Aydın Ayımbetov

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Aydın Ayımbetov
Aidyn Aiymbetov
Aydın Ayımbetov
Aydın Ayımbetov
Aydın Ayımbetov
Doğum 27 Temmuz 1972 (51 yaşında)
Ülkesi  Kazakistan
Eğitimi Kutahov Armavir Yüksek
Askeri Havacılık Okulu
Durumu Hizmette
Rütbesi Tümgeneral
Meslek Pilot
Görev adı Soyuz TMA-18M/16M
Uzayda geçirdiği süre 9 gün 20 saat 14 dk

Aydın Akan oğlu Ayımbetov (Kazakça: Айдын Ақанұлы Айымбетов, romanize: Aidyn Aqanūly Aiymbetov; d. 27 Temmuz 1972 Zaria Kommunizma, Sovyetler Birliği), Kazak askerî pilot ve kozmonot. Kazakistan Hava Kuvvetleri pilotu olup uzaya çıkan ilk Kazakistan vatandaşı ve üçüncü Kazaktır.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayımbetov, Kutahov Armavir Yüksek Askeri Havacılık Okulu'ndan askeri pilot olarak mezun oldu. Lugovaya ve Taldıkorgan'da MiG-27 ve Su-27 savaş uçaklarını uçurarak görev yaptı.[1]

Ayımbetov, 2002 yılında Muhtar Aymahanov ile birlikte 2000 kişilik aday havuzundan ilk Kazak kozmonot sınıfına seçildi. 2003'ten 2009'a kadar Rusya'da Yıldız Şehir'de kozmonot olarak eğitim aldı. Uzay uçuşunu güvence altına alamayınca Astana'ya döndü. 2009 sonbaharında uçması planlanmıştı ancak dünyadaki mali kriz nedeniyle bu gerçekleşmedi. Aymahanov Rusya'da kalarak Rus vatandaşı olması nedeniyle Ayımbetov Kazakistan'ın tek kozmonotu oldu. Ayımbetov döndükten sonra Kazakistan Ulusal Uzay Ajansı'nın uzay araştırmaları ve teknolojileri ulusal merkezinde kaldı.[1][2][3][4] Kazakistan'da uzay endüstrisini teşvik etmek amacıyla Uzay Geliştirme Enstitüsü'nü kurdu. 2012 yılında Astana Öğrenci Sarayı'nda Genç Kozmonotlar Okulu'na başladı.[5] Nisan 2015'te halen uçuşa hazırdı.[3]

Haziran 2015'te, Mayıs 2015'te çekilen şarkıcı Sarah Brightman ve yine çekilen yedeği Satoshi Takamatsu'nun yerine Soyuz TMA-18M görevinde uçmak üzere seçildi. Misyonun 1 Eylül 2015'te Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılması planlanıyordu.[3] Ayımbetov, Kazakistan'ın 1991'deki bağımsızlığından bu yana uçan üçüncü Kazak doğumlu kozmonot ve Kazak bayrağı altında ve KazCosmos'un bir parçası olarak uçan ilk kozmonot oldu.[6] Ayımbetov'un başlangıçta 2017'de fırlatılması planlanıyordu.[7] Görevde Ayımbetov'un yedeği olarak Roskosmos kozmonotu Sergey Prokopyev görev yapıyordu.[8] 2 Eylül 2015'te Ayımbetov, ilk Danimarkalı astronot Andreas Mogensen ve kapsül komutanı kozmonot Sergey Volkov ile birlikte Soyuz TMA-18M gemisiyle Baykonur Uzay Üssü'nden fırlatıldı.[9] 11 Eylül 2015'te Ayımbetov, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki 10 günlük görevinden döndü ve birlikte geldiği astronot Andreas Mogensen ve kapsül komutanı Gennadi Palka ile birlikte Soyuz TMA-16M gemisiyle Kazakistan'a indi.[10]

Ayımbetov evli ve iki kız ve bir erkek olmak üzere üç çocuk babasıdır.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "Aidyn Aimbetov: Flying into the Space is not Buying a Theater Ticket". Akimat of Astana. 13 April 2015. 27 June 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  2. ^ Took place telephone conversation of the Chairman Kazcosmos Talgat Musabayev and the cosmonaut Aydyn Aimbetov. kazcosmos.gov.kz (05.09.2015)
  3. ^ a b c Jeff Foust (22 Haziran 2015). "Kazakh Cosmonaut To Take Brightman's Place On Soyuz Flight". Space News. 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  4. ^ Sara Kabikyzy (11 Eylül 2009). "A. Aimbetov appointed Advisor to Kazkosmos Chairman". KazInform. 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  5. ^ "| Aerospace Committee (Kazcosmos), the Ministry for investment and development of Kazakhstan, the official Internet resource". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  6. ^ "Kazakhstan's Third-Ever Cosmonaut to Replace Pop Star Brightman on ISS Mission". The Moscow Times. 22 Haziran 2015. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  7. ^ AFP (22 Haziran 2015). "Russia eyes Kazakh cosmonaut as space tourist". Space Daily. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  8. ^ Chris Gebhardt (3 Eylül 2015). "Soyuz TMA-18M docks to increase ISS crew size to nine". NASA Spaceflight.com. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  9. ^ Mohamed Gamal (3 Eylül 2011). "Soyuz TMA-18M". Cairo Post. Reuters. 
  10. ^ "Soyuz TMA-16M with Aidyn Aimbetov to return to Earth on Sept 12". kazInform. 9 Eylül 2015. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Aydın_Ayımbetov&oldid=31801552" sayfasından alınmıştır