Ayşe Erkmen
Ayşe Erkmen, (d. 1949, İstanbul), Türk çağdaş sanatçı ve akademisyen.[1]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayşe Erkmen, 1977 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nin heykel bölümünden mezun oldu. 1993 yılında Alman Akademik Değişim Servisi'nin verdiği burs ile Berlin'e gitti. 1998'de Kassel Üniversitesi'nde konuk öğretmen olarak çalıştı. 2000 yılında Frankfurt Städelschule'de konuk profesörlüğü kabul etti. 2010 yılında Kunstakademie Münster'de iki dönem misafir profesörlük yaptı ve daha sonra heykel bölümü başkanlığını devraldı. Erkmen, 2011 yılında 54. Venedik Bienali'nde Türkiye'yi temsil etti.[2]
Sanat çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayşe Erkmen, belirli mekanlar, tarihler ve coğrafyalardan etkilenerek [3] bulunduğu sosyal ve fiziksel ortamı çalışmalarının içine katar.[4] Erkmen yeni formlar icat etmez,[5] ancak mimari ve sosyal koşulları ve bağlamları dönüştürür.[6] 1998-1999 yılları arasında Kassel Sanat Akademisi'nde Arnold Bode Profesörü, 2000-2015 yılları arasında Kunstakademie Münster'de öğretim görevlisi olarak çalıştı.[7] 2012'den beri Erkmen, Berlin Akademie der Künste'nin üyesidir.[7]
Erkmen, 2011 yılında Venedik Bienali 54. Uluslararası Sanat Sergisi'nde Plan B adlı çalışmasıyla Türkiye'yi temsil etti.[8] 2002 yılında Hessen Eyalet Hükûmeti Bilim ve Sanat Bakanlığı Maria Sibylla Merian Ödülü'nü aldı.[9]
Ayşe Erkmen, 1949 yılında İstanbul'da doğdu. 1977 yılında İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Heykel Bölümü'nden [4] mezun oldu ve Sadi Çalık Atölyesi'nde okudu.[10] 1993 yılında Berlin'de DAAD International Artist Residency Programına katıldı.[11]
"Zaten sanat eseri/heykel olarak gördüğüm gündelik nesneleri -ya da daha sıklıkla durumları- alıyorum ve onları başlangıç noktalarından özgürleşmiş sanat eserleri haline getiriyorum. Yönü azaltmak ve değiştirmek üzerine uzun bir çalışma süreci var. Söz konusu bağlam değişikliğinden ya da yapıtı oluştururken biçim ve işlevi dengeleme çabasından dolayı gerilim oluşabilir." [3]
1977'den beri Ayşe Erkmen diğerlerinin yanı sıra odalar, duvarlar, zeminler, tavanlar, pencereler, kapılar, bodrumlar, bina cepheleri, çatılar, tavan lambaları, çatı penceresi ve asansör ile çalıştı.[12] Erkmen'in araştırma temelli projeleri, fiziksel yapıların yanı sıra bunların kullanımı, tarihi, kültürel ve politik çağrışımlarını da içermektedir.[12] Yeni öğeler ya da biçimler sunmaz, mekanda ya da mekanda zaten var olanı dönüştürür.[6]
"Venedik eşsiz bir yer. Bu şehirde her şey su ile ilgili. Suyla ilgili olan başka bir şehirden geldiğim için burada benim için kaçınılmaz bir çekicilik var. Su, bir şekilde işimde her zaman bir ana motif oldu. Yine de suya klişelerin ve romantizmin ötesinde bakabildiğimi düşünüyorum çünkü su tüm anlam katmanlarını kapsayan bir element. Bu aşina olduğum ve hayatımın her zaman bir parçası olan bir konu." [13]
Erkmen, 2011 yılında Venedik Bienali 54. Uluslararası Sanat Sergisi'nde Plan B adlı çalışmasıyla Türkiye'yi temsil etti.[8] Birbirine bağlı renkli borulardan oluşan Plan B, "Venedik'in su ile olan kaçınılmaz ve karmaşık ilişkisinden yararlanıyor. Erkmen'in projesi, Arsenale'nin içindeki bir odayı, makinelerin heykel gibi çalıştığı karmaşık bir su arıtma ünitesine dönüştürüyor ve sonunda kanala temiz, içilebilir su sağlayan filtrasyon işleminin içindeki izleyicileri kapsıyor."
Erkmen, Skulptur Projekte Münster 2017'deki On Water çalışması için lokasyon olarak iç limanı seçti. Yüzeyin hemen altına okyanus kargo konteynerleri, çelik kirişler ve çelik ızgaralardan yapılmış bir sualtı köprüsü inşa etti.[1] On Water " çalışması ziyaretçilerin su üzerinde yürüdükleri izlenimini yarattı. Bu anlamda Erkmen'in sahnesinde görünür aktörler haline geldiler. Ayrıca sanatçı, sosyolojik ve şehircilikle ilgili sorunlara dikkat çekti: Haritalarda sınırlar nasıl çizilir ve çizim tahtasında sosyokültürel erişim nasıl sağlanır? Mevcut engeller, hem fiziksel hem de mecazi olarak nasıl aşılabilir?" [14]
Erkmen, Skulptur Projekte Münster 1997 [15] ve 2017,[16] 2.,[17] 3.[18] ve 13.[19] İstanbul Bienallerine katılmıştır; 54. Venedik Bienali Türkiye Pavyonu;[13] Manifesta 1,[20] 12. Şangay, 2. Berlin,[21] 3. Gwangju,[22] 9. Sharjah,[23] ve Scape 2008,[24] 2008 Folkestone Trienali [25] ve 3. Echigo Tsunami Trienali.[26]
Akademie der Künste (Berlin),[27] Arter (İstanbul),[28] Auckland Art Space,[29] The Contemporary Austin,[30] Barbican Center (Londra),[31] gibi kurum ve müzelerde çalışmaları sergilendi.[31] Bonniers Konsthall (Stockholm), Centre Pompidou (Paris),[32] Hamburger Bahnhof–Museum für Gegenwart–Berlin,[9] Hamburger Kunsthalle,[33] İstanbul Modern,[34] Saidaiji Tapınağı (Nara),[35] SALT (İstanbul),[36] SMAK (Gent) [37] ve Tanas (Berlin).[38][39]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Walking on Water at Skulptur Projekte Münster". Hyperallergic (İngilizce). 1 Temmuz 2017. 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "AYŞE ERKMEN". web.archive.org. 25 Nisan 2023. 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ a b "Ayşe Erkmen". Flash Art (İngilizce). 23 Kasım 2015. 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ a b "Sanatçı Detayı - Ayşe Erkmen". www.dirimart.com. 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Turkish Pavilion at the Venice Biennale: Ayşe Erkmen" (İngilizce). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ a b "Ayşe Erkmen | SALT". saltonline.org (İngilizce). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ a b "Biography Ayşe Erkmen". Ayşe Erkmen & Mona Hatoum. Displacements/Entortungen (Almanca). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ a b "The Pavilion of Turkey at the 54th Venice Biennale - Announcements - e-flux". www.e-flux.com (İngilizce). 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ a b "Staatliche Museen zu Berlin: Museums & institutions - Hamburger Bahnhof - Exhibitions". Staatliche Museen zu Berlin (İngilizce). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Kendi ülkesinde tanınmıyor - AHU ANTMEN". Radikal. 6 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Berliner Künstlerprogramm". www.berliner-kuenstlerprogramm.de. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ a b Plan B : Ayşe Erkmen. Erkmen, Ayşe,, Ayvaz, İlkay Baliç,, Mossman, Danae,, Erdemci, Fulya, 1962-, Eldem, Edhem,, Volk, Gregory. İstanbul: İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı. 2011. ISBN 9789757363934. OCLC 741502085.
- ^ a b "Plan B - Ayşe Erkmen". www.planb-venicebiennale.com. 6 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Skulptur Projekte Archiv". www.skulptur-projekte-archiv.de (Almanca). 1 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Skulptur Projekte Archiv". www.skulptur-projekte-archiv.de (Almanca). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Skulptur Projekte Archiv". www.skulptur-projekte-archiv.de (Almanca). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "İKSV Bienal | Biennial Archive". bienal.iksv.org (İngilizce). 21 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "İKSV Bienal | Biennial Archive". bienal.iksv.org (İngilizce). 24 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "13th Istanbul biennial". 13b.iksv.org (Fransızca). 29 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Manifesta 1 « MANIFESTA". manifesta.org (İngilizce). 18 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "2011 Juni 16 Archive - Berlin Biennale - page 7". blog.berlinbiennale.de (İngilizce). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "3RD GWANGJU BIENNALE 2000 at Gwangju Biennale Gwangju - Artmap.com". artmap.com. 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "people - Sharjah Art Foundation". sharjahart.org. 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "WANDERING LINES: Towards a New Culture of Space - Announcements - e-flux". www.e-flux.com (İngilizce). 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "2008 Archives - Folkestone Triennial". Folkestone Triennial (İngilizce). 14 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Echigo-Tsumari Art Triennial". universes-in-universe.de. 25 Haziran 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Uncertain States" (İngilizce). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "ARTER - space for art". ARTER - space for art. 31 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "ARTSPACE - IMAGINARY AUDIENCE SCALE". www.artspace.org.nz. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Strange Pilgrims". The Contemporary Austin (İngilizce). 6 Mayıs 2015. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ a b "Ayse Erkmen: Intervals | Barbican Blog". blog.barbican.org.uk (İngilizce). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Une histoire, art, architecture et design, des années 80 à aujourd'hui | Centre Pompidou" (İngilizce). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Art and Alphabet | Hamburger Kunsthalle". www.hamburger-kunsthalle.de (İngilizce). 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Dream and Reality - İstanbul Modern". www.istanbulmodern.org (İngilizce). 26 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Culture City of East Asia 2016, Nara | Saidaiji Temple / Ayşe Erkmen (Turkey)". culturecity-nara.com (Japonca). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "İstanbul Eindhoven SALTVanAbbe 68-89 | SALT". saltonline.org (İngilizce). 12 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "A | Ayşe Erkmen & Ann Veronica Janssens". S.M.A.K. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ "Tanas Berlin - Last Exhibition". universes.art (İngilizce). 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ Ataş, Cihan (24 Ekim 2022). "Ayşe Erkmen'in "Haliç Haliç'te" eseri İstanbul'a armağan edildi". Medyascope. 24 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2023.