Bilgilendirilmiş ret
Bilgilendirilmiş ret, bir kişinin tedaviyi uygulamamanın sonuçlarını anlamasına dayanarak önerilen bir tıbbi tedaviyi reddettiği durumdur.[1] Bilgilendirilmiş ret, aydınlatılmış rıza süreciyle bağlantılıdır, çünkü bir hastanın rıza gösterme hakkı vardır, ancak reddetmeyi de seçebilir.
Bireyin zihinsel engelli veya akıl hastası olmaması ve reddetme anında muhakeme yeteneğinde bir bozulma olmaması gerekir. Bu tür muhakeme bozuklukları hastalık, sarhoşluk, uyuşturucu kullanma, yetersiz uyku ve diğer sağlık sorunlarını içerebilir. Bir bireyin bilgilendirilmiş ret veremeyeceğinin düşünüldüğü durumlarda, başka bir kişi (vasi) onun adına onay vermeye yetkili kılınabilir. Bu kavram, bilgilendirilmiş rıza kavramından doğmuştur ve ona benzemektedir, ancak çok daha az yaygın olarak kullanılmakta ve uygulanmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'nde bazı eyalet yasalarında (2006 yılında: Kaliforniya, Nevada, Vermont ve Michigan) ve çeşitli mahkeme kararlarında tanınmıştır.[2]
Tıp alanında uygulandığı şekliyle, bir hekim bir hastanın değerlendirmesini yapmış ve belirli bir test, müdahale veya tedavinin tıbben gerekli olduğuna karar vermiştir. Hasta bu tavsiyeye rıza göstermeyi reddeder. Bunun üzerine hekimin, hastanın tavsiyeye karşı bilinçli bir karar verebilmesi için tavsiyeye uymamanın risklerini açıklaması gerekir. Geçmişte tedavinin reddinin belgelendirilmesi önemli olmamakla birlikte, yönetilen bakımın yaygın kullanımı, maliyet sınırlama süreçleri ve artan hasta özerkliği, belgelendirilmiş "bilgilendirilmiş reddin" daha önemli hale geldiği bir durum yaratmıştır.[3] Tedavinin reddedilmesi önemli bir hasara veya ölüme neden olabildiğinde, tavsiyenin yapılmadığı veya anlaşılmadığı iddiasına karşı daha sonra açılacak olası bir davada bakım veren kişiyi korumak için etkileşimin belgelendirilmesi gerekir. Bazen hasta "bilgilendirilmiş ret" belgesini imzalamayı da reddedebilir, bu durumda bir tanığın bilgilendirme sürecinin ve reddin gerçekleştiğine dair imza atması gerekir.
Hamile hasta, eylemi fetüsün zarar görmesine veya ölümüne neden olabileceğinden, bilgilendirilmiş ret alanında özel bir ikilemi temsil eder. Etikçiler bu durumun nasıl ele alınacağı konusunda hemfikir değildir.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ James M. Goodman (March 2007). "Protect yourself! Make a plan to obtain "informed refusal"". OBG Management. Cilt 19. ss. 45-50.
- ^ ACOG, Committee on Professional Liability (2004). "Informed Refusal (2004)". Obstetrics & Gynecology. 104 (6). ss. 1465-6. doi:10.1097/00006250-200412000-00048. PMID 15572515.
- ^ Louis-Jacques van Bogaert (2006). "Rights of and duties to non-consenting patients - Informed refusal in the developing world". Developing World Bioethics. 6 (1). ss. 13-22. doi:10.1111/j.1471-8847.2006.00132.x. PMID 16436170.