Amsterdam'daki kanallar
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 Amsterdam'daki kanallar. | |
| Konum |
 Hollanda |
| Kriter | Kültürel: i, ii, iv |
| Referans | 1349 |
| Tescil | 2010 (34. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Hollanda'nın başkenti olan Amsterdam, kanalları ile ünlüdür. 19. yüzyılın son çeyreğinde, bazı kanallar daha uzun, daha temiz ve daha sessiz yapıldı. Bu kanalların trafik için önemli bir işlevi var ve turizm amacıyla bu kanallar gezdirilebiliyor.
Sahip olduğu kilometrelerce uzunluğu ,90 adası ve 1500 köprüsü ile Amsterdam kanalları Amsterdam’ı kuzeyin Venedik’i olarak anılmasını sağlamaktadır. Ayrıca Amsterdam kanalları sahip olduğu olağanüstü güzellikleri ile Unesco Dünya Miras Listesi’nde de yer almaktadır.[1]
1270[değiştir | kaynağı değiştir]
Amsterdam'da bulunan bir kanal yolu. Zamanında ülkeyi korumak için yapılmıştı. Kanallar boyunca yüzen evler bulunur. Günümüzde turizm ve ulaşım amaçlı kullanılmaktadır.Ayrıca inşa edildiği yıllar açısından kötü getirileride bulunan bu kanallar o zamanlarda insanların evlerideki çöpleri kanallara atarak çeşitli bakterilere olanak vermiş ve bir takım salgın hastalıklar yaratmıştır ki karanlık çağ Avrupasının veba ve salgın hastalık ölüm oranının yüksek olduğu yerleşim yerlerinden biridir.
1270 civarında, Amsterdam'da bir baraj inşa edildi. Ayrıca Amsterdam'daki kanallar sessizleştirildi:[2][3]
Kırmızı Burg[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehrin daha fazla genişlemesi için 15. yüzyılda yeni kanallar kazıldı:
- Eski Kırmızı Burg:
- Oudezijds Kolk
- Oudezijds Voorburgwal
- Oudezijds Achterburgwal
- Grimburgwal
- Geldersekade
- Kloveniersburgwal
- Yeni Kırmızı Burg:
- Martelaarsgracht (sessizleştirildi)
- Nieuwezijds Voorburgwal (sessizleştirildi)
- Nieuwezijds Achterburgwal (sessizleştirildi, şimdi adı Spuistraat)
- Spui (sessizleştirildi)
- Singel
Batı ve doğu adaları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Batı Adaları:
- Eilandsgracht
- Bickersgracht
- Prinseneilandsgracht
- Realengracht
- Zoutkeetsgracht
- Doğu Adaları:
- Entrepotdok
- Entrepotdoksluis
- Nieuwe Vaart
- Kattenburgervaart
- Wittenburgervaart
- Oostenburgervaart
- Dijksgracht
Diğer Kanallar[değiştir | kaynağı değiştir]
19. ve 20. yüzyılda, kentsel genişleme amaçlı birçok kanal kazıldı. Bunlar:
- Le Mairegracht
- Van Noordtgracht
- Hugo de Grootgracht
- Da Costagracht
- Bilderdijkgracht
- Jacob van Lennepkanaal
- Stadiongracht
- Noorder Amstelkanaal
- Zuider Amstelkanaal
- Amstelkanaal
- De Rijpgracht
- Admiralengracht
- Erasmusgracht
- Postjeswetering
- Westlandgracht
- Burgemeester van Tienhovengracht
- Burgemeester Cramergracht
- Albardagracht
- Slotervaart
- Christoffel Plantijngracht
- Hoekenesgracht
- Osdorpergracht
Lastage[değiştir | kaynağı değiştir]
16. yüzyılda, Kırmızı Burg'un doğusunda yeni kanallar kazıldı:
- Kromme Waal
- Rechtboomssloot
- Kromboomssloot
- Groenburgwal
- Zwanenburgwal
- Raamgracht
- Oudeschans
- Snoekjesgracht
- Waalseilandsgracht
- Rapenburgwal
- Uilenburgergracht
- Houtkopersburgwal
- Markengracht (sessizleştirildi)
- Houtgracht (sessizleştirildi, şimdi adı Waterlooplein.)
- Leprozengracht (sessizleştirildi, şimdi adı Waterlooplein)
Jordaan[değiştir | kaynağı değiştir]
Jordaan (Amsterdam) döneminde, yeni kanallar inşa edildi. Bazıları ise onarıldı. Bunların listesi:
- Brouwersgracht
- Palmgracht (sessizleştirildi)
- Lindengracht (sessizleştirildi)
- Goudsbloemgracht (sessizleştirildi, şimdiki adı Willemsstraat)
- Anjeliersgracht (sessizleştirildi, şimdi adı Westerstraat)
- Egelantiersgracht
- Bloemgracht
- Rozengracht (sessizleştirildi)
- Elandsgracht (sessizleştirildi)
- Lauriergracht
- Looiersgracht
- Passeerdersgracht
Grachtengordel ve Plantage[değiştir | kaynağı değiştir]
- Herengracht
- Nieuwe Herengracht
- Keizersgracht
- Nieuwe Keizersgracht
- Prinsengracht
- Nieuwe Prinsengracht
- Lijnbaansgracht
- Singelgracht
- Brouwersgracht
- Blauwburgwal
- Leliegracht
- Leidsegracht
- Spiegelgracht
- Vijzelgracht (sessizleştirildi)
- Reguliersgracht
- Achtergracht
- Nieuwe Achtergracht
- Onbekendegracht
- Plantage Muidergracht (önceki: Plantage Lijnbaansgracht)
- Schippersgracht
- Warmoesgracht (sessizleştirildi; şimdi Raadhuisstraat'nın bir parçası.)
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ http://whc.unesco.org/en/list/1349/ 31 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://whc.unesco.org/en/list/1349 11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ [1]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2022.
Ana kaynak[değiştir | kaynağı değiştir]
| Kuzey Hollanda | D.F. Wouda Buharlı Pompa İstasyonu (1998) • Wadden Denizi1 (2009) |
|---|---|
| Doğu Hollanda | Schokland ve Çevresi (1995) |
| Batı Hollanda | Amsterdam Savunma Hattı (1996) • Kinderdijk-Elshout'taki Yeldeğirmenleri (1997) • Beemster Polder; Kurutulan Sulak Alanlar (1999) • Rietveld Schröder Sarayı (2000) • Amsterdam'daki kanallar (2010) • Van Nelle Fabrikası (2014) • Wadden Denizi1 (2009) |
| Curaçao | Tarihi Willemstad Şehri (1997) |
1Almanya ile ortak paylaşılan eserler | |
