşar olarak belirtilmektedir.[6] Daha önceleri Turhal ilçesine bağlıyken, 8 Aralık 1951'de Tokat merkez ilçeye bağlanmıştır.[7] 30 Aralık 1998 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüşen[8] köyün belediye statüsü, nüfusunun 2000 kişinin altına düşmesi üzerine 2013 yılında sona ermiştir.[9]
Bal Dede Türbesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Bal Dede'nin ismini nereden aldığı bilinmemektedir. Köy anlatılarında Türkmen evliyası olduğu söylenir.[10] Günümüzde köy halkı dinî günlerde türbesine gidip dua etmektedir.[11] Yağmur duası da bu türbeye yakın bir konumda gerçekleştirilmektedir.[12]
Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]
Köyde şaman gelenekler yaşatılmaktadır. Ad verme geleneği, Albastı inancı, kırk basması/ kırklama, yağmur duası, yedi sayısı, evlerin girişlerine koç veya koyun kafataslarının asılması, çaput bağlama, dilek taşı ve türbeye gidip mumlar yakma gibi gelenekler köyde günümüzde bile devam ettirilmektedir.[13]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Köy, Tokat il merkezine 23 km uzaklıktadır.[14]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 1.153[2] |
| 2020 | 1.125[2] |
| 2019 | 1.118[2] |
| 2018 | 1.168[2] |
| 2017 | 1.137[2] |
| 2016 | 1.167[2] |
| 2015 | 1.220[2] |
| 2014 | 1.275[2] |
| 2013 | 1.429[2] |
| 2012 | 2.001[15] |
| 2011 | 1.483[15] |
| 2010 | 1.686[15] |
| 2009 | 1.640[15] |
| 2008 | 1.764[15] |
| 2007 | 1.813[15] |
| 2000 | 2.209[15] |
| 1990 | 1.639[15] |
| 1985 | 1.697[16] |
Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]
Belediye başkanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]
| Seçildiği yıl | Belediye başkanları[15] |
|---|---|
| 2009 | Veyis Yarar (MHP) |
| 2004 | Veyis Yarar (SP) |
| 1999 | Ali Yalçın (FP) |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Buyukyildiz, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ a b c d e f g h i j "Tokat Merkez Büyükyıldız Köy Nüfusu". nufusune.com. 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ Sevinçli, Efdal. "ÖZEL / GİZLİ BİR DİL : ÇEPNİ DİLİ". Journal of Yaşar University. 28 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
- ^ Akat, Abdullah (Mayıs 2006). "Çepni Yerleşim Yerleri". İstanbul Teknik Üniverstesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
- ^ "Yusuf Halaçoğlu- Anadolu'da Aşiretler – Cemaatler – Oymaklar: 1453 – 1650". Yusuf HALAÇOĞLU. usaktayiz.com. 18 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2023.
- ^ "Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 8 Aralık 1951. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022.
- ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 31 Aralık 1998. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021.
- ^ "İşte Kapatılacak 559 Belde !". kamudan.com. 10 Ekim 2012. 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020.
- ^ "TOKAT YÖRESiNDEKi SÜNNi VE ALEVi TOPLULUKLARlNDA HALK DiNDARLIGININ BiR BOYUTUNU OLUŞTURAN ZiYARET iNANÇ VE UYGULAMALARINDAKi BENZER VE FARKLILIKLAR". Şaban KUZGUN. FlRAT ÜNiVERSiTESi. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2023.
- ^ "Tokat'ta, sosyal mesafeli 'yağmur duası'". Beyaz Gazete. 2 Haziran 2020. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023.
- ^ "TOKATLILAR YAĞMUR İÇİN KURBAN KESİP DUA ETTİ". Tokat Hürsöz Gazetesi. 26 Mayıs 2021. 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ "Günümüzde Tokat İlinde Yaşayan Oğuz Boylarının Kültürel Hayatları". Çiğdem Gülbaş. Academia.edu. 2021. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
- ^ "Tokat Tokat Büyükyıldız arası mesafe". arasikackm.com. Erişim tarihi: 20 Eylül 2021.
- ^ a b c d e f g h i "Büyükyıldız Belediyesi". YerelNet.org.tr. 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Tokat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Türkiye'deki bir köy ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |