Antik hukuk kanunlarının listesi
Yazılı hukuk kuralları, eski Orta Doğu'nun hukuk sistemlerinin ortak bir özelliğiydi. Bunların çoğu çivi yazısı hukukunun örnekleridir. Sümer Ur-Nammu Kanunları (yaklaşık MÖ 2100-2050), ardından Babil Hammurabi Kanunları (yaklaşık MÖ 1760), Bereketli Hilal'de ortaya çıkan en eski kanunlar arasındadır. Roma İmparatorluğu'nda, Roma hukukunun On İki Tablosu (ilk olarak MÖ 450'de derlenmiştir) ve Justinianus Kanunu olarak da bilinen Justinianus'un Corpus Juris Civilis'i (MS 429-534) gibi bir dizi kodifikasyon geliştirilmiştir. Antik Çin'de ilk kapsamlı ceza kanunu, MS 624 yılında Tang Hanedanlığı döneminde oluşturulan Tang Kanunu'dur. Hindistan'da Ashoka Fermanları'nı (MÖ 269-236) Manu Kanunu (MÖ 200) takip etmiştir.
Aşağıda kronolojik sıraya göre antik hukuk kodlarının bir listesi yer almaktadır:
- Çivi yazısı hukuku
- Urukagina Kanunları (MÖ 2380-2360)
- Ur kralı Ur-Nammu'nun kanunları (MÖ 2050 civarı). Nippur, Sippar ve Ur'da bulunan küçük farklılıklara sahip kopyalar
- Eşnunna Kanunları (MÖ 1930 civarı)[1]
- Lipit-İştar Kanunları (MÖ 1870 civarı)[2]
- Babil hukuku
- Hammurabi Kanunları (orta kronolojide MÖ 1750 civarı) 'Nesilim Kanunları' olarak da bilinen Hitit kanunları (MÖ 1650-1500 yılları arasında geliştirilmiş, MÖ 1100'lere kadar yürürlükte kalmıştır)
- Musa'nın Yasası / Tevrat (MÖ 10-6. yüzyıl)
- Orta Asur Kanunları (MAL) veya Asur/Asur Kanunları olarak da bilinen Asur hukuku (MÖ 1450-1250 yılları arasında geliştirilmiştir, günümüze ulaşan en eski kopyası MÖ 1075'tir)[3]
- Draconian anayasası (MÖ 7. yüzyıl sonları)
- Solon Anayasası (MÖ 6. yüzyıl başları)
- Gortyn hukuku (MÖ 5. yüzyıl)
- Roma Hukukunun On İki Tablosu (MÖ 451)
- Ashoka'nın Budist Hukuku Fermanları (MÖ 269-236)
- Manu Yasası (MÖ 200 civarı)
- Tirukkural, Thiruvalluvar (MÖ 31-MS 500) tarafından derlenen Eski Tamil yasaları ve etiği
- Corpus Juris Civilis (MS 529-534 yılları arasında derlenmiştir)
- Şeriat veya İslam Hukuku (yaklaşık 570; Hanefi fıkhı 1870'lerdeki Osmanlı Mecellesi'ne kadar kodifiye edilmemiştir, diğer ekoller daha da geçtir)
- Geleneksel Çin hukuku
- Tang hukuku (624 ila 637)
- Vizigot hukuku (MS 642-653
- Gentoo hukuku (kökeni bilinmiyor; 1776-1778 yıllarında Sankskritçe'den Farsça, İngilizce, Almanca ve Fransızcaya çevrilmiştir)
- Erken dönem İrlanda hukuku veya Brehon Hukuku (MS 8. yüzyıl)
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Code of Nesilim". 4 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ Charles F. Horne, Ph.D. (1915). "The Code of Hammurabi : Introduction". Yale University. 8 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2007.
- ^ "Code of the Assura". 11 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.