Białystok Gettosu Ayaklanması
| Bialystok Gettosu Direnişi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| II. Dünya Savaşı | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Anti-Faşist Askeri Örgüt |
| ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
|
Mordehay Tanenbaum †[1] Daniel Moszkowicz † |
 Odilo Globocnik | ||||||||
| Güçler | |||||||||
|
| |||||||||
| Kayıplar | |||||||||
|
300 direnişçi öldürüldü[2] 35.000 sürgün[3] |
Birkaç düzine Mihver askeri öldü Çok sayıda yaralı | ||||||||
Bialystok Gettosu Direnişi, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından işgal edilen Polonya'nın Bialystok kentinde kurulan gettodaki ayaklanmadır. Bu ayaklanma Varşova Gettosu Ayaklanması'ndan sonraki en büyük ikinci getto ayaklanmasıdır[4]. Direniş Anti-Faşist Askeri Örgüt tarafından düzenlendi.
Ayaklanma
[değiştir | kaynağı değiştir]Nazi yetkilileri diğer gettolarda olduğu gibi bu gettodan da Nihai çözüm adı verdikleri planı uygulamak için burada bulunan Yahudileri imha kamplarına yollama kararı aldı. 1943 yılının Şubat ayında buradan yaklaşık 15.000 Yahudi'yi imha kamplarına yollamayı planlıyordu. Ancak bu gerçekleştirilemedi. Buna rağmen daha sonraları toplama kamplarından, imha kamplarına göndermeler başladı.
Tasfiyeler Ağustos ayında da devam etti. Yahudiler bu durumu engellemek için harekete geçmeye karar verdi. Anti-Faşist Askeri Örgüt bu direnişi örgütledi. 15 Ağustos gecesinde Alman birlikleri rutin olarak burada bulunan bir kısım Yahudi'yi almak için geldiklerinde direnişçiler Mordehay Tanenbaum ve Daniel Moszkowicz önderliğinde ayaklanmayı başlattı. Ancak direnişçilerin elinde az silah vardı. Ellerindeki silahlar Makinalı tüfek, birkaç düzine silah ve molotofkokteyli ile sınırlıydı. İsyancılar ancak 5 gün direnebildi.
Ayaklanma sırasında 300'den fazla direnişçi öldürüldü. Çatışmalar bittikten ve ayaklanma Almanlar tarafından bastırıldıktan sonra 1.200'ü çocuk 35 bin Yahudi diğer kamplara yollandı. Bu kamplar Treblinka, Majdanek ve Auschwitz'tir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ О Мордехае и его товарищах написано в «Чёрной книге», вышедшей под редакцией В. Гроссмана и И. Эренбурга.
- ^ "Białostockie getto walczy". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2015.
- ^ Беркнер, Сергей Самуилович. Восстание в Белостокском гетто.
Научная работа по еврейской истории из фонда (רשימת מאמרים במדעי היהדות (רמב"י - ^ "Polskie Radio для раздела История Израиля". 26 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2015.
