Başkurdistan jeolojisi
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Başkurdistan jeolojisi üç temel jeolojik yapıya ayrılmaktadır: Batı, Güney ve Dağlık Başkurdistan:
Batı Başkurdistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Batı Başkurdistan, Doğu Avrupa platformunda ve Ön Ural Depresyonu'nda yer almaktadır. Başkurdistan Cumhuriyeti'nin batı sınırından Ural kıvrımına kadar olan bölgesi Doğu Avrupa platformuna aittir. Batı Başkurdistan'da, Doğu Avrupa platformu bir tortul kayaç tabakası ve metamorfik, magmatik kökenli kayalardan oluşur.
Rus platformunun temeli bazı yükselme bölgelerinden oluşur: Bugulminsko-Belebeyevskaya Platosu'nun bulunduğu Tatar yükselmesi, Ufa Platosu'nun bulunduğu Başkurt yükselmesi ve Baş Sırt Platosu'nun bulunduğu Orenburg yükselmesi. Alanın kabartması, temel yüzeyinin şekline karşılık gelir.
Dağlık Başkurdistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Güneydeki dağlık Başkurdistan'ın kabartması, dağ sıraları ve dağlık çöküntülerden oluşur. Bölge, Güney Uralların en büyük dağ zirvelerine sahiptir - Büyük Iremel (1582 m) ve Yamantau (1640 m) ve Zilair Platosu (Güney Ural Platosu).
Dağ sıralarının üstleri ve Başkurdistan yamaçlarında "taş denizler", "taş nehirler" - 0.2-0.3 m'den daha büyük boyutlu taş blokların kaotik birikimi - mevcuttur. Taş denizler erozyon, sert iklim ve geçmiş buzullaşma etkisi altında oluşmuştur. Yapılar yamaçlar ve çöküntüler boyunca birkaç kilometre uzanır.
Güney Başkurdistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Güney Başkurdistan, Devoniyen, Karbonifer ve Permiyen kayalarından oluşur.[1] Güney Uralların doğu kısmında, magmatik kayaçlar hakimdir - eski lavlar, tüfler. Permiyen kayaçları daha yaygındır. Bu kayaçlar petrol, gaz, bakır, kaya tuzu, kil ve kum içerir.
Depremler[değiştir | kaynağı değiştir]
Başkurdistan'da üç tür deprem gözlenir - tektonik, heyelan ve karst.[2] Asılıkul Gölü, bir deprem sırasında büyük bir karst mağarasının çökmesiyle oluşmuştur.
Petrol ve gaz sahaları jeolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Başkurdistan Cumhuriyeti petrol ve gaz sahaları, Volga-Ural anteklizindeki Devoniyen, kömür ve Permiyen kayaçlarında oluşmuştur. Yirminci yüzyılın başlarında bölgedeki büyük petrol ve gaz rezervlerinin belirlenmesi ile bağlantılı olarak petrol ve gaz jeolojisi büyük önem kazanmaya başladı.
1930'larda Başkurdistan'daki petrol ve gaz jeolojisinde çalışmak tehlikeliydi. Tavsiye edilen ve delinmiş kuyular olumlu sonuç vermezse, insanlar baskı altına alınacaktı. Aynı yıllarda Başkurdistan petrol şirketleri tarafından tutuklanan 139 jeolog, yönetici ve mühendisden 39'u idam edildi.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Архивированная копия" (PDF). 7 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Haziran 2020.
- ^ "Архивированная копия" (PDF). 11 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2012.