Artur Adson

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Artur Adson
Artur Adson
DoğumKarl Arthur Adson
3 Şubat 1889
Sänna, Estonya
Ölüm5 Ocak 1977 (87 yaşında)
Stockholm, İsveç
MeslekŞair, Yazar

Artur Adson (1889 - 5 Ocak 1977) Estonyalı şair, yazar ve tiyatro eleştirmeniydi.[1][2]

İlk Yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Artur Adson (Karl Arthur Adson) Tartu'da doğdu ve Tartu, Sänna ve Võru kentlerinde eğitim gördü. Mezun olduktan sonra ilk olarak Pskov'da haritacılık bölümünde okudu. 1925-26 yıllarında Tartu Üniversitesi'nde edebiyat okudu. Artur Adson, Estonya ve Rusya'da araştırmacı, gazeteci ve tiyatro eleştirmeniydi. Eşi Marie Under ile 1913'te tanıştı ve 1927'de evlendi.

Edebi kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1917'den itibaren Artur Adson, Estonya edebiyatı üzerinde büyük etkisi olan Siuru edebi hareketinin bir üyesiydi. Daha sonra Adson, bir başka edebiyat hareketi olan Tarapita'da da aktif oldu. Buna ek olarak, Adson güney Estonya'nın Võro dilindeki en seçkin şairlerden biriydi. Genellikle muhafazakar bir tiyatro ve edebiyat eleştirmeni olarak, Estonya Cumhuriyeti'nin kültürüne önemli etkide bulundu.

Artur Adson'un tek bir şiiri Almancaya çevrilmiş ve 1941'de Berliner Börsen-Zeitung'da yayınlanmıştır. Artur, 1923'te yazdığı Läheb mööda ve 1938'de yazdığı Iluduskuninganna oyunları ile de tanınmaktadır.

Sürgün Dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Artur Adson ve Marie Under'ın Stockholm'deki mezarı.

Estonya'nın Sovyet işgali sonrasında Artur Adson ve eşi İsveç'e kaçtı ve arşivci olarak çalıştılar. Her ikisi de sürgünde Estonya edebiyatına olan ilgilerini sürdürdüler. Adson, 87 yaşında Stockholm'de öldü. Hem Adson hem de Under, Stockholm'deki Skogskyrkogården mezarlığına defnedildi.

Şiir koleksiyonları[3][4][değiştir | kaynağı değiştir]

  • Henge palangoq (1917)
  • Vana laterna (1919)
  • Roosikrantlar (1920)
  • Kaduvik (1927)
  • Katai, kibuvitler nink kivi (1928)
  • Pärlijõgi (1931)
  • Lehekülg ajaraamatust (1937)
  • Värsivakk (1959)
  • Rahumäe kannel(1973)
  • Luuletused (Oskar Kruus tarafından derlenmiştir; 1990)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Don Rubin, Peter Nagy, Philippe Rouyer, World Encyclopedia of Contemporary Theatre: Europe, Taylor & Francis, 1995, 0-415-05928-3, p248
  2. ^ "Estonya Yazar Arşivi". 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Bremen: Hempen Verlag 2004, s. 27
  4. ^ Looming 9/2017, s. 1352–1359.