Askerliğim
Askerliğim (Biloxi Blues) | |
---|---|
Biloxi Blues | |
Yazar | Neil Simon |
İlk gösterim | 8 Aralik 1984 |
İlk gösterildiği yer | Ahmanson Tiyatrosu, Los Angeles, Kaliforniya |
Ülke | Amerika Birleşik Devletleri |
Orijinal dil | İngilizce |
Oyun serisi | "Eugene Üçlemesi" ikinci oyunu |
Tür | Komedi |
Orijinal adı, "Biloxi Blues" olan "Askerliğim" adli oyun, Amerika'li tiyatro oyunu yazarı Neil Simon'in 1985 yılında yazdığı tiyatro oyunudur.
Neil Simon'ın çocukluğundan başlayarak kendi hayatını anlattığı "Eugene Triology" üçlemesinden ikincisidir. Orijinal olarak bu "Eugene Üçlemesi"nin birincisi "Brighton Beach Memoirs" (Brighton Plajı Anıları) ve üçüncüsü "Broadway Bound" (Ver Elini Broadway adlarını taşır. Türkiye sahnelerinde üçlemenin birincisi "Brighton Beach Memoirs" İlk Gençliğim ya da Anılar olarak 1991 yılında İstanbul Şehir Tiyatrosu ve 2009 yılında Trabzon Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelenmiştir.[1] Biloxi Blues'" veya "Askerliğim" olan üçlemenin oyununda Eugene gayet önemli bir rol olmakla birlikte baş karakter olmayıp baş karakter Arnold Epstein adlı bir acemi asker rolüdür.
İlk temsiller ve ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]"Biloxi Blues" oyununun dünya prömiyer temsili Los Angeles, Kaliforniya'de Ahmanson Tiyatrosunda 8 Aralık 1984'te sahnelenmiştir. Bu prodüksiyon 8 Aralık 1984 ile 2 Şubat 1985 arasında sahnelendikten sonra San Francisco "Curran Tiyatrosu"'na nakledilmiş ve bu tiyatroda 6 Şubat-9 Mart 1985 arasında sahnelenmiştir. Birleşik Amerika'nın baş tıyatro merkezi olan New York'ta Broadway'de 28 Mart 1985'te "Neil Simon Tiyatrosu"'nda bu oyunun bRoadway prömiyeri yapılmış. Bu Broadway prodüksiyonu 28 Haziran 1985'e kadar 12 "ilk görünme (preview)" ve 526 preformansdan sonra büyük bir başarı ile kapanmıştır.
Bu oyunun prodüksiyonu Birleşik Amerika tiyatro sanatının en yüksek ödülü olan "Tony Ödülü"'nu "En İyi Oyun" olarak almis ve Tony Odulu "En İyi Başkarakter Aktörü" kategorisinde Arnold Epstein rolünü oynamış olan "Barry Miller"e ve "En İyi Tiyatro Oyunu Direktörlüğü" kategorisinde Gene Saks'e layık görülüp bunlar da ödüllendirilmişlerdir.[2]
Oyunun konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]"Eugene Üçlemesi"'nin baş karakteri, 20 yasında olan, Brooklynn, New York'ta yaşayan Eugene bu oyunda 1943'te II. Dünya Savaşı için askere alınmış ve Biloxi, Mississippi'ye gönderilip bu askeri kampta acemi er olarak ilk askerlik eğitimine başlamıştır. Burada Birleşik Amerika'nın değişik yerlerinden, değişik sınıflarından, değişik kültürlerde yetişmiş acemi askerlerle karşılaşmıştır. Bunlar arasında bu oyunun baş karakteri olan gayet zeki ve iyi tabiatlı Brooklynn, New Yorklu bir Yahudi asıllı 20 yaşında genç olan Arnold Epstein de bulunmaktadır. Arnold Epstein eğitim için ayrıldığı manganın komutanı olan, çok içkici olan ve orta yaşlarına gelmiş olan Çavuş Merwin J. Toomey ile manga içinde sosyal liderin kim olacağı hakkında rekabete girişmiştir. Oyunun en iyi hatırlanan bir olayı Epstein'ın Çavuş Toomey'i manganın önünde 200 defa vücudunu kolları ile aşağı yukarı indirip kaldırma eksersizini yapmaya zorlama sahnesidir.
Türkiye'de 1994'te ilk sahnelenme
[değiştir | kaynağı değiştir]"Eugene Üçlemesi"'nin 2. oyunu olan "Biloxi Blues" Türkiye'de ilk defa 1994 yılında "Askerliğim" adı ile İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda oynamıştır ve sahnelendiği sene en iyi ekip oyunculuğu ödülünü almıştır.[3]
Oyunun kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yazar : Neil Simon
- Yönetmen : Engin Uludağ
- Dramaturg : Füsun Akatlı
- Sahne ve Giysi Tasarımı : Özhan Özdil
Oyuncular
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cem Davran
- Engin Alkan
- Yıldıray Şahinler
- Can Başak
- Bennu Yıldırımlar
- Sevgi Sakarya
- Ertuğrul Postoğlu
- Hüseyin Köroğlu
- Burak Davutoğlu
- Murat Coşkuner
- Mazlum Kiper
- Eftal Gülbudak
Sinema filmi uyarlaması
[değiştir | kaynağı değiştir]"Biloxi Blues" oyunu aynı ad ile 1988'de Mike Niichols'un rajisörlüğü altında bir sinema filmine uyarılmıştır. Bu sinema filminde tiyatro oyunundan değişiklikle ile başkarakter rolünde Eugene olarak Mathew Broderick oynamış ve diğer aktör ve roller Christopher Walken (Sgt. Toomey), Matt Mulhern (Wykowski), Corey Parker (Epstein), Markus Flanagan (Selridge), Casey Siemaszko (Carney) ve Penelope Ann Miller (Daisy) olmuşlardır.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tiyatro İstanbul - Yeni Baştan oyunu tanıtımı". 5 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2011.
- ^ Freedman, Samuel G., (Ed.) (3 Haziran 1985). "Boloxi Blues and Big River win Top Tony Awards" (İngilizce). The New York Times. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015.
- ^ "Cem Davran - Askerliğim".[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Ebert, Roger. Biloxi Blues 29 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. suntimes.com, 25 Mart, 1988