Blaha Lujza Meydanı
Blaha Lujza Meydanı (Macarca: Blaha Lujza tér), Budapeşte'de yer alan meydan.[1][2] Kentteki en işlek meydanlarından biridir. Rákóczi út ve József körút'un kesişimine yakın bir konumdadır. Meydana adı verilen Blaha Lujzáról 19. yüzyılda tanınmış bir sanatçıdır.[3] Bölge eskiden Népszínház Caddesi'nin bir parçasıydı.
On binlerce insan ve araba her gün başkentin ve ülkenin en işlek noktalarından dört ana yönden geçmektedir. Metro transferinden iki yıl sonra, Rákóczi Caddesi'ndeki tramvay 1972'de durduruldu.
1956 yılında Stalin Anıtı'nın göstericiler tarafından parçalanmasının ardından heykel parçaları bu meydana taşındı.
Eski ve şimdiki binalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Meydanın merkezinde Ulusal Tiyatro Binası vardı. Budapeşte'de 2. metro hattının inşası nedeniyle bina yıkıldı.[4] Eklektik tarzdaki bu bina, 1872-1875 yılları arasında Ferdinand Fellner ve Hermann Helmer'ın tasarımlarıyla inşa edilmiştir. Birinci kat pencerelerinin üzerinde Károly Kisfaludy, Béni Egressy ve József Gaal'ın büstleri vardı.
Ulusal Tiyatronun temel görevi, Macar edebiyatının yabancı ve yabancı klasik drama edebiyatını tanıtmak ve çağdaş Macar dramasını beslemekti. Gizi Bajor, Gyula Csortos, Árpád Ódry, Artúr Somlay ve Ede Újházi gibi ünlü oyuncular burada sahne aldı .
Corvin Alışveriş Merkezi[değiştir | kaynağı değiştir]
Corvin Alışveriş Merkezi 1 Mart 1926'da açıldı. Ulusal Tiyatro'nun yanındaki mağaza Zoltán Reiss tarafından tasarlandı ve süslü saray cepheleri ile klasik bir tarzda tasarlandı. Görünüşte tek katlı cephenin arkasında dört sıra pencere vardı, bunlar sadece üst ve alt kısımlara neredeyse algılanamayacak şekilde ahşap ekler ile ayrıldı. Girişin arkasında iki katlı, cam çatılı bir salon vardı. 1966'da orijinal cephe alüminyum kaplama ile kaplandı ve 2018'de binanın yenilenmesinde yıkıldı.[5]
EMKE[değiştir | kaynağı değiştir]
Rákóczi út ve Erzsébet (eski adıyla Lenin) Bulvarı'nın köşesinde, o zamanlar Budapeşte'nin en tanınmış ve popüler kafelerinden biri olan EMKE kafesi vardı.[6][7] Müzik kulübü kafeyi kuran Jonas Wassermann'ın da üyesi olduğu Transilvanya Macaristan Kültür Derneği adını aldı. 1956 yılında yıkılmasından sonra bina yeniden inşa edildi. Zemin katta bir espresso ve bistro ve birinci katta bir restoran vardı.[8]
Gündüz-Gece Mağazası[değiştir | kaynağı değiştir]
Bulvarın diğer tarafındaki köşe evinde EMKÉ'nin karşısında, Budapeşte'nin ilk 24 saatlik mağazası vardı. Bugün kalıcı bir açıklığı yoktur, aynı zamanda bir bakkal olarak da faaliyet göstermektedir.
Basın Evi[değiştir | kaynağı değiştir]
Gazete yayıncılığının merkezi, 1949 yılında Blaha Lujza Meydanı, Somogyi Béla Caddesi ve József Bulvarı ile sınırlanan alanda, iki eski kiralık evden ve eski yazı işleri bürosunun ve Budapeşte Hírlap Matbaası'nın binasından kurulmuştur . Üç evden oluşan binada, József Bulvarı 7 orijinal anıtsal cephesini korurken, geri kalanı birleşik bir görünüm aldı. O zamanlar onlarca yayın bürosuna (Népszabadság, Esti Hírlap, vb.) ev sahipliği yapan ve o zamanlar Ulusal Tiyatro'nun egemen olduğu alanın bilinen bir binası haline geldi. İngiliz Milletler Topluluğu Basın Evi olarak bilinen bu bölge, rejim değişikliğini izleyen on yıl boyunca boşaltıldı ve Blaha Lujza Meydanı'nda yıllarca boş kaldı. 2005 yılında yıkıldı ve 2005 ve 2011 yılları arasında József Bulvarı'nın eski cephesini yaklaşık 5 milyar HUF maliyetle koruyarak, Europeum adlı yerine modern bir otel ofis binası inşa edildi.
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Meydana adını veren Blaha Lujza -
Basın Evi'nin yıkılışı -
Yıkımdan sonra, inşaattan önce -
Europeum alışveriş merkezi basın evi alanında bulunmaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Cikk a tér tervezett felújításáról és történetéről". 2 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2010.
- ^ "A Blaha Lujza tér története". 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2007.
- ^ Rátonyi Gábor Tamás: Hány éves a Blaha Lujza tér? 29 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (magyar nyelven). Utcák, terek blog, 2016. (Hozzáférés: 2016. december 1.) „1918-ban a Népszínház utca első szakaszát nevezték el Blaháról (Blaha Lujza utca), ezt azonban a közgyűlés nem hagyta jóvá. 1920. január 23-án jelent meg a Fővárosi Közlönyben a Blaha Lujza tér névadásáról szóló hír.”
- ^ Szucsi: Nemzeti Színház Blaha Lujza téren Budapesten 29 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (magyar nyelven). egykor.hu, 2010. (Hozzáférés: 2015) „A színház 1964-ig itt működött, majd 1965. április 23-án az épületet felrobbantották.” fotókkal
- ^ "Elkezdték leszedni a Corvin Áruház alumíniumburkolatát". 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.