Büyükada Rum Yetimhanesi
Koordinatlar: 40°51′39″K 29°07′24″D / 40.86083°K 29.12333°D
Büyükada Rum Yetimhanesi (ya da Prinkipo Rum Yetimhanesi),[1][2] Büyükada'nın Manastır Tepesi'nde (eski adıyla Yunanca İsa anlamına gelen Hristos Tepesi) bulunan yetimhane. Bina 1898-1899 yıllarında bir Fransız şirketi tarafından otel olarak inşa edilmiştir. Binanın mimarı, dönemin ünlü mimarlarından Alexandre Vallaury'dir. Günümüzde boş olan yapı, Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin kontrolü altındadır. Dünyanın en büyük ahşap binası olduğu iddia edilmektedir.[kaynak belirtilmeli] Dünya'nın ilk çok katlı ahşap yapısıdır.[kaynak belirtilmeli]
Bu yapı "Prinkipo Palas" adı altında otel olarak işletilmek üzere tasarlanmış ve inşa edilmişti. Fakat devrin yönetiminden gerekli iznin alınmaması üzerine, bina el değiştirdi ve Eleni Zarifi adlı bir Rum kadın tarafından satın alındı.
Daha önce Yedikule'deki Balıklı Rum Hastanesi'nde işlevini sürdüren Rum Yetimhanesi, 1902 yılında bu binaya, Büyükada'ya, taşındı. Yapının kullanım amacı zaman içinde değişmişti. Binaya I. Dünya Savaşı yıllarında Kuleli Askeri Mektebi yerleşti. Daha sonra ise işgal kuvvetleri tarafından adaya yollanan Rum göçmenlerini barındırdı. Ardından yetimhane Heybeliada'ya nakledildi ve bina da 1960'lı yıllarda kapatıldı. O tarihte boşaltılan bina hâlen kullanılmamaktadır.
Büyükada Rum Yetimhanesi ahşap karkas sistemde inşa edilmiştir. Yapı, yan bölümlerinde 6, diğer bölümlerinde ise 5 katlıdır. Binanın heybetine rağmen cephe mimarisi olabildiğince sade tasarlanmıştır. Birbiri üzerine tekrarlanan çıkmalar ile cephelere hareketlilik getirilmeye çalışılan yapıda, tiyatro salonundaki iç mekân ahşap süsleme detaylarına karşılık, diğer iç mekânlarda sade bir mimari hakimdir.
Büyükada'nın tepesine bakıldığında hemen göze çarpan Rum Yetimhanesi, bahçesinde önceleri idare binası olarak inşa edilen, daha sonraları ise ilkokul olarak kullanılan bir yapıyla birlikte hâlen ayaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Preka, Yiota (14 Ekim 2010). "Turkey Reinstates Legal Title of Prinkipo Orphanage". Greek Reporter. http://eu.greekreporter.com/2010/10/14/orthodox-orphanage-in-turkey-to-be-reopened/. Erişim tarihi: 11 Ocak 2013.
- ^ "The Greek Orphanage in Prinkipo: A case against Turkey in Europe". Hürriyet. 2007-11-26. http://www.hurriyetdailynews.com/default.aspx?pageid=438&n=the-greek-orphanage-in-prinkipo-a-case-against-turkey-in-europe-2007-11-26. Erişim tarihi: 11 Ocak 2013.
