Alyaksandr Fyaduta
Alyaksandr Fyaduta | |
|---|---|
 | |
| Kendi dilinde adı | Аляксандр Іосіфавіч Фядута |
| Doğum | 3 Kasım 1964 Grodno, Hrodna Voblastı, Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği |
| Milliyet | Belaruslu |
| Eğitim | Grodno Devlet Üniversitesi |
| Meslek |
|
Alyaksandr İosifaviç Fyaduta (Belarusça: Аляксандр Іосіфавіч Фядута; d. 3 Kasım 1964), Belaruslu politikacı, edebiyat eleştirmeni ve siyaset bilimci.
Fyaduta, Sovyetler Birliği zamanında Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Grodno şehrinde 3 Kasım 1964 yılında doğdu.[1] Grodno'daki 15 numaralı ortaokulda okudu. Grodno Devlet Üniversitesi Rus Filolojisi Bölümünden 1986 yılında mezun oldu. 1986 yılından 1991 yılına kadar 20 numaralı Grodno Okulu'nda Rus dili ve edebiyatı öğretmeni olarak çalıştı.
1990 yılında Belarus Komsomol Merkez Komitesi sekreterliğine seçildi. Aralık 1991 tarihinde Belarus Gençlik Birliği Merkez Komitesinin ilk sekreteri oldu.[2] Bu görevini 1994 yılına kadar devam ettirdi. 1993 yılında Cumhuriyetçi Emek ve Adalet Partisi'ne üye oldu. 1994 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Aleksandr Lukaşenko'nun cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasına aktif olarak katıldı. Lukaşenko'nun seçim zaferinden sonra, Temmuz 1994 tarihinde Cumhurbaşkanlığı İdaresi'nin sosyopolitik bilgi bölümünün başkanlığına atandı.[3] Ocak 1995 tarihinde bu görevinden ayrıldı. Daha sonra hükûmeti eleştiren Belorusskaya Delovaya Gazeta, Moskovskie Novosti, İmya, Narodnaya Volya gazetelerinde çalıştı. 1997 yılında "Puşkin'in yaratıcı bilincinde okuyucu" tezi ile doktorasını tamamladı.
Haziran 1998'den beri Belarus'taki "Moscow News" gazetesinin muhabiri olarak görev yapan Fyaduta, 2010 cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında cumhurbaşkanı adayı Uladzimir Nyaklyayeu'nun genel merkezinde çalıştı . Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yolsuzluklara karşı yapılan protestoların ardından 20 Aralık 2010'da tutuklandı ve KGB gözaltı merkezine götürüldü.[4][5]
Rusya ve diğer ülkelerden gelen filologlar, meslektaşlarını savunmak için Rusya Federasyonu Başkanı ve Hükûmetine başvurdu. Çeşitli ülkelerden çok sayıda insan hakları savunucusu ve bilim insanı, Fyaduta'yı ve diğer tutuklanan yazarları, sanatçıları, gazetecileri, bilim adamlarını savunmak için bir açık mektup yayınlandı.[6][7]
11 Ocak'ta Uluslararası Af Örgütü Fyaduta'yı düşünce mahkûmu olarak tanıdı.[8] Nisan 2011'de kefaletle serbest bırakıldı.[9] 20 Mayıs 2011'de Minsk Frunzenski Bölge Mahkemesi onu 2 yıl denetimli serbestlik cezasına çarptırdı.[10][11] 2013 yılından itibaren Kiev'de yaşayan ve çalışan Fyaduta 2016 yılında Belarus'a döndü.
12 Nisan 2021'de ABD vatandaşı avukat Yuri Zyankoviç ile[12] birlikte Moskova'da gözaltına alındı.[13] Hakkında 8 yıldan 12 yıla kadar hapis istemi ile dava açıldı.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Фядута Аляксандр Іосіфавіч". lit-bel.org. 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Аляксандар Фядута: ад «белых плямаў» да турмы КДБ. 10 фактаў і 10 цытатаў". Радыё Свабода (Belarusça). 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "В Москве пропал белорусский политолог Александр Федута". Новости Беларуси | euroradio.fm (Rusça). 8 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Задержан Александр Федута". Новости Беларуси | euroradio.fm (Rusça). 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "В Минске КГБ арестовал экс-главу предвыборного штаба Лукашенко - Газета.Ru | Новости". Газета.Ru (Rusça). 23 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Грани.Ру: Филологи разных стран выступили в защиту арестованного в Минске белорусского коллеги". graniru.org. 12 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Российские филологи объявили сбор подписей в поддержку арестованного белорусского коллеги". Lenta.RU (Rusça). 25 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ (www.dw.com), Deutsche Welle. "Задержания белорусских оппозиционеров в Москве и в Беларуси: что известно | DW Учить немецкий". DW Учить немецкий (İngilizce). 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Александр Федута отпущен под подписку о невыезде". spring96.org (Rusça). 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Някляеў і Рымашэўскі застаюцца на свабодзе". Наша Ніва (Belarusça). 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Некляеву – 2 года с отсрочкой, Рымашевскому – 2 года условно". charter97.org (Rusça). 22 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ CNN, Tim Lister. "An American lawyer went on a lunch date in Moscow. Now he's languishing in a jail cell in Belarus". CNN. 6 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ Times, The Moscow (13 Nisan 2021). "Belarus Leader's Ex-Spokesman, Veteran Opposition Leader Detained – State Media". The Moscow Times (İngilizce). 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
