Bizanslı Aristophanes
Bizanslı Aristophanes | |
|---|---|
| Kendi dilinde adı | Ἀριστοφάνης ὁ Βυζάντιος |
| Doğum | y. MÖ. 257 Bizans (günümüzde İstanbul, Türkiye) |
| Ölüm | y. MÖ. 185/180 İskenderiye (günümüzde Mısır) |
| Diğer ad(lar)ı | Aristophanes of Byzantium |
Bizanslı Aristophanes (Grekçe: Ἀριστοφάνης ὁ Βυζάντιος Grekçe: Aristophánēs ho Buzántios; y. MÖ. 257 – y. MÖ. 185/180), Hellenistik Yunan döneminde özellikle Homeros alanındaki çalışmalarıyla tanınan bir bilgin, eleştirmen ve gramerciydi, aynı zamanda Pindar ve Hesiod gibi diğer klasik yazarlar üzerine yaptığı çalışmalarla da tanınır. MÖ 257 civarında Bizans'ta doğdu, kısa süre sonra İskenderiye'ye taşındı ve Zenodotus, Callimachus ve Dionysius Iambus'un yanında çalıştı. Altmış yaşında İskenderiye Kütüphanesi'nin kütüphanecisi olarak Eratosthenes'in yerine geçti. 77 yaşında Athenaeus'un "idrar tutulması" olarak tanımladığı bir hastalıktan öldü.[1]
Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Aristophanes, "Chiron'un Öğütleri"nin (İngilizce: Precepts of Chiron, Grekçe: Χείρωνος ὑποθῆκαι) Hesiod'un eseri olduğunu ilk reddeden kişidir.[2]
İcatları[değiştir | kaynağı değiştir]
Aksan sistemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Aristophanes, arkaik ve Klasik Yunanca'nın tonal, perdeli sistemi, yerini Koine'nin vurguya dayalı sistemine bırakırken (ya da bırakmışken), Yunanca'da telaffuzu belirlemek için kullanılan aksan sistemi'nin icadıyla anılır. Bu aynı zamanda İskender'in fetihlerinin ardından Yunancanın Doğu Akdeniz için bir lingua franca olarak hareket etmeye başladığı (çeşitli Semitik dillerin yerini aldığı) bir dönemdi. Aksanlar, eski edebi eserlerde Yunanca'nın telaffuzuna yardımcı olmak için tasarlanmıştır.
Noktalama işaretleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca y. MÖ 200 noktalama işaretlerinin ilk biçimlerinden birini; dizeleri ayıran (kolometri) ve yüksek sesle okurken metnin her bir parçasını tamamlamak için gereken nefes miktarını gösteren (yüzyıllar sonrasına kadar noktalama işaretlerine uygulanmayan dilbilgisi kurallarına uymamak için) tek noktalar (théseis, Latince distinctiones) icat etti. Kısa bir pasaj ("komma") için orta seviyeye (-) bir stigmḕ mésē noktası yerleştirilirdi. Bu, modern virgül noktalama işaretinin ve adının kökenidir. Daha uzun bir pasaj (kolon) için, modern kolon veya noktalı virgül'e benzer şekilde, metnin alt kısmıyla aynı seviyede (.) bir hypostigmḗ noktası yerleştirilirdi ve çok uzun duraklamalar (periodos) için, metin satırının üst kısmına yakın bir stigmḕ teleía noktası (·) konurdu.[3][4][5] Bir obelus için ⊤'a benzeyen bir sembol kullanmıştır.
Sözlükbilim[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir sözlükbilimci olarak arkaik ve alışılmadık sözcüklerin derlemelerini yapmıştır. MÖ 185-180 yılları arasında İskenderiye'de öldü. Öğrencileri arasında Callistratus, Samothraceli Aristarchus ve belki de Agallis vardı.
Günümüze ulaşan çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Bizanslı Aristophanes'in yazılarından günümüze ulaşan tek şey, sonraki yazarların edebi yorumlarında ya da scholia'larında alıntılar yoluyla korunmuş birkaç parça, Yunan drama eserlerine yapılan birkaç argumenta ve bir sözlüğün bir kısmıdır.[6] Günümüze ulaşan parçaların en son baskısı William J. Slater tarafından yapılmıştır.[7]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Lemprière, John (1823). A Classical Dictionary Containing a Copious Account of All the Proper Names Mentioned in Ancient Authors (İngilizce). T. Cadell. s. 97. Erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
- ^ H. G. Evelyn-White, tr. Hesiod II: The Homeric Hymns and Homerica (Loeb Classical Library 503), 2nd ed. 1936 fr. 4.
- ^ Reading Before Punctuation 2 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — Introduction to Latin Literature handout, Haverford College
- ^ "A History Of Punctuation". Archived from the original on 8 Mart 2005. Erişim tarihi: 26 Mart 2023.
- ^ Bliss, Robert. "Points to Ponder". Software Technology Support Center. 28 Kasım 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2013.
- ^ Beach, Frederick Converse (1912). The Americana: A Universal Reference Library. 2. New York City, New York: Scientific American Compiling Department. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2017.
- ^ Aristophanis Byzantii fragmenta, Berlin: Walter de Gruyter, 1986.
- Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Aristophanes". Encyclopædia Britannica. 2 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 501.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- William J. Slater (1976), "Aristophanes of Byzantium on the Pinakes of Callimachus", Phoenix, Classical Association of Canada, 30 (3), ss. 234-241
- William J. Slater (1982), "Aristophanes of Byzantium and Problem-Solving in the Museum", The Classical Quarterly, Cambridge University Press, 32 (2), ss. 336-349
- Ivana Petrovic (26 Ekim 2012), "Aristophanes of Byzantium", The Encyclopedia of Ancient History, Wiley Online Library, doi:10.1002/9781444338386.wbeah09050
- Gina May (2012), ARISTOPHANES AND EURIPIDES: A PALIMPSESTUOUS RELATIONSHIP (PDF), University of Kent at Canterbury,
Department of Classics & Archaeology PhD Thesis
- John Francis Lockwood & Nigel Wilson (22 Aralık 2015), "Aristophanes (2)", Oxford Classical Dictionary, doi:10.1093/acrefore/9780199381135.013.770
- M. L. West (Ocak 2017), "Aristophanes of Byzantium's Text of Homer", Classical Philology, 112 (1), doi:10.1086/689961
- Nilay Erdem Ayyıldız (2018), "An Aristotelian Approach To Aristophanes' Lysistrata", International Journal of Social Inquiry, 11 (2), ss. 1-16
- William Duffy (Ocak 2020), "Dolon's DOΛΟΣ: Aristophanes of Byzantium's Version of Iliad 10.391", Classical Philology, 115 (1), doi:10.1086/706495
| Önce gelen Eratosthenes |
İskenderiye Kütüphanesi Başkanı | Sonra gelen Samothraceli Aristarchus? |
