Balanos Vasilopulos
Balanos Vasilopoulos | |
|---|---|
 | |
| Kendi dilinde adı | Μπαλάνος Βασιλόπουλος |
| Doğum | 1694 Ioannina, Epirus, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1760 (66 yaşlarında) Yanya, Epir, Osmanlı İmparatorluğu |
| Kariyeri | |
| Dalı | Matematik |
| Çalıştığı kurumlar | Gouma (veya Balaneios) Okulu |
Balanos Vasilopoulos (Yunanca: Μπαλάνος Βασιλόπουλος; 1694-1760), Yunan Ortodoks din adamı, yazar, matematikçi, fizikçi ve filozoftu. Çok ünlü bir antik Yunan problemi olan küpün hacmini ikiye katlama problemini çözmeye çalışmasıyla bilinir. 18. yüzyılın en etkili Yunan matematikçilerinden biriydi. Hocası ünlü bilim adamı Methodios Anthrakitesdi. Osmanlı'nın Yunan dünyasını işgali sırasında Modern Yunan Aydınlanmasına önemli katkılarda bulunmuştur.[1]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Balanos, o dönemde Yunan Aydınlanma hareketinin önemli bir merkezi olan Yanya'da doğdu.[2] Yerel Gouma (daha sonra Balaneios) okulunun müdürü Methodios Anthrakites'in öğrencisiydi. Bir öğretmen olarak önce Epifaneios Igoumenos okulunun (1719-1734), ardından da Gouma okulunun müdürü oldu. Her iki okul da Yanya'nın en prestijli okullarıydı.
Yunanca dil sorunu konusunda muhafazakar partiyi ve eğitimde klasik Yunanca öğretilmesini destekledi. Eugenios Voulgaris Balanos'u ilerici Demotik'i desteklememekle suçladı.[3] y. 1760 yılında oğlu Kosmas Balanos, Gouma Okulu'nun müdürü olarak onun yerine geçti.[4]
Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Methodios Olayı'nı ilk elden tecrübe ettiği için sıkı bir Korydalizm öğretmeniydi. Öte yandan, hocası Methodios Anthrakites'in Matematik Yolu (Yunanca: Οδός Μαθηματική, İngilizce: The Way of Mathematics, 1749) adlı eserini genişleterek yeniden basmıştır.[5] Bu kitap, Osmanlı işgali sırasında matematik alanında Yunanca yayınlanan ilk el kitabıdır.[6] Ayrıca aşağıdakileri ve daha az öneme sahip çeşitli başka kitaplar da yazmıştır:
- Έκθεσις ακριβεστάτη της αριθμητικής (Precise Exposition of Arithmetic - Aritmetiğin Kesin Açıklaması), Venedik, 1803
- Ερμηνεία εις τους αφορισμούς του Ιπποκράτους (Interpretation of the Aphorisms of Hippocrates - Hipokrat'ın Aforizmalarının Yorumu)
Balanos, küpün hacmini ikiye katlama problemini çözdüğünü iddia etmiştir, yani özünde cetvel ve pergel kullanarak 2'nin küp kökünü bulma. Bunu 1756'da Venedik'te yayınladı ve başta Leonhard Euler ve Saint Petersburg Bilimler Akademisi üyeleri olmak üzere matematikçiler topluluğundan çözümü için uluslararası tanınırlık kazanmaya çalıştı. Oğlu Kosmas Balanos, ölümünden sonra 1816 yılında yayımlanan Αντιπελάργησις (Antipelargisis, Against the Stork) adlı eserinde çözümü reddetmiştir. Daha sonra problemin çözümünün imkansız olduğu kanıtlanmıştır.[7][8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ E. Amygdalaki A. Paraskevopoulou (14 Mayıs 2021). "Balanos Vassilopoulos". Department of History and Philosophy of Science of the University of Athens. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021.
- ^ Balanos Vasilopoulos 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Πανδέκτης, Νεοελληνική Εικονιστική Προσωπογραφία.
- ^ Dēmaras, Kōnstantinos (1972), A history of modern Greek literature, SUNY Press, s. 136, ISBN 978-0-87395-071-8
- ^ Μπαλάνος Κοσμάς 1731, Ιωάννινα – 1807/8, Ιωάννινα 2 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ελληνομνήμων. University of Athens database.
- ^ Kostantaras, Dean J. (2006), Infamy and revolt: the rise of the national problem in early modern Greek thought, East European Monographs, s. 164, ISBN 978-0-88033-581-2
- ^ Sakellariou, M. V. (1997), Epirus, 4000 years of Greek history and civilization, Ekdotike Athenon, s. 268, ISBN 978-960-213-371-2
- ^ Phili, Christine. "Greek mathematical publications in Vienna in the 18th–19th centuries" (PDF). Mathematics in the Austrian-Hungarian Empire. Proceedings of a Symposium Held in Budapest on August 1, 2009 During the XXIII ICHST.: 137-148. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mart 2023.
- ^ Lambrou, Michael. “An attempt to duplicate the cube during Ottoman times, and the text of ‘Antipelargisis’”. (Euclides, 11 (1994) 41-67). Cited in his Curriculum Vitae 26 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., retrieved 25 June 2011.
