Balıkesir sayfasının kaynağını görüntüle

{{Hakkında|şehir|İl|Balıkesir (il)|Başlığın diğer anlamları|Balıkesir (anlam ayrımı)}}
{{Koordinat|39|44|27|N|27|49|09|E|region:TR-10_type:adm1st|display=title}}
{{Yerleşim bilgi kutusu 
|ad          = Balıkesir
|görüntü = {{Fotokolaj|position=center
| photo1a = Ayvalik Seitan Panorama.JPG
| photo2a = Şahinderesi Canyon.jpg
| photo2b = Balıkesir saat kulesi-2.JPG
| photo3a = General view of Ayvalık (cropped).jpg
| photo3b = Bandırma harbour 2009-08-17.jpg
| photo4a = Kuş Gölü (Bird lake), Kuşcenneti National Park. Bandirma region, Turkey - panoramio.jpg
| photo4b = Plaj-Ören.jpg
 | size = 275
 | spacing = 2
 | color = #FFFFFF
 | border = 0
 | foot_montage = Saat yönünde: [[Ayvalık Adaları]], [[Balıkesir Saat Kulesi]], [[Bandırma Limanı]], [[Ören, Burhaniye|Ören]], [[Manyas Kuş Cenneti]], [[Ayvalık]], [[Kaz Dağı]]
}}
|yerleşim_türü    = Şehir
|harita1            = Latrans-Turkey location Balıkesir.svg
|harita1_boyutu     = 250px
|harita1_açıklaması = Balıkesir'in [[Türkiye]]'deki konumu
|harita2            = Districts of Balıkesir.png
|harita_boyutu2     = 250px
|harita_açıklaması2 = Balıkesir haritası
|altbölüm_türü  = [[Ülkeler listesi|Ülke]]
|altbölüm_adı   = [[Türkiye]]
|altbölüm_türü1 = [[Türkiye'nin illeri|İl]]
|altbölüm_adı1  = [[Balıkesir (il)|Balıkesir]]
|önder_türü1     = Belediye Başkanı
|önder_adı1      = [[Ahmet Akın]]
|önder_parti1    = [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]]
|km2_yüzölçümü  = 
|nüfus_as_of    = 
|nüfus_not      = 
|toplam_nüfus   = 
|nüfus_yoğunluğu_km2   = 
|zaman_dilimi     = [[Türkiye Saati|TRS]]
|utc_offset       = +03.00
|posta_kodu   = 10000
|alan_kodu    = 266
|plaka_kodu   = 10
|website      = [http://www.balikesir.bel.tr/ Balıkesir Büyükşehir Belediyesi]
|görüntü_boyutu=275px
}}
'''Balıkesir''', [[Türkiye]]'de [[Balıkesir (il)|Balıkesir ilinin]] merkezi olan şehirdir.

Tarihte genellikle ''[[Misya]]'' ve ''Karesi'' adlarıyla bilinen Balıkesir yöresi, zamanla [[Roma İmparatorluğu|Roma]], Bizans, Anadolu Selçuklu, Karesi Beyliği ve Osmanlı egemenliğinde kalmıştır. Temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılık olup bamya, börülce, kavun, zeytin, zeytinyağı, kelle peyniri gibi zirai ürünleri ile ayrıca daha çok yerli turizmde öne çıkan sahil kasabalarıyla meşhurdur. Yağcıbedir halısı, kolonyası, kaymaklısı, kozak üzümü, [[Ayvalık tostu]], [[Susurluk ayranı]], saçaklı mantısı ve [[höşmerim]]i diğer bilinen yöresel ürünleridir.

== Köken bilimi ==
Balıkesir, adını günümüzde ikiye ayrılan eski merkez ilçesinden almaktadır. İlin eski adı ''Karesi'' olup 24 Ekim 1926 tarih ve 4248 sayılı Kararname ile ''Balıkesir'' olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-7">{{Kitap kaynağı| yazar= Erol Tuncer | başlık = "Osmanlı'dan günümüze seçimler, 1877-1999" |yayımcı=Toplumsal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı| yıl=2002| sayfalar =s. 302}}</ref> ''Balıkesir'' kelimesinin kökenine dair çeşitli rivayetler mevcuttur. [[Roma İmparatoru]] [[Hadrianus]], Balıkesir şehri çevresinde sahip olduğu bir bölgede avcılık yaptığı için ''Adriyanutere'' lakabını almıştır. Ardından yine burada bir şato yaptırmıştır. Bu şatonun adı ''Paleo Kastro'' olarak bilinmektedir. Balıkesir adının bu kelimeden geldiği düşünülmektedir<ref name="Balıkesir ili-8">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl=2000| sayfalar =s. 48}}</ref> ''Paleo Kastro''{{'}}nun anlamı ise ''Eski Hisar''{{'}}dır.<ref name="Balıkesir ili-9">{{Kitap kaynağı| yazar= M. Orhan Bayrak | başlık = "Türkiye tarihi yerler kılavuzu" |yayımcı=Remzi Kitabevi| yıl=1979| sayfalar =s. 109}}</ref> Bazı kaynaklar Balıkesir kelimesinin ''Balak Hisar'' veya ''Balık Hisar'' kelimelerinden geldiğini söylemektedir. Eski Türkçede ''balık'' kelimesi şehir anlamına geldiği için ''Balık Hisar'' kelimesinin anlamı ''Hisar Şehri''{{'}}dir. Fakat Balıkesir il merkezinde hisar veya harabe yoktur. Ayrıca Balıkesir şehrinde Hisariçi Mahallesi bulunmaktadır.<ref name="Balıkesir ili-10">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 49}}</ref> Bir rivayete göre bölgeye akın yapan [[Pers İmparatorluğu|Pers]] hükümdarı Balı-Kisra'dan gelmektedir. Bazı kaynaklara göre ise balı çok, güzel anlamına gelen ''Bal-ı Kesr'' kelimesinden türediği belirtilmektedir.<ref name="Balıkesir ili-11">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesir.bel.tr/bal_tarih.php | başlık = Tarihçe | yayımcı = Balıkesir Belediyesi | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150428020550/http://www.balikesir.bel.tr/bal_tarih.php | arşivtarihi = 28 Nisan 2015 | ölüurl =evet}}</ref> Yeni ortaya atılan bir teze göre ise, ''Bağıkesir''{{'}}den geldiğine yöneliktir. Zira [[17. yüzyıl]]a değin şehir merkezinde en önemli tarım faaliyetinin bağcılık olduğu Balıkesir kadı sicilleri ve tereke kayıtlarından doğrulanmaktadır.<ref name="Balıkesir ili-12">{{Kitap kaynağı| yazar=Bülent Özdemir, Zübeyde Güneş Yağcı| başlık = "Osmanlıdan Cumhuriyete Balıkesir" |yayımcı = Yeditepe Yayınevi| yıl= 2007 | sayfalar =s. 30}}</ref>

== Tarihçe ==
Balıkesir genelindeki pek çok höyük, mağara ve düz yerleşim yerlerinde yapılan araştırmalarda bu topraklara MÖ 8000-3000 yılları arası yerleşildiği ortaya çıkmıştır.<ref name="Balıkesir ili-13">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesir.gov.tr/pgae_blank1.asp?id=21 | başlık = Tarihçe | yayımcı = T.C. Balıkesir Valiliği | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20081024215817/http://www.balikesir.gov.tr/pgae_blank1.asp?id=21 | arşivtarihi = 24 Ekim 2008 | ölüurl =evet}}</ref> Havran'a 8&nbsp;km. mesafedeki İnboğazı mağaralarında [[Eski Taş Çağı|Paleolitik]], [[Cilalı Taş Devri|Neolitik]] ve [[Bakır Çağı|Kalkolitik]] devirlerinden kalma kalıntılar bulunmuştur. Babaköy (Başpınar) kazılarında, Yortan mezarlığında, Ayvalık Dikili yolu üzerindeki Kaymak Tepe'de Bakır Çağı'na ait kalıntılar ve yerleşim yerleri bulunmuştur.<ref name="Balıkesir ili-22">{{Kitap kaynağı| yazar=N. Hacıoğlu, D. Bozok| başlık = "Balıkesir: Bir Kentin Kimliği" | yıl= 1997|yayımcı = Balıkesir Rotary Kulübü| sayfalar =s. 10-11}}</ref> Bu bölgede ilk defa adı geçen şehir Agiros (Achiraus)'dur.<ref name="Balıkesir ili-14">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesirturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFDAD6ED77DDF5AE2930D8308DC1D62983 | başlık = Balıkesir Adının Menşei |yayımcı = Balıkesir İli Kültür ve Turizm Müdürlüğü | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140508031216/http://www.balikesirturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFDAD6ED77DDF5AE2930D8308DC1D62983 | arşivtarihi = 8 Mayıs 2014 | ölüurl =evet}}</ref> [[Anadolu Selçuklu Devleti]]'nin yıkılmasından sonra bölgede [[Karesi Beyliği]] kurulmuş,<ref name="Balıkesir ili-15">{{Kitap kaynağı| yazar=Dr. Abdülmecit Mutaf| başlık = a.g.e.| yıl= 2003 | sayfalar =s. 6}}</ref> ardından bölge [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nin eline geçmiştir.<ref name="Balıkesir ili-16">{{Kitap kaynağı| yazar=Niyazi Akşit, Ferruh Sanır| başlık = "A'dan Z'ye Genel Bilgi Ansiklopedisi" | yıl= 1981 | sayfalar =s. 790}}</ref>

=== Antik çağlar ===
{{Ana|Assuva|Misya}}
[[Dosya:Mysia -tr-.svg|küçükresim|sağ|upright=0.98|Yeşil ile gösterilen yer Misya]]
Balıkesir'in bulunduğu bölgenin adı eski çağlarda [[Misya]]'dır. Bu kelimenin [[Lidya]] dilindeki anlamı ''[[Kayın|Kayın Ağacı]]''{{'}}dır.<ref name="Balıkesir ili-17">{{Kitap kaynağı| yazar=Zekeriya Özdemir| başlık = a.g.e.| yıl= 1997| sayfalar =s. 15}}</ref> Bölgenin sınırları zamanla çeşitli değişikliklere uğramış olup, kuzeyde Marmara Denizi, batıda [[Çanakkale Boğazı]] ve Ege Denizi, doğuda Atranos Çayı ve güneyde de Lidya ile çevrilmiştir. Keşiş Dağından itibaren Marmara Denizi sahilini takiben Çanakkale Boğazı'na kadar olan kısıma ''Küçük Misya'', geri kalan kısma ise ''Büyük Misya'' denilmiştir.<ref name="Balıkesir ili-18">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Abdülmecit Mutaf| başlık = a.g.e.|yıl=2003| sayfalar =s. 3,4}}</ref> Büyük Misya; [[Pergamon|Pergam]] (Bergama), Adramitiyum ([[Edremit]]), Arjiza (Balya-Pazarköy), [[Assos]] (Behramkale), Teruvad (Truvada), Gargar, [[Antandros|Antandos]] (Avcılar civarı), Belodos ([[Dursunbey]]) ve Adriyanatere (Balıkesir) şehirlerinden oluşmaktadır. Küçük Misya ise Sizik ([[Belkıs, Erdek|Belkız]]), Lâmpesak ([[Lapseki]]), Perkot (Bergoz), Abidus, [[Miletopolis|Milotopolis]] (Mihaliç), Apoloni, Periyapos (Kara Biga), Poimanenon<ref>{{Web kaynağı | url = https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp | başlık = Eski Manyas/Poimanenon Ortaçağ yapıları / Eski Manyas/Poimanenon Middle Age buildings İLKNUR ŞATIROĞLU | erişimtarihi = 25 Aralık 2020 | tarih = 2010 | çalışma = tez.yok.gov.tr | yayıncı =  | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141129023941/https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp | arşivtarihi = 29 Kasım 2014}}</ref> (Eski Manyas), Artemea (Gönen), Zeleya (Sarıköy), Artas (Erdek) ve Panormos (Bandırma) şehirlerinden oluşmaktadır.<ref name="Balıkesir ili-24">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Abdülmecit Mutaf| başlık = a.g.e.|yıl=2003| sayfalar =s. 4}}</ref>

MÖ 3000-1200 yılları arasında bu bölgede farklı diller konuşan [[Pelasglar|Pelasg]] ve Leleg kolonileri kurulmuştur.<ref name="Balıkesir ili-13" /> Bu bölgede yaşayan Misyalıların soyu da Pelasglardan gelmektedir.<ref name="Balıkesir ili-18" /> Misyalılar bu bölgeye geldiklerinde [[Bitinya]]lıları yendikten sonra Misya'ya hakim olmuşlardır.<ref name="Balıkesir ili-26">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 7}}</ref> Serbest yaşamayı sevdikleri için şehir kurmamışlardır.<ref name="Balıkesir ili-27">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 8}}</ref>

MÖ 1120'lerde<ref name="Balıkesir ili-19">{{Kitap kaynağı| yazar=Nezih Başgelen| başlık = "Birgi'den Gevaş'a Anadolu notları" | yıl= 1981|yayımcı = Ufuk Matbaası| sayfalar =s. 2}}</ref> [[Hititler|Hitit]] kralı IV. Tuthalya devrinde, Misya Hitit egemenliğine girmiştir.<ref name="Balıkesir ili-20">{{Kitap kaynağı| başlık = "Büyük lûgat ve ansiklopedi" |yayımcı =Meydan| yıl=1986| sayfalar =s. 731}}</ref> Hititler bölge için ''Assuva'' adını kullanmıştır.<ref name="Balıkesir ili-17" /> MÖ 1200 yıllarında [[Akalar]] ile [[Troya]] arasında çıkan ve dokuz yıl süren [[Truva Savaşı]]'nda, başlarında Khromis ve bilici Ennomos bulunan Misyalılar Troya'yı destekleyerek Troya'nın egemenliğine girmişlerdir.<ref name="Balıkesir ili-21">{{Kitap kaynağı| yazar=Zekeriya Özdemir| başlık = a.g.e.| yıl= 1993| sayfalar =s. 24}}</ref> Troya'nın dağılmasından sonra Misya, Lidya egemenliğine girmiştir.<ref name="Balıkesir ili-23">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 10}}</ref> MÖ 546 yılında,<ref name="Balıkesir ili-24" /> [[Büyük Kiros]] ve halefleri zamanında Misya, [[Ahameniş İmparatorluğu]]'na dahil olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-25">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 11}}</ref> [[Büyük İskender]] [[MÖ 334]] yılında [[Biga Çayı]] civarında Ahameniş İmparatorluğu ile yaptığı Granikos Savaşı'nı kazanarak Misya'yı ele geçirmiştir.<ref name="Balıkesir ili-28">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 13}}</ref> Bu tarihten sonra Misya halkı paralı asker olarak ün kazanmıştır. O dönemde Mısır ordusunda bile Misya süvari birliği vardır.<ref name="Balıkesir ili-49">{{Kitap kaynağı| yazar=Veli Sevin| başlık = "Anadolu'nun tarihi coğrafyası" | yıl= 2001|yayımcı = Türk Tarih Kurumu Basımevi| sayfalar =c. 1, s. 44}}</ref> İskender'in ölümünden sonra kumandanları birbirleri ile savaşmıştır. Savaş sonunda Misya'yı Lisimakus ele geçirmiştir. O da [[Korupedyon Savaşı]]'nda [[I. Selevkos Nikator]] tarafından öldürülmüştür. Misya, Nikator'un eline geçse de Lisimakus'un emrinde çalışmış [[Paflagonya]]lı Fletairos, Bergama'yı ele geçirmiş,<ref name="Balıkesir ili-28" /> Misya'ın bir kısmına da egemen olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-13" /> Fletairos'tan sonra yeğeni I. Eumenes geçmiştir. MÖ 278 yıllarında [[Galya]]lılar Misya'ya gelmiştir. I. Eumenes'ten sonra [[Pergamon Krallığı|Bergama Krallığı]]'nın başına geçen I. Attalos, Misya'nın geri kalan kısmını da ele geçirmiştir.<ref name="Balıkesir ili-29">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 14}}</ref> Bergama Krallığı egemenliğinde Misya ekonomik yönden rahat bir dönem yaşamıştır.<ref name="Balıkesir ili-24" /> MÖ 133 yılında Misya, Bergama kralı III. Attalos'un vasiyeti ile [[Roma İmparatorluğu]] hakimiyetine geçmiştir.<ref name="Balıkesir ili-30">{{Kitap kaynağı| başlık = "Türkiye Cumhuriyetinin 75. Yılında Balıkesir" | yıl= 1993|yayımcı = Balıkesir Valiliği Yayınları| sayfalar =s. 55}}</ref>

=== Roma ve Bizans dönemi ===
Misya Roma egemenliğine girdikten sonra MÖ 133 yılında konsül Manius Aquillius tarafından Roma'ya bağlı [[Asya (Roma eyaleti)|Asya Eyaleti]] kurulmuş<ref name="Balıkesir ili-31">{{Kitap kaynağı| başlık = "Oxford Klasik Sözlüğü"| sayfalar =s. 189,190}}</ref> ve Misya'nın bir kısmı bu eyalete bağlanmıştır.<ref name="Balıkesir ili-32">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 15}}</ref> Romalılar Misya'yı, uzun süre vergi ve kölelikle sömürmüş, baskı altında tutmuşlardır. Bunlara karşı halkın da desteklediği Pontus kralı [[VI. Mithridates]]'in başlattığı hareket başarılı olduysa da çok uzun sürmemiş ve MÖ 85 yılında bölge tekrar tamamen Roma idaresine girmiştir.<ref name="Balıkesir ili-24" />

[[Kavimler Göçü]]'nün etkisi nedeniyle M.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu doğu ve batı diye ikiye ayrılmış<ref name="Balıkesir ili-33">{{Kitap kaynağı| yazar=Mehmet Fatsa, Türker Keşmer| başlık = "XV. ve XVI. Yüzyıllarda Giresun Kırsalı'nın İdari ve Sosyal Tarihi" |yayımcı = Giresun Belediyesi| yıl= 2005 | sayfalar =s. 46}}</ref> ve Misya yeni kurulan [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma İmparatorluğu]]'un yani Bizans'ın egemenliğine girmiştir. Misya topraklarının büyük bir kısmı Bizans egemenliği döneminde [[Opsikion Theması]]'nda yer almıştır. 675 yılında [[İstanbul Kuşatması (674-678)|İstanbul Kuşatması]] sırasında Araplar, Misya'ya saldırmışlardır. 716-718 yıllarındaki [[İstanbul Kuşatması (717-718)|İkinci İstanbul Kuşatması]]'nda Suriye sahillerinden hareket eden Araplar, Bergama ve Edremit yörelerini yağmalamışlardır.<ref name="Balıkesir ili-34">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 16}}</ref>

=== Selçuklular dönemi ===
1015 yılından itibaren Selçuklu Türkleri, [[Bizans İmparatorluğu]] egemenliğindeki Anadolu'da görülmeye başlamıştır.<ref name="Balıkesir ili-35">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Abdülmecit Mutaf| başlık = a.g.e.|yıl=2003| sayfalar =s. 5}}</ref> 1048 tarihli [[Pasinler Muharebesi]] ile Türklerin Anadolu'ya yaptığı akınlar hız kazanmıştır. 1071 tarihli [[Malazgirt Meydan Muharebesi]]'den sonra da Türkler Anadolu'ya yerleşmeye başlamışlardır.<ref name="Balıkesir ili-36">{{Kitap kaynağı| yazar=Tacettin Akkuş| başlık = "Tanzimat Başlarında Balıkesir Kazası" | yıl= 2001|yayımcı = Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı| sayfalar =s. 5}}</ref> [[Kutalmışoğlu Süleyman Şah]], İzmit çevresi ve Marmara sahillerinde<ref name="Balıkesir ili-37">{{Kitap kaynağı| yazar=Dr. Osman Turan| başlık = "Selçuklular Zamanında Türkiye" | yıl= 1971|yayımcı = Turan Nesriyat Yurdu| sayfalar =s. 22}}</ref> Malazgirt Meydan Muharebesi'nden dört yıl sonra 1075 yılında İznik merkezli [[Anadolu Selçuklu Devleti]]'ni kurmuştur.<ref name="Balıkesir ili-38">{{Kitap kaynağı| yazar=Nuri Ünlü| başlık = "Anahatlarıyla İslâm tarihi" | yıl= 1984|yayımcı = İlahiyat Fakültesi| sayfalar =s. 178}}</ref> 1076 yılında<ref name="Balıkesir ili-35" /> da Misya'nın şehirlerinden Sizik ve Edincik'i ülkesine ilhak etmiştir.<ref name="Balıkesir ili-39">{{Kitap kaynağı| yazar=Ahmet Refik| başlık = "Tarih-i Umumi " | yıl= 1912|yayımcı = Kitabhane-yi İslam ve Askeri| sayfalar =c. 6, s. 290}}</ref> 1081 yılında Türkler nehir yolu ile Apollonia (Gölyazı)'ya gelen bir Bizans birliğini yok etmişlerdir. Fakat başka bir Bizans birliği Sizik ve Poimanenon (Manyas)'ı Türklerden geri almıştır.<ref name="Balıkesir ili-40">{{Kitap kaynağı| yazar= Zekeriya Özdemir|başlık = a.g.e. |yıl=1998| sayfalar =s. 41}}</ref> 1085 yılında Süleyman Şah doğudayken, ona bağlı emirlerinden biri olan İlhan Bey, kısa bir süre önce ellerinden çıkmış olan Sizik, Apollonia, Poimanenon ve Edincik'i geri almıştır.<ref name="Balıkesir ili-41">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Osman Turan| başlık = a.g.e.| sayfalar =s. 75}}</ref>

1086 yılında Süleyman Şah'ın [[Halep]]'i kuşatması üzerine kardeşi [[Melikşah]] tarafından görevlendirilen [[I. Tutuş|Tutuş]], Ayn Seylam (Ayn Selm veya Aynı Salem) mevkiinde Süleyman Şah'ı yenmiş,<ref name="Balıkesir ili-42">{{Kitap kaynağı| yazar=Ahmet Yaşar Ocak| başlık = "Anadolu Selçukluları ve beylikler dönemi" |yayımcı = T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları| yıl= 2006 | sayfalar =s. 547}}</ref> bunun üzerine Süleyman Şah, 5 Haziran 1086 tarihinde intihar etmiştir.<ref name="Balıkesir ili-43">{{Kitap kaynağı| yazar=İbrahim Kafesoğlu| başlık = "Selçuklu tarihi" |yayımcı = Millî Eğitim Basımevi| yıl= 1972| sayfalar =s. 66}}</ref> Ardından vezir Ebu'l-Kasım devletin başına geçmiştir. Sizik'i üst edinerek Marmara sahillerinin hakimi olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-44">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Osman Turan| başlık = a.g.e.| sayfalar =s. 84}}</ref> 1090 yılında [[I. Aleksios]]'un Eufuryanis Alexaders'ı göndermesiyle bölgede savaşlar olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-45">{{Kitap kaynağı| yazar=Reşit Mazhar Ertüzün| başlık = "Kapıdağı Yarımadası ve Çevresindeki Adalar" | yıl= 1964 | sayfalar =s. 45}}</ref> Ebu'l-Kasım, Gemlik'i alarak burada gemiler yaptırmaya başlasa da burası Bizans'ın eline geçmiştir.<ref name="Balıkesir ili-46">{{Kitap kaynağı| yazar=Muharrem Kesik| başlık = "Türkiye Selçuklu devleti tarihi" |yayımcı = Türk Tarih Kurumu Basımevi| yıl= 2003 | sayfalar =s. 4}}</ref>

Ebu'l-Kasım'dan sonra [[Anadolu Selçuklu Sultanları|Anadolu Selçuklu Sultanı]] olan [[I. Kılıç Arslan]], Marmara kıyılarını ve Edremit Körfezi'ne kadar olan kısmı ülkesine ilhak etmiştir.<ref name="Balıkesir ili-36" /> Kılıç Arslan'ın kayınpederi İzmir Beyi [[Çaka Bey]] ise Edremit'ten Abydos'a kadar olan kıyılar ile [[Sakız Adası|Sakız]] ve [[Midilli (ada)|Midilli Adası]]'nı ele geçirmiştir.<ref name="Balıkesir ili-47">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Osman Turan| başlık = a.g.e.| sayfalar =s. 90}}</ref> Fakat verilen bir ziyafette Kılıç Arslan tarafından öldürülmüştür.<ref name="Balıkesir ili-48">{{Kitap kaynağı| yazar=Cemal Anadol, Fâzile Abbasova| başlık = "Türk Kültür ve Medeniyeti" | yıl= Ocak 2002|yayımcı = IQ Kültür Sanat Yayıncılık|tanıtıcı=ISBN 975-6618-08-6| sayfalar =s. 582}}</ref> Kılıç Arslan, bölgeyi 1099 yılında gelen Haçlılar'a karşı savunmuştur. 1107 yılında Kılıç Arslan ölünce Türkler Batı Anadolu'dan çekilmek zorunda kalmştır. Misya'yı yeniden ele geçiren Bizanslılar, Marmara sahillerinde bulunan bütün [[Türkmenler]]e savaş açmışlardır.<ref name="Balıkesir ili-35" /> 1115 yılına kadar bölgede Türk-Bizans çekişmesi yaşanmıştır. 1175 yılında Eskişehir ovasında toplanan 100.000 çadır Türkmen'in bir kısmı bu bölgeye gelmiştir.<ref name="Balıkesir ili-13" /> 1206 yılında Türkmenler Misya kentlerine akın etmeye başlamış ve Bizans ahalisi bölgeyi terk ederek Türkmenler bölgeye yerleşmiştir.<ref name="Balıkesir ili-50">{{Kitap kaynağı| yazar=Abdülmecit Mutaf| başlık = "Tarihi eserleriyle Balıkesir" | yıl= 1996|yayımcı = Balıkesir Belediyesi| sayfalar =s. 6}}</ref> 1237 yılında [[II. Gıyaseddin Keyhüsrev]], Misya'daki uç beylerini teftiş etmiştir.<ref name="Balıkesir ili-51">{{Kitap kaynağı| yazar= Zekeriya Özdemir| başlık = a.g.e.|yıl=1998| sayfalar =s. 38}}</ref> 1280'li yıllarda, daha sonra Karesi Beyliği'ni kuracak olan ve soyu [[Danişmend Gazi]]'den gelen Karesi Bey, babası Kalemşah ve büyük bir Türkmen grubu Misya'ya gelmiştir.<ref name="Balıkesir ili-52">{{Kitap kaynağı| yazar=İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 1984| sayfalar =s. 96}}</ref> Bunların yanında Germiyanoğlu Yakup Bey de vardır.<ref name="Balıkesir ili-13" />

=== Karesi Beyliği dönemi ===
{{Ana|Karesi Beyliği}}
[[Dosya:Karesi Bey türbesi.jpg|upright=0.91|sağ|küçükresim|[[Karesi Türbesi|Karesi Beylik türbesi]]]]
Kara İsa adıyla da bilinen<ref name="Balıkesir ili-54">{{Kitap kaynağı| yazar=Mehmet Önder| başlık = "Efsâneleri, destânları, hikâyeleriyle şehirden şehire Anadolu" | yıl= 1995|yayımcı = Türkiye İş Bankası|tanıtıcı=ISBN 975-458-073-1| sayfalar =s. 65}}</ref> Karesi Bey, muhtemelen 1296-1297 yıllarında [[Erdek]], [[Biga]], [[Edremit, Balıkesir|Edremit]], [[Bergama]], [[Çanakkale]] hariç büyük Misya sahasını [[Germiyanoğulları Beyliği|Germiyan]] kuvvetlerinin desteğiyle ele geçirmiştir.<ref name="Balıkesir ili-55">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 1984| sayfalar =s. 96}}</ref><ref name="Balıkesir ili-56">{{Kitap kaynağı| yazar=Mustafa Çetin Varlık | başlık = "Germiyanoğulları Tarihi (1300-1429)" | yıl= 1974| sayfalar =s. 9}}</ref> 1306 yılında (bu tarih kesin değil) bir grup Türkmen, Ece Halil önderliğinde [[Trakya]] üzerinden Karesi topraklarına gelmiştir.<ref name="Balıkesir ili-57">{{Kitap kaynağı| yazar=Zeki Velidi Togan| başlık = "Umumi Türk Tarihine Giriş" |sayfalar =s. 269}}</ref> Karesi Bey'den sonra yerine oğlu olan Aclan Bey'in geçtiği söylense de Aclan Bey'in kimliği henüz netlik kazanmamıştır. Aclan Bey'in oğlu olduğu düşünülen Demirhan Bey hükümdar olduğu dönemde kardeşi Yahşi Bey de Bergama taraflarını yönetmektedir.<ref name="Balıkesir ili-58">{{Kitap kaynağı| yazar=Celil Ender| başlık = "Karesi, Saruhan, Aydın ve Menteşe beylikleri paraları" |yayımcı=Ender Nümismatik Yayınları| yıl= 2000| sayfalar =s. 16}}</ref> Diğer kardeşi Dursun Bey ise Osmanlı hükümdarı [[Orhan Gazi]]'ye sığınmıştır.<ref name="Balıkesir ili-59">{{Kitap kaynağı| yazar=Server Rifat İskit| başlık = "Resimli-haritalı mufassal Osmanlı tarihi" |yayımcı=İskit Yayını| yıl= 1957| sayfalar =s. 74}}</ref> Dursun Bey, Orhan Gazi'ye Karesi Beyliği'ne saldırırsa Balıkesir, Edincik ve Bergamayı vereceğini<ref name="Balıkesir ili-60">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 1984| sayfalar =s. 101}}</ref> ve kendisinin sadece Kızılca Tuzla ile Makhram'ı alacağını söylemiştir. Makhram denilen yer ise Makhramion yani Behram Kale batı yakınında, Strabon'un andığı Tragasai Tuzlası'dır.<ref name="Balıkesir ili-61">{{Kitap kaynağı| yazar=Bilge Umar| başlık = "Türkiye'deki tarihsel adlar" |yayımcı=İnkılâp Kitabevi| yıl= 1993| sayfalar =s. 161}}</ref> Bu teklifin üzerine Orhan Gazi, Dursun Bey ile birlikte Balıkesir'e doğru gelmiştir. Orhan'ın hareketini duyan Demirhan Bey, Balıkesir'den Bergama'ya kaçmıştır. Burada Dursun Bey kaleden atılan bir ok yüzünden ölmüştür.<ref name="Balıkesir ili-62">{{Kitap kaynağı| yazar=İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = "Osmanlı tarihi" | yıl= 1947|yayımcı = Türk Tarih Kurumu Basımevi| sayfalar =c. 1, s. 123}}</ref> Karesi'nin Osmanlı'ya ilhakı 1361 yılında<ref name="Balıkesir ili-63">{{Kitap kaynağı| yazar=Ali Sevim, Yaşar Yücel| başlık = "Türkiye tarihi" | yıl= 1990|yayımcı = Türk Tarih Kurumu Basımevi| sayfalar =c. 1, s. 209}}</ref> Çanakkale'nin alınmasıyla tamamlanmıştır.<ref name="Balıkesir ili-64">{{Kitap kaynağı| yazar= Server Rifat İskit| başlık = a.g.e.| sayfalar =s. 75}}</ref> Karesi ümerâsı, Osmanlı egemenliğine geçtikten sonra Orhan Bey'in oğlu [[Süleyman Gazi]]'ye [[Rumeli]]'ye geçişinin gerek hazırlık döneminde gerekse icraat sırasında yardım etmişler ve destek olmuşlardır.<ref name="Balıkesir ili-65">{{Kitap kaynağı| yazar=[[Aşıkpaşazade]]| başlık = "Tevârih-i Al-i Osmân" | yıl= 1913-1914 | sayfalar =44-45}}</ref>

=== Osmanlı Devleti dönemi ===
Karesi Beyliği'nin tarih sahnesinden çekilişi ve yerini henüz devlet olma aşamasında bulunan Osmanlı Beyliği'ne bırakışı, ileride güçlü bir devlet hâline gelecek olan Osmanlılar için askeri ve siyasi genişleme açısından önemli bir adım olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-66">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 1947| sayfalar =s. 124}}</ref> 
[[Dosya:1898 Balıkesir Depremi'ne dair telgraf.jpg|sol|küçükresim|Bigadiç, Erdek, Bandırma ve Balıkesir'de deprem olduğuna dair mahallinden gönderilen 19 Nisan 1898 tarihli telgraf<ref name="Balıkesir ili-79">{{Kitap kaynağı| başlık = "Fermanlar, Beratlar ve Balıkesir Belgeleri Sergisi" |yayımcı=T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü| yıl= 2005| sayfalar =s. 11}}</ref>]]
Karesi, Osmanlı'ya ilhak olduktan sonra müstakil bir sancak yapılıp<ref name="Balıkesir ili-67">{{Kitap kaynağı| yazar= Zekeriya Özdemir| başlık = a.g.e.|yıl=1998| sayfalar =s. 46}}</ref> yönetimi Süleyman Gazi'ye verilmiştir.<ref name="Balıkesir ili-68">{{Kitap kaynağı| yazar= Ekmeleddin İhsanoğlu| başlık = "İki tarafın bakış açısından Türk-Arap münasebetleri" |yayımcı=İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi | yıl= 2000| sayfalar =s. 50}}</ref> [[Yıldırım Bayezid]], [[Saruhanoğulları Beyliği]]'ni 1390'da ele geçirdikten sonra Saruhan ve Karesi'yi birleştirerek oğlu Ertuğrul'a vermiş, daha sonra buranın yönetimine Bayezid'in oğullarından bir diğeri olan İsa Bey getirilmiştir.<ref name="Balıkesir ili-69">{{Kitap kaynağı| yazar= Tuncer Baykara | başlık = "Anadolu'nun Tarihi Coğrafyasına Giriş I. Anadolu'nun İdarî Taksimatı" |yayımcı=Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Yayınları| yıl= 1988| sayfalar =s. 85}}</ref> Bir süre sonra Saruhan ve Karesi tekrar ayrılmıştır.<ref name="Balıkesir ili-70">{{Kitap kaynağı| yazar= Mahmut Kaplan| başlık = "Manisa şehri bilgi şöleni" |yayımcı=Emek Matbaacılık | yıl= 2006| sayfalar =s. 5}}</ref> 1393 yılında Karesi Sancağı, aynı yıl kurulan [[Anadolu Eyaleti]]'ne bağlanmıştır.<ref name="Balıkesir ili-71">{{Kitap kaynağı| yazar= Özer Ergenç| başlık = "XVI. Yüzyılın sonlarında Bursa" |yayımcı=Türk Tarih Kurumu| yıl= 2006| sayfalar =s. 119}}</ref> 1402 tarihli [[Ankara Muharebesi]]'nde Karesi kuvvetleri, Osmanlı büyük ordusunun sağ kolunda bulunmuştur.<ref name="Balıkesir ili-72">{{Kitap kaynağı| yazar= Zekeriya Özdemir|başlık = a.g.e. |yıl=1993| sayfalar =s. 49}}</ref> Yenilginin ardından Balıkesir'in bulunduğu bölge [[Timur]] ordusunun saldırılarına maruz kalmıştır.<ref name="Balıkesir ili-73">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Abdülmecit Mutaf| başlık = a.g.e.|yıl=2003| sayfalar =s. 7}}</ref> Timur'un kendilerine bağımsızlık verdiği öteki beylikler gibi Karesi Beyliği, yeniden bir canlanma dönemi yaşamamıştır.<ref name="Balıkesir ili-74">{{Kitap kaynağı| yazar= Claude Cahen| başlık = "Osmanlılar'dan Önce Anadolu'da Türkler" |yayımcı=Türk Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Yayınları| yıl= 1994| sayfalar =s. 628}}</ref>

Anadolu'nun genelinde yaşanan kıtlık, 1494 ile 1503 yılları arası Balıkesir genelinde de yaşanmıştır. 1525 yılından 1527 yılına kadar 3 mahsul yılında çekirge felaketi yaşanmıştır.<ref name="Balıkesir ili-75">{{Kitap kaynağı| yazar= Zekeriya Özdemir| başlık = a.g.e.|yıl=1997| sayfalar =s. 26}}</ref> 21 Eylül 1577 (H. 8 Recep 985) tarihinde ise bu yörede çok şiddetli bir deprem olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-76">{{Kitap kaynağı| yazar= Güler Eren, Kemal Çiçek, Halil İnalcık, Cem Oğuz| başlık = "Osmanlı" |yayımcı=Yeni Türkiye Yayınları| yıl= 1999| sayfalar =c. 5}}</ref> 1596'dan 1610'a kadar olan dönemde, Anadolu'daki [[Celali isyanları]] sonucu doğudan batıya doğru göç eden yörüklerin bir kısmı Balıkesir yöresine gelmiştir.<ref name="Balıkesir ili-77">{{Kitap kaynağı| yazar= Behset Karaca| başlık = "XV. ve XVI. yüzyıllarda Teke Sancağı" |yayımcı=Fakülte Kitabevi| yıl= 2000| sayfalar =s. 232}}</ref> 1816 yılına gelindiğinde Karesi Sancağı, Anadolu Eyaleti'nden ayrılarak kurulan Hüdavendigâr ve Kocaeli Eyaleti'ne bağlanmıştır. Ardından 1841 yılında, bu eyaletin yenilenmesiyle kurulan [[Hüdavendigâr Eyaleti]]'ne bağlanmıştır.<ref name="Balıkesir ili-78">{{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = a.g.e.| yıl= 2000| sayfalar =s. 120}}</ref> Bu arada 1821 yılında Ayvalık Rumları, [[Yunan İsyanı]]'na katılmışlardır. Bunun üzerine Balıkesir Mutasarrıfı, bölgedeki konar göçer aşiretleri Rumların üzerine salmıştır. Bu aşiretler içinde en büyüğü başlarında Davasoğlu isimli biri bulunan Kepsut Çepnileri'dir. Ardından isyan bastırılmıştır.<ref name="Balıkesir ili-80">{{Kitap kaynağı| yazar= Aydın Ayhan| başlık = a.g.e.| sayfalar =s. 129}}</ref>

1845 yılında Karesi ile Saruhan Sancağı'nın birleşmesiyle yeni bir eyalet kurulsa da bu eyalet 1847 yılında kaldırılmış, Karesi yeniden Hüdavendigâr Eyaleti'ne bağlanmıştır.<ref name="Balıkesir ili-81">{{Kitap kaynağı| yazar= Teoman Ergül| başlık = "Kurtuluş Savaşında Manisa, 1919-1922" |yayımcı=Manisa Kültür Sanat Kurumu| yıl= 1991| sayfalar =s. 14}}</ref> 1867 yılında Hüdavendigâr, vilayet olmuştur. Karesi, 1881-1888 yılları arasında vilayet olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-82">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Abdülmecit Mutaf| başlık = a.g.e.|yıl=2003| sayfalar =s. 18}}</ref> [[1898 Balıkesir depremi|29 Ocak 1898 tarihinde Balıkesir'de çok şiddetli bir deprem]] olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-94">{{Kitap kaynağı| yazar= Ömer Âli Bey, Metin Kayahan Özgül| başlık = "Türkmen kızı" |yayımcı=Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı| yıl= 1997| sayfalar =s. 14}}</ref> 1909 yılında Karesi, bağımsız bir sancak olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-83">{{Kitap kaynağı| yazar= Bekir Topaloğlu| başlık = "Türkiye Diyanet Vakfı İslâm ansiklopedisi" |yayımcı=Türkiye Diyanet Vakfı| yıl= 2005| sayfalar =c. 19, s. 13}}</ref>

=== Kurtuluş Savaşı dönemi ===
{{Ana|Balıkesir'in Kurtuluşu}}
[[Dosya:Balıkesir Museum-3.JPG|küçükresim|Kurtuluş Savaşı döneminden silahlar (Balıkesir)]]
{{Alıntı kutusu|width=20%|align=right|alıntı=<small>O yeşil toprağın ey yüzler ağartan Karesi,<br />Şimdi binlerce şehîdin kanayan makberesi.<br />Sana hasret kalan evlâdın için dünyâda<br />Varsa kahrolmadan ârâm edecek yer, neresi?<br />Hani gök kubbenin altında görülmüşmü eşin?<br />Dağların bağ, hele vâdilerin altın deresi!<br />Ey benim her taşı bir ma'bed-i iman yurdum,<br />Seni er-geç bana mutlak verecek ma'budûm!.</small>|source=<small>[[Mehmet Âkif Ersoy]], 30 Haziran 1922 <br> (1338), Yeni Gün Gazetesi.</small><ref name="Balıkesir ili-86">{{Kitap kaynağı| yazar= Hilmi Yücebaş| başlık = "Bütün cepheleriyle Mehmet Âkif" |yayımcı=A. Halit Kitabevi| yıl= 1958| sayfalar =s. 13}}</ref>}}

[[I. Dünya Savaşı]]'ndan sonra [[Yunanlar]], 15 Mayıs 1919 tarihinde [[İzmir'in işgali|İzmir'i zapt]] etmişlerdir. Ertesi gün bu haber telgraf ile Balıkesir'e de ulaşmıştır.<ref name="Balıkesir ili-89">{{Kitap kaynağı| yazar= Hikmet Adın| başlık = "Balıkesir, Balya, Ilıca, Şamlı yöreleri" | yıl= 1991| sayfalar =s. 247}}</ref> 17 Mayıs günü Balıkesir şehrindeki Alaca Mescit'te toplantı yapılmasına karar verilmiş<ref name="Balıkesir ili-87">{{Kitap kaynağı| yazar= Bülent Özdemir, Zübeyde Güneş Yağcı| başlık = a.g.e.| sayfalar =s. 303}}</ref> ve ertesi gün burada [[Mehmet Vehbi Bolak|Vehbi (Bolak) Bey]] önderliğinde 41 kişiden oluşan [[Balıkesir Redd-i İlhak Cemiyeti]] kurulmuştur.<ref name="Balıkesir ili-88">{{Kitap kaynağı| yazar= Dr. Abdülmecit Mutaf| başlık = a.g.e.|yıl=2003| sayfalar =s. 17}}</ref> Yunan orduları, 29 Mayıs 1919 tarihinde Ayvalık taraflarına küçük bir çıkarma yapmışlardır.<ref name="Balıkesir ili-84">{{Kitap kaynağı| yazar= Mustafa Turan| başlık = "Yunan Mezalimi" |yayımcı=Atatürk Araştırma Merkezi| yıl= 2006| sayfalar =s. 251}}</ref> 26-31 Temmuz ve 16-22 Eylül tarihlerinde I. ve II. Balıkesir Kongreleri düzenlenmiş ve bölgede [[Kuvâ-yi Milliye]] birlikleri kurulmuştur.<ref name="Balıkesir ili-90">{{Kitap kaynağı| yazar= Mücteba İlgürel| başlık = "Balıkesir Kongreleri" | yıl= 1997|sayfalar =s. 35}}</ref> 22 Haziran 1920 tarihinde Yunan orduları Soma-Akhisar cephesine karşı taarruza geçmiştir.<ref name="Balıkesir ili-91">{{Kitap kaynağı| yazar= Kâzım Özalp| başlık = "1919-1922 Millî Mücadele" |yayımcı=Türk Tarih Kurumu Basımevi| yıl= 1988|tanıtıcı=ISBN 975-17-1888-0| sayfalar =c. 1, s. 134}}</ref> Bu cephenin dağılmasının ardından Yunan orduları, 30 Haziran 1920 tarihinde hem Balıkesir şehrini<ref name="Balıkesir ili-85">{{Kitap kaynağı| yazar= Doç. Dr. Mediha Akarslan| başlık = "Türk Millî Mücadelesi’nin Balıkesir Cephesi" |yayımcı=T.C. Balıkesir Valiliği Kültür Yayınları| yıl= 1998|tanıtıcı=ISBN 975-17-1888-0| sayfalar =s. 61}}</ref> hem de Bigadiç'i ele geçirmişlerdir.<ref name="Balıkesir ili-92">{{Kitap kaynağı| yazar= Zekeriya Özdemir|başlık = a.g.e. |yıl=1993| sayfalar =s. 99}}</ref> 18 Eylül 1922 tarihinde Erdek'in de Yunan işgalinden kurtulmasıyla Balıkesir tamamen Türklerin eline geçmiştir. Bilinenin aksine [[Büyük Taarruz]]; İzmir'in değil Erdek'in kurtuluşu ile sona ermiştir.<ref name="Balıkesir ili-9" />

=== Cumhuriyet dönemi ===
[[Dosya:Anavatan 1927 (Balıkesir).jpg|sağ|küçükresim|upright=0.8|1927 Balıkesir haritası]]
1923 yılında bütün sancakların il olmasıyla ''Karesi ili'' kurulmuştur.<ref name="Balıkesir ili-9" /> 1926 yılında ilin adı ''Balıkesir'' olmuştur.<ref name="Balıkesir ili-7" /> 15 Kasım 1942 tarihinde Balıkesir'de 7 şiddetinde deprem olmuştur. Bu depremin sonucunda büyük can ve mal kaybı yaşanmıştır.<ref name="Balıkesir ili-93">{{Kitap kaynağı| başlık = "Atatürk Üniversitesinin kuruluşunun XX. yıl armağanı" |yayımcı=Atatürk Üniversitesi| yıl= 1978| sayfalar =c. 4, s. 338}}</ref> [[12 Eylül Darbesi|1980 İhtilali]] sonucu 12 Eylül 1980 günü sabah saatlerinde ilde sıkı yönetim başlamış, 19 Temmuz 1984 günü saat 17.00'de sona ermiştir.<ref name="Balıkesir ili-105">{{Haber kaynağı
| başlık = 18 Temmuz 1984
| yayımcı = Yeni Haber}}</ref> İlde yaşanan önemli olaylardan biri de [[Susurluk Skandalı|Susurluk Kazası]] olayıdır. 3 Kasım 1996 tarihinde Susurluk ilçesinin Çatalceviz mevkiinde meydana gelen bu olay Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli skandallarından biridir. [[1999 Gölcük Depremi|17 Ağustos 1999 depreminden]] sonra dönemin [[Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü|Kandilli Rasathanesi]] Müdürü Prof. Dr. [[Ahmet Mete Işıkara]], 19 Ağustos günü Marmara'da yeni bir depremin olabileceğini söylemesi üzerine aynı gün Balıkesir valisinin talimatı ile Balıkesir'de evler boşaltılmıştır.<ref name="Balıkesir ili-95">{{Haber kaynağı| başlık = Doğru Yaptı-20 Ağustos 1999| yayımcı = [[Sabah (gazete)|Sabah gazetesi]]}}</ref> Balıkesir, [[2014 Türkiye yerel seçimleri]]nin ardından büyükşehir olmuştur.<ref name="buyuksehir">{{Web kaynağı | url = http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121206-1.htm | başlık = Kanun No. 6360 | erişimtarihi = 31 Mart 2014 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150516015534/http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/12/20121206-1.htm | arşivtarihi = 16 Mayıs 2015 | ölüurl = hayır }}</ref>

== Nüfus ==
{{İlknot|Bu veriler Balıkesir ilinin şehir merkezinin nüfus verileridir. İl nüfusu için [[Balıkesir (il)#Nüfus|Balıkesir (il)]] sayfasına bakınız.}}
{{Türkiye ilçe nüfus/Balıkesir/merkez}}

== İklim ==
{{İklim bilgi kutusu 
|Yerleşim adı=Balıkesir
|Kaynak=[[Meteoroloji Genel Müdürlüğü]]<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=BALIKESIR#sfB | başlık = Resmî İstatistikler - Balıkesir | yayımcı = [[Meteoroloji Genel Müdürlüğü]] | erişimtarihi = 19 Nisan 2016 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160426091101/http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=BALIKESIR#sfB | arşivtarihi = 26 Nisan 2016 | ölüurl =evet}}</ref>

| Ocak or sıcaklık=4.9             | Ocak or yağış=80.3
| Şubat or sıcaklık=5.9            | Şubat or yağış=68.3
| Mart or sıcaklık=8.3             | Mart or yağış=57.8
| Nisan or sıcaklık=13.0            | Nisan or yağış=51.3
| Mayıs or sıcaklık=17.8            | Mayıs or yağış=41.2
| Haziran or sıcaklık=22.5          | Haziran or yağış=24.6
| Temmuz or sıcaklık=24.8           | Temmuz or yağış=7.9
| Ağustos or sıcaklık=24.6          | Ağustos or yağış=5.8
| Eylül or sıcaklık=20.7            | Eylül or yağış=23.3
| Ekim or sıcaklık=15.7             | Ekim or yağış=45.4
| Kasım or sıcaklık=10.4            | Kasım or yağış=76.7
| Aralık or sıcaklık=6.7           | Aralık or yağış=94.2
| Yıl or sıcaklık=14.6              | Yıl or yağış=576.8

| Ocak or soğuk=1.3         | Ocak or sıcak=9.1
| Şubat or soğuk=1.8        | Şubat or sıcak=10.6
| Mart or soğuk=3.4         | Mart or sıcak=13.8
| Nisan or soğuk=6.9        | Nisan or sıcak=19.3
| Mayıs or soğuk=10.9        | Mayıs or sıcak=24.5
| Haziran or soğuk=14.9      | Haziran or sıcak=29.2
| Temmuz or soğuk=17.6       | Temmuz or sıcak=31.2
| Ağustos or soğuk=17.8      | Ağustos or sıcak=31.3
| Eylül or soğuk=14.0        | Eylül or sıcak=27.8
| Ekim or soğuk=10.1         | Ekim or sıcak=22.1
| Kasım or soğuk=5.8        | Kasım or sıcak=15.9
| Aralık or soğuk=3.1       | Aralık or sıcak=10.7
| Yıl or soğuk=8.9          | Yıl or sıcak=20.4

| Ocak en soğuk=-13.8            | Ocak en sıcak=23.5
| Şubat en soğuk=-18.8           | Şubat en sıcak=24.8
| Mart en soğuk=-8.0            | Mart en sıcak=30.7
| Nisan en soğuk=-4.0           | Nisan en sıcak=35.2
| Mayıs en soğuk=0.6           | Mayıs en sıcak=38.2
| Haziran en soğuk=4.0         | Haziran en sıcak=42.5
| Temmuz en soğuk=9.1          | Temmuz en sıcak=43.2
| Ağustos en soğuk=8.7         | Ağustos en sıcak=43.7
| Eylül en soğuk=4.0           | Eylül en sıcak=40.3
| Ekim en soğuk=-2.3            | Ekim en sıcak=36.4
| Kasım en soğuk=-7.9           | Kasım en sıcak=29.0
| Aralık en soğuk=-12.9          | Aralık en sıcak=26.1
| Yıl en soğuk=-18.8             | Yıl en sıcak=43.7
|}}

== Kültür ==
{{Ana|Balıkesir yöresi halkoyunları|Balıkesir Türküleri|Balıkesir mutfağı}}
[[Dosya:Balıkesir yörükkızı.JPG|küçükresim|sağ|upright=0.91|Bir Yörük kızı]]
Balıkesir halkının büyük çoğunluğu [[Sünnilik|Sünni]] olup halkın bir kısmı [[Alevilik|Alevi]] inancına sahiptir. Dolayısıyla ilde [[cami]]lerin yanı sıra [[Cemevi|cemevleri]] de vardır. Son araştırmalara göre ilde toplam 1595 adet cami vardır.<ref name="Balıkesir ili-154">{{Web kaynağı | url = http://haber.gazetevatan.com/haberdetay.asp?Newsid=216279&Categoryid=4&wid=4 | başlık = Yılbaşı rezaletleri hutbesi! | çalışma = [[Vatan (gazete)|Vatan]] | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151209192305/http://haber.gazetevatan.com/haberdetay.asp?Newsid=216279&Categoryid=4&wid=4 | arşivtarihi = 9 Aralık 2015 | ölüurl =evet}}</ref> 1995 yılında bu sayı 1513'tür.<ref name="Balıkesir ili-158">{{Web kaynağı | url = http://www.tbmm.gov.tr/tutanak/donem20/yil2/bas/b042m.htm | başlık = Dönem: 20, Cilt: 18, Yasama Yılı: 1 | yayımcı = TBMM | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20091014225845/http://www.tbmm.gov.tr/tutanak/donem20/yil2/bas/b042m.htm | arşivtarihi = 14 Ekim 2009 | ölüurl =evet}}</ref> Ayrıca il sınırları içinde tarihi kiliseler de vardır.<ref name="Balıkesir ili-185">Örneğin  [[Taksiyarhis Kilisesi]] ve [[Saatli Camii]]</ref>

İldeki önemli inanışlardan biri 6 Mayıs günü kutlanan [[Hıdırellez]]'dir.<ref name="Balıkesir ili-155">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesirturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFDAD6ED77DDF5AE29E6DB75D0F6D6C383 | başlık = Bayramlar | yayımcı = Balıkesir İli Kültür ve Turizm Müdürlüğü | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151209192309/http://www.balikesirturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFDAD6ED77DDF5AE29E6DB75D0F6D6C383 | arşivtarihi = 9 Aralık 2015 | ölüurl =evet}}</ref> Hıdırellez günü öncesi ateş yakılır, ilk baharın çeşitli günlerinde köylerde hayırlar yapılır. Bazı hayırlarda Yağmur Duası okunur. Yatır inancı da kültür hayatında önemli bir yere sahiptir. Şehir, kasaba ve köylerde birçok yatır vardır. ''Dede'' veya ''baba'' adları ile anılan bu yatırlarda devlet ve ilim adamları, din ve tasavvuf erbapları, şehitler, saz şairi, [[âşık]]lar, meslek pirleri, eşkıya ve destan kahramanları yatmaktadır. Buralar halk tarafından ziyaret edilmekte olup buralara çeşitli inançlara bağlı olarak uygulamalar yapılmaktadır.<ref name="Balıkesir ili-156">{{Web kaynağı | url = http://w3.balikesir.edu.tr/~aduymaz/yatirlar.htm | başlık = Balıkesir ve Çevresindeki Yatırları Fonksiyonları Açısından Bir Değerlendirme | yayımcı = Balıkesir Üniversitesi | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20080217071356/http://w3.balikesir.edu.tr/~aduymaz/yatirlar.htm | arşivtarihi = 17 Şubat 2008 | ölüurl =evet}}</ref> Hasan Baba ve Sarıkız, ildeki en ünlü ermişlerdir.

Köy düğünleri başta olmak üzere düğünlerde çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Sokakta yapılan düğünler, köylerde daha yaygın olsa da şehir ve kasabalarda da yapılır. Eskilerden gelen bir inanca göre iki bayram arası nikâh olmaz. Şayet yapılırsa geçimin olmayacağına inanılır.<ref name="Balıkesir ili-157">{{Kitap kaynağı| başlık = "Balıkesir il yıllığı, 1967"| sayfalar =s. 148}}</ref>

Balıkesirli erkeklerin geleneksel kıyafetleri şimdikinden çok farklıdır. Eskiden erkeklerin başlarına, kenar kısmında işleme veyahut süs bulunan sarıklı fes giydikleri ve Bursa, Horasan kumaş ve şallarından yapılan kuşakları bele sarıp üzerine tabanca veya hançer koydukları bilinmektedir. Pantolon niyetine giyilen şalvarlar ise el tezgâhlarında dokunmuş olup pamuk ve yünlü şayaklardan yapılmış salta ile patura yakındır. Ayakkabılar genellikle mest, lapçın, kaloş ve çizmedir. Kadınların geleneksel kıyafetleri de farklıdır. Kadınlar başlarına türbanların iç içe geçmesiyle yapılan ve hotoz adı verilen kenarlarına zincir takılmış gümüş para ile sıralanan başlık giydikleri bilinmektedir. Sırtlarında ise kenarları oyalı veya sırmalı üç etekli entari bulunmaktadır. Sokağa çıkarken başlarına ''üstlük'' veya ''çar'' adı verilen örtü giyerlermiş. Geçmiş yıllarda da özellikle köylü kadınlarının giydiği ferace ve yaşmak, bugün hâlâ köylü kadınlarınca giyilmektedir.<ref name="Balıkesir ili-171">{{Kitap kaynağı| yazar= M. Reşit Kıpçak| başlık = "Turistik Ekonomik Balıkesir" |yayımcı=Acar Matbaası| yıl= 1968| sayfalar =s. 123}}</ref>
İlde erkeklerin oynadığı halkoyunları Ağır Zeybek, Kırık Zeybek ve Kaşıklı Zeybek olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Bunların içinden [[Bengi]] ve [[İkili Güvende]] ünlüdür. Oyunlarda genellikle neşe, yas, aşk, kahramanlık, askerlik gibi konular ele alınmıştır. Türkülerden ise İki Keklik ünlüdür. İldeki ünlü yemekler ''[[keşkek]]'', ''sura'', ''tirit'', ''saçaklı mantı'', ''tavuklu mantı'' ve ''peynirli patlıcan''dır. Çorbalardan ''düğün çorbası'' ünlüdür. Tatlılardan ise ''Balıkesir kaymaklısı'', ''höşmerim'' ve ''zerde tatlısı'' ünlüdür. Ayvalık tostu da meşhurdur. Kıyı kesimlerde yemeklerde zeytin yağı kullanılmakta, iç kesimlerde ise çiçek yağı ve tereyağı kullanılmaktadır.<ref name="Balıkesir ili-159">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesirkulturturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFDAD6ED77DDF5AE297D0957740CAA6F1D | başlık = Mutfak ve Yemek Kültürü | yayımcı = Balıkesir İli Kültür ve Turizm Müdürlüğü | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140901124622/http://www.balikesirkulturturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFDAD6ED77DDF5AE297D0957740CAA6F1D | arşivtarihi = 1 Eylül 2014 | ölüurl =evet}}</ref> Ayrıca ilde kış aylarında [[deve güreşi|deve güreşleri]] düzenlenir.<ref name="Balıkesir ili-186">{{Web kaynağı | url = http://www.haberler.com/kis-soleni-deve-guresleri-basliyor-haberi/ | başlık = Kış Şöleni Deve Güreşleri Başlıyor | yayımcı = Haberler.com | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20100503173933/http://www.haberler.com/kis-soleni-deve-guresleri-basliyor-haberi/ | arşivtarihi = 3 Mayıs 2010 | ölüurl = hayır }}</ref>
Bölgede Batı Anadolu ağzı kullanılmaktadır.<ref>Prof. Dr. Leyla Karahan'ın ''Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması'' ([[Türk Dil Kurumu]] yayınları: 630, Ankara 1996)</ref>

=== Turizm ===
[[Dosya:Sarimsakli beach.jpg|upright=0.82|küçükresim|sol|Sarımsaklı Plajından bir görünüm, [[Ayvalık]]]]
Balıkesir, denize sahip olduğu için deniz turizmi gelişmiştir. [[Marmara]]'da veya [[Ege]]'de kıyıya sahip ilçeler ile adalar, başlıca turizm merkezleridir. Buralarda çeşitli plajlar ve oteller mevcuttur.<ref name="Balıkesir ili-11" /> İl, 1970'li yıllarda Türkiye'nin gelişme bakımından en önde giden turizm bölgesi haline gelmiştir.<ref name="Balıkesir ili-132">{{Kitap kaynağı| başlık = "Hürriyet ansiklopedik yıllığı" |yayımcı=Hürriyet| yıl=1973| sayfalar =s. 366}}</ref> Balıkesir'in turizm beldeleri, genelde iç turizm talebini karşılar. İl kış turizminden mahrum olsa da kaplıca turizmi yapılmaktadır. Gönen, Edremit, Manyas, Susurluk, Bigadiç, Sındırgı ilçelerinde ve Merkez'e bağlı Pamukçu Beldesi'nde kaplıcalar bulunmaktadır. Bu kaplıcalar sayesinde ildeki turizm süresi uzamaktadır.<ref name="Balıkesir ili-133">{{Web kaynağı | url = http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=556777&bolgeno=372&title=balikesir-kulturel-ve-turistik-mekanlar | başlık = Balıkesir kültürel ve turistik mekanlar | yayımcı = [[Zaman (gazete)|Zaman gazetesi]] | dil = Türkçe | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|tarih=Nisan 2020 }}</ref> İlde turizme katkısı olan cami, kilise, harabe gibi çeşitli tarihî eserler mevcuttur.<ref name="Balıkesir ili-11" /> Kazdağı çevresinde oksijen yoğunluğu fazladır.<ref name="Balıkesir ili-134">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesir-gsim.gov.tr/tarihce.html | başlık = Balıkesir'in Tarihçesi | yayımcı = Balıkesir Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110909231315/http://www.balikesir-gsim.gov.tr/tarihce.html | arşivtarihi = 9 Eylül 2011 | ölüurl =evet}}</ref>

İlde birçok etkinlik düzenlenmektedir. Dağlık yerlerde dağ sporları yapılmaktadır.<ref name="Balıkesir ili-135">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesirkulturturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFDAD6ED77DDF5AE294227E3E318366BD1 | başlık = Kara Sporları | yayımcı = Balıkesir İli Kültür ve Turizm Müdürlüğü | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140901124150/http://www.balikesirkulturturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFDAD6ED77DDF5AE294227E3E318366BD1 | arşivtarihi = 1 Eylül 2014 | ölüurl =evet}}</ref> Yine kıyı yöresinde yelkencilik yapılmaktadır. Ayvalık'ta, Edremit'teki Kazdağları ile Şahinderesi Mevkii'nde ve Merkez'deki Çengeloğlu Mevkii'nde avcılık yapılmaktadır. Avcılığa dair ilde kulüpler de bulunmaktadır.<ref name="Balıkesir ili-132"/>

İlde toplam 178 tane sit alanı vardır.<ref name="Balıkesir ili-183">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesirkulturturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF028B4EEC66E0343828651719F05C74BF | başlık = Sit Alanları | yayımcı = Balıkesir İli Kültür ve Turizm Müdürlüğü | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140901130341/http://www.balikesirkulturturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF028B4EEC66E0343828651719F05C74BF | arşivtarihi = 1 Eylül 2014 | ölüurl =evet}}</ref> [[Adramytteion]], [[Antandros]] ve [[Kyzikos|Kizikos]] gibi arkeolojik sitler, turizm açısından önemlidir. İl sınırları içinde 10 tane müze vardır.<ref name="Balıkesir ili-180">[[Türkiye'deki müzeler listesi]] sayfasındaki müze sayısına göre verilmiş rakamdır.</ref> Bu müzelerden 2 tanesi Balıkesir Müzesi Müdürlüğü'ne bağlıdır.<ref name="Balıkesir ili-182">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesirkulturturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF1AD8E71A9A9C29250FF1F6AD2BAE41E9 | başlık = Balıkesir Müzesi Müdürlüğü | yayımcı = Balıkesir İli Kültür ve Turizm Müdürlüğü | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151209192043/http://www.balikesirkulturturizm.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF1AD8E71A9A9C29250FF1F6AD2BAE41E9 | arşivtarihi = 9 Aralık 2015 | ölüurl =evet}}</ref> Yine ilde [[Balıkesir Ulusal Fotoğraf Müzesi]] adlı fotoğraf müzesi bulunmaktadır. Merkezdeki Devrim Erbil Çağdaş Sanatlar Müzesi'nde bulunan Kent Arşivi'nde il ile ilgili birçok kaynağa ulaşılabilir.<ref name="Balıkesir ili-181">{{Web kaynağı | url = http://kentarsivi.balikesir.bel.tr/ | başlık = Kent Arşivi | yayımcı = Balıkesir Belediyesi | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150523054541/http://kentarsivi.balikesir.bel.tr/ | arşivtarihi = 23 Mayıs 2015 | ölüurl =evet}}</ref>

== Spor ==
{{Ana|Balıkesir'de spor}}
İlde en çok rağbet gören spor futboldur. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ''İdman Yurdu'' ile ''Çalışma Derneği'' kurularak sporsal faaliyetlere başlanılmıştır. İleriki dönemlerde ildeki futbolcular büyük şehirlerde çalışmışlardır.<ref name="Balıkesir ili-187">{{Web kaynağı | url = http://www.balikesir-gsim.gov.tr/tarihce2.html | başlık = Spor'un Tarihçesi | yayımcı = Balıkesir Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110812055153/http://www.balikesir-gsim.gov.tr/tarihce2.html | arşivtarihi = 12 Ağustos 2011 | ölüurl =evet}}</ref> 1966 yılında ilin kendi futbol kulübü olan [[Balıkesirspor]] kurulmuştur. Diğer önemli futbol takımı olan [[Bandırmaspor]], 1965 yılında kurulmuştur. Basketbol dalında Bandırma Banvitspor önemlidir. En büyük spor tesisleri Atatürk Stadı ve Bandırma Stadı'dır.<ref name="Balıkesir ili-2">{{Kitap kaynağı| yazar= [[Hikmet Bila]]| başlık = a.g.e.| sayfalar =232}}</ref> Balıkesir'de güreşin de önemli bir yeri vardır. [[Kurtdereli Mehmet Pehlivan]] en önemli güreşçidir.

Önemli spor tesisleri: Atatürk Stadyumu (15.800), Bandırma 17 Eylül Stadyumu (10.410), Ayvalık Hüsnü Uğural Stadyumu (5.000), Edremit Şehit Hamdibey Stadyumu (5.000), Teksüt Kara Ali Acar Spor Salonu (3.000, Kurtdereli Spor Salonu (1.600), Atatürk Olimpik Yüzme Havuzu (500).

== Kardeş şehirler ==
Balıkesir'in altı tane kardeş şehri bulunmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.balikesir.bel.tr/kardes-sehirler-tr | başlık = Kardeş Şehirler | erişimtarihi = 9 Kasım 2021 | çalışma = www.balikesir.bel.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20211003102817/https://www.balikesir.bel.tr/kardes-sehirler-tr | arşivtarihi = 3 Ekim 2021}}</ref>
{{Div sütunu|2}}
* {{bayraksimge|Kazakistan}} [[Çimkent]], [[Kazakistan]] ''<small>(1995)</small>''
* {{bayraksimge|Rusya}} [[Kazan, Tataristan|Kazan]], [[Rusya]] ''<small>(1996)</small>''
* {{bayraksimge|Kosova}} [[Prizren]], [[Kosova]] ''<small>(1997)</small>''
* {{bayraksimge|Yunanistan}} [[Lefkada]], [[Yunanistan]] ''<small>(2000)</small>''
* {{bayraksimge|Almanya}} [[Schwäbisch Hall]], [[Almanya]] ''<small>(2006)</small>'' <ref name="Schwäbisch Hall twinnings">{{Web kaynağı | url = http://www.schwaebischhall.de/en/welcome/twin-towns.html | başlık = Schwäbisch Hall and its twin towns | erişimtarihi = 26 Temmuz 2013 | eser = Stadt Schwäbisch Hall | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150220204108/http://www.schwaebischhall.de/en/welcome/twin-towns.html | arşivtarihi = 20 Şubat 2015 | ölüurl =evet}}</ref>
* {{bayraksimge|Türkiye}} [[Siirt]], [[Türkiye]] ''<small>(2007)</small>''
{{Div sütunu bitiş}}

== Notlar ==
{{Not listesi}}

== Kaynakça ==
;Özel
{{kaynakça|4}}

;Genel
* {{Kitap kaynağı| yazar=İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = "Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri" | yıl= 1984|yayımcı = Türk Tarih Kurumu Basımevi}}
* {{Kitap kaynağı| yazar= İsmail Hakkı Uzunçarşılı| başlık = "Karesi Vilâyeti Tarihçesi" |yayımcı=Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı| yıl=2000}}
* {{Kitap kaynağı| yazar=Zekeriya Özdemir| başlık = "Bigadiç" | yıl= 1993|yayımcı = Karşı Matbaası|tanıtıcı= ISBN 975-95726-0-5}}
* {{Kitap kaynağı| yazar=Zekeriya Özdemir| başlık = "Bor beldesi İskele" | yıl= 1997}}
* {{Kitap kaynağı| yazar= Zekeriya Özdemir | başlık = "Kaplıcalar şehri Gönen" | yayımcı=Gönen Belediyesi| yıl=1998}}
* {{Kitap kaynağı| yazar=Dr. Abdülmecit Mutaf| başlık = "Salnâmelere Göre Karesi (1847-1922)" |yayımcı = Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı| yıl= 2003}}
* {{Kitap kaynağı| yazar= Aydın Ayhan| başlık = "Balıkesir ve Çevresinde Yörükler, Çepniler ve Muhacırlar" |yayımcı=Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı| yıl= 1999}}
* <small>Kısaltmalar; ''a.g.e.'' (adı geçen eser), ''c'' (cilt), ''s'' (sayfa), ''s. x-x'' (sayfa x ile x arası), ''s. x,x'' (sayfa x ve x)</small>

== Dış bağlantılar ==
{{Commons kategori|Balıkesir}}
* [http://www.balikesir.bel.tr/ Balıkesir Büyükşehir Belediyesi]

{{Balıkesir bilgi}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Balıkesir| ]]
[[Kategori:Türkiye'deki şehirler]]