Ball's Pyramid

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ball's Pyramid
Harita
Coğrafya
Okyanusya üzerinde Ball's Pyramid
Ball's Pyramid
Ball's Pyramid
Ball's Pyramid Adası'nın Tasman Denizi'ndeki konumu
DeniziTasman Denizi
Zirve 562 m
Siyasi
Adadaki ülke(ler)

Ball's Pyramid (tr. Ball'ın Piramidi), Avustralya'da volkanik bir adadır.[1]

Konumu ve boyutları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ball's Pyramid, Avustralya kıyılarından yaklaşık 600 km doğuda, Lord Howe Adası'nın 20 km güney batısında yer alır.[1] 562 metre yüksekliğinde son derece dik kayalık yapıdadır.[1] Batıdan güney doğuya uzunlamasına 1.100 metrelik hilale benzer bir şekli vardır.[1] Kuzey ve güney yönündeki genişliği ise 300 metredir. Ada, Lord Howe Adası Deniz Parkı'nın parçasıdır.

Oluşumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Potasyum-argon yaş tayini metoduna göre Ball's Pyramid 6,4 milyon yıllık bir coğrafi şekildir. 7 milyon yıldan daha kısa süre önce patlayan bir kalkan volkan deniz tarafından aşındırılmasıyla kuzeyden güneye 20 km uzunluğunda ve 10 km genişliğinde bir katman oluşmuştur. Adanın etrafındaki bu alanda deniz derinliği ortalama 50 metredir. Ball's Pyramid Adası, bu volkanın bir kısmı erozyonla çökmüş olan bacasıdır. Ada halihazırda şiddetli dalgalara maruz kalmaktadır ve erozyon sonucu zamanla tamamen yok olması beklenmektedir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ada, 1788 yılında İngiliz denizci Henry Lidgbird Ball tarafından keşfedilmiş ve "Ball'un piramidi" anlamına gelen Ball's Pyramid adını almıştır.[1] Ball's Pyramid'in zirvesine ilk ulaşanlar 1965 yılında Avustralyalı dağcılar olmuştur. 1982'de adada dağcılık faaliyetleri yasaklanmış, 1986'da ise tüm giriş çıkışlar durdurulmuştur. 1990 yılından sonra ise belli şartlarla adaya giriş izni verilmiştir.

Biyoçeşitlilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Uzun süre Ball's Pyramid Adası'nda hiçbir canlının yaşamadığı düşünülmüştür. 2001 yılında adada keşif faaliyeti yürüten bilim adamları on yıllardır soyu tükendiği zannedilen ve ağaç istakozu olarak bilinen bir böcek türünün Ball's Pyramid üzerinde varlığını sürdürdüğünü ortaya çıkarmışlardır. Adada yaşayan az sayıdaki ağaç istakozu koruma altına alınarak çoğaltılmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 

Ball's Pyramid - The Earth Story 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.