Büyükada Rum Yetimhanesi
Büyükada Rum Yetimhanesi | |
---|---|
Büyükada Fransız Oteli | |
![]() Yapının 2015 yılından görüntüsü | |
![]() | |
Diğer ad | Büyükada Çevre Merkezi |
Genel bilgiler | |
Tür | Yetimhane, otel |
Konum | Büyükada, Adalar |
Şehir | İstanbul |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 40°51′39″K 29°07′24″D / 40.86083°K 29.12333°D |
Açılış | 21 Mayıs 1903 |
Kapanma | 1964 |
Sahip | İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi |
Yükseklik | |
En tepe nokta | Ahşap |
Teknik detaylar | |
Kat sayısı | 6 |
Tasarım ve inşaat | |
Mimar | Alexandre Vallaury |
Büyükada Rum Yetimhanesi (ya da Prinkipo Rum Yetimhanesi),[1][2] Büyükada'da bulunan yetimhanedir. 1964'ten bu yana kapalıdır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Büyükada'nın Manastır Tepesi'nde (eski adıyla Yunanca İsa anlamına gelen Hristos Tepesi), 1898-1899 yıllarında bir Fransız şirketi tarafından otel olarak inşa edildi. Binanın mimarı, dönemin ünlü mimarlarından Alexandre Vallaury'dir. Günümüzde boş olan yapı, Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin idaresindedir. Dünyanın en büyük ahşap binası olduğu iddia edilmektedir.[kaynak belirtilmeli] Dünya'nın ilk çok katlı ahşap yapısıdır.[kaynak belirtilmeli]
Bu yapı "Prinkipo Palas" adı altında otel olarak işletilmek üzere tasarlanmış ve inşa edilmişti. Fakat devrin yönetiminden gerekli iznin alınmaması üzerine, bina el değiştirdi ve Eleni Zarifi adlı bir Rum kadın tarafından satın alındı.
Daha önce Yedikule'deki Balıklı Rum Hastanesi'nde işlevini sürdüren Rum Yetimhanesi, 1902 yılında bu binaya, Büyükada'ya, taşındı. Yapının kullanım amacı zaman içinde değişmişti. Binaya I. Dünya Savaşı yıllarında Kuleli Askeri Mektebi yerleşti. Daha sonra ise işgal kuvvetleri tarafından adaya yollanan Rum göçmenlerini barındırdı. Ardından yetimhane Heybeliada'ya nakledildi ve bina da 1960'lı yıllarda kapatıldı. O tarihte boşaltılan bina hâlen kullanılmamaktadır.
Büyükada'nın tepesine bakıldığında hemen göze çarpan Rum Yetimhanesi, bahçesinde önceleri idare binası olarak inşa edilen, daha sonraları ise ilkokul olarak kullanılan bir yapıyla birlikte hâlen ayaktadır.
Mimarisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Bina, ahşap karkas sistemde inşa edilmiştir. Yapı, yan bölümlerinde 6, diğer bölümlerinde ise 5 katlıdır. Binanın heybetine rağmen cephe mimarisi olabildiğince sade tasarlanmıştır. Birbiri üzerine tekrarlanan çıkmalar ile cephelere hareketlilik getirilmeye çalışılan yapıda, tiyatro salonundaki iç mekân ahşap süsleme detaylarına karşılık, diğer iç mekânlarda sade bir mimari hakimdir.
Restorasyon çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
1964 yılından bu yana kapalı olan yapının restorasyonu için çalışmalar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı BİMTAŞ tarafından 2020 Ağustos ayında atıldı. 70 kişilik ekibin çalışması sonucu ortaya çıkan proje, binanın sahibi olan Fener Rum Patrikhanesine teslim edildi. 20 milyon Avroluk bütçe gerektiren proje, 2021 Ağustos ayı itibarıyla 5 Numaralı Koruma Kurulu tarafından incelenmektedir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Preka, Yiota (14 Ekim 2010). "Turkey Reinstates Legal Title of Prinkipo Orphanage". Greek Reporter. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2013.
- ^ "The Greek Orphanage in Prinkipo: A case against Turkey in Europe". Hürriyet. 26 Kasım 2007. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2013.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Global Heritage Network'te Rum Yetimhanesi
- 2012 World Monuments Watch 24 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.